Nghiên cứu tính chống chịu với xâm nhập mặn của sinh kế ven biển Bến Tre

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG BIỂU

DANH MỤC HÌNH ẢNH

1. CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU

1.1. Lý do thực hiện đề tài

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

1.2.1. Mục tiêu tổng quát

1.2.2. Mục tiêu cụ thể

1.3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

1.3.1. Đối tượng nghiên cứu

1.3.2. Phạm vi nghiên cứu

1.4. Ý nghĩa của đề tài

1.4.1. Ý nghĩa khoa học

1.4.2. Ý nghĩa thực tiễn

1.5. Cấu trúc của đề tài

2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU

2.1. Tổng quan về khu vực nghiên cứu

2.2. Vị trí địa lý

2.3. Địa hình

2.4. Đặc điểm khí hậu

2.5. Thủy văn

2.6. Đặc tính thổ nhưỡng

3. CHƯƠNG 3: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Xâm nhập mặn

3.2. Sinh kế bền vững

3.3. Tính chống chịu

3.3.1. Khả năng chống chịu

3.3.2. Khả năng chống chịu của các loại hình sinh kế

3.4. Phương pháp nghiên cứu

3.4.1. Phương pháp kế thừa và kham khảo tài liệu

3.4.2. Phương pháp khảo sát xã hội

3.4.3. Phương pháp phân tích, tổng hợp

3.4.4. Phương pháp phân tích khung sinh kế bền vững

3.4.5. Phương pháp đánh giá tính chống chịu chủ quan

3.4.6. Phương pháp thống kê đa biến

3.4.7. Phương pháp phân tích thành phần chính PCA (Principal Component Analysis)

4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

4.1. Thực trạng nguồn vốn sinh kế nông hộ

4.1.1. Vốn con người

4.1.2. Vốn tài chính

4.1.3. Vốn tự nhiên

4.2. Thực trạng tính chống chịu của các mô hình sinh kế

4.2.1. Tính chống chịu

4.2.2. Tính chống chịu thích nghi

4.2.3. Tính chống chịu thay đổi

4.3. Thống kê các hợp phần sinh kế và tính chống chịu

4.3.1. Chỉ số vốn sinh kế bền vững

4.3.2. Chỉ số về tính chống chịu

4.3.3. Thống kê đa biến

5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về nghiên cứu tính chống chịu với xâm nhập mặn tại Bến Tre

Nghiên cứu tính chống chịu với xâm nhập mặn của sinh kế ven biển Bến Tre là một chủ đề quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Tỉnh Bến Tre, nằm ở hạ lưu sông Mekong, đang phải đối mặt với tình trạng xâm nhập mặn ngày càng gia tăng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp mà còn tác động đến đời sống của người dân. Nghiên cứu này nhằm đánh giá khả năng chống chịu của các mô hình sinh kế hiện tại, từ đó đề xuất các giải pháp thích ứng hiệu quả.

1.1. Tình hình xâm nhập mặn tại Bến Tre

Xâm nhập mặn tại Bến Tre đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt trong mùa khô. Nhiều khu vực bị ảnh hưởng nặng nề, dẫn đến giảm năng suất cây trồng và ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt. Theo số liệu từ UBND tỉnh, khoảng 1,7 triệu héc-ta đất đã bị nhiễm mặn, ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng triệu người.

1.2. Ý nghĩa của nghiên cứu tính chống chịu

Nghiên cứu tính chống chịu với xâm nhập mặn không chỉ giúp hiểu rõ hơn về tác động của mặn đến sinh kế mà còn cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng các chính sách quản lý tài nguyên nước và phát triển bền vững tại Bến Tre.

II. Vấn đề và thách thức đối với sinh kế ven biển Bến Tre

Sinh kế ven biển Bến Tre chủ yếu dựa vào nông nghiệp, bao gồm trồng lúa, dừa và nuôi tôm. Tuy nhiên, xâm nhập mặn đã gây ra nhiều thách thức cho các mô hình sinh kế này. Việc giảm năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp đã làm giảm thu nhập của người dân, đồng thời gia tăng áp lực về nước ngọt.

