Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ, việc ứng dụng các nền tảng kỹ thuật số trong giáo dục, đặc biệt là học tiếng Anh, ngày càng trở nên phổ biến. YouTube, với hơn 60 triệu người dùng hoạt động hàng tháng tại Việt Nam, đã trở thành một công cụ học tập độc lập được nhiều sinh viên lựa chọn. Tại Học viện Ngân hàng, nơi đào tạo chuyên ngành tiếng Anh cho sinh viên ngành Tài chính - Ngân hàng, việc khai thác YouTube như một phương tiện học tiếng Anh độc lập mang ý nghĩa thiết thực nhằm nâng cao năng lực ngoại ngữ phục vụ công việc tương lai. Nghiên cứu này tập trung khảo sát nhận thức của sinh viên chuyên ngành tiếng Anh tại Học viện Ngân hàng về việc sử dụng YouTube trong học tập tiếng Anh độc lập, với mục tiêu đánh giá các yếu tố như sự dễ sử dụng, tính hữu ích, thái độ và ý định hành vi theo mô hình Chấp nhận Công nghệ (TAM). Phạm vi nghiên cứu bao gồm 120 sinh viên từ các khóa K22 đến K25, thu thập dữ liệu trong tháng 4 năm 2023. Kết quả nghiên cứu không chỉ giúp hiểu rõ hơn về cách sinh viên tiếp cận và sử dụng YouTube trong học tập mà còn góp phần đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả học tập tiếng Anh độc lập, từ đó cải thiện các chỉ số về động lực học tập và kỹ năng ngôn ngữ của sinh viên.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên mô hình Chấp nhận Công nghệ (Technology Acceptance Model - TAM) của Davis và cộng sự (1989), tập trung vào hai yếu tố chính ảnh hưởng đến việc chấp nhận công nghệ: Perceived Usefulness (PU - nhận thức về tính hữu ích) và Perceived Ease of Use (PEOU - nhận thức về sự dễ sử dụng). TAM cho rằng thái độ và ý định hành vi sử dụng công nghệ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ hai yếu tố này. Ngoài ra, nghiên cứu cũng tham khảo các khái niệm về học tập độc lập, nhận thức (perception), và các thách thức trong việc sử dụng YouTube làm phương tiện học tiếng Anh. Các khái niệm chính bao gồm:

  • Perceived Usefulness (PU): Mức độ người dùng tin rằng việc sử dụng YouTube sẽ cải thiện hiệu quả học tập tiếng Anh.
  • Perceived Ease of Use (PEOU): Mức độ người dùng cảm nhận YouTube dễ dàng sử dụng trong quá trình học.
  • Attitude Toward Using: Thái độ tích cực hoặc tiêu cực của sinh viên đối với việc sử dụng YouTube.
  • Behavioural Intention: Ý định sử dụng YouTube trong tương lai cho việc học tiếng Anh độc lập.
  • Challenges: Các khó khăn sinh viên gặp phải khi sử dụng YouTube như kết nối Internet không ổn định, nội dung không phù hợp, thiếu tương tác.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với thiết kế khảo sát trực tuyến, thu thập dữ liệu từ 120 sinh viên chuyên ngành tiếng Anh tại Học viện Ngân hàng, đại diện cho các khóa K22 đến K25. Mẫu được chọn ngẫu nhiên nhằm đảm bảo tính đại diện. Công cụ thu thập dữ liệu là bảng câu hỏi gồm 48 câu hỏi, chia thành ba phần: thông tin nhân khẩu học, nhận thức về YouTube theo mô hình TAM, và các thách thức khi sử dụng YouTube. Các câu hỏi được đánh giá trên thang Likert 5 mức độ. Dữ liệu được xử lý và phân tích bằng phần mềm SPSS phiên bản 22, kiểm định độ tin cậy bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích thống kê mô tả (Mean, Standard Deviation) và biểu diễn bằng bảng, biểu đồ. Thời gian thu thập dữ liệu diễn ra từ ngày 18 đến 23 tháng 4 năm 2023.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tần suất và thời gian sử dụng YouTube: 42.5% sinh viên thường xuyên tìm kiếm video học tiếng Anh trên YouTube, 35.8% thỉnh thoảng tìm kiếm. 67.5% dành từ 20 đến 120 phút mỗi tuần để xem các video học tiếng Anh, trong đó 37.5% xem từ 20 đến 60 phút, 30% xem từ 60 đến 120 phút.

