Phát Triển Năng Lực Học Sinh THPT Qua Dạy Học Chương Nitơ-Photpho

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

MỞ ĐẦU. MỞ ĐẦU

1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC DẠY HỌC HÓA HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

1.1. Đổi mới giáo dục Việt Nam sau năm 2015 theo định hướng phát triển năng lực

1.2. Về mục tiêu

1.3. Về phương pháp dạy học

1.4. Cơ sở lý luận về năng lực

1.4.1. Khái niệm về năng lực

1.4.2. Phẩm chất và năng lực chung cần phát triển cho HS THPT

1.4.3. Những phẩm chất chủ yếu sau đây của học sinh

1.4.4. Năng lực chung

1.4.5. Năng lực đặc thù môn học

1.4.6. Phân tích cấu trúc của năng lực hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và năng lực thực hành thí nghiệm

1.4.6.1. Năng lực hợp tác

1.4.6.2. Năng lực giải quyết vấn đề

1.4.6.3. Năng lực thực hành thí nghiệm hóa học

1.5. Đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực

1.5.1. Một số xu hướng đổi mới phương pháp dạy học hiện nay

1.5.2. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực

1.5.3. Một số phương pháp và kỹ thuật dạy học nhằm phát triển năng lực cho HS trung học phổ thông

1.5.3.1. Phương pháp dạy học theo góc

1.5.3.1.1. Thế nào là dạy học theo góc

1.5.3.1.2. Quy trình áp dụng PPDH theo góc trong dạy học hóa học

1.5.3.1.3. Ưu điểm và hạn chế

1.5.3.2. Phương pháp dạy học theo hợp đồng

1.5.3.2.1. Thế nào là dạy học theo hợp đồng

1.5.3.2.2. Quy trình áp dụng PPDH theo HĐ

1.5.3.2.3. Ưu điểm và hạn chế

1.5.3.3. Phương pháp dạy học theo dự án

1.5.3.3.1. Thế nào là dạy học theo dự án

1.5.3.3.2. Quy trình áp dụng PPDH theo dự án trong dạy học hóa học

1.5.3.3.3. Ưu điểm và hạn chế

1.5.3.4. Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề

1.5.3.4.1. Bản chất của dạy học

1.5.3.4.2. Quy trình của dạy học giải quyết vấn đề

1.5.3.4.3. Các mức độ của việc áp dụng dạy học GQVĐ

1.5.3.4.4. Ưu điểm, nhược điểm của phương pháp dạy học GQVĐ

1.5.3.5. Một số kỹ thuật dạy học sử dụng trong dạy học hóa học

1.5.3.5.1. Kỹ thuật khăn trải bàn

1.5.3.5.2. Kỹ thuật dạy học nhóm

1.5.4. Thực trạng dạy học hóa học theo định hướng phát triển năng lực ở trường phổ thông hiện nay

2. PHÁT TRIỂN MỘT SỐ NĂNG LỰC CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THÔNG QUA DẠY HỌC CHƯƠNG NITƠ- PHOTPHO HÓA HỌC 11

2.1. Phân tích nội dung cấu trúc chương trình chương nitơ- photpho

2.2. Mục tiêu cơ bản của chương nitơ- photpho

2.3. Cấu trúc nội dung chương nitơ- photpho

2.4. Đặc điểm nội dung và PPDH

2.5. Thiết kế công cụ đánh giá năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác và năng lực thực hành thí nghiệm cho học sinh thông qua dạy học chương nitơ- photpho

