I. Tổng Quan Về Tội Phạm Tham Nhũng Đà Nẵng Khái Niệm
Tham nhũng là một trong những trở ngại lớn nhất đối với sự ổn định và phát triển của mỗi quốc gia, làm suy giảm nghiêm trọng các nguồn lực phát triển của đất nước. Ở bình diện quốc tế, nhiều nước phải đối phó với thách thức của sự gia tăng các hoạt động tội phạm và sự che giấu, tẩu tán tài sản tham nhũng với phương thức ngày càng tinh vi, phức tạp và mang tính xuyên quốc gia. Đảng Cộng sản Việt Nam đã có nhiều chủ trương, giải pháp đấu tranh phòng, chống tệ nạn tham nhũng cũng như tội phạm về tham nhũng, trong đó gần đây nhất tại Đại hội XII, Đảng ta xác định: Đẩy mạnh đấu tranh PCTN, lãng phí là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng đồng thời là nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, lâu dài. Các cấp ủy đảng, trước hết là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và toàn hệ thống chính trị phải kiên quyết PCTN, lãng phí; xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi tham nhũng, lãng phí, bao che, dung túng, tiếp tay cho các hành vi. Tham nhũng đang diễn biến phức tạp, đặc biệt tại các thành phố lớn như Đà Nẵng.
1.1. Tính Cấp Thiết Của Nghiên Cứu Tội Phạm Tham Nhũng
Nghiên cứu về tội phạm tham nhũng là vô cùng cấp thiết.Tham nhũng làm suy giảm lòng tin của nhân dân vào chế độ, gây thất thoát tài sản nhà nước và làm chậm quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Các cơ quan có thẩm quyền cần không ngừng hoàn thiện các quy định pháp luật, tạo cơ sở pháp lý cho việc phòng, chống các hành vi tham nhũng, trong đó có thể kể đến như: BLHS năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009); Luật PCTN năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2007 và năm 2012); Nghị quyết số 21/NQ-CP ngày 12/5/2009 của Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia PCTN đến năm 2020.
1.2. Mục Tiêu Và Nhiệm Vụ Của Nghiên Cứu Về Tham Nhũng ở Việt Nam
Mục tiêu của nghiên cứu là làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về các tội phạm về tham nhũng; thực trạng quy định của pháp luật hình sự Việt Nam về các tội phạm về tham nhũng; thực tiễn áp dụng quy định của pháp luật hình sự Việt Nam về các tội phạm về tham nhũng tại thành phố Đà Nẵng trong thời gian từ năm 2007 đến năm 2017; những ưu điểm, hạn chế, bất cập trong các quy định của pháp luật hình sự cũng như trong thực tiễn xét xử các tội phạm về tham nhũng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng và nguyên nhân của chúng, luận án đề xuất giải pháp hoàn thiện các quy định của pháp luật hình sự Việt Nam và các giải pháp khác bảo đảm áp dụng đúng các quy định của pháp luật hình sự nước ta về các tội phạm về tham nhũng ở nước ta trong tình hình mới.
II. Thách Thức Pháp Luật Hình Sự Về Tham Nhũng Tại Đà Nẵng
Mặc dù công tác phòng chống tham nhũng đã đạt được những kết quả nhất định, tình hình tham nhũng ở Việt Nam, đặc biệt là các tội phạm về tham nhũng, vẫn diễn biến phức tạp. Có sự thể hiện lợi ích nhóm ở các doanh nghiệp nhà nước trong các hành vi và tội phạm về tham nhũng do cơ chế xin- cho trong đầu tư từ vốn Nhà nước; tình trạng tham nhũng quyền lực dẫn đến làm giảm hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước; làm tha hóa một bộ phận cán bộ, công chức và gây thất thoát, thiệt hại tài sản rất lớn cho nhà nước và nhân dân. Đáng chú ý, tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng còn thấp, gây bức xúc trong dư luận.
