Khóa luận tốt nghiệp về tạm giam trong tố tụng hình sự Việt Nam

• Tác giả: Phùng Văn Hải
• Người hướng dẫn: Nguyễn Hai Ninh
• Trường học: Trường Đại học Luật Hà Nội
• Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự
• Đề tài: Tạm giam trong tố tụng hình sự Việt Nam
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ NĂM 2015 VỀ BIỆN PHÁP NGĂN CHẶN TẠM GIAM
• 1.1. Những vấn đề lý luận về biện pháp ngăn chặn tạm giam
• 1.2. Khái niệm biện pháp ngăn chặn tạm giam
• 1.3. Quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 về biện pháp ngăn chặn tạm giam
• 1.4. Đối tượng, căn cứ áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam
• 1.5. Thẩm quyền áp dụng biện pháp tạm giam
• 1.6. Thủ tục áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam
• 1.7. Thời hạn tạm giam
• 1.8. Hủy bỏ hoặc thay thế biện pháp ngăn chặn tạm giam
• 1.9. Kết luận Chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN ÁP DỤNG BIỆN PHÁP NGĂN CHẶN TẠM GIAM VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ÁP DỤNG
• 2.1. Thực tiễn áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam. Những kết quả đạt được
• 2.2. Những hạn chế. Nguyên nhân của những hạn chế, vướng mắc
• 2.3. Một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự và nâng cao hiệu quả áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam
• 2.4. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự
• 2.5. Một số kiến nghị nâng cao hiệu quả của việc áp dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam
• 2.6. Kết luận Chương 2
• KẾT LUẬN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tạm giam trong tố tụng hình sự Việt Nam

Tạm giam là một biện pháp ngăn chặn quan trọng trong tố tụng hình sự, được quy định cụ thể trong Bộ luật Tố tụng Hình sự (BLTTHS) năm 2015. Biện pháp này nhằm ngăn chặn tội phạm tiếp tục hoạt động hoặc gây cản trở quá trình điều tra, truy tố, xét xử. Tạm giam có tính chất cưỡng chế nghiêm khắc, hạn chế quyền tự do của bị can, bị cáo trong một thời gian nhất định. Việc áp dụng tạm giam phải tuân thủ các quy định pháp luật, đảm bảo quyền con người và quyền công dân.

1.1. Khái niệm và đặc điểm của tạm giam

Tạm giam được định nghĩa là biện pháp ngăn chặn trong tố tụng hình sự, áp dụng đối với bị can, bị cáo có hành vi phạm tội nghiêm trọng. Biện pháp này có tính cưỡng chế cao, nhằm cách ly bị can, bị cáo khỏi xã hội để ngăn chặn họ tiếp tục phạm tội hoặc gây cản trở quá trình tố tụng. Tạm giam được thực hiện bởi các cơ quan có thẩm quyền như Cơ quan Điều tra (CQĐT), Viện Kiểm sát (VKS), và Tòa án (TA). Đặc điểm nổi bật của tạm giam là tính nghiêm khắc và sự hạn chế quyền tự do thân thể của bị can, bị cáo.

1.2. Quy định pháp luật về tạm giam

BLTTHS năm 2015 quy định cụ thể về tạm giam, bao gồm căn cứ áp dụng, thẩm quyền, và thủ tục thực hiện. Căn cứ áp dụng tạm giam bao gồm việc bị can, bị cáo có nguy cơ tiếp tục phạm tội hoặc gây cản trở quá trình điều tra, truy tố, xét xử. Thẩm quyền áp dụng thuộc về CQĐT, VKS, và TA. Thủ tục áp dụng tạm giam phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, đảm bảo quyền con người và quyền công dân của bị can, bị cáo.

II. Thực tiễn áp dụng tạm giam và kiến nghị

Trong thực tiễn, việc áp dụng tạm giam đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần ngăn chặn tội phạm và đảm bảo quá trình tố tụng diễn ra thuận lợi. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế như việc áp dụng tạm giam chưa thống nhất, thiếu minh bạch, và có trường hợp lạm dụng. Để nâng cao hiệu quả áp dụng tạm giam, cần hoàn thiện các quy định pháp luật, tăng cường giám sát của VKS, và đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ thực thi pháp luật.

2.1. Kết quả và hạn chế trong thực tiễn áp dụng

Việc áp dụng tạm giam trong thực tiễn đã góp phần ngăn chặn tội phạm, đảm bảo quá trình điều tra, truy tố, xét xử diễn ra thuận lợi. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế như việc áp dụng tạm giam chưa thống nhất, thiếu minh bạch, và có trường hợp lạm dụng. Nguyên nhân chính là do sự thiếu hiểu biết pháp luật của một số cán bộ thực thi, cũng như sự chồng chéo trong các quy định pháp luật.

2.2. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả áp dụng

Để nâng cao hiệu quả áp dụng tạm giam, cần hoàn thiện các quy định pháp luật, đặc biệt là việc xác định rõ căn cứ và thủ tục áp dụng. Đồng thời, cần tăng cường giám sát của VKS trong việc áp dụng tạm giam, đảm bảo quyền con người và quyền công dân của bị can, bị cáo. Ngoài ra, cần đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ thực thi pháp luật, giúp họ hiểu rõ và áp dụng đúng các quy định về tạm giam.