2.5.1. Thiết kế công cụ đánh giá năng lực giải quyết vấn đề

2.5.2. Thiết kế công cụ đánh giá năng lực hợp tác của học sinh

2.5.3. Thiết kế công cụ đánh giá năng lực thực hành thí nghiệm của học sinh

2.6. Quy trình thiết kế kế hoạch bài dạy theo định hướng phát triển năng lực

2.7. Vận dụng một số PPDH theo góc trong dạy học hóa học ở trường phổ thông thông qua chương nitơ- photpho

2.7.1. Nguyên tắc lựa chọn nội dung áp dụng dạy học theo góc

2.7.2. Các mức độ học theo góc

2.7.3. Học với các khu vực như một giai đoạn chuyển giao

2.7.4. Học với góc theo sự lựa chọn và các hoạt động tự do trong hệ thống quay vòng

2.8. Vận dụng phương pháp dạy học theo hợp đồng trong dạy học hóa học ở trường phổ thông

2.8.1. Các nội dung kiến thức có thể áp dụng PPDH theo hợp đồng

2.8.2. Thiết kế kế hoạch bài dạy áp dụng phương pháp dạy học theo hợp đồng cho bài luyện tập

2.8.3. Thiết kế kế hoạch bài dạy áp dụng phương pháp dạy học theo HĐ cho bài thực hành thí nghiệm

2.9. Vận dụng phương pháp dạy học theo dự án

2.9.1. Nguyên tắc lựa chọn nội dung áp dụng dạy học dự án

2.9.2. Thiết kế kế hoạch bài dạy áp dụng phương pháp dạy học theo dự án

2.9.3. Một số giáo án minh họa

3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm

3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm

3.3. Nội dung thực nghiệm sư phạm

3.4. Kế hoạch thực nghiệm sư phạm

3.5. Chọn đối tượng, địa bàn thực nghiệm sư phạm

3.6. Chuẩn bị thực nghiệm sư phạm

3.7. Nội dung các bài thực nghiệm sư phạm

3.8. Một số hình ảnh thực nghiệm

3.9. Kết quả thực nghiệm sư phạm

3.9.1. Kết quả đánh giá về kiến thức và độ bền kiến thức thông qua bài kiểm tra

3.9.2. Kết quả đánh giá năng lực GQVĐ, năng lực hợp tác và năng lực THTN

3.9.3. Phân tích kết quả đánh giá năng lực GQVĐ, năng lực hợp tác và năng lực thực hành thí nghiệm

3.9.4. Kết quả phiếu thăm dò ý kiến của HS

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC LUẬN VĂN

I. Tổng Quan Về Phát Triển Năng Lực Học Sinh THPT Qua Dạy Học Chương Nitơ Photpho

Phát triển năng lực học sinh THPT là một trong những mục tiêu quan trọng trong giáo dục hiện đại. Chương trình dạy học môn Hóa học, đặc biệt là chương Nitơ-Photpho, đóng vai trò then chốt trong việc hình thành và phát triển các năng lực cần thiết cho học sinh. Việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực sẽ giúp học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn phát triển các kỹ năng thực hành, giải quyết vấn đề và hợp tác.

1.1. Khái Niệm Về Năng Lực Học Sinh Trong Giáo Dục

Năng lực học sinh được hiểu là khả năng vận dụng kiến thức, kỹ năng và thái độ vào thực tiễn. Đặc biệt, trong môn Hóa học, năng lực này bao gồm năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác và năng lực thực hành thí nghiệm.

1.2. Tầm Quan Trọng Của Chương Nitơ Photpho Trong Giáo Dục

Chương Nitơ-Photpho không chỉ cung cấp kiến thức cơ bản về các hợp chất hóa học mà còn giúp học sinh hiểu rõ hơn về vai trò của chúng trong đời sống. Việc dạy học chương này cần được thiết kế sao cho hấp dẫn và thực tiễn.

II. Những Thách Thức Trong Việc Phát Triển Năng Lực Học Sinh Qua Dạy Học Chương Nitơ Photpho

Mặc dù có nhiều phương pháp dạy học hiện đại, nhưng việc phát triển năng lực học sinh vẫn gặp phải nhiều thách thức. Một trong những vấn đề chính là sự thiếu hụt về tài liệu và phương tiện dạy học. Ngoài ra, sự chênh lệch về trình độ giữa các học sinh cũng là một yếu tố cần được xem xét.

2.1. Thiếu Tài Liệu Và Phương Tiện Dạy Học

Nhiều giáo viên gặp khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu phù hợp để giảng dạy chương Nitơ-Photpho. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng dạy học và khả năng tiếp thu của học sinh.

2.2. Sự Chênh Lệch Về Trình Độ Học Sinh

Sự khác biệt về năng lực giữa các học sinh trong cùng một lớp học có thể gây khó khăn cho giáo viên trong việc áp dụng các phương pháp dạy học đồng bộ và hiệu quả.

III. Phương Pháp Dạy Học Hiệu Quả Để Phát Triển Năng Lực Học Sinh

Để phát triển năng lực học sinh qua dạy học chương Nitơ-Photpho, cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực như dạy học theo dự án, dạy học giải quyết vấn đề và dạy học theo hợp đồng. Những phương pháp này không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức mà còn phát triển kỹ năng thực hành và khả năng hợp tác.

3.1. Dạy Học Theo Dự Án

Phương pháp dạy học theo dự án giúp học sinh tự khám phá và nghiên cứu các vấn đề liên quan đến Nitơ-Photpho. Qua đó, học sinh sẽ phát triển khả năng tự học và tư duy phản biện.

3.2. Dạy Học Giải Quyết Vấn Đề

Phương pháp này khuyến khích học sinh tìm ra giải pháp cho các vấn đề thực tiễn liên quan đến hóa học, từ đó nâng cao năng lực giải quyết vấn đề và khả năng tư duy sáng tạo.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Các Phương Pháp Dạy Học Trong Chương Nitơ Photpho

Việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực trong chương Nitơ-Photpho đã cho thấy những kết quả khả quan. Học sinh không chỉ nắm vững kiến thức mà còn phát triển các kỹ năng cần thiết cho tương lai.

4.1. Kết Quả Nghiên Cứu Từ Thực Nghiệm Sư Phạm

Các nghiên cứu thực nghiệm cho thấy học sinh có sự tiến bộ rõ rệt trong việc giải quyết vấn đề và hợp tác khi tham gia vào các hoạt động học tập tích cực.

4.2. Phản Hồi Từ Học Sinh Về Phương Pháp Dạy Học

Học sinh đã bày tỏ sự hào hứng và thích thú hơn với môn Hóa học khi được học theo các phương pháp tích cực, điều này cho thấy sự hiệu quả của các phương pháp này trong việc phát triển năng lực.

V. Kết Luận Về Phát Triển Năng Lực Học Sinh Qua Dạy Học Chương Nitơ Photpho

Phát triển năng lực học sinh THPT qua dạy học chương Nitơ-Photpho là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết. Việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức mà còn phát triển các kỹ năng cần thiết cho tương lai.

5.1. Tương Lai Của Phát Triển Năng Lực Trong Giáo Dục

Trong tương lai, việc phát triển năng lực học sinh sẽ tiếp tục được chú trọng, đặc biệt là trong bối cảnh giáo dục hiện đại và hội nhập quốc tế.

5.2. Khuyến Nghị Đối Với Giáo Viên

Giáo viên cần thường xuyên cập nhật và áp dụng các phương pháp dạy học mới để nâng cao chất lượng dạy học và phát triển năng lực cho học sinh.

Phát Triển Năng Lực Cho Học Sinh Trung Học Phổ Thông Qua Dạy Học Chương Nitơ-Photpho Hóa Học 11