Luận án tiến sĩ về sử dụng đất nông nghiệp huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La

• Tác giả: Nguyễn Đắc Lực
• Người hướng dẫn: PGS. Cao Việt Hà
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Quản lý đất đai
• Đề tài: Nghiên cứu sử dụng đất nông nghiệp huyện Mai Sơn, Sơn La theo hướng sản xuất hàng hóa
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỤC LỤC
• 2. DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• 3. DANH MỤC BẢNG
• 4. DANH MỤC HÌNH
• 5. TRÍCH YẾU LUẬN ÁN
• 6. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
• 7. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
• 8. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
• 9. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
• 10. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN
• 10.1. Ý NGHĨA KHOA HỌC
• 10.2. Ý NGHĨA THỰC TIỄN
• 11. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 12. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP THEO HƯỚNG HÀNG HÓA
• 12.1. Các khái niệm chung. Các quan điểm sử dụng đất nông nghiệp
• 12.2. Sự cần thiết phải xây dựng nền nông nghiệp sản xuất hàng hoá
• 12.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sử dụng đất nông nghiệp theo hướng hàng hóa
• 13. CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP THEO HƯỚNG HÀNG HÓA TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM
• 13.1. Thực trạng sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa trên thế giới
• 13.2. Thực trạng sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa ở Việt Nam
• 14. THỰC TRẠNG SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP PHỤC VỤ SẢN XUẤT NÔNG SẢN HÀNG HÓA Ở TỈNH SƠN LA
• 15. ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
• 16. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 16.1. Nội dung nghiên cứu
• 16.2. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La
• 16.3. Thực trạng sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa huyện Mai Sơn
• 16.4. Lựa chọn và phát triển một số mô hình sử dụng đất nông nghiệp theo hướng hàng hóa
• 16.5. Đánh giá thích hợp đất đai phục vụ sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa cho huyện Mai Sơn tỉnh Sơn La
• 16.6. Đề xuất định hướng sử dụng đất và một số giải pháp sử dụng đất nông nghiệp huyện Mai Sơn theo hướng sản xuất hàng hóa
• 16.7. Phương pháp nghiên cứu
• 16.7.1. Phương pháp thu thập số liệu, tài liệu thứ cấp
• 16.7.2. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu
• 16.7.3. Phương pháp điều tra phỏng vấn nông hộ
• 16.7.4. Phương pháp đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp
• 16.7.5. Phương pháp chỉnh lý bản đồ đất
• 16.7.6. Phương pháp đánh giá đất theo FAO
• 16.7.7. Phương pháp xác định loại sử dụng đất hàng hóa
• 16.7.8. Phương pháp lựa chọn và phát triển mô hình sử dụng đất nông nghiệp theo hướng hàng hóa
• 16.7.9. Phương pháp phân tích SWOT
• 17. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 17.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La
• 17.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 17.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 17.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Mai Sơn đối với sản xuất nông nghiệp hàng hóa
• 17.2. Thực trạng sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa huyện Mai Sơn
• 17.2.1. Hiện trạng sử dụng đất huyện Mai Sơn năm 2017
• 17.2.2. Biến động sử dụng đất nông nghiệp huyện Mai Sơn giai đoạn 2012 - 2017
• 17.2.3. Các loại sử dụng đất nông nghiệp huyện Mai Sơn
• 17.2.4. Lựa chọn các cây trồng hàng hóa cho huyện Mai Sơn tỉnh Sơn La
• 17.2.5. Lựa chọn và phát triển một số mô hình sử dụng đất nông nghiệp theo hướng hàng hóa tại huyện Mai Sơn
• 17.2.5.1. Mô hình cà phê chè
• 17.2.5.2. Mô hình trồng nhãn
• 17.2.5.3. Mô hình sắn
• 17.2.5.4. Mô hình trồng mía
• 17.2.5.5. Mô hình trồng ngô
• 17.2.6. Đánh giá thích hợp đất đai phục vụ sản xuất nông sản hàng hóa
• 17.2.6.1. Xây dựng bản đồ đơn vị đất đai cho huyện Mai Sơn
• 17.2.6.2. Đánh giá thích hợp đất đai với các LUT hàng hóa
• 17.2.7. Đề xuất định hướng sử dụng đất và một số giải pháp sử dụng đất nông nghiệp huyện Mai Sơn theo hướng sản xuất hàng hóa
• 17.2.8. Các căn cứ pháp lý cho phát triển các loại sử dụng đất hàng hóa của huyện Mai Sơn tỉnh Sơn La
• 17.2.9. Ứng dụng phương pháp phân tích SWOT để phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong sản xuất nông nghiệp hàng hóa ở Mai Sơn
• 17.2.10. Định hướng sử dụng đất cho các loại sử dụng đất hàng hóa
• 17.2.11. Một số nhóm giải pháp phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa ở Mai Sơn
• 18. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

