Luận văn tốt nghiệp về phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà ở huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ

• Tác giả: Vi Hồng Quang
• Người hướng dẫn: PGS.TS Dương Văn Sơn
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp
• Đề tài: Phát Triển Kinh Tế Trang Trại Chăn Nuôi Gà Tại Huyện Tân Sơn, Tỉnh Phú Thọ
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Cơ sở lý luận của đề tài
• 1.1.1. Một số khái niệm có liên quan
• 2. Chương 2: ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ
• 2.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 2.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội
• 2.2. Nội dung nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3.1. Phương pháp thu thập thông tin số liệu
• 2.3.2. Phương pháp tổng hợp, phân tích thông tin số liệu
• 2.4. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu của đề tài
• 2.4.1. Nhóm chỉ tiêu về sự phát triển trang trại gà và gia cầm Tân Sơn qua các năm
• 2.4.2. Nhóm chỉ tiêu về danh tính của trang trại gà
• 2.4.3. Nhóm chỉ tiêu về nguồn lực trang trại gà
• 2.4.4. Nhóm chỉ tiêu về kết quả sản xuất kinh doanh và môi trường kinh doanh của trang trại gà
• 2.4.5. Nhóm chỉ tiêu phản ánh kết quả sản xuất và hiệu quả sản xuất
• 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Thực trạng phát triển trang trại chăn nuôi gà huyện Tân Sơn
• 3.1.1. Phát triển chăn nuôi gia cầm cả nước, khu vực Trung du Miền núi phía Bắc và tỉnh Phú Thọ
• 3.1.2. Thực trạng phát triển trang trại chăn nuôi gà ở huyện Tân Sơn
• 3.1.3. Thực trạng nguồn lực của trang trại chăn nuôi gà huyện Tân Sơn
• 3.1.4. Thị trường tiêu thụ gà của các trang trại huyện Tân Sơn
• 3.1.5. Một số chỉ tiêu kinh tế của trang trại chăn nuôi gà huyện Tân Sơn
• 3.1.6. Khó khăn, bất cập tác động đến phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà huyện Tân Sơn
• 3.2. Quan điểm, định hướng và một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ
• 3.2.1. Quan điểm và định hướng
• 3.2.2. Một số giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về kinh tế trang trại chăn nuôi gà

Kinh tế trang trại chăn nuôi gà tại huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ đang trở thành một lĩnh vực quan trọng trong phát triển nông nghiệp địa phương. Kinh tế trang trại không chỉ giúp tăng cường sản xuất nông nghiệp mà còn tạo ra việc làm và thu nhập cho người dân. Theo số liệu thống kê, huyện Tân Sơn hiện có 98 trang trại chăn nuôi gà, với quy mô và hình thức tổ chức sản xuất đa dạng. Việc phát triển chăn nuôi gà không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn hướng tới xuất khẩu, góp phần vào sự phát triển bền vững của kinh tế nông thôn. Đặc biệt, mô hình nuôi gà thương phẩm đang được khuyến khích, giúp nâng cao giá trị sản xuất và cải thiện đời sống cho người dân.

1.1. Tình hình phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà

Trong những năm gần đây, phát triển nông nghiệp tại Tân Sơn đã có những bước tiến đáng kể. Các trang trại chăn nuôi gà không chỉ gia tăng về số lượng mà còn về quy mô và chất lượng. Mô hình mô hình trang trại đang được áp dụng rộng rãi, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất và nâng cao hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức như ô nhiễm môi trường, dịch bệnh và giá cả đầu vào tăng cao. Để phát triển bền vững, cần có các giải pháp đồng bộ nhằm khắc phục những khó khăn này.

II. Thực trạng phát triển trang trại chăn nuôi gà tại Tân Sơn

Thực trạng phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà tại huyện Tân Sơn cho thấy sự phát triển mạnh mẽ nhưng cũng tồn tại nhiều vấn đề cần giải quyết. Các trang trại chủ yếu tập trung ở các xã như Văn Luông, Thu Cúc, và Đồng Sơn. Mặc dù số lượng trang trại gia tăng, nhưng quy mô sản xuất vẫn còn nhỏ lẻ, thiếu sự liên kết giữa các trang trại. Kỹ thuật chăn nuôi cũng chưa được áp dụng đồng bộ, dẫn đến hiệu quả sản xuất chưa cao. Đặc biệt, việc tiêu thụ sản phẩm vẫn gặp nhiều khó khăn do thị trường chưa ổn định. Cần có các chính sách hỗ trợ từ chính quyền địa phương để thúc đẩy sự phát triển của chăn nuôi gia cầm.