  2. Thể loại video ưa thích: 85.8% sinh viên chọn xem video âm nhạc để cải thiện tiếng Anh, tiếp theo là phim hoạt hình (80.8%) và video giáo dục (70%). Các thể loại ít được chọn gồm phi lợi nhuận và hoạt động xã hội (20.8%) và ô tô, phương tiện (10.8%).

  3. Nhận thức về sự dễ sử dụng (PEOU): Sinh viên đánh giá YouTube là công cụ dễ sử dụng với điểm trung bình cao, cho thấy nền tảng này thân thiện và thuận tiện cho việc học tiếng Anh độc lập.

  4. Nhận thức về tính hữu ích (PU): Phần lớn sinh viên đồng ý rằng YouTube giúp nâng cao kỹ năng nghe, nói, phát âm và từ vựng, hỗ trợ hiệu quả cho việc học tiếng Anh.

  5. Thái độ và ý định hành vi: Sinh viên có thái độ tích cực và mong muốn tiếp tục sử dụng YouTube như một phương tiện học tập độc lập trong tương lai.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy YouTube được sinh viên Học viện Ngân hàng đánh giá cao về tính dễ sử dụng và hữu ích, phù hợp với các nghiên cứu trước đây trong lĩnh vực học tiếng Anh qua nền tảng số. Việc lựa chọn thể loại video âm nhạc và phim hoạt hình làm công cụ học tập phản ánh xu hướng học tập kết hợp giải trí, giúp tăng khả năng ghi nhớ và hứng thú học tập. Tuy nhiên, các thách thức như kết nối Internet không ổn định và thiếu tương tác vẫn tồn tại, ảnh hưởng đến hiệu quả học tập. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ sinh viên theo từng thể loại video và biểu đồ tròn minh họa phân bố thời gian xem video hàng tuần. So sánh với các nghiên cứu quốc tế, kết quả tương đồng về thái độ tích cực và sự chấp nhận YouTube như một công cụ học tập hiệu quả, đồng thời nhấn mạnh vai trò của việc lựa chọn nội dung phù hợp và hỗ trợ kỹ thuật để tối ưu hóa trải nghiệm học tập.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường hạ tầng Internet: Đầu tư nâng cấp kết nối Internet ổn định tại Học viện và khuyến khích sinh viên sử dụng mạng tốc độ cao nhằm giảm thiểu gián đoạn trong quá trình học tập qua YouTube.

  2. Hướng dẫn lựa chọn nội dung phù hợp: Cung cấp tài liệu và tổ chức các buổi tập huấn giúp sinh viên nhận biết và chọn lọc các video có chất lượng, phù hợp với mục tiêu học tập cá nhân.

  3. Xây dựng kế hoạch học tập cá nhân: Khuyến khích sinh viên thiết lập mục tiêu, lịch trình học tập rõ ràng khi sử dụng YouTube để tăng tính kỷ luật và hiệu quả học tập.

  4. Tăng cường tương tác và hỗ trợ: Giảng viên nên tạo các diễn đàn trao đổi, nhóm học tập trực tuyến để sinh viên có thể thảo luận, đặt câu hỏi và nhận phản hồi kịp thời, khắc phục hạn chế về tương tác khi học độc lập.

