Quản Lý Dạy Học THPT Lâm Đồng: Tiếp Cận Quản Lý Chất Lượng Tổng Thể (TQM)

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Danh mục các chữ viết tắt

Danh mục các hình

Danh mục các bảng

Danh mục các biểu

MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài

1.2. Mục đích nghiên cứu

1.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

1.4. Câu hỏi nghiên cứu

1.5. Giả thuyết khoa học

1.6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

1.7. Phương pháp tiếp cận và phương pháp nghiên cứu

1.8. Những luận điểm cần bảo vệ

1.9. Những đóng góp mới của luận án

1.10. Cấu trúc của luận án

1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO TIẾP CẬN QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG TỔNG THỂ

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề

1.1.1. Các nghiên cứu về hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông

1.1.2. Các nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo tiếp cận quản lý chất lượng tổng thể

1.1.3. Nhận định về tổng quan nghiên cứu vấn đề

1.2. Những khái niệm cơ bản

1.2.1. Hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông

1.2.2. Quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông

1.2.3. Quản lý chất lượng giáo dục

1.2.4. Quản lý chất lượng tổng thể

1.2.5. Quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo tiếp cận quản lý chất lượng tổng thể

1.3. Một số mô hình quản lý chất lượng trong giáo dục

1.3.1. Mô hình ISO 9000

1.3.2. Mô hình các yếu tố tổ chức (Organizational Elements Model)

1.3.3. Mô hình CIPO

1.3.4. Mô hình quản lý chất lượng tổng thể (TQM)

1.4. Hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông

1.4.1. Đầu vào của hoạt động dạy học

1.4.2. Quá trình dạy học

1.4.3. Đầu ra của hoạt động dạy học

1.5. Quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo tiếp cận quản lý chất lượng tổng thể

1.5.1. Quản lý đầu vào

1.5.2. Quản lý quá trình

1.5.3. Quản lý đầu ra

1.5.4. Xây dựng và thực hiện văn hóa chất lượng trong nhà trường

1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học theo tiếp cận quản lý chất lượng tổng thể

1.6.1. Sự thay đổi và phát triển không ngừng của khoa học kĩ thuật và đời sống kinh tế xã hội

1.6.2. Năng lực lãnh đạo, quản lý

1.6.3. Năng lực của đội ngũ giáo viên

1.6.4. Các nguồn lực trong và ngoài nhà trường

1.7. Kết luận chương 1

2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỦA TỈNH LÂM ĐỒNG THEO TIẾP CẬN QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG TỔNG THỂ

2.1. Tổng quan về các trường trung học phổ thông của tỉnh Lâm Đồng

2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng

2.2.1. Mục đích khảo sát

2.2.2. Nội dung khảo sát

2.2.3. Phương pháp khảo sát

2.3. Thực trạng hoạt động dạy học ở các trường THPT của tỉnh Lâm Đồng

2.3.1. Thực trạng đầu vào hoạt động dạy học

2.3.2. Thực trạng quá trình tổ chức hoạt động dạy học

2.3.3. Thực trạng đầu ra của hoạt động dạy học

2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường trung học phổ thông của tỉnh Lâm Đồng theo tiếp cận quản lý chất lượng tổng thể

2.4.1. Thực trạng quản lý đầu vào hoạt động dạy học

2.4.2. Thực trạng quản lý quá trình dạy học

2.4.3. Thực trạng quản lý đầu ra hoạt động dạy học

2.4.4. Thực trạng xây dựng và thực hiện văn hóa chất lượng trong nhà trường

2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học theo TQM

2.5.1. Ảnh hưởng của sự thay đổi và phát triển không ngừng của khoa học kĩ thuật và đời sống kinh tế xã hội

2.5.2. Ảnh hưởng của năng lực lãnh đạo, quản lý

2.5.3. Ảnh hưởng của năng lực của đội ngũ giáo viên

2.5.4. Ảnh hưởng của các nguồn lực trong và ngoài nhà trường

2.6. Đánh giá chung

2.7. Kết luận chương 2

3. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CỦA TỈNH LÂM ĐỒNG THEO TIẾP CẬN QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG TỔNG THỂ