2.1. Nguồn lực và kết quả sản xuất

Nguồn lực của các trang trại chăn nuôi gà tại Tân Sơn chủ yếu đến từ vốn đầu tư của chủ trang trại và sự hỗ trợ từ các hợp tác xã. Theo thống kê, tổng chi phí bình quân mỗi trang trại đạt khoảng 1.854 triệu đồng/năm, trong đó lợi nhuận thu được bình quân đạt 178 triệu đồng/năm. Sự chênh lệch lợi nhuận giữa các trang trại HTX và trang trại gia đình cho thấy vai trò quan trọng của việc liên kết trong sản xuất. Các trang trại HTX thường có chi phí sản xuất thấp hơn nhờ vào việc hợp tác trong cung cấp thức ăn và vật tư, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế.

III. Giải pháp phát triển bền vững kinh tế trang trại chăn nuôi gà

Để phát triển bền vững kinh tế trang trại chăn nuôi gà, cần thực hiện một số giải pháp chủ yếu. Đầu tiên, cần tăng cường liên kết giữa các trang trại để tạo ra chuỗi giá trị bền vững. Việc áp dụng mô hình chăn nuôi khép kín 3F (Farm-Feed-Food) sẽ giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất và tiêu thụ. Thứ hai, cần có các chính sách hỗ trợ từ chính quyền địa phương nhằm cải thiện hạ tầng và thị trường tiêu thụ sản phẩm. Cuối cùng, việc nâng cao trình độ kỹ thuật chăn nuôi và quản lý trang trại cũng là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả sản xuất và chất lượng sản phẩm.

3.1. Định hướng phát triển

Định hướng phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà tại Tân Sơn cần gắn liền với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp. Cần chú trọng đến việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Các chính sách phát triển cần hướng tới việc phát huy tiềm năng và lợi thế của địa phương, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các trang trại trong việc tiếp cận nguồn vốn và kỹ thuật mới.

Tổng quan nghiên cứu

Phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà là một trong những lĩnh vực trọng yếu góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, đặc biệt tại các vùng miền núi như huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ. Theo số liệu của Chi cục Thống kê huyện Tân Sơn, đến cuối năm 2018, toàn huyện có 200 trang trại chăn nuôi, trong đó 97 trang trại chuyên về gia cầm, tập trung chủ yếu tại các xã Văn Luông, Thu Cúc, Đồng Sơn và Tân Sơn. Mỗi trang trại có quy mô trung bình với diện tích đất khoảng 1,3 ha, chuồng trại rộng gần 1.800 m² và đàn gà nuôi một lứa đạt bình quân 8.580 con.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà tại huyện Tân Sơn, phân tích các khó khăn, thách thức tác động đến sự phát triển, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm phát triển bền vững ngành chăn nuôi gà trong giai đoạn hiện nay và tương lai. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào 50 trang trại gà, bao gồm 24 trang trại hợp tác xã (HTX) và 26 trang trại gia đình không tham gia HTX, tại hai xã điển hình về chăn nuôi gà của huyện. Thời gian thu thập số liệu sơ cấp là năm 2019, dựa trên số liệu thứ cấp từ 2016 đến 2018.

Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp bức tranh toàn diện về kinh tế trang trại chăn nuôi gà tại một huyện miền núi có điều kiện tự nhiên thuận lợi, đồng thời làm cơ sở khoa học cho các nhà quản lý, chủ trang trại và các cơ quan chức năng trong việc hoạch định chính sách, phát triển kinh tế trang trại hiệu quả, bền vững, góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp và nâng cao đời sống người dân địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình kinh tế trang trại, trong đó có:

• Lý thuyết phát triển kinh tế trang trại: Kinh tế trang trại được hiểu là hình thức tổ chức sản xuất hàng hóa trong nông nghiệp, chủ yếu dựa vào hộ gia đình, nhằm mở rộng quy mô và nâng cao hiệu quả sản xuất, gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Phát triển kinh tế trang trại góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng thu nhập và giải quyết việc làm.

• Mô hình kinh tế trang trại chăn nuôi gà 3F (Farm-Feed-Food): Mô hình khép kín từ trang trại, thức ăn chăn nuôi đến bàn ăn, nhấn mạnh liên kết dọc và ngang trong chuỗi giá trị, giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

• Các khái niệm chính: Trang trại, kinh tế trang trại, kinh tế trang trại chăn nuôi, trang trại chăn nuôi gà, hợp tác xã chăn nuôi, hiệu quả kinh tế trang trại, liên kết chuỗi giá trị.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Sử dụng số liệu thứ cấp từ các cơ quan nhà nước như Tổng cục Thống kê, UBND huyện Tân Sơn, Chi cục Thống kê huyện Tân Sơn, Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Tân Sơn; đồng thời thu thập số liệu sơ cấp qua điều tra phỏng vấn trực tiếp 50 trang trại chăn nuôi gà (24 trang trại HTX và 26 trang trại gia đình) tại hai xã điển hình.

