I. Khái niệm nhân thân người phạm tội giết người
Khái niệm nhân thân người phạm tội giết người được xác định là một vấn đề quan trọng trong nghiên cứu tội phạm học. Nhân thân không chỉ bao gồm các đặc điểm sinh học mà còn chứa đựng các yếu tố tâm lý và xã hội. Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê Nin, nhân thân được hiểu là bản chất xã hội của con người, thể hiện qua hành vi trong xã hội. Các đặc điểm này có thể là tích cực hoặc tiêu cực, ảnh hưởng đến hành vi của cá nhân. Đặc biệt, nhân thân người phạm tội giết người không chỉ thể hiện các yếu tố cá nhân mà còn phản ánh những dấu hiệu đặc trưng của hành vi phạm tội. Các yếu tố như độ tuổi, nghề nghiệp, trình độ văn hóa và hoàn cảnh gia đình đều có thể tác động đến việc hình thành nhân thân tiêu cực của người phạm tội. Từ đó, nghiên cứu nhân thân người phạm tội giết người giúp xác định nguyên nhân và điều kiện dẫn đến hành vi phạm tội này.
1.1 Đặc điểm của nhân thân người phạm tội giết người trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2017 2021
Trong giai đoạn 2017 - 2021, nhân thân người phạm tội giết người tại Hà Nội có những đặc điểm nổi bật. Nhóm đặc điểm sinh học cho thấy độ tuổi trung bình của người phạm tội thường là từ 18 đến 35 tuổi, với tỷ lệ nam giới chiếm ưu thế. Về mặt tâm lý, nhiều người phạm tội có dấu hiệu rối loạn tâm lý hoặc thiếu khả năng kiểm soát cảm xúc. Nhóm đặc điểm xã hội cho thấy nhiều người phạm tội đến từ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, thiếu sự giáo dục và định hướng. Các yếu tố như môi trường sống, tác động từ bạn bè và xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân thân tiêu cực. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có các biện pháp phòng ngừa và can thiệp sớm nhằm giảm thiểu tình trạng phạm tội giết người tại Hà Nội.
II. Nguyên nhân của tội giết người liên quan đến nhân thân của người phạm tội
Nguyên nhân của tội giết người thường xuất phát từ nhiều yếu tố liên quan đến nhân thân người phạm tội. Các nguyên nhân từ phía người phạm tội có thể bao gồm các yếu tố sinh học như di truyền, tâm lý như sự thiếu kiểm soát cảm xúc, và các yếu tố xã hội như áp lực từ môi trường xung quanh. Nghiên cứu cho thấy rằng những người có nhân thân tiêu cực thường có xu hướng thực hiện hành vi phạm tội cao hơn. Các yếu tố như nghèo đói, thiếu cơ hội việc làm, và sự phân biệt xã hội cũng góp phần không nhỏ vào việc hình thành hành vi phạm tội. Đặc biệt, trong bối cảnh xã hội hiện nay, sự gia tăng của các tội phạm giết người có thể liên quan đến sự thiếu hụt trong giáo dục và nhận thức pháp luật của người dân. Cần có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng để giải quyết triệt để vấn đề này.
2.1 Nguyên nhân từ phía người phạm tội
Nguyên nhân từ phía người phạm tội thường liên quan đến các yếu tố tâm lý và xã hội. Nhiều người phạm tội giết người có dấu hiệu của các rối loạn tâm lý, dẫn đến hành vi bạo lực. Các nghiên cứu cho thấy rằng những người này thường có quá khứ bị lạm dụng hoặc trải qua những trải nghiệm đau thương trong cuộc sống. Hơn nữa, sự thiếu hụt về giáo dục và kỹ năng sống cũng là một nguyên nhân quan trọng. Những người này thường không có khả năng giải quyết mâu thuẫn một cách hòa bình, dẫn đến việc chọn lựa giải pháp bạo lực. Do đó, việc nâng cao nhận thức và giáo dục cho người dân là rất cần thiết để giảm thiểu tình trạng này.
III. Các biện pháp phòng ngừa tội giết người trên địa bàn thành phố Hà Nội liên quan đến nhân thân người phạm tội
Để phòng ngừa tội giết người, cần thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ liên quan đến nhân thân người phạm tội. Trước hết, cần tập trung vào giáo dục và nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân, đặc biệt là thanh thiếu niên. Các chương trình giáo dục về kỹ năng sống, giải quyết mâu thuẫn và quản lý cảm xúc nên được triển khai rộng rãi. Thứ hai, cần có các chính sách hỗ trợ cho những người có hoàn cảnh khó khăn, giúp họ có cơ hội tiếp cận giáo dục và việc làm. Hơn nữa, các cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ trong việc theo dõi và can thiệp kịp thời đối với những cá nhân có dấu hiệu phạm tội. Việc xây dựng một môi trường xã hội tích cực, nơi mọi người có thể giao tiếp và hỗ trợ lẫn nhau cũng là một yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa tội phạm.
3.1 Biện pháp nâng cao hiệu quả phòng ngừa tội giết người từ phía người phạm tội
Để nâng cao hiệu quả phòng ngừa tội giết người, cần thực hiện các biện pháp hạn chế những nguyên nhân liên quan đến nhân thân người phạm tội. Cần có các chương trình can thiệp sớm đối với những người có dấu hiệu tâm lý tiêu cực. Các tổ chức xã hội và cộng đồng cần phối hợp để cung cấp sự hỗ trợ cho những người này, giúp họ vượt qua khó khăn. Đồng thời, việc tạo ra các cơ hội việc làm và giáo dục cũng sẽ giúp giảm thiểu tình trạng phạm tội. Các biện pháp này không chỉ giúp ngăn chặn hành vi phạm tội mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân.