2.1. Tác động của xâm nhập mặn đến sản xuất nông nghiệp

Xâm nhập mặn đã làm giảm năng suất lúa và ảnh hưởng đến sức khỏe của cây trồng. Nhiều hộ gia đình không thể duy trì sản xuất do đất đai bị nhiễm mặn, dẫn đến tình trạng thiếu hụt lương thực và thu nhập.

2.2. Khó khăn trong việc quản lý tài nguyên nước

Quản lý tài nguyên nước tại Bến Tre gặp nhiều khó khăn do sự xâm nhập của nước mặn. Việc cung cấp nước ngọt cho sinh hoạt và sản xuất trở nên khó khăn hơn, đặc biệt trong mùa khô.

III. Phương pháp nghiên cứu tính chống chịu với xâm nhập mặn

Nghiên cứu sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để đánh giá tính chống chịu của các mô hình sinh kế. Các phương pháp này bao gồm khảo sát xã hội, phân tích dữ liệu và đánh giá tính chống chịu chủ quan của người dân. Mục tiêu là xác định các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng chống chịu của sinh kế.

3.1. Phương pháp khảo sát xã hội

Khảo sát xã hội được thực hiện trên 174 hộ gia đình để thu thập thông tin về tình hình sinh kế và tác động của xâm nhập mặn. Dữ liệu thu thập sẽ giúp phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng chống chịu.

3.2. Phân tích dữ liệu và đánh giá tính chống chịu

Dữ liệu thu thập sẽ được phân tích bằng các phương pháp thống kê đa biến để xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến tính chống chịu của sinh kế ven biển Bến Tre.

IV. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu cho thấy có 6 thành phần chính ảnh hưởng đến tính chống chịu của các mô hình sinh kế, bao gồm vốn nhân lực, vốn tài chính, và khả năng thích ứng với điều kiện môi trường. Những kết quả này có thể được áp dụng để xây dựng các chính sách hỗ trợ người dân trong việc thích ứng với xâm nhập mặn.

4.1. Các thành phần chính của tính chống chịu

Nghiên cứu xác định 6 thành phần chính của tính chống chịu, bao gồm khả năng thích ứng, vốn nhân lực, và khả năng học hỏi từ thực tiễn. Những yếu tố này cần được chú trọng trong các chính sách phát triển.

4.2. Đề xuất giải pháp ứng phó với xâm nhập mặn

Các giải pháp như cải thiện hệ thống tưới tiêu, phát triển giống cây trồng chịu mặn, và nâng cao nhận thức của người dân về xâm nhập mặn là cần thiết để tăng cường tính chống chịu cho sinh kế ven biển.

V. Kết luận và triển vọng tương lai cho sinh kế ven biển Bến Tre

Nghiên cứu tính chống chịu với xâm nhập mặn của sinh kế ven biển Bến Tre đã chỉ ra rằng việc nâng cao khả năng chống chịu là rất cần thiết. Các giải pháp đề xuất không chỉ giúp người dân thích ứng với xâm nhập mặn mà còn góp phần vào phát triển bền vững khu vực. Tương lai của sinh kế ven biển Bến Tre phụ thuộc vào khả năng thích ứng và quản lý tài nguyên hiệu quả.

5.1. Tương lai của sinh kế ven biển Bến Tre

Tương lai của sinh kế ven biển Bến Tre sẽ phụ thuộc vào khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn. Cần có các chính sách hỗ trợ và đầu tư vào nghiên cứu để phát triển các mô hình sinh kế bền vững.

5.2. Khuyến nghị cho các nhà quản lý

Các nhà quản lý cần chú trọng đến việc xây dựng các chính sách hỗ trợ người dân trong việc thích ứng với xâm nhập mặn, đồng thời phát triển các mô hình sinh kế bền vững để đảm bảo an ninh lương thực và phát triển kinh tế.

Luận văn thạc sĩ: Nghiên cứu tính chống chịu với xâm nhập mặn của các loại hình sinh kế khu vực ven biển tỉnh Bến Tre