I. Giới thiệu về Arthrospira platensis
Chủng Arthrospira platensis là một loại vi khuẩn lam dạng sợi, nổi bật với giá trị dinh dưỡng cao. Tảo này chứa khoảng 70% protein trong khối lượng khô, cung cấp đầy đủ các axit amin thiết yếu cho cơ thể con người và động vật. Arthrospira platensis được coi là siêu thực phẩm của thế kỷ 21, với khả năng cung cấp nguồn protein phong phú hơn cả thịt bò và đậu tương. Nghiên cứu về Arthrospira platensis không chỉ giúp xác định thành phần dinh dưỡng mà còn mở ra cơ hội ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như dược phẩm và thực phẩm chức năng.
1.1 Đặc điểm sinh học của Arthrospira platensis
Arthrospira platensis có cấu trúc dạng sợi không nhánh, thường có dạng vòng xoắn lớn. Sợi tảo có thể dài hoặc ngắn, với đường kính từ 8-10 μm. Các yếu tố môi trường như nhiệt độ và pH có thể ảnh hưởng đến hình thái và khả năng sinh trưởng của tảo. Sự thay đổi trong điều kiện nuôi trồng có thể dẫn đến biến đổi hình dạng, từ dạng xoắn lò xo sang dạng thẳng, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và phát triển của tảo.
II. Phương pháp phân lập và nuôi cấy Arthrospira platensis
Quá trình phân lập Arthrospira platensis bao gồm việc thu thập mẫu từ các hồ nước ngọt tại miền Bắc Việt Nam. Sau khi thu thập, mẫu tảo được bảo quản và tiến hành phân lập bằng các phương pháp như vi thao tác và cấy trải trên đĩa thạch. Mục tiêu là tạo ra các dòng tảo thuần, sạch vi khuẩn và động vật phù du. Kết quả cho thấy môi trường Zarrok là phù hợp nhất cho sự phát triển của tảo, với khả năng sinh trưởng tốt nhất ở nhiệt độ từ 25-30 độ C.
2.1 Đánh giá khả năng sinh trưởng
Khả năng sinh trưởng của các chủng tảo được đánh giá qua các chỉ tiêu như mật độ tế bào và khối lượng khô. Kết quả cho thấy ba chủng tảo phân lập (Sp2, Sp6, Sp9) có khả năng sinh trưởng khác nhau, với Sp9 cho thấy khả năng chịu nhiệt tốt nhất. Việc đánh giá này không chỉ giúp xác định tiềm năng của từng chủng mà còn cung cấp thông tin quan trọng cho việc nuôi trồng và khai thác tảo trong tương lai.
III. Giá trị dinh dưỡng và ứng dụng của Arthrospira platensis
Arthrospira platensis chứa hàm lượng protein cao, vitamin và khoáng chất phong phú, làm cho nó trở thành nguồn thực phẩm chức năng lý tưởng. Tảo này không chỉ giúp ngăn ngừa lão hóa mà còn tăng cường khả năng miễn dịch và hỗ trợ sức khỏe tổng thể. Hàm lượng β-carotene trong tảo cao hơn 30 lần so với cà rốt, trong khi hàm lượng sắt cao hơn 20 lần so với mầm lúa mỳ. Những đặc điểm này đã khiến Arthrospira platensis được Tổ chức Y tế Thế giới công nhận là thực phẩm tốt nhất cho con người trong thế kỷ XXI.
3.1 Ứng dụng trong thực phẩm và dược phẩm
Với giá trị dinh dưỡng cao, Arthrospira platensis được sử dụng rộng rãi trong ngành thực phẩm chức năng và dược phẩm. Tảo này có thể được chế biến thành viên nang, bột hoặc dạng lỏng, phục vụ cho nhu cầu dinh dưỡng của người tiêu dùng. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc bổ sung Arthrospira platensis vào chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, hỗ trợ giảm cân và tăng cường sức đề kháng.