Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế và du lịch tại Việt Nam, ngành kinh doanh dịch vụ khách sạn đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút khách du lịch và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương. Tại Quảng Ninh, đặc biệt là khu vực đảo Tuần Châu, hoạt động du lịch phát triển mạnh mẽ với nhiều dịch vụ nghỉ dưỡng cao cấp, trong đó Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh là một trong những đơn vị chủ lực với khách sạn La Paz Resort Hạ Long. Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh khách sạn cũng kéo theo các vấn đề về tiêu thụ năng lượng, phát thải khí nhà kính và tác động tiêu cực đến môi trường. Năm 2017 và 2018, lượng điện tiêu thụ tại khách sạn tăng cao, kéo theo lượng khí thải nhà kính tương ứng, đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung phân tích chi tiết tình hình tiêu thụ điện năng trong các hoạt động kinh doanh dịch vụ khách sạn tại Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh, từ đó đánh giá tiềm năng ứng dụng sản xuất sạch hơn (SXSH) nhằm giảm thiểu tiêu thụ năng lượng và phát thải khí nhà kính. Phạm vi nghiên cứu được giới hạn trong khoảng thời gian từ tháng 5/2018 đến tháng 3/2019, tại khách sạn La Paz Resort Hạ Long, nhằm cung cấp các giải pháp thực tiễn, phù hợp với điều kiện hoạt động của doanh nghiệp. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, giảm chi phí vận hành và góp phần bảo vệ môi trường, đồng thời tạo tiền đề cho phát triển bền vững trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ khách sạn tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

  • Sản xuất sạch hơn (SXSH): Được định nghĩa theo chương trình môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) là chiến lược phòng ngừa tổng hợp nhằm nâng cao hiệu suất sinh thái và giảm thiểu rủi ro môi trường trong quá trình sản xuất và dịch vụ. SXSH bao gồm các biện pháp giảm tiêu thụ nguyên liệu, năng lượng, loại bỏ nguyên liệu độc hại và giảm phát thải tại nguồn.

  • Đánh giá vòng đời sản phẩm (LCA): Là phương pháp đánh giá toàn diện các tác động môi trường liên quan đến vòng đời của sản phẩm hoặc dịch vụ, từ khai thác nguyên liệu đến thải bỏ cuối cùng. LCA giúp xác định các điểm nóng tiêu thụ năng lượng và phát thải để đề xuất giải pháp cải tiến.

  • Phân tích vòng đời năng lượng (LCEA): Là một dạng chuyên sâu của LCA tập trung vào phân tích năng lượng tiêu thụ và phát thải khí nhà kính trong toàn bộ vòng đời sản phẩm hoặc dịch vụ. LCEA được áp dụng để đánh giá hiệu quả sử dụng năng lượng trong hoạt động kinh doanh khách sạn.

Các khái niệm chính bao gồm: hiệu quả sinh thái, công nghệ sạch, phòng ngừa ô nhiễm, giảm thiểu chất thải, năng suất xanh và kiểm soát ô nhiễm. Những khái niệm này tạo nền tảng cho việc phân tích và đề xuất các giải pháp SXSH trong lĩnh vực khách sạn.

Phương pháp nghiên cứu

  • Nguồn dữ liệu: Nghiên cứu sử dụng dữ liệu sơ cấp thu thập trực tiếp từ khách sạn La Paz Resort Hạ Long, bao gồm hồ sơ thiết bị điện, hóa đơn tiêu thụ điện, khảo sát thực địa, phỏng vấn cán bộ quản lý và nhân viên. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các tài liệu, báo cáo, tiêu chuẩn SXSH, LCA, các nghiên cứu trong và ngoài nước.

  • Phương pháp phân tích: Áp dụng phương pháp phân tích vòng đời năng lượng (LCEA) để đánh giá tổng lượng điện năng tiêu thụ và lượng khí nhà kính phát thải tương ứng. Phân tích chi tiết theo từng khu vực chức năng của khách sạn và các thiết bị tiêu thụ điện chính. Sử dụng phần mềm Microsoft Excel để xử lý, tính toán và phân tích số liệu.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào khách sạn La Paz Resort Hạ Long, một đơn vị điển hình trong hệ thống kinh doanh dịch vụ khách sạn của Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh. Việc lựa chọn khách sạn này dựa trên quy mô hoạt động, tính đại diện và khả năng cung cấp dữ liệu đầy đủ.

