Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, công tác kiểm tra, giám sát (KT, GS) đóng vai trò then chốt nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của chi bộ. Tại Học viện Hải quân, bí thư chi bộ (BTCB) là người chủ trì công tác KT, GS, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên và học viên. Tuy nhiên, thực tế cho thấy một bộ phận BTCB còn thiếu hụt kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm trong công tác này, dẫn đến hiệu quả KT, GS chưa cao, ảnh hưởng đến công tác xây dựng Đảng và nhiệm vụ chính trị của đơn vị. Nghiên cứu tập trung vào quản lý bồi dưỡng năng lực KT, GS cho BTCB tại Học viện Hải quân trong giai đoạn 2021-2023 nhằm làm rõ thực trạng, đề xuất biện pháp quản lý hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của chi bộ. Mục tiêu cụ thể là đánh giá thực trạng bồi dưỡng, quản lý bồi dưỡng năng lực KT, GS cho BTCB, xác định các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất các giải pháp quản lý phù hợp. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng công tác xây dựng Đảng, đảm bảo Học viện Hải quân thực hiện tốt nhiệm vụ đào tạo, nghiên cứu khoa học quân sự trong tình hình mới.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và quản lý bồi dưỡng năng lực, kết hợp với lý luận về công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng bộ Quân đội. Hai mô hình chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết quản lý bồi dưỡng năng lực: Quản lý là quá trình tác động có chủ đích của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý thông qua các chức năng kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra nhằm đạt mục tiêu đề ra. Quản lý bồi dưỡng năng lực KT, GS cho BTCB là sự tác động có hệ thống nhằm nâng cao trình độ, kỹ năng và thái độ công tác của BTCB.

  2. Lý luận về năng lực kiểm tra, giám sát của BTCB: Năng lực KT, GS bao gồm tri thức, kỹ năng và thái độ cần thiết để BTCB thực hiện hiệu quả công tác KT, GS, góp phần xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh. Năng lực này được hình thành qua đào tạo, bồi dưỡng và thực tiễn công tác.

Các khái niệm chính bao gồm: năng lực KT, GS, bồi dưỡng năng lực, quản lý bồi dưỡng, tổng kết thực tiễn, bí thư chi bộ, công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng bộ Quân đội.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp phối hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn:

  • Nguồn dữ liệu: Số liệu thu thập từ khảo sát ý kiến của cán bộ, đảng viên, BTCB tại Học viện Hải quân trong 3 năm 2021-2023; tài liệu chính thức của Đảng, Nhà nước và Quân đội; các báo cáo tổng kết thực tiễn.

  • Phương pháp phân tích: Phân tích - tổng hợp tài liệu, mô hình hóa lý thuyết; thống kê mô tả, phân tích định lượng kết quả khảo sát; so sánh, đối chiếu với các nghiên cứu tương tự.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Khảo sát được thực hiện với khoảng 150 BTCB và cán bộ liên quan, chọn mẫu theo phương pháp ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được tiến hành từ tháng 1/2023 đến tháng 4/2024, bao gồm thu thập dữ liệu, phân tích, đề xuất biện pháp và khảo nghiệm tính khả thi.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng năng lực KT, GS của BTCB: Khoảng 65% BTCB được khảo sát đánh giá năng lực KT, GS ở mức trung bình, chỉ 20% đạt mức khá và giỏi. Một số BTCB còn thiếu kỹ năng tổ chức, lập kế hoạch và xử lý tình huống trong công tác KT, GS.

  2. Nội dung và phương pháp bồi dưỡng: 70% BTCB cho biết nội dung bồi dưỡng chưa thực sự sát với thực tiễn công tác, phương pháp chủ yếu là tập huấn truyền thống, thiếu các hình thức thực hành, trao đổi kinh nghiệm. Hình thức bồi dưỡng chủ yếu là tập huấn tập trung (85%), ít sử dụng hình thức tham quan, học tập điển hình.

  3. Quản lý bồi dưỡng năng lực: Việc lập kế hoạch bồi dưỡng được thực hiện thường xuyên nhưng chưa đồng bộ, chỉ 60% chi bộ có kế hoạch bồi dưỡng cụ thể. Công tác kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng còn hình thức, chưa có hệ thống đánh giá toàn diện.

  4. Yếu tố ảnh hưởng: Các yếu tố ảnh hưởng lớn đến quản lý bồi dưỡng gồm: sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy (được đánh giá 4,2/5 điểm), năng lực của chủ thể bồi dưỡng (3,8/5), điều kiện vật chất, tài liệu bồi dưỡng (3,5/5), và tinh thần tự học của BTCB (3,9/5).

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy năng lực KT, GS của BTCB tại Học viện Hải quân còn nhiều hạn chế, chủ yếu do nội dung bồi dưỡng chưa phù hợp và phương pháp truyền đạt còn đơn điệu. So với các nghiên cứu trong Quân đội, mức độ bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng tại đây chưa đạt hiệu quả tối ưu. Việc thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các chủ thể quản lý và chưa phát huy tốt vai trò tự bồi dưỡng của BTCB là nguyên nhân chính. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố năng lực BTCB, bảng thống kê mức độ hài lòng về nội dung và phương pháp bồi dưỡng, biểu đồ đánh giá các yếu tố ảnh hưởng. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới nội dung, phương pháp bồi dưỡng, tăng cường kiểm tra, đánh giá và phát huy vai trò chủ động của BTCB trong tự học tập, tự rèn luyện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đồng bộ, sát thực tiễn: Cấp ủy các cấp cần phối hợp xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực KT, GS cho BTCB theo định kỳ hàng năm, đảm bảo nội dung phù hợp với đặc điểm, nhiệm vụ của từng chi bộ. Thời gian thực hiện: ngay từ năm học 2024-2025.

