I. Tổng quan về bệnh viêm loét đại trực tràng chảy máu
Viêm loét đại trực tràng chảy máu là bệnh lý viêm mạn tính, có tính chất tự miễn, gây tổn thương niêm mạc và dưới niêm mạc đại trực tràng. Bệnh thường khởi phát ở độ tuổi 30-40, với tỷ lệ mắc tăng nhanh ở các nước châu Á. Nguyên nhân gây bệnh chưa được xác định rõ, nhưng các yếu tố di truyền, môi trường và nhiễm khuẩn được coi là nguy cơ chính. Thang điểm Mayo và thang điểm Truelove-Witts là hai công cụ chính được sử dụng để đánh giá mức độ bệnh. Trong đó, thang điểm Mayo kết hợp đánh giá lâm sàng và nội soi, được coi là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán và điều trị.
1.1. Dịch tễ học và nguyên nhân
Tỷ lệ mắc viêm loét đại trực tràng chảy máu tăng nhanh ở các nước châu Á, đặc biệt là Trung Quốc và Nhật Bản. Nguyên nhân gây bệnh liên quan đến yếu tố di truyền, môi trường và nhiễm khuẩn. Các nghiên cứu chỉ ra rằng người mang gen HLA-DRB1*1502 có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Hút thuốc lá được coi là yếu tố bảo vệ, trong khi nhiễm khuẩn đường ruột có thể kích hoạt đợt tái phát.
1.2. Triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng
Triệu chứng lâm sàng bao gồm đại tiện phân lỏng, ỉa máu, đau bụng và gầy sút cân. Nội soi đại tràng là phương pháp chẩn đoán quan trọng, với hình ảnh niêm mạc xung huyết, phù nề và loét. Thang điểm Mayo đánh giá mức độ bệnh dựa trên triệu chứng lâm sàng và hình ảnh nội soi, giúp phân loại bệnh từ nhẹ đến nặng.
II. Ứng dụng thang điểm Mayo trong phân loại bệnh
Thang điểm Mayo là công cụ quan trọng trong phân loại viêm loét đại trực tràng chảy máu, giúp đánh giá mức độ hoạt động của bệnh và hiệu quả điều trị. Thang điểm này bao gồm các tiêu chí như số lần đại tiện, tình trạng chảy máu, triệu chứng toàn thân và hình ảnh nội soi. Nghiên cứu cho thấy thang điểm Mayo có độ chính xác cao hơn so với thang điểm Truelove-Witts trong đánh giá mức độ bệnh.
2.1. Phân loại mức độ bệnh theo thang điểm Mayo
Thang điểm Mayo phân loại bệnh thành 4 mức độ: nhẹ, trung bình, nặng và rất nặng. Mức độ nhẹ được đánh giá khi bệnh nhân có ít triệu chứng và tổn thương nhẹ trên nội soi. Mức độ nặng được xác định khi bệnh nhân có triệu chứng nghiêm trọng và tổn thương lan rộng trên nội soi. Thang điểm Mayo giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
2.2. So sánh thang điểm Mayo và Truelove Witts
Nghiên cứu so sánh thang điểm Mayo và thang điểm Truelove-Witts cho thấy thang điểm Mayo có độ chính xác cao hơn trong đánh giá mức độ bệnh. Thang điểm Truelove-Witts chỉ dựa trên triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm, trong khi thang điểm Mayo kết hợp cả hình ảnh nội soi, giúp đánh giá toàn diện hơn.
III. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn
Nghiên cứu ứng dụng thang điểm Mayo trong phân loại viêm loét đại trực tràng chảy máu cho thấy hiệu quả cao trong chẩn đoán và điều trị. Thang điểm Mayo giúp phân loại chính xác mức độ bệnh, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Nghiên cứu cũng khẳng định vai trò quan trọng của nội soi đại tràng trong chẩn đoán và theo dõi bệnh.
3.1. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
Nghiên cứu trên 100 bệnh nhân cho thấy, thiếu máu là triệu chứng phổ biến, chiếm 70% trường hợp. Nội soi đại tràng phát hiện tổn thương ở trực tràng và đại tràng sigma chiếm 60% trường hợp. Thang điểm Mayo giúp phân loại chính xác mức độ bệnh, từ nhẹ đến nặng.
3.2. Ứng dụng thang điểm Mayo trong điều trị
Thang điểm Mayo được sử dụng để đánh giá hiệu quả điều trị, giúp bác sĩ điều chỉnh phác đồ kịp thời. Nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân được điều trị theo thang điểm Mayo có tỷ lệ thuyên giảm cao hơn so với các phương pháp khác.