3.1. Nguyên tắc xác lập các biện pháp

3.1.1. Đảm bảo tính khoa học

3.1.2. Đảm bảo tính khả thi

3.1.3. Đảm bảo tính kế thừa

3.1.4. Đảm bảo tính hiệu quả

3.1.5. Đảm bảo tính đồng bộ

3.1.6. Đảm bảo theo các quan điểm TQM

3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông của tỉnh Lâm Đồng theo tiếp cận quản lý chất lượng tổng thể

3.2.1. Cải tiến công tác lập kế hoạch quản lý hoạt động dạy học

3.2.2. Nâng cao hiệu quả bồi dưỡng đội ngũ giáo viên

3.2.3. Đẩy mạnh chất lượng quản lý hoạt động dạy học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực người học

3.2.4. Nâng cao hiệu quả quản lý đầu ra thông qua hỗ trợ học sinh học tập

3.2.5. Đổi mới tổ chức các hoạt động hướng nghiệp nhằm phát huy hiệu quả quản lý đầu ra

3.2.6. Tổ chức thực hiện hiệu quả văn hóa chất lượng trong nhà trường

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp

3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp

3.4.1. Mục đích khảo nghiệm

3.4.2. Nội dung khảo nghiệm

3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm

3.4.4. Kết quả khảo nghiệm

3.5. Thực nghiệm biện pháp

3.5.1. Lý do lựa chọn biện pháp

3.5.2. Mục đích thực nghiệm

3.5.3. Nội dung thực nghiệm

3.5.4. Giả thuyết thực nghiệm

3.5.5. Tiến hành thực nghiệm

3.5.6. Đánh giá thực nghiệm

3.5.7. Kết quả thực nghiệm

3.5.8. Kết luận hoạt động thực nghiệm

3.6. Kết luận chương 3

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

4.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo

4.2. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lâm Đồng

4.3. Đối với các trường trung học phổ thông của tỉnh Lâm Đồng

CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan Quản Lý Dạy Học THPT Lâm Đồng Hiện Nay 55

Sự phát triển của khoa học kỹ thuật và kinh tế tri thức đặt ra yêu cầu cao hơn cho giáo dục. Các trường THPT cần đổi mới để theo kịp xu hướng tiến bộ. Tình hình dịch bệnh cũng ảnh hưởng lớn, đòi hỏi việc duy trì và cải tiến chất lượng dạy học trở nên cấp thiết. Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đòi hỏi ngành giáo dục, đặc biệt là các trường THPT, phải chú trọng quản lý chất lượng để tạo chuyển biến mạnh mẽ về hiệu quả giáo dục. Đại hội Đảng XIII cũng nhấn mạnh đào tạo công dân có đạo đức, kỹ năng, tư duy sáng tạo và hội nhập quốc tế.

Đổi mới hoạt động dạy học và công tác quản lý là mục đích và con đường để đổi mới giáo dục. Quá trình dạy học cần được cập nhật và cải tiến liên tục. Quản lý hiệu quả đòi hỏi sự tham gia của tất cả các bộ phận trong trường. Nhà trường cần phối hợp nhịp nhàng và liên tục cải tiến chất lượng công việc.

1.1. Bối cảnh và sự cần thiết của đổi mới quản lý giáo dục THPT

Thế giới thay đổi nhanh chóng. Các trường THPT phải thích ứng để đáp ứng yêu cầu mới. Đổi mới phương pháp quản lý dạy học hiện đại là yếu tố then chốt. Cần tập trung vào phát triển năng lực và phẩm chất học sinh. Các trường cần chủ động xây dựng môi trường học tập tích cực, sáng tạo.