2.1. Những Hạn Chế Trong Công Tác Phòng Chống Tham Nhũng Đà Nẵng
Việc đánh giá ở mức độ khái quát chung cho thấy công tác PCTN ở nước ta chưa thực sự có sự chuyển biến mang tính đột phá và vẫn còn nhiều thách thức. Nguyên nhân của thực trạng trên là do lý luận về phòng, chống tham nhũng chưa thật sự mang tính hệ thống, thậm chí chưa thật thống nhất; pháp luật hiện hành ở nước ta còn nhiều quy định chưa rõ ràng, không khả thi và chưa tương thích với các tiêu chí của Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng. Đồng thời, việc xây dựng và tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống tham nhũng chưa thật sự hiệu quả, chưa có sự phối hợp tốt trong công tác phòng, chống tham nhũng giữa các cơ quan có thẩm quyền; các điều kiện vật chất, kỹ thuật cho công tác phòng, chống tham nhũng chưa được đảm bảo một cách đầy đủ, còn nhiều hạn chế, chưa thực sự đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ PCTN và vẫn đang là lực cản lớn cho công cuộc đổi mới ở nước ta.
2.2. Thực Tiễn Xét Xử Tội Phạm Tham Nhũng Tại Đà Nẵng Khó Khăn
Ở thành phố Đà Nẵng, bên cạnh những kết quả đạt được thì công tác PCTN cũng còn những hạn chế nhất định, làm cho tình hình tham nhũng nói chung và tình hình các tội phạm về tham nhũng nói riêng diễn biễn phức tạp, nhất là liên quan đến nhà, đất công sản. Trong số những nguyên nhân của thực trạng đó, có một số quy định pháp luật hình sự chưa thật phù hợp, chưa thật đồng bộ và chưa thật khả thi dẫn đến việc xét xử một số vụ án đối với các tội phạm về tham nhũng chưa thật bảo đảm tính thuyết phục, bị Tòa án cấp trên sửa án hoặc bị VKSND kháng nghị.
III. Giải Pháp Phòng Chống Tham Nhũng Hiệu Quả Tại Đà Nẵng
Cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả để phòng chống tham nhũng tại Đà Nẵng. Việc nghiên cứu những vấn đề lý luận về các tội phạm về tham nhũng; đánh giá thực trạng thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách hình sự của Nhà nước vào các quy định của pháp luật hình sự về các tội phạm về tham nhũng, thực tiễn áp dụng áp dụng các quy định của pháp luật hình sự về các tội phạm về tham nhũng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, các yếu tố tác động đến việc áp dụng các quy định của pháp luật hình sự, cụ thể là đến việc xét xử các tội phạm về tham nhũng trên địa bàn này, từ đó đề xuất các giải pháp, nhất là giải pháp pháp luật nhằm bảo đảm áp dụng đúng các quy định của pháp luật hình sự về các tội phạm về tham nhũng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng là việc làm có tính cấp thiết, có ý nghĩa lớn về mặt lý luận và thực tiễn.
3.1. Hoàn Thiện Pháp Luật Hình Sự Về Tham Nhũng Hướng Dẫn Chi Tiết
Cần hoàn thiện các quy định pháp luật, đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng và khả thi. Cụ thể, cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định của BLHS về các tội phạm về tham nhũng để đảm bảo phù hợp với thực tiễn và các tiêu chuẩn quốc tế. Đồng thời, cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về PCTN để nâng cao nhận thức của người dân và cán bộ, công chức.
3.2. Tăng Cường Kiểm Tra Giám Sát Xử Lý Tội Phạm Tham Nhũng
Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước, đặc biệt là các lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng như quản lý đất đai, đầu tư công, đấu thầu. Xử lý nghiêm minh các hành vi tham nhũng, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Đồng thời, bảo vệ và khuyến khích người dân tố giác các hành vi tham nhũng.
IV. Ứng Dụng Nghiên Cứu Tội Phạm Tham Nhũng Đà Nẵng Kết Quả
Việc nghiên cứu và áp dụng các giải pháp phòng chống tham nhũng hiệu quả sẽ góp phần xây dựng một xã hội trong sạch, vững mạnh. Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần làm giàu thêm lý luận về PCTN nói chung, các tội phạm về tham nhũng nói riêng; đồng thời, góp phần luận giải tính phổ biến và tính đặc thù của các hành vi tham nhũng, xử lý hành vi tham nhũng ở mỗi nước. Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần nhận diện thực tiễn nhận thức, thực tiễn quy định của pháp luật hình sự và thực tiễn xét xử các tội phạm về tham nhũng tại thành phố Đà Nẵng trong thời gian 10 năm từ năm 2007 đến năm 2017, qua đó trang bị kiến thức thực tiễn cho các cơ quan có thẩm quyền, nhất là các cơ quan tiến hành tố tụng nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của việc xét xử các tội phạm về tham nhũng ở nước ta nói chung và tại thành phố Đà Nẵng nói riêng.
