Phân Tích Hiệu Quả Kinh Tế và Môi Trường Mô Hình Tôm Thâm Canh Ven Biển Đồng Bằng Sông Cửu Long

LỜI CẢM TẠ

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU

1.1. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

1.1.1. Mục tiêu chung

1.1.2. Mục tiêu cụ thể

1.2. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU

1.3. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU

1.4. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

1.5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU

1.5.1. Giới hạn nội dung nghiên cứu

1.5.2. Giới hạn không gian nghiên cứu

1.5.3. Giới hạn thời gian nghiên cứu

1.6. NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬN ÁN

2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1. TỔNG QUAN CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤP NHẬN KỸ THUẬT MỚI VÀ CHUYỂN ĐỔI MÔ HÌNH

2.2. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ HIỆU QUẢ KINH TẾ

2.2.1. Tổng quan về phương pháp đo lường hiệu quả kinh tế

2.2.2. Tổng quan về các biến được sử dụng trong đo lường hiệu quả kinh tế

2.3. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ HIỆU QUẢ MÔI TRƯỜNG

2.3.1. Tổng quan về phương pháp đo lường hiệu quả môi trường

2.3.2. Tổng quan về các biến được sử dụng trong đo lường hiệu quả môi trường

2.4. TỔNG QUAN VỀ HỒI QUY CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ

3. CHƯƠNG 3: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Mô hình tôm thâm canh

3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định chuyển đổi mô hình

3.3. Hiệu quả kinh tế và cơ sở lý thuyết đo lường hiệu quả kinh tế

3.4. Hiệu quả môi trường và cơ sở lý thuyết đo lường hiệu quả môi trường

3.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.5.1. Cách tiếp cận nghiên cứu

3.5.2. Phương pháp chọn địa bàn nghiên cứu

3.5.3. Phương pháp thu thập số liệu

3.5.4. Phương pháp phân tích số liệu

3.5.4.1. Phương pháp phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển đổi mô hình

3.5.4.2. Phương pháp ước lượng hiệu quả kinh tế

3.5.4.3. Phương pháp ước lượng hiệu quả môi trường

3.5.4.4. Phương pháp phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả môi trường

4. CHƯƠNG 4: TỔNG QUAN VỀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU

4.1. TỔNG QUAN VỀ NUÔI TÔM VÙNG ĐBSCL

4.2. TỔNG QUAN VỀ HUYỆN CÙ LAO DUNG, TỈNH SÓC TRĂNG

4.2.1. Tổng quan tình hình sản xuất nông nghiệp

4.2.2. Hiện trạng nuôi tôm

4.2.3. Tình hình sản xuất mía tại huyện Cù Lao Dung

4.3. TỔNG QUAN VỀ ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU TỈNH KIÊN GIANG

4.3.1. Về sản xuất nông nghiệp

4.3.2. Về sản xuất lúa

4.3.3. Về tình hình sản xuất lúa – tôm và tôm chuyên canh

4.4. HIỆN TRẠNG CHUYỂN ĐỔI MÔ HÌNH SẢN XUẤT SANG TÔM

4.4.1. Chuyển đổi mô hình từ mía sang tôm tại huyện Cù Lao Dung, Sóc Trăng

4.4.2. Chuyển đổi mô hình từ lúa – tôm sang tôm chuyên canh tại Kiên Giang

4.5. ĐẶC ĐIỂM NÔNG HỘ VÀ HIỆN TRẠNG KỸ THUẬT MÔ HÌNH VÙNG CHUYỂN ĐỔI VEN BIỂN

4.5.1. Đặc điểm nông hộ và hiện trạng kỹ thuật mô hình tại Sóc Trăng

4.5.1.1. Đặc điểm nông hộ trồng mía và nuôi tôm thâm canh

4.5.1.2. Hiện trạng kỹ thuật mô hình nuôi tôm thâm canh tỉnh Sóc Trăng

4.5.1.3. Hiện trạng kỹ thuật mô hình trồng mía tại Sóc Trăng

4.5.1.4. So sánh hiệu quả tài chính của hai mô hình tôm và mía tại Sóc Trăng

4.5.2. Đặc điểm nông hộ và hiện trạng kỹ thuật mô hình tại Kiên Giang

4.5.2.1. Đặc điểm nông hộ tôm thâm canh và lúa - tôm tại Kiên Giang

4.5.2.2. Hiện trạng kỹ thuật mô hình tôm thâm canh tỉnh Kiên Giang

4.5.2.3. Đặc điểm kỹ thuật mô hình lúa – tôm tại Kiên Giang

4.5.2.4. So sánh hiệu quả tài chính hai mô hình tôm và lúa-tôm tại Kiên Giang

4.5.3. So sánh hiệu quả tài chính mô hình tôm thâm canh ở Sóc Trăng và Kiên Giang

5. CHƯƠNG 5: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

5.1. PHÂN TÍCH NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHUYỂN ĐỔI MÔ HÌNH

5.1.1. Thực trạng chuyển đổi mô hình

5.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển đổi mô hình

5.2. ƯỚC LƯỢNG HIỆU QUẢ KINH TẾ, MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG

5.2.1. Ước lượng hiệu quả kinh tế và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế

5.2.1.1. Ước lượng hiệu quả kinh tế

5.2.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế

5.2.2. Ước lượng hiệu quả môi trường và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả môi trường

5.2.2.1. Ước lượng hiệu quả môi trường

5.2.2.2. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả môi trường

5.3. ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH TẾ VÀ MÔI TRƯỜNG

5.3.1. Phân tích những thuận lợi và khó khăn

5.3.1.1. Những thuận lợi

5.3.1.2. Những khó khăn

5.3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh tế và môi trường

6. CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu

Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích hiệu quả kinh tế và môi trường của mô hình tôm thâm canh tại vùng chuyển đổi ven biển Đồng bằng sông Cửu Long. Mô hình này đã trở thành một giải pháp quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn. Việc chuyển đổi từ các mô hình sản xuất truyền thống sang nuôi tôm không chỉ giúp tăng thu nhập cho nông hộ mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Nghiên cứu sử dụng phương pháp phỏng vấn trực tiếp 294 nông hộ để thu thập dữ liệu và phân tích hiệu quả kinh tế cũng như tác động môi trường của mô hình này.

1.1. Tình hình hiện tại

Thực trạng nuôi tôm tại ĐBSCL cho thấy lợi nhuận trung bình đạt 430 triệu đồng/ha/vụ tại tỉnh Sóc Trăng và 394 triệu đồng/ha/vụ tại tỉnh Kiên Giang. Mô hình chuyển đổi từ mía sang tôm tại Sóc Trăng cho thấy lợi nhuận cao gấp 33,29 lần so với mô hình trồng mía. Điều này chứng tỏ rằng tôm thâm canh là một lựa chọn khả thi cho nông dân trong bối cảnh hiện nay.

II. Phân tích hiệu quả kinh tế

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng mô hình tôm thâm canh mang lại hiệu quả kinh tế cao, tuy nhiên, khi xét về hiệu quả sử dụng vốn, mô hình lúa - tôm và mía lại cho thấy hiệu quả tốt hơn. Tỷ suất doanh thu/chi phí, lợi nhuận/chi phí và lợi nhuận/doanh thu của các mô hình này đều cao hơn. Điều này cho thấy rằng mặc dù tôm thâm canh có lợi nhuận cao, nhưng việc quản lý tài chính và chi phí sản xuất vẫn cần được chú trọng để tối ưu hóa lợi nhuận.

2.1. Các yếu tố ảnh hưởng

Các yếu tố như số ao, diện tích ao và mật độ nuôi tôm có ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả kinh tế. Số ao có ảnh hưởng tỷ lệ nghịch, trong khi diện tích ao và mật độ có ảnh hưởng tỷ lệ thuận. Điều này cho thấy rằng việc tối ưu hóa quy mô sản xuất là rất quan trọng để nâng cao hiệu quả kinh tế cho nông hộ.

III. Phân tích hiệu quả môi trường

Mô hình tôm thâm canh cũng cho thấy hiệu quả môi trường cao, với mức hiệu quả trung bình đạt khoảng 91,77%. Nông hộ có thể giảm khoảng 10,27% tổng lượng đầu vào có ảnh hưởng đến môi trường mà không làm giảm đầu ra. Điều này cho thấy rằng việc áp dụng các biện pháp quản lý bền vững trong nuôi tôm có thể giúp bảo vệ môi trường trong khi vẫn duy trì sản lượng.

3.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả môi trường

Nghiên cứu chỉ ra rằng kinh nghiệm, diện tích ao và mật độ nuôi tôm có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả môi trường. Ngược lại, số ao và địa bàn có ảnh hưởng tiêu cực. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đào tạo và nâng cao kỹ năng cho nông dân trong việc quản lý môi trường trong nuôi tôm.

IV. Đề xuất giải pháp

Để nâng cao hiệu quả kinh tế và môi trường của mô hình tôm thâm canh, cần có các giải pháp như cải thiện kỹ thuật nuôi tôm, tăng cường đào tạo cho nông dân và phát triển các chính sách hỗ trợ từ chính phủ. Việc áp dụng công nghệ mới và quản lý tài nguyên bền vững sẽ giúp nông hộ tối ưu hóa sản xuất và bảo vệ môi trường.

4.1. Các chính sách hỗ trợ

Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ nông dân trong việc chuyển đổi mô hình sản xuất, bao gồm hỗ trợ tài chính, đào tạo kỹ thuật và cung cấp thông tin về thị trường. Điều này sẽ giúp nông dân tự tin hơn trong việc áp dụng các mô hình sản xuất mới và bền vững.

Luận Án Tiến Sĩ Về Hiệu Quả Kinh Tế và Môi Trường Của Mô Hình Tôm Thâm Canh Tại Đồng Bằng Sông Cửu Long