Quản Lý Nhà Nước Bằng Pháp Luật Đối Với Hoạt Động Tôn Giáo Tại Thị Xã Gò Công, Tỉnh Tiền Giang

Quản lý nhà nước về tôn giáo là quá trình nhà nước sử dụng quyền lực của mình thông qua pháp luật để tác động, điều chỉnh, hướng dẫn các hoạt động tôn giáo và hành vi của các tổ chức, cá nhân tôn giáo sao cho phù hợp với pháp luật và đạt được các mục tiêu quản lý cụ thể. Học thuyết Mác - Lênin khẳng định pháp luật chỉ phát sinh, tồn tại và phát triển trong xã hội có giai cấp. Pháp luật là một công cụ sắc bén để quản lý xã hội, quản lý nhà nước, vì vậy, các nhà nước trong lịch sử luôn quan tâm xây dựng những quy phạm pháp luật để điều chỉnh các quan hệ xã hội nhằm đảm bảo lợi ích của Nhà nước, của giai cấp thống trị và các chủ thể khác.

Pháp luật đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của công dân đồng thời duy trì trật tự xã hội. Các văn bản pháp luật quy định rõ quyền và nghĩa vụ của các tổ chức tôn giáo, cá nhân tôn giáo, cũng như trách nhiệm của Nhà nước trong việc bảo đảm thực hiện các quyền này. Pháp luật tạo ra khuôn khổ pháp lý minh bạch, công bằng, giúp ngăn ngừa các hành vi lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Các vi phạm thường gặp bao gồm: tự ý xây dựng, sửa chữa cơ sở thờ tự trái phép; tổ chức các hoạt động tôn giáo không được phép; truyền đạo trái phép; lợi dụng hoạt động từ thiện, nhân đạo để truyền bá tôn giáo; gây mất an ninh trật tự; xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác. Vấn đề “cải gia thành tự” cũng là một thách thức, khi các cá nhân tự ý chuyển đổi nhà ở thành nơi thờ tự, gây khó khăn cho công tác quản lý nhà nước.

Các vi phạm pháp luật trong hoạt động tôn giáo có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh trật tự địa phương, tạo ra những điểm nóng về tôn giáo, gây mất đoàn kết trong cộng đồng. Hoạt động truyền đạo trái phép có thể gây ra sự hoang mang, dao động trong quần chúng nhân dân, đặc biệt là ở những vùng sâu, vùng xa, nơi trình độ dân trí còn hạn chế. Việc lợi dụng hoạt động từ thiện, nhân đạo để truyền bá tôn giáo có thể gây ra sự hiểu lầm, mất lòng tin trong cộng đồng.

Mặc khác, hiện nay mặc dù đã có Luật tín ngưỡng, tôn giáo, Nghị định hướng dẫn thi hành nhưng không có chế tài xử lý mà phải dùng những quy định của Luật khác, hoặc sử dụng Hiến chương, Điều lệ của từng tôn giáo để giải quyết, đa phần là vận động, thuyết phục nên việc xử lý không đủ sức răn đe, chính quyền còn khó khăn, lúng túng trong giải quyết các vấn đề phát sinh liên quan đến hoạt động của tôn giáo trên địa bàn. Do đó, việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, đặc biệt là các quy định về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo là vô cùng cần thiết. Cần bổ sung các chế tài cụ thể, rõ ràng, có tính răn đe cao để đảm bảo pháp luật được thực thi một cách nghiêm minh.

Năng lực chuyên môn chưa bảo đảm. Cấp cơ sở còn e dè, ngán ngại khi tiếp xúc với các cơ sở tôn giáo. Một số cán bộ cấp uỷ Đảng, chính quyền cơ sở hiểu chưa đúng về quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo của nhân dân; cứng nhắc trong giải quyết các vấn đề liên quan đến tôn giáo. Do đó, việc nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác tôn giáo, đặc biệt là ở cấp cơ sở, là một giải pháp quan trọng. Cần tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về pháp luật, tôn giáo, kỹ năng vận động quần chúng để cán bộ nắm vững chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, hiểu rõ đặc điểm, tình hình tôn giáo ở địa phương, từ đó có thể giải quyết các vấn đề một cách linh hoạt, hiệu quả.

Công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp thiếu tập trung và đồng bộ; có sự đùn đẩy trách nhiệm cho nhau. Cần tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, đặc biệt là giữa chính quyền địa phương, công an, quân đội, các ban, ngành liên quan đến công tác tôn giáo. Cần xây dựng quy chế phối hợp rõ ràng, quy định cụ thể trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị để đảm bảo sự đồng bộ, nhịp nhàng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông đã tạo ra những thách thức mới trong công tác quản lý tôn giáo. Cần tăng cường kiểm soát thông tin trên mạng internet, ngăn chặn các hoạt động truyền bá tôn giáo trái phép, xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Cần có biện pháp để bảo vệ người dân khỏi những thông tin sai lệch, độc hại trên mạng.

Cần phát huy vai trò của các tổ chức tôn giáo trong việc xây dựng đời sống văn hóa, đạo đức tốt đẹp trong cộng đồng. Khuyến khích các tổ chức tôn giáo tham gia vào các hoạt động từ thiện, nhân đạo, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tạo điều kiện để các tổ chức tôn giáo hoạt động theo đúng pháp luật, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ.

Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tôn giáo có thể được thực hiện thông qua nhiều hình thức đa dạng, như tổ chức các buổi nói chuyện, hội thảo, phát tờ rơi, đăng tải thông tin trên các phương tiện truyền thông đại chúng, sử dụng mạng xã hội. Nội dung tuyên truyền cần tập trung vào các quy định của pháp luật về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, quyền và nghĩa vụ của các tổ chức tôn giáo, cá nhân tôn giáo, cũng như các quy định về xử lý vi phạm trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo.

Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với các tổ chức tôn giáo đòi hỏi sự tôn trọng, lắng nghe, thấu hiểu lẫn nhau. Cần thường xuyên trao đổi, đối thoại với các chức sắc, nhà tu hành để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của họ, từ đó có thể giải quyết các vấn đề một cách thỏa đáng. Cần tạo điều kiện để các tổ chức tôn giáo tham gia vào các hoạt động xã hội, thể hiện vai trò của mình trong cộng đồng.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, cần có những hướng đi mới trong công tác quản lý nhà nước về tôn giáo. Cần tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực tôn giáo, học hỏi kinh nghiệm của các nước trên thế giới. Cần có chính sách phù hợp để thu hút, khuyến khích các tổ chức tôn giáo tham gia vào các hoạt động đối ngoại nhân dân, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Mục tiêu cuối cùng của công tác quản lý nhà nước về tôn giáo là đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người dân. Cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi để người dân thực hiện quyền này một cách đầy đủ, không bị phân biệt đối xử. Cần đấu tranh chống lại mọi hành vi xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, đảm bảo sự bình đẳng giữa các tôn giáo trước pháp luật.