4.1. Đánh Giá Hiệu Quả Phòng Chống Tham Nhũng Thực Tế
Cần có các công cụ và phương pháp đánh giá hiệu quả của công tác phòng chống tham nhũng. Việc đánh giá cần dựa trên các tiêu chí khách quan, minh bạch và có sự tham gia của các chuyên gia, tổ chức xã hội. Kết quả đánh giá sẽ là cơ sở để điều chỉnh và hoàn thiện các giải pháp PCTN.
4.2. Sử Dụng Kết Quả Nghiên Cứu Trong Đào Tạo Giảng Dạy
Với những kết quả nghiên cứu về lý luận và thực tiễn nêu trên, luận án có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo giảng dạy và học tập tại các cơ sở đào tạo luật ở nước ta hiện nay. Góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực pháp luật và PCTN.
V. Tương Lai Nghiên Cứu Về Tham Nhũng và Pháp Luật Hình Sự
Nghiên cứu về tham nhũng và pháp luật hình sự cần tiếp tục được đẩy mạnh trong tương lai. Cần tập trung nghiên cứu các vấn đề mới phát sinh, các hình thức tham nhũng tinh vi hơn và các giải pháp PCTN hiệu quả hơn. Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các nhà khoa học, các cơ quan nhà nước và các tổ chức xã hội trong công tác nghiên cứu và PCTN. Thứ nhất, luận án làm rõ mối liên hệ giữa các quy định của pháp luật hình sự nước ta về các tội phạm về tham nhũng với chính sách hình sự nói chung và chính sách pháp luật hình sự nói riêng về các tội phạm này, theo đó các quy định của pháp luật hình sự là phương tiện chuyển tải chính sách hình sự cũng như chính sách pháp luật hình sự và chính sách hình sự và chính sách pháp luật hình sự, đến lượt mình thể hiện (hiện thực hóa) chủ trương, đường lối của Đảng đối với các tội phạm về tham nhũng, qua đó luận án làm sáng tỏ tính quyết định về mặt xã hội của các quy định của pháp luật hình sự về các tội phạm về tham nhũng.
5.1. Phát Triển Lý Luận Về Phòng Chống Tham Nhũng
Tiếp tục phát triển lý luận về phòng chống tham nhũng, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến phòng ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi tham nhũng. Nghiên cứu các mô hình PCTN hiệu quả trên thế giới và áp dụng vào điều kiện cụ thể của Việt Nam.
5.2. Mở Rộng Phạm Vi Nghiên Cứu Các Lĩnh Vực Khác
Mở rộng phạm vi nghiên cứu sang các lĩnh vực khác như tham nhũng trong lĩnh vực tư pháp, tham nhũng trong lĩnh vực giáo dục, tham nhũng trong lĩnh vực y tế. Nghiên cứu các yếu tố văn hóa, xã hội ảnh hưởng đến tình trạng tham nhũng ở Việt Nam.
VI. Kết Luận Nghiên Cứu Tội Phạm Tham Nhũng Đà Nẵng
Nghiên cứu về tội phạm tham nhũng theo pháp luật hình sự Việt Nam từ thực tiễn thành phố Đà Nẵng là một vấn đề cấp thiết và có ý nghĩa quan trọng. Qua nghiên cứu, chúng ta đã có được cái nhìn tổng quan về tình hình tham nhũng, những thách thức và các giải pháp phòng chống tham nhũng hiệu quả. Cần tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu và áp dụng các giải pháp này vào thực tiễn để xây dựng một xã hội trong sạch, vững mạnh.
6.1. Tầm Quan Trọng Của Việc Phòng Chống Tham Nhũng
Nhấn mạnh lại tầm quan trọng của việc phòng chống tham nhũng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. PCTN là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân và toàn xã hội.
6.2. Tiếp Tục Nghiên Cứu Và Hoàn Thiện
Kêu gọi tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện các giải pháp PCTN. Cần có sự đổi mới tư duy và phương pháp tiếp cận trong công tác PCTN để đạt được hiệu quả cao nhất.
