I. Phát triển năng lực vận dụng phương pháp dạy học tích cực
Phát triển năng lực là trọng tâm của nghiên cứu, đặc biệt trong việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực cho sinh viên sư phạm hóa học. Nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết của việc đổi mới phương pháp giảng dạy để phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học. Giáo dục sư phạm cần tập trung vào việc rèn luyện kỹ năng giảng dạy và năng lực sư phạm để đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Các biện pháp đề xuất bao gồm việc xây dựng tài liệu tham khảo, vận dụng mô hình học tập qua trải nghiệm, và kết hợp phương pháp đóng vai với phương pháp giảng dạy vi mô.
1.1. Cơ sở lý luận và thực tiễn
Nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận về năng lực dạy học và phương pháp dạy học tích cực, đồng thời phân tích thực trạng đào tạo sinh viên ngành hóa tại các trường đại học. Các lý thuyết học tập hiện đại như học tập qua trải nghiệm được áp dụng để phát triển năng lực chuyên môn và kỹ năng giảng dạy. Thực tiễn cho thấy, sinh viên sư phạm còn hạn chế trong việc vận dụng các phương pháp dạy học tích cực, đòi hỏi sự cải tiến trong chương trình đào tạo.
1.2. Biện pháp phát triển năng lực
Ba biện pháp chính được đề xuất: (1) Xây dựng tài liệu 'Rèn kỹ năng dạy học hóa học', (2) Vận dụng mô hình học tập qua trải nghiệm trong dạy học phương pháp dạy học hóa học phổ thông, và (3) Kết hợp phương pháp đóng vai với phương pháp giảng dạy vi mô trong học phần thực hành sư phạm. Các biện pháp này nhằm nâng cao năng lực vận dụng phương pháp dạy học tích cực cho sinh viên.
II. Thực nghiệm sư phạm và đánh giá
Thực nghiệm sư phạm được tiến hành để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của các biện pháp đề xuất. Kết quả cho thấy sự cải thiện đáng kể trong năng lực vận dụng phương pháp dạy học tích cực của sinh viên sư phạm hóa học. Các công cụ đánh giá như thang đo năng lực và bài kiểm tra thiết kế đặc biệt được sử dụng để đo lường sự tiến bộ của sinh viên. Kết quả thực nghiệm khẳng định giá trị thực tiễn của nghiên cứu trong việc nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên.
2.1. Thiết kế thực nghiệm
Thực nghiệm được thiết kế với hai vòng: thăm dò và đánh giá. Đối tượng thực nghiệm là sinh viên sư phạm hóa học tại các trường đại học. Các biện pháp được áp dụng trong học phần phương pháp dạy học hóa học phổ thông và thực hành sư phạm. Kết quả được phân tích thông qua các chỉ số thống kê, cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong năng lực vận dụng phương pháp dạy học tích cực.
2.2. Phân tích kết quả
Kết quả thực nghiệm cho thấy, các biện pháp đề xuất có hiệu quả cao trong việc phát triển năng lực vận dụng phương pháp dạy học tích cực. Sinh viên tham gia thực nghiệm có sự tiến bộ vượt trội so với nhóm đối chứng. Điều này khẳng định tính khả thi và giá trị thực tiễn của nghiên cứu trong việc đổi mới phương pháp dạy học hiện đại và nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên.
III. Đóng góp và ứng dụng thực tiễn
Nghiên cứu đóng góp vào việc hệ thống hóa lý luận về năng lực dạy học và phương pháp dạy học tích cực, đồng thời đề xuất các biện pháp cụ thể để phát triển năng lực vận dụng phương pháp dạy học tích cực cho sinh viên sư phạm hóa học. Các kết quả nghiên cứu có thể ứng dụng trong việc cải tiến chương trình đào tạo giáo viên, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục hóa học. Nghiên cứu cũng mở ra hướng tiếp cận mới trong việc đào tạo giáo viên theo hướng phát triển năng lực.
3.1. Giá trị lý luận
Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về năng lực dạy học và phương pháp dạy học tích cực, đồng thời đề xuất cấu trúc năng lực vận dụng phương pháp dạy học tích cực gồm 4 thành phần và 10 tiêu chí. Điều này góp phần vào việc xây dựng hệ thống lý thuyết về đào tạo giáo viên theo hướng phát triển năng lực.
3.2. Ứng dụng thực tiễn
Các biện pháp đề xuất có thể áp dụng trong thực tiễn đào tạo sinh viên sư phạm hóa học tại các trường đại học. Nghiên cứu cung cấp công cụ đánh giá năng lực vận dụng phương pháp dạy học tích cực, giúp cải thiện chất lượng đào tạo và đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