I. Giới thiệu

Nghiên cứu sử dụng đất nông nghiệp huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La theo hướng sản xuất hàng hóa là một đề tài quan trọng trong bối cảnh phát triển nông nghiệp hiện đại. Huyện Mai Sơn có diện tích đất nông nghiệp lớn, với nhiều tiềm năng để phát triển các loại cây trồng hàng hóa. Mục tiêu của nghiên cứu này là xác định các loại sử dụng đất nông nghiệp chủ đạo và đề xuất các giải pháp sử dụng đất phù hợp với tiềm năng đất đai. Việc phát triển kinh tế nông thôn thông qua sản xuất hàng hóa không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho người dân mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của huyện.

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

Tính cấp thiết của đề tài xuất phát từ nhu cầu phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp. Huyện Mai Sơn, với điều kiện tự nhiên và xã hội đặc thù, có thể trở thành một trung tâm sản xuất nông sản hàng hóa của tỉnh Sơn La. Việc nghiên cứu và đề xuất các mô hình sử dụng đất phù hợp sẽ giúp tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp.

II. Cơ sở lý luận về sử dụng đất nông nghiệp

Cơ sở lý luận về sử dụng đất nông nghiệp theo hướng hàng hóa bao gồm các khái niệm và quan điểm về quản lý và phát triển nông nghiệp. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng việc sử dụng đất hiệu quả không chỉ phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên mà còn vào các chính sách quản lý đất đai và sự tham gia của cộng đồng. Đặc biệt, việc áp dụng các kỹ thuật canh tác hiện đại và mô hình sản xuất bền vững sẽ giúp tăng cường hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường.

2.1. Các khái niệm chung

Các khái niệm chung về sử dụng đất nông nghiệp bao gồm các loại hình sử dụng đất, các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất và các mô hình sản xuất hàng hóa. Việc hiểu rõ các khái niệm này sẽ giúp định hướng cho việc phát triển nông nghiệp tại huyện Mai Sơn, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp nhằm tối ưu hóa việc sử dụng đất.

III. Thực trạng sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Mai Sơn

Thực trạng sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Mai Sơn cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của các loại cây trồng hàng hóa như cà phê chè, mía, và cây ăn quả. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong việc quản lý và sử dụng đất hiệu quả. Các yếu tố như biến đổi khí hậu, sự thiếu hụt nguồn nước tưới và cơ sở hạ tầng chưa phát triển đồng bộ đã ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Việc đánh giá thực trạng sử dụng đất sẽ giúp xác định các vấn đề cần giải quyết và tìm ra các giải pháp khả thi.

3.1. Đánh giá hiện trạng sử dụng đất

Đánh giá hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp tại huyện Mai Sơn cho thấy sự phân bổ không đồng đều giữa các loại hình sử dụng đất. Diện tích đất nông nghiệp chủ yếu được sử dụng cho các loại cây trồng như cà phê, mía và cây ăn quả. Tuy nhiên, việc sử dụng đất vẫn chưa đạt hiệu quả tối ưu do nhiều yếu tố như kỹ thuật canh tác lạc hậu và thiếu sự đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Cần có các chính sách hỗ trợ và khuyến khích người dân áp dụng các mô hình sản xuất hiện đại để nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

IV. Đề xuất giải pháp sử dụng đất nông nghiệp

Đề xuất giải pháp sử dụng đất nông nghiệp huyện Mai Sơn theo hướng sản xuất hàng hóa cần tập trung vào việc cải thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao kỹ thuật canh tác và phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm. Các giải pháp này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả sản xuất mà còn đảm bảo tính bền vững cho nông nghiệp địa phương. Việc áp dụng các công nghệ mới trong sản xuất và quản lý đất đai sẽ là yếu tố quyết định cho sự phát triển bền vững của huyện.

4.1. Nhóm giải pháp về chính sách

Nhóm giải pháp về chính sách cần tập trung vào việc xây dựng các chính sách hỗ trợ cho nông dân trong việc chuyển đổi mô hình sản xuất. Cần có các chương trình đào tạo và tập huấn về kỹ thuật canh tác hiện đại, đồng thời khuyến khích việc áp dụng các mô hình sản xuất bền vững. Chính sách cũng cần tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận nguồn vốn và thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.