• Phương pháp chọn mẫu: Áp dụng phương pháp Slovin với sai số 10%, từ tổng thể 98 trang trại gà trên địa bàn, chọn mẫu 50 trang trại đại diện.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng các phương pháp phân tích thống kê mô tả, so sánh giữa hai nhóm trang trại HTX và gia đình về các chỉ tiêu kinh tế, nguồn lực, hiệu quả sản xuất; phân tích các nhân tố ảnh hưởng và khó khăn; đồng thời áp dụng mô hình kinh tế trang trại 3F để đề xuất giải pháp phát triển.

• Timeline nghiên cứu: Thu thập số liệu thứ cấp từ 2016-2018; thu thập số liệu sơ cấp trong năm 2019; phân tích và hoàn thiện luận văn trong năm 2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Quy mô và phân bố trang trại: Toàn huyện Tân Sơn có 98 trang trại chăn nuôi gà, phân bố tại 11 xã, tập trung nhiều nhất ở Văn Luông (25 trang trại), Thu Cúc (21 trang trại), Đồng Sơn (20 trang trại) và Tân Sơn (11 trang trại). Diện tích đất bình quân mỗi trang trại là 1,3 ha, chuồng trại khoảng 1.796 m², đàn gà nuôi một lứa đạt trung bình 8.580 con.

2. Nguồn lực và hiệu quả sản xuất: Vốn đầu tư bình quân mỗi trang trại đạt khoảng 1 tỷ đồng. Tổng chi phí bình quân mỗi trang trại là 1.854,4 triệu đồng/năm, trong đó trang trại gia đình có chi phí cao hơn (1.940 triệu đồng/năm) so với trang trại HTX. Lợi nhuận bình quân mỗi trang trại đạt 178,3 triệu đồng/năm, trong đó trang trại HTX đạt 194 triệu đồng/năm, cao hơn 30,1 triệu đồng so với trang trại gia đình.

3. Thu nhập lao động: Thu nhập bình quân lao động tại các trang trại tăng từ 3,104 triệu đồng/tháng (những năm đầu) lên 7,266 triệu đồng/tháng hiện nay. Lao động tại trang trại HTX có thu nhập cao hơn đáng kể, đạt 7,717 triệu đồng/tháng, cao hơn 884,5 nghìn đồng so với lao động trang trại gia đình.

4. Khó khăn và thách thức: Các trang trại gặp phải các vấn đề như ô nhiễm môi trường, giá đầu vào tăng cao không tương xứng với giá đầu ra, dịch bệnh gia tăng, khó khăn trong ổn định thị trường và tìm đầu ra sản phẩm.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy mô hình trang trại HTX có hiệu quả kinh tế cao hơn so với trang trại gia đình, chủ yếu do chi phí sản xuất thấp hơn nhờ sự hợp tác trong cung ứng thức ăn, vật tư, dịch vụ thú y và tiêu thụ sản phẩm. Thu nhập lao động cũng phản ánh sự khác biệt này, cho thấy lợi ích của liên kết hợp tác trong phát triển kinh tế trang trại.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả phù hợp với xu hướng phát triển kinh tế trang trại theo mô hình hợp tác, liên kết chuỗi giá trị nhằm nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế. Việc áp dụng mô hình chăn nuôi 3F giúp tăng cường liên kết dọc và ngang, giảm chi phí và tăng giá trị gia tăng sản phẩm.

Các khó khăn về môi trường, dịch bệnh và thị trường là những thách thức phổ biến trong phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà, đòi hỏi các giải pháp đồng bộ từ chính sách, kỹ thuật đến quản lý. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh lợi nhuận và thu nhập giữa hai nhóm trang trại, bảng phân tích chi phí và hiệu quả sản xuất, cũng như sơ đồ mô hình liên kết chuỗi giá trị 3F.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường liên kết hợp tác giữa các trang trại: Khuyến khích thành lập thêm các hợp tác xã chăn nuôi gà, thúc đẩy liên kết ngang giữa các trang trại để giảm chi phí đầu vào và tăng sức mạnh thương lượng trên thị trường. Mục tiêu tăng số lượng HTX lên ít nhất 15 trong vòng 3 năm tới, do UBND huyện và ngành Nông nghiệp chủ trì.