  • Timeline nghiên cứu: Thời gian nghiên cứu từ tháng 5/2018 đến tháng 3/2019, bao gồm các giai đoạn thu thập dữ liệu, phân tích, đánh giá và đề xuất giải pháp SXSH.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tổng lượng điện tiêu thụ và phát thải khí nhà kính: Năm 2017, khách sạn tiêu thụ khoảng 1,2 triệu kWh điện, tăng lên khoảng 1,35 triệu kWh vào năm 2018, tương ứng với lượng phát thải CO2 ước tính trên 900 tấn mỗi năm. Mức tiêu thụ điện năng bình quân đạt khoảng 150 kWh/m2/năm, cao hơn mức trung bình của các khách sạn xanh trong khu vực.

  2. Phân bổ tiêu thụ điện theo khu vực: Khu vực phòng nghỉ chiếm khoảng 40% tổng lượng điện tiêu thụ, tiếp theo là khu vực nhà bếp và nhà ăn với 25%, khu vực văn phòng và sảnh lễ tân chiếm 15%, các khu vực còn lại như hội nghị, phòng kỹ thuật và giặt là chiếm 20%. Thiết bị điều hòa không khí và hệ thống chiếu sáng là hai nhóm thiết bị tiêu thụ điện năng lớn nhất, chiếm hơn 60% tổng tiêu thụ.

  3. Hiệu suất sử dụng năng lượng: Qua khảo sát, có khoảng 30% thiết bị chiếu sáng sử dụng công nghệ cũ, chưa được thay thế bằng đèn LED tiết kiệm điện. Hệ thống điều hòa không khí hoạt động liên tục với công suất cao, chưa được tối ưu hóa theo nhu cầu sử dụng thực tế. Tỷ lệ sử dụng phòng trung bình đạt 75%, cho thấy tiềm năng tiết kiệm năng lượng trong các thời điểm thấp điểm.

  4. Cơ hội áp dụng SXSH: Các giải pháp quản lý nội vi, thay thế thiết bị tiết kiệm năng lượng, tối ưu hóa quá trình vận hành và bổ sung công nghệ mới có thể giúp giảm từ 15-25% lượng điện tiêu thụ, tương đương tiết kiệm khoảng 200.000-300.000 kWh điện mỗi năm và giảm phát thải CO2 tương ứng.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy mức tiêu thụ điện năng tại khách sạn La Paz Resort Hạ Long tương đối cao so với các tiêu chuẩn khách sạn xanh trong khu vực, phản ánh việc sử dụng thiết bị chưa tối ưu và công nghệ chưa hiện đại. Việc phân tích chi tiết theo từng khu vực và thiết bị giúp xác định rõ các điểm nóng tiêu thụ năng lượng, từ đó đề xuất các giải pháp SXSH phù hợp.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, mức tiết kiệm năng lượng tiềm năng đạt được tương đương với các khách sạn đã áp dụng thành công SXSH, như khách sạn Majestic tại TP. Hồ Chí Minh tiết kiệm được khoảng 43 triệu đồng tiền điện mỗi tháng nhờ sử dụng năng lượng mặt trời và đèn LED. Các biện pháp quản lý nội vi và thay thế thiết bị tiết kiệm điện được đánh giá là hiệu quả và khả thi trong ngắn hạn.

Việc áp dụng LCEA trong nghiên cứu giúp cung cấp cái nhìn toàn diện về vòng đời năng lượng của dịch vụ khách sạn, từ đó hỗ trợ các nhà quản lý đưa ra quyết định đầu tư và vận hành hiệu quả hơn. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bổ tiêu thụ điện theo khu vực và bảng thống kê chi tiết công suất thiết bị, giúp minh bạch và dễ dàng theo dõi.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường quản lý nội vi: Thực hiện các biện pháp kiểm soát, giám sát sử dụng điện năng như tắt thiết bị khi không sử dụng, phát hiện và sửa chữa rò rỉ điện, đào tạo nhân viên nâng cao ý thức tiết kiệm năng lượng. Mục tiêu giảm 10% tiêu thụ điện trong vòng 6 tháng, do bộ phận quản lý khách sạn chủ trì.

  2. Thay thế thiết bị tiết kiệm năng lượng: Đầu tư thay thế đèn chiếu sáng công nghệ cũ bằng đèn LED tiết kiệm điện, nâng cấp hệ thống điều hòa không khí sử dụng công nghệ inverter. Mục tiêu giảm 15% điện năng tiêu thụ trong 12 tháng, do phòng kỹ thuật phối hợp với nhà cung cấp thực hiện.

  3. Tối ưu hóa quá trình vận hành: Áp dụng hệ thống điều khiển tự động cho chiếu sáng và điều hòa, điều chỉnh nhiệt độ phù hợp với nhu cầu sử dụng, sử dụng cảm biến chuyển động tại các khu vực công cộng. Mục tiêu giảm 5-7% điện năng tiêu thụ trong 9 tháng, do phòng kỹ thuật và quản lý vận hành phối hợp thực hiện.

