Nghiên cứu sự lưu hành virus cúm gia cầm H5N6 tại các chợ gia cầm sống ở Hải Phòng, Lạng Sơn và Quảng Ninh

• Tác giả: Phạm Xuân Trường
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Thị Lan
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Thú y
• Đề tài: Nghiên cứu sự lưu hành virus cúm gia cầm type A/H5N6 tại một số chợ buôn bán gia cầm sống trên địa bàn các tỉnh Hải Phòng, Lạng Sơn và Quảng Ninh và ứng dụng kỹ thuật Realtime RT-PCR trong chẩn đoán bệnh
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỤC LỤC
• 1.1. Lời cam đoan
• 1.2. Mục lục
• 1.3. Danh mục các chữ cái viết tắt
• 1.4. Danh mục bảng
• 1.5. Danh mục sơ đồ, hình, bản đồ, biểu đồ
• 1.6. Trích yếu luận văn
• 1.7. Mục tiêu của đề tài
• 1.8. Ý nghĩa của đề tài
• 1.9. Tổng quan tài liệu
• 1.9.1. Khái niệm bệnh cúm gia cầm
• 1.9.2. Tình hình bệnh cúm gia cầm trên thế giới
• 1.9.2.1. Tình hình chung
• 1.9.2.2. Tình hình dịch cúm H5N6 trên thế giới
• 1.9.3. Tình hình bệnh cúm gia cầm ở Việt Nam
• 1.9.3.1. Tình hình chung
• 1.9.3.2. Tình hình bệnh cúm gia cầm H5N6
• 1.9.4. Đặc điểm sinh học phân tử của virus cúm gia cầm
• 1.9.5. Kháng nguyên của virus cúm gia cầm
• 1.9.6. Tính thích ứng đa vật chủ của virus cúm
• 1.9.7. Cơ chế xâm nhiễm gây bệnh của virus cúm A trong tế bào vật chủ
• 1.9.8. Độc lực và khả năng gây bệnh của virus cúm gia cầm
• 1.9.9. Sơ lược hoạt động giám sát cúm gia cầm tại Việt Nam
• 1.10. Kết quả giám sát
• 1.10.1. Kết quả phân tích virus cúm gia cầm tại Việt Nam
• 1.10.2. Công tác phòng, chống bệnh cúm ở gia cầm
• 1.11. Nguyên lý kỹ thuật REALTIME PCR
• 1.12. Nội dung, nguyên liệu và phương pháp nghiên cứu
• 1.12.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.12.2. Nội dung nghiên cứu
• 1.12.3. Mẫu thí nghiệm
• 1.12.4. Dụng cụ, hóa chất lấy mẫu, thiết bị, hóa chất xét nghiệm
• 1.12.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.12.5.1. Phương pháp dịch tễ học mô tả, dịch tễ học phân tích
• 1.12.5.2. Phương pháp lấy mẫu
• 1.12.5.3. Phương pháp xét nghiệm virus cúm A/H5N6
• 1.12.5.4. Phương pháp xử lý số liệu
• 1.13. Kết quả và thảo luận
• 1.13.1. Tình hình chăn nuôi gia cầm tại các tỉnh từ 2010 – 6 tháng đầu năm 2016
• 1.13.2. Kết quả tiêm vaccine cúm gia cầm tại các tỉnh từ 2010 – 6 tháng đầu năm 2016
• 1.13.3. Tình hình dịch cúm gia cầm tại các tỉnh từ 2010 – 6 tháng đầu năm 2016
• 1.13.4. Kết quả giám sát virus cúm a/h5n6 tại 12 chợ của các tỉnh
• 1.13.5. Kết quả lấy mẫu tại các tỉnh
• 1.13.6. Tỷ lệ nhiễm virus cúm type A trong các mẫu bệnh phẩm
• 1.13.7. Tỷ lệ nhiễm virus cúm subtype H5 trong các mẫu bệnh phẩm
• 1.13.8. Tỷ lệ nhiễm virus cúm subtype N6 trong các mẫu bệnh phẩm
• 1.13.9. Lưu hành virus cúm A/H5N6 qua các vòng lấy mẫu
• 1.13.10. Lưu hành virus cúm A/H5N6 tại các chợ lấy mẫu
• 1.14. Kết luận và đề nghị
• Tài liệu tham khảo

I. Tổng quan về virus cúm gia cầm H5N6 tại Việt Nam

Virus cúm gia cầm H5N6 là một trong những chủng virus cúm A gây bệnh nghiêm trọng cho gia cầm và có khả năng lây nhiễm sang người. Tại Việt Nam, virus này đã được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2014 và đã gây ra nhiều ổ dịch tại các tỉnh như Hải Phòng, Lạng Sơn và Quảng Ninh. Sự lây lan của virus này không chỉ ảnh hưởng đến ngành chăn nuôi mà còn đe dọa sức khỏe cộng đồng. Việc nghiên cứu sự lưu hành của virus H5N6 tại các chợ gia cầm sống là rất cần thiết để có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

1.1. Đặc điểm sinh học của virus cúm gia cầm H5N6

Virus cúm gia cầm H5N6 thuộc nhóm virus cúm A, có khả năng đột biến cao và lây lan nhanh chóng. Đặc điểm này khiến virus trở thành mối đe dọa lớn đối với sức khỏe gia cầm và con người. Nghiên cứu cho thấy virus có thể tồn tại trong môi trường và lây lan qua nhiều con đường khác nhau.