Các giải pháp trên nên được triển khai trong vòng 6-12 tháng, với sự phối hợp giữa nhà trường, giảng viên và sinh viên nhằm nâng cao chỉ số hài lòng và hiệu quả học tập tiếng Anh qua YouTube.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Giảng viên tiếng Anh: Nghiên cứu cung cấp dữ liệu thực tiễn giúp giảng viên hiểu rõ hơn về cách sinh viên sử dụng YouTube, từ đó điều chỉnh phương pháp giảng dạy và hỗ trợ học tập phù hợp.

  2. Sinh viên chuyên ngành tiếng Anh: Tài liệu giúp sinh viên nhận thức được lợi ích và thách thức khi học tiếng Anh qua YouTube, từ đó phát triển kỹ năng tự học hiệu quả.

  3. Nhà quản lý giáo dục: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách hỗ trợ hạ tầng công nghệ và phát triển chương trình đào tạo tích hợp công nghệ số.

  4. Nhà nghiên cứu giáo dục và công nghệ: Là nguồn tham khảo quý giá cho các nghiên cứu tiếp theo về ứng dụng công nghệ trong học tập ngoại ngữ, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số.

Câu hỏi thường gặp

  1. YouTube có thực sự giúp cải thiện kỹ năng tiếng Anh không?
    Nghiên cứu cho thấy phần lớn sinh viên đánh giá YouTube giúp nâng cao kỹ năng nghe, nói, phát âm và từ vựng nhờ vào nội dung đa dạng và tính tương tác cao.

  2. Sinh viên dành bao nhiêu thời gian trung bình để học tiếng Anh trên YouTube?
    Khoảng 67.5% sinh viên dành từ 20 đến 120 phút mỗi tuần, cho thấy mức độ cam kết tương đối cao với việc học qua nền tảng này.

  3. Những thể loại video nào được ưa chuộng nhất để học tiếng Anh?
    Video âm nhạc (85.8%), phim hoạt hình (80.8%) và video giáo dục (70%) là các thể loại phổ biến nhất, giúp tăng hứng thú và hiệu quả học tập.

  4. Các thách thức chính khi học tiếng Anh qua YouTube là gì?
    Bao gồm kết nối Internet không ổn định, nội dung không phù hợp, thiếu tương tác và khó khăn trong việc duy trì động lực học tập.

  5. Làm thế nào để khắc phục các thách thức khi học qua YouTube?
    Sinh viên nên được hướng dẫn chọn nội dung phù hợp, xây dựng kế hoạch học tập rõ ràng, đồng thời nhà trường cần cải thiện hạ tầng và tạo môi trường hỗ trợ tương tác.

Kết luận

  • YouTube được sinh viên chuyên ngành tiếng Anh tại Học viện Ngân hàng đánh giá cao về tính dễ sử dụng và tính hữu ích trong học tập độc lập.
  • Thể loại video âm nhạc, phim hoạt hình và giáo dục là những nội dung được ưa chuộng nhất để nâng cao kỹ năng tiếng Anh.
  • Sinh viên dành trung bình từ 20 đến 120 phút mỗi tuần để học tiếng Anh qua YouTube, thể hiện sự quan tâm và cam kết với phương pháp học này.
  • Các thách thức như kết nối Internet và thiếu tương tác cần được giải quyết để tối ưu hóa hiệu quả học tập.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao trải nghiệm học tập qua YouTube, bao gồm cải thiện hạ tầng, hướng dẫn chọn nội dung, xây dựng kế hoạch học tập và tăng cường tương tác.

Tiếp theo, các bên liên quan nên phối hợp triển khai các khuyến nghị trong vòng 6-12 tháng để nâng cao hiệu quả học tập tiếng Anh độc lập qua YouTube. Để tối ưu hóa lợi ích, sinh viên và giảng viên được khuyến khích áp dụng các giải pháp đề xuất và tiếp tục nghiên cứu mở rộng về ứng dụng công nghệ trong giáo dục ngoại ngữ.