  4. Bổ sung công nghệ năng lượng sạch: Nghiên cứu và lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời để cung cấp nước nóng và chiếu sáng, giảm phụ thuộc vào điện lưới. Mục tiêu hoàn thành lắp đặt trong 18 tháng, do ban lãnh đạo công ty phối hợp với các nhà đầu tư và chuyên gia kỹ thuật.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Các nhà quản lý khách sạn và khu nghỉ dưỡng: Nhận biết các giải pháp tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường, áp dụng SXSH để giảm chi phí vận hành và nâng cao hình ảnh doanh nghiệp.

  2. Các chuyên gia và nhà nghiên cứu môi trường: Tham khảo phương pháp LCEA trong đánh giá năng lượng và phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực dịch vụ khách sạn, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo.

  3. Cơ quan quản lý nhà nước về môi trường và du lịch: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách, hướng dẫn và khuyến khích áp dụng SXSH trong ngành du lịch và khách sạn.

  4. Nhà đầu tư và doanh nghiệp trong lĩnh vực năng lượng sạch: Tìm hiểu tiềm năng ứng dụng công nghệ năng lượng tái tạo trong khách sạn, từ đó phát triển các dự án đầu tư phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Sản xuất sạch hơn (SXSH) là gì và tại sao quan trọng trong ngành khách sạn?
    SXSH là chiến lược giảm thiểu tiêu thụ nguyên liệu, năng lượng và phát thải tại nguồn trong quá trình sản xuất và dịch vụ. Trong ngành khách sạn, SXSH giúp tiết kiệm chi phí vận hành, giảm tác động môi trường và nâng cao uy tín doanh nghiệp.

  2. Phân tích vòng đời năng lượng (LCEA) được áp dụng như thế nào trong nghiên cứu này?
    LCEA đánh giá tổng lượng năng lượng tiêu thụ và phát thải khí nhà kính trong toàn bộ vòng đời dịch vụ khách sạn, từ khâu chuẩn bị, cung cấp đến kết thúc dịch vụ, giúp xác định các điểm tiêu thụ năng lượng lớn để đề xuất giải pháp cải tiến.

  3. Các giải pháp tiết kiệm năng lượng nào được đề xuất cho khách sạn La Paz Resort Hạ Long?
    Bao gồm quản lý nội vi nâng cao, thay thế thiết bị chiếu sáng và điều hòa bằng công nghệ tiết kiệm điện, tối ưu hóa vận hành thiết bị, và bổ sung hệ thống năng lượng mặt trời để giảm phụ thuộc điện lưới.

  4. Lợi ích kinh tế và môi trường khi áp dụng SXSH trong khách sạn là gì?
    Giúp giảm chi phí điện năng, tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên, giảm phát thải khí nhà kính, cải thiện môi trường làm việc và nâng cao hình ảnh thân thiện môi trường, từ đó thu hút khách hàng và tăng khả năng cạnh tranh.

  5. Khó khăn nào thường gặp khi triển khai SXSH trong lĩnh vực khách sạn?
    Bao gồm nhận thức chưa đầy đủ của nhân viên và quản lý, chi phí đầu tư ban đầu, thiếu kỹ thuật và công nghệ phù hợp, cũng như khó khăn trong việc duy trì và giám sát hiệu quả các biện pháp tiết kiệm năng lượng.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã phân tích chi tiết tình hình tiêu thụ điện năng và phát thải khí nhà kính tại khách sạn La Paz Resort Hạ Long, xác định các khu vực và thiết bị tiêu thụ năng lượng lớn.
  • Áp dụng phương pháp phân tích vòng đời năng lượng (LCEA) giúp đánh giá toàn diện và chính xác các tác động môi trường của hoạt động kinh doanh khách sạn.
  • Các giải pháp SXSH được đề xuất bao gồm quản lý nội vi, thay thế thiết bị tiết kiệm điện, tối ưu hóa vận hành và bổ sung công nghệ năng lượng sạch, có tiềm năng tiết kiệm từ 15-25% điện năng tiêu thụ.
  • Việc triển khai các giải pháp này không chỉ giảm chi phí vận hành mà còn góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao hình ảnh và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong ngành khách sạn.
  • Khuyến nghị các nhà quản lý khách sạn, cơ quan quản lý và nhà đầu tư quan tâm áp dụng SXSH để phát triển bền vững ngành dịch vụ khách sạn tại Việt Nam.

Hành động tiếp theo: Triển khai thí điểm các giải pháp SXSH tại khách sạn La Paz Resort Hạ Long trong vòng 12 tháng tới, đồng thời mở rộng nghiên cứu và áp dụng cho các khách sạn khác trong hệ thống Công ty TNHH Âu Lạc Quảng Ninh.