1.2. Tình hình dịch cúm gia cầm H5N6 tại Việt Nam

Từ khi virus H5N6 xuất hiện, đã có nhiều ổ dịch được ghi nhận tại các tỉnh miền Bắc, đặc biệt là Hải Phòng, Lạng Sơn và Quảng Ninh. Các ổ dịch này đã gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi và ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm.

II. Vấn đề và thách thức trong việc kiểm soát virus cúm H5N6

Việc kiểm soát virus cúm gia cầm H5N6 gặp nhiều thách thức do sự lây lan nhanh chóng của virus và thói quen tiêu thụ gia cầm sống của người dân. Các chợ gia cầm sống là nơi tập trung nhiều loại gia cầm từ nhiều nguồn khác nhau, tạo điều kiện cho virus lây lan. Hơn nữa, công tác tiêm phòng và giám sát dịch bệnh còn nhiều hạn chế.

2.1. Thách thức trong công tác tiêm phòng

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực trong việc tiêm phòng vaccine cúm gia cầm, tỷ lệ tiêm phòng hàng năm vẫn chưa đạt yêu cầu. Điều này dẫn đến nguy cơ cao về sự bùng phát dịch bệnh.

2.2. Nguy cơ lây nhiễm từ chợ gia cầm sống

Chợ gia cầm sống là nơi có nguy cơ cao về lây nhiễm virus cúm H5N6. Việc tiếp xúc trực tiếp giữa người và gia cầm, cùng với điều kiện vệ sinh kém, tạo ra môi trường thuận lợi cho virus phát triển.

III. Phương pháp nghiên cứu virus cúm H5N6 tại chợ gia cầm

Nghiên cứu sự lưu hành của virus cúm H5N6 được thực hiện thông qua việc thu thập mẫu từ các chợ gia cầm sống tại Hải Phòng, Lạng Sơn và Quảng Ninh. Kỹ thuật Realtime RT-PCR được áp dụng để phát hiện virus một cách nhanh chóng và chính xác.

3.1. Quy trình thu thập mẫu và xét nghiệm

Mẫu bệnh phẩm được thu thập từ các chợ gia cầm sống và được xử lý theo quy trình nghiêm ngặt. Kỹ thuật Realtime RT-PCR cho phép phát hiện virus trong thời gian ngắn, giúp nâng cao hiệu quả giám sát.

3.2. Phân tích kết quả xét nghiệm

Kết quả xét nghiệm cho thấy tỷ lệ dương tính với virus cúm A/H5N6 tại các chợ là khá cao, cho thấy sự lưu hành của virus trong cộng đồng gia cầm. Điều này cần được theo dõi chặt chẽ để có biện pháp ứng phó kịp thời.

IV. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự lưu hành của virus cúm H5N6 tại các chợ gia cầm sống là rất đáng lo ngại. Tỷ lệ dương tính với virus cúm A đạt 34,89%, trong đó tỷ lệ dương tính với subtype H5 là 6,45% và subtype N6 là 5,15%. Những kết quả này cung cấp thông tin quan trọng cho công tác phòng chống dịch bệnh.

4.1. Tỷ lệ nhiễm virus tại các chợ

Tại 12 chợ được khảo sát, 100% chợ có sự lưu hành của virus cúm A, cho thấy mức độ nghiêm trọng của tình hình dịch bệnh. Tỷ lệ nhiễm virus H5 và N6 cũng cao, cần có biện pháp can thiệp kịp thời.

4.2. Ứng dụng kỹ thuật Realtime RT PCR trong chẩn đoán

Kỹ thuật Realtime RT-PCR đã chứng minh hiệu quả trong việc phát hiện virus cúm H5N6, giúp nâng cao khả năng chẩn đoán và kiểm soát dịch bệnh. Việc áp dụng công nghệ này sẽ hỗ trợ tích cực cho công tác phòng chống dịch tại địa phương.

V. Kết luận và triển vọng trong nghiên cứu virus cúm H5N6

Nghiên cứu về virus cúm gia cầm H5N6 tại các chợ gia cầm sống đã chỉ ra sự cần thiết phải tăng cường các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm.

5.1. Đề xuất biện pháp phòng chống dịch

Cần tăng cường công tác tiêm phòng vaccine cho gia cầm, đồng thời nâng cao nhận thức của người dân về nguy cơ lây nhiễm từ gia cầm. Các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm cũng cần được thực hiện nghiêm ngặt.

5.2. Triển vọng nghiên cứu trong tương lai

Nghiên cứu tiếp theo cần tập trung vào việc theo dõi sự biến đổi của virus cúm H5N6 và phát triển các phương pháp chẩn đoán mới. Việc này sẽ giúp nâng cao hiệu quả trong công tác phòng chống dịch bệnh.