1.2. Tổng quan về Quản lý chất lượng tổng thể TQM trong giáo dục

TQM là một cách tiếp cận quản lý hiện đại, ưu tiên đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Mọi thành viên trong tổ chức đều tham gia cải tiến sản phẩm. Quản lý hướng đến xây dựng văn hóa chất lượng. Cần hợp tác và cải tiến liên tục để đáp ứng nhu cầu xã hội. TQM mang lại hiệu quả trong nâng cao chất lượng giáo dục. Hiệu quả áp dụng TQM trong dạy học là then chốt.

II. Thách Thức Thực Trạng Quản Lý Dạy Học THPT Lâm Đồng 60

Các trường THPT tại Lâm Đồng đã nỗ lực trong dạy học, nhưng chưa tạo được sự bứt phá về chất lượng. Đào tạo nguồn nhân lực chưa đáp ứng nhu cầu xã hội và địa phương. Đánh giá chất lượng dạy học chưa đổi mới, chưa phản ánh đúng năng lực người học. Điều này ảnh hưởng đến HĐDH, chủ yếu hướng đến điểm số. Các mục tiêu của HĐDH đối với học sinh THPT chưa được chú trọng. Việc quản lý hoạt động chuyên môn THPT theo quản lý đầu vào, quá trình, đầu ra chưa được quan tâm. Các bộ phận chưa chú trọng đồng đều đến các hoạt động như xác định mục tiêu, đổi mới phương pháp, kế hoạch dạy học, tổ chức thực hiện HĐDH theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất người học cũng như việc đánh giá chất lượng và cải tiến. VHCL nhà trường chưa được phổ biến rộng rãi.

2.1. Những hạn chế trong Chất lượng dạy học THPT Lâm Đồng

Chất lượng giáo dục chưa có sự bứt phá rõ rệt. Đào tạo chưa đáp ứng nhu cầu xã hội. Đánh giá còn nặng về điểm số, chưa phản ánh năng lực thực tế của học sinh. Cần đổi mới cách tiếp cận đánh giá và nâng cao chất lượng giáo dục Lâm Đồng.

2.2. Thiếu đồng bộ trong Quản lý trường học THPT hiệu quả

Quản lý đầu vào, quá trình và đầu ra chưa được quan tâm đúng mức. Các bộ phận trong trường chưa phối hợp nhịp nhàng. Cần có sự đồng bộ trong các hoạt động quản lý và quản lý hoạt động dạy học THPT toàn diện.

2.3. Vai trò của Sở Giáo dục và Đào tạo Lâm Đồng trong Đổi mới quản lý giáo dục THPT

Việc xây dựng VHCL nhà trường chưa được phổ biến. CBQL và GV chưa hiểu rõ về quản lý HĐDH theo TQM. Cần có sự hỗ trợ từ Sở GD&ĐT trong việc triển khai TQM và xây dựng VHCL. Chính sách và tiêu chuẩn chất lượng giáo dục THPT cần được phổ biến.

III. Giải Pháp Áp Dụng TQM trong Trường Học THPT 58

Để giải quyết các thách thức trên, việc áp dụng TQM là cần thiết. TQM giúp xây dựng VHCL trong nhà trường, khuyến khích sự tham gia của tất cả các thành viên trong việc cải tiến liên tục. Việc áp dụng TQM cần bắt đầu từ việc xác định rõ mục tiêu, xây dựng quy trình quản lý chất lượng, đào tạo đội ngũ CBQL và GV về TQM, và đánh giá hiệu quả thường xuyên. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý dạy học cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ TQM.

3.1. Xây dựng Mô hình TQM trong giáo dục THPT hiệu quả

Cần xác định rõ mục tiêu và xây dựng quy trình quản lý chất lượng. Đào tạo CBQL và GV về TQM. Đánh giá hiệu quả thường xuyên. Thực trạng quản lý dạy học THPT hiện nay cần được đánh giá để xây dựng lộ trình.

3.2. Tăng cường Quản lý hoạt động dạy học theo hướng TQM

Cần tập trung vào quản lý đầu vào, quá trình và đầu ra. Quản lý học sinh THPT cũng cần được chú trọng. Đảm bảo các hoạt động dạy học đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh. Nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động chuyên môn THPT.

