QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN SINH HỌC CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN THÁI THỤY TỈNH THÁI BÌNH THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC

Việc kiểm tra đánh giá môn sinh học THPT theo tiếp cận năng lực giúp giáo viên hiểu rõ hơn về điểm mạnh, điểm yếu của từng học sinh, từ đó có những điều chỉnh phù hợp trong quá trình dạy học. Bên cạnh đó, nó còn giúp học sinh nhận thức rõ hơn về năng lực sinh học của bản thân, tạo động lực học tập và phát triển bản thân. Đánh giá năng lực cần phải phù hợp với mục tiêu giáo dục môn Sinh học, đó là phát triển kỹ năng sinh học, năng lực sinh học và các phẩm chất khác. Chương trình sinh học giúp học sinh tiếp tục tìm hiểu các khái niệm, quy luật sinh học làm cơ sở khoa học cho việc ứng dụng tiến bộ sinh học vào thực tiễn đời sống.

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 định hướng phát triển năng lực sinh học cho học sinh thông qua các hoạt động học tập đa dạng và phong phú. Tiếp cận năng lực trong dạy học sinh học đòi hỏi giáo viên phải tạo ra những tình huống học tập thực tế, khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn đề. Việc đánh giá cần tập trung vào quá trình học tập và khả năng vận dụng kiến thức của học sinh, không chỉ đơn thuần là kiểm tra kiến thức lý thuyết. Giáo viên cần thay đổi cách dạy, cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực sinh học.

Một trong những thách thức lớn nhất là sự thay đổi trong nhận thức của giáo viên và học sinh về mục đích của kiểm tra đánh giá. Nhiều giáo viên vẫn quen với việc đánh giá theo kiểu truyền thống, tập trung vào việc kiểm tra kiến thức lý thuyết. Học sinh cũng cần thay đổi thói quen học tập, từ học thuộc lòng sang học hiểu và vận dụng kiến thức. Cần có sự thay đổi về nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về ý nghĩa, tầm quan trọng của đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực, cũng như trách nhiệm của các lực lượng, cá nhân trong hoạt động này.

Việc đánh giá năng lực môn sinh học THPT đòi hỏi phải có những công cụ đánh giá kết quả học tập phù hợp, như bài tập thực hành, dự án, thí nghiệm, v.v. Tuy nhiên, nhiều trường THPT, đặc biệt ở khu vực nông thôn như Thái Thụy, còn thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị để đáp ứng yêu cầu này. Cần xây dựng, mua sắm cơ sở vật chất và các điều kiện phục vụ hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực, đồng thời có những hình thức kiểm tra đánh giá phù hợp.

Việc đổi mới phương pháp đánh giá môn sinh học THPT là một quá trình lâu dài và đòi hỏi sự kiên trì. Giáo viên cần được trang bị kiến thức và kỹ năng về các phương pháp đánh giá mới, như đánh giá quá trình, đánh giá đồng đẳng, tự đánh giá, v.v. Đồng thời, cần có sự hỗ trợ từ các cấp quản lý để tạo điều kiện cho giáo viên thực hiện đổi mới. Cần tổ chức các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức, bồi dưỡng năng lực về kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực cho cán bộ quản lý và giáo viên.

Tổ chức các khóa tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên về các phương pháp đánh giá năng lực mới. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các hội thảo, diễn đàn để trao đổi kinh nghiệm về kiểm tra đánh giá môn sinh học THPT theo tiếp cận năng lực. Xây dựng cộng đồng học tập để giáo viên có thể chia sẻ tài liệu, kinh nghiệm và hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình đổi mới phương pháp đánh giá.

Phát triển bộ công cụ đánh giá kết quả học tập môn Sinh học phù hợp với tiếp cận năng lực, bao gồm bài tập thực hành, dự án, thí nghiệm, v.v. Xây dựng ngân hàng câu hỏi, bài tập đánh giá năng lực môn sinh học THPT theo các cấp độ khác nhau. Hướng dẫn giáo viên cách sử dụng các công cụ đánh giá một cách hiệu quả và linh hoạt.

Thường xuyên kiểm tra đánh giá các hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực. Thành lập các tổ, nhóm chuyên môn để kiểm tra, giám sát việc thực hiện đánh giá năng lực tại các trường THPT. Đưa ra những phản hồi kịp thời và xây dựng cho giáo viên về những điểm mạnh, điểm yếu trong quá trình đánh giá.

Giới thiệu mô hình đánh giá năng lực môn sinh học THPT đã được triển khai thành công tại một trường THPT cụ thể ở Thái Thụy. Phân tích những yếu tố thành công và những khó khăn gặp phải trong quá trình triển khai mô hình. Chia sẻ kinh nghiệm về việc xây dựng công cụ đánh giá, tổ chức các hoạt động học tập và đánh giá tại trường THPT đó.

Tổng kết những bài học kinh nghiệm về quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập môn Sinh học THPT theo tiếp cận năng lực tại Thái Thụy. Đề xuất những giải pháp để khắc phục những khó khăn và nâng cao hiệu quả đánh giá trong thời gian tới. Nhấn mạnh vai trò của sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong việc đánh giá năng lực của học sinh.

Nhắc lại những giải pháp chính đã được đề xuất để quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập môn Sinh học THPT theo tiếp cận năng lực. Nhấn mạnh tính hệ thống và sự phối hợp giữa các giải pháp. Đề xuất những bước đi cụ thể để triển khai các giải pháp trong thực tế.

Đề xuất những hướng nghiên cứu tiếp theo về đánh giá kết quả học tập môn Sinh học THPT theo tiếp cận năng lực. Gợi ý những đề tài nghiên cứu cụ thể, như nghiên cứu về việc sử dụng công nghệ thông tin trong đánh giá, nghiên cứu về việc phát triển các công cụ đánh giá mới, v.v.