  2. Đổi mới phương pháp bồi dưỡng: Áp dụng đa dạng hình thức như tập huấn tương tác, tham quan học tập điển hình, hội thảo trao đổi kinh nghiệm, kết hợp thực hành, mô phỏng tình huống. Chủ thể thực hiện: Phòng Chính trị, UBKT Đảng ủy Học viện. Thời gian: triển khai từ quý II/2024.

  3. Tăng cường kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng: Xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá năng lực KT, GS của BTCB, tổ chức đánh giá định kỳ, phản hồi kịp thời để điều chỉnh kế hoạch bồi dưỡng. Chủ thể: UBKT Đảng ủy, chi bộ. Thời gian: bắt đầu từ năm 2024.

  4. Khuyến khích tự học, tự bồi dưỡng của BTCB: Tạo điều kiện về thời gian, tài liệu, môi trường học tập; tổ chức các diễn đàn, câu lạc bộ trao đổi kinh nghiệm giữa BTCB. Chủ thể: Chi bộ, cơ quan chính trị. Thời gian: liên tục, bắt đầu từ quý III/2024.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý giáo dục trong Quân đội: Nghiên cứu cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng năng lực KT, GS cho BTCB, góp phần xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh.

  2. Bí thư chi bộ và cấp ủy các chi bộ quân sự: Giúp hiểu rõ vai trò, nhiệm vụ và phương pháp nâng cao năng lực KT, GS, từ đó nâng cao chất lượng công tác đảng tại cơ sở.

  3. Các nhà nghiên cứu và giảng viên chuyên ngành Quản lý giáo dục, Chính trị quân sự: Tài liệu tham khảo quý giá về quản lý bồi dưỡng năng lực, công tác KT, GS trong môi trường quân sự.

  4. Cơ quan chính trị, Ủy ban Kiểm tra các cấp: Hỗ trợ xây dựng kế hoạch, tổ chức và kiểm tra công tác bồi dưỡng năng lực KT, GS cho đội ngũ BTCB, nâng cao hiệu quả quản lý.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực kiểm tra, giám sát của bí thư chi bộ gồm những yếu tố nào?
    Năng lực KT, GS bao gồm tri thức về lý luận, chính sách, kỹ năng tổ chức, tiến hành KT, GS và thái độ trung thực, dũng cảm trong công tác. Ví dụ, BTCB cần biết vận dụng nghị quyết của Đảng và xử lý tình huống thực tế một cách khách quan.

  2. Tại sao cần quản lý bồi dưỡng năng lực KT, GS cho BTCB?
    Quản lý bồi dưỡng giúp đảm bảo hoạt động bồi dưỡng được tổ chức khoa học, hiệu quả, nâng cao năng lực BTCB, góp phần xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh. Một nghiên cứu gần đây cho thấy quản lý tốt giúp tăng 30% hiệu quả công tác KT, GS.

  3. Phương pháp bồi dưỡng nào hiệu quả nhất cho BTCB?
    Phương pháp kết hợp tập huấn tương tác, tham quan học tập điển hình, thực hành mô phỏng và tự học được đánh giá cao, giúp BTCB nâng cao kỹ năng và áp dụng thực tiễn hiệu quả.

  4. Yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến quản lý bồi dưỡng năng lực KT, GS?
    Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy được xác định là yếu tố quan trọng nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và hiệu quả bồi dưỡng.

  5. Làm thế nào để BTCB tự nâng cao năng lực KT, GS?
    BTCB cần xây dựng kế hoạch tự học, nghiên cứu tài liệu, tham gia các hoạt động trao đổi kinh nghiệm và thực hành công tác KT, GS thường xuyên để nâng cao năng lực.

Kết luận

  • Năng lực kiểm tra, giám sát của BTCB tại Học viện Hải quân còn nhiều hạn chế, cần được bồi dưỡng và quản lý hiệu quả hơn.
  • Quản lý bồi dưỡng năng lực KT, GS là quá trình có hệ thống, bao gồm lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá.
  • Các biện pháp đổi mới nội dung, phương pháp bồi dưỡng và tăng cường kiểm tra, đánh giá được đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả công tác.
  • Sự phối hợp chặt chẽ giữa các chủ thể quản lý và phát huy vai trò tự bồi dưỡng của BTCB là yếu tố then chốt.
  • Nghiên cứu đề xuất lộ trình triển khai các giải pháp từ năm 2024, góp phần xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của Học viện Hải quân.

Hành động tiếp theo: Các cấp ủy, cơ quan chức năng cần triển khai đồng bộ các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực KT, GS cho BTCB, đồng thời tổ chức đánh giá hiệu quả định kỳ để điều chỉnh phù hợp.