3.3. Phát triển đội ngũ giáo viên THPT đáp ứng tiêu chuẩn TQM

Giáo viên cần được đào tạo về TQM và các phương pháp dạy học hiện đại. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các khóa bồi dưỡng chuyên môn. Khuyến khích giáo viên sáng tạo và đổi mới. Năng lực đội ngũ giáo viên là yếu tố then chốt.

IV. Phương Pháp Các Bước Triển Khai TQM trong Giáo Dục 59

Việc triển khai TQM cần được thực hiện theo các bước rõ ràng. Bắt đầu từ việc phân tích thực trạng, xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện, đánh giá và cải tiến. Cần có sự tham gia của tất cả các thành viên trong nhà trường. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cần được tích hợp vào quy trình TQM. Cần tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới.

4.1. Phân tích thực trạng quản lý dạy học THPT hiện tại

Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức. Xác định các vấn đề cần giải quyết. Phân tích thực trạng quản lý dạy học THPT để có cái nhìn tổng quan.

4.2. Xây dựng kế hoạch áp dụng TQM chi tiết và khả thi

Xác định mục tiêu cụ thể, đo lường được, có thể đạt được, phù hợp và có thời hạn. Xây dựng các hoạt động cụ thể để đạt được mục tiêu. Kế hoạch cần được xây dựng dựa trên mô hình TQM trong giáo dục THPT.

4.3. Đánh giá và cải tiến liên tục quá trình quản lý chất lượng tổng thể TQM trong giáo dục

Sử dụng các công cụ và phương pháp đánh giá phù hợp. Thu thập thông tin phản hồi từ các bên liên quan. Thực hiện các biện pháp cải tiến để nâng cao chất lượng. Đánh giá chất lượng dạy học THPT là một phần quan trọng của quy trình.

V. Ứng Dụng Kinh Nghiệm Áp Dụng TQM Dạy Học THPT 57

Nghiên cứu các mô hình thành công trong và ngoài nước. Thích ứng với điều kiện cụ thể của tỉnh Lâm Đồng. Chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau. Quản lý giáo dục THPT Lâm Đồng cần chủ động trong việc tiếp thu kinh nghiệm. Tạo điều kiện cho các trường trao đổi và học hỏi.

5.1. Quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo tiếp cận quản lý chất lượng tổng thể

Nghiên cứu mô hình thành công trong nước để thích ứng với điều kiện cụ thể của trường. Chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau. Tạo điều kiện cho các trường trao đổi và học hỏi kinh nghiệm.

5.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến Quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông theo tiếp cận quản lý chất lượng tổng thể

Các yếu tố như sự thay đổi và phát triển không ngừng của khoa học kĩ thuật và đời sống kinh tế xã hội, năng lực lãnh đạo, quản lý, năng lực của đội ngũ giáo viên, các nguồn lực trong và ngoài nhà trường. Để ý các yếu tố bên ngoài có ảnh hưởng như thế nào.

VI. Tương Lai Phát Triển Bền Vững Quản Lý Dạy Học 53

TQM không phải là giải pháp một lần, mà là một quá trình liên tục. Cần xây dựng văn hóa học hỏi và cải tiến trong nhà trường. Quản lý chất lượng tổng thể (TQM) trong giáo dục cần được coi là kim chỉ nam cho mọi hoạt động. Đầu tư vào nguồn nhân lực và cơ sở vật chất. Hợp tác với các tổ chức và chuyên gia.

6.1. Xây dựng Văn hóa chất lượng và cải tiến liên tục

Tạo môi trường khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới. Đánh giá và cải tiến liên tục các quy trình và hoạt động. Xây dựng văn hóa chất lượng là yếu tố then chốt.

6.2. Đầu tư vào nguồn nhân lực và Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý dạy học

Đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ CBQL và GV. Cung cấp cơ sở vật chất hiện đại. Ứng dụng CNTT để hỗ trợ các hoạt động quản lý và dạy học. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý dạy học là xu thế tất yếu.