I. Khái niệm và đặc điểm tội phá hủy công trình cơ sở phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia
Luận văn thạc sĩ luật học này tập trung phân tích tội "Phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia" theo Bộ luật Hình sự năm 2015. Luận văn bắt đầu bằng việc làm rõ khái niệm "công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia", nhấn mạnh tầm quan trọng đặc biệt của chúng đối với an ninh, quốc phòng, kinh tế, văn hóa - xã hội và khoa học kỹ thuật của đất nước. Hành vi phá hủy được hiểu là làm cho hư hỏng, mất hẳn hoặc một phần giá trị sử dụng của các đối tượng này. Luận văn cũng nêu ra các ví dụ cụ thể về hành vi phá hủy như đặt mìn, phá hoại nhà ga, cảng biển, tàu hỏa...
Tác giả đã khảo sát lịch sử pháp luật hình sự Việt Nam, từ Sắc lệnh số 6/1946, Sắc lệnh 26/1946, Pháp lệnh 40-LCT/1970 đến Bộ luật Hình sự 1985, để thấy được sự phát triển của quy định về tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia. Qua đó, luận văn chỉ ra rằng, nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo vệ các đối tượng này và tính nguy hiểm của hành vi phá hủy đã có từ lâu và luôn được pháp luật quan tâm. Tuy nhiên, việc quy định các dấu hiệu pháp lý của tội phạm này và hướng dẫn thi hành còn nhiều hạn chế, đặc biệt là việc phân biệt với các tội danh liên quan.
II. Dấu hiệu pháp lý của tội phá hủy công trình cơ sở phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia
Luận văn đi sâu phân tích các dấu hiệu pháp lý của tội "Phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia" theo Bộ luật Hình sự năm 2015. Tác giả tập trung vào bốn yếu tố cấu thành tội phạm: khách thể, mặt khách quan, mặt chủ quan và chủ thể. Về khách thể, luận văn khẳng định tội phạm này xâm phạm đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và sự phát triển của đất nước. Về mặt khách quan, hành vi phạm tội được thể hiện qua việc phá hủy hoặc làm hư hỏng công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia. Mặt chủ quan của tội phạm này là lỗi cố ý, người phạm tội nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội và mong muốn thực hiện hành vi đó. Cuối cùng, chủ thể của tội phạm là bất kỳ người nào đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự và có năng lực trách nhiệm hình sự.
Luận văn cũng phân biệt tội danh này với các tội danh khác có liên quan như "Phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật" (Điều 114 BLHS 1999) và "Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản" (Điều 178 BLHS 2015). Sự khác biệt chủ yếu nằm ở tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi và mục đích của người phạm tội.
III. Thực tiễn áp dụng và những khó khăn vướng mắc
Chương 2 của luận văn phân tích thực tiễn áp dụng Bộ luật Hình sự về tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia. Tác giả chỉ ra rằng, mặc dù đã có những quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự, việc áp dụng trong thực tiễn vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Cụ thể, việc xác định đâu là "công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia" đôi khi chưa rõ ràng, dẫn đến khó khăn trong việc định tội danh. Việc thu thập chứng cứ, chứng minh hành vi phạm tội cũng gặp nhiều trở ngại. Ngoài ra, luận văn cũng đề cập đến sự phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc điều tra, truy tố, xét xử tội phạm này còn chưa đồng bộ, hiệu quả chưa cao.
Tác giả đã phân tích một số vụ án điển hình để minh chứng cho những khó khăn, vướng mắc nêu trên. Từ đó, luận văn nhấn mạnh sự cần thiết phải hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường công tác đào tạo, tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ, nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan chức năng.
IV. Giải pháp và kiến nghị
Dựa trên những phân tích về lý luận và thực tiễn, luận văn đưa ra một số giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật về tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia. Thứ nhất, cần tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật, làm rõ hơn khái niệm "công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia", bổ sung các hướng dẫn cụ thể về việc xác định, đánh giá mức độ thiệt hại. Thứ hai, cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật để nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của việc bảo vệ an ninh quốc gia và hậu quả của hành vi phá hoại.
Thứ ba, cần nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, đảm bảo việc điều tra, truy tố, xét xử được thực hiện nhanh chóng, đúng pháp luật. Thứ tư, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động xét xử của tòa án, đảm bảo tính khách quan, công bằng. Cuối cùng, cần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với các công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia, áp dụng các biện pháp kỹ thuật để bảo vệ, phòng ngừa hành vi xâm hại.