2. Phát triển mô hình chăn nuôi gà 3F khép kín: Áp dụng mô hình Farm-Feed-Food nhằm liên kết chặt chẽ giữa sản xuất, cung ứng thức ăn và tiêu thụ sản phẩm, nâng cao giá trị gia tăng và hiệu quả kinh tế. Thực hiện thí điểm tại 5 trang trại trong năm đầu tiên, mở rộng sau đó.

3. Nâng cao năng lực quản lý và kỹ thuật cho chủ trang trại: Tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn về kỹ thuật chăn nuôi, quản lý trang trại, phòng chống dịch bệnh và bảo vệ môi trường. Mục tiêu đào tạo ít nhất 80% chủ trang trại trong 2 năm tới, do các cơ quan chuyên môn phối hợp thực hiện.

4. Xây dựng và ổn định thị trường tiêu thụ sản phẩm: Hỗ trợ các trang trại trong việc xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại, kết nối với các doanh nghiệp chế biến và phân phối. Phát triển các hợp đồng bao tiêu sản phẩm dài hạn nhằm giảm rủi ro thị trường. Thời gian thực hiện trong 3 năm, do UBND huyện phối hợp với các doanh nghiệp.

5. Chính sách hỗ trợ về vốn và môi trường: Đề xuất các chính sách tín dụng ưu đãi, hỗ trợ đầu tư công nghệ xử lý môi trường, giảm thiểu ô nhiễm và nâng cao chất lượng sản phẩm. Triển khai trong kế hoạch phát triển kinh tế nông nghiệp của tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021-2025.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Chủ trang trại chăn nuôi gà: Nắm bắt thực trạng, các khó khăn và giải pháp phát triển kinh tế trang trại, từ đó áp dụng mô hình quản lý và kỹ thuật phù hợp để nâng cao hiệu quả sản xuất.

2. Nhà quản lý và hoạch định chính sách địa phương: Sử dụng kết quả nghiên cứu làm cơ sở khoa học để xây dựng các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế trang trại, đặc biệt trong lĩnh vực chăn nuôi gà tại các huyện miền núi.

3. Các tổ chức hợp tác xã và doanh nghiệp trong ngành chăn nuôi: Tham khảo mô hình liên kết chuỗi giá trị 3F và các giải pháp hợp tác để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành kinh tế nông nghiệp, quản lý kinh tế: Tài liệu tham khảo bổ ích về phương pháp nghiên cứu, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà trong điều kiện địa phương cụ thể.

Câu hỏi thường gặp

1. Kinh tế trang trại chăn nuôi gà là gì?
   Kinh tế trang trại chăn nuôi gà là hình thức tổ chức sản xuất hàng hóa trong lĩnh vực chăn nuôi gà, với quy mô đủ lớn, có tổ chức quản lý và áp dụng kỹ thuật nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế. Ví dụ, tại huyện Tân Sơn, các trang trại có quy mô trung bình 8.580 con gà/lứa.

2. Tại sao mô hình hợp tác xã (HTX) lại hiệu quả hơn trang trại gia đình?
   Trang trại HTX có chi phí sản xuất thấp hơn do hợp tác trong cung ứng thức ăn, vật tư và dịch vụ thú y, đồng thời có giá trị gia tăng cao hơn. Thu nhập lao động tại HTX cũng cao hơn trung bình 884,5 nghìn đồng/tháng so với trang trại gia đình.

3. Những khó khăn chính trong phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà hiện nay là gì?
   Các khó khăn gồm ô nhiễm môi trường, giá đầu vào tăng cao, dịch bệnh gia tăng, khó khăn trong ổn định thị trường và tìm đầu ra sản phẩm. Đây là thách thức phổ biến cần giải pháp đồng bộ.

4. Mô hình chăn nuôi gà 3F có ưu điểm gì?
   Mô hình 3F (Farm-Feed-Food) tạo liên kết khép kín từ sản xuất, cung ứng thức ăn đến tiêu thụ sản phẩm, giúp giảm chi phí, nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm, đồng thời tăng cường liên kết chuỗi giá trị.

5. Làm thế nào để nâng cao thu nhập cho lao động trong trang trại?
   Nâng cao thu nhập có thể đạt được qua việc áp dụng kỹ thuật chăn nuôi hiện đại, tăng quy mô sản xuất, liên kết hợp tác để giảm chi phí và mở rộng thị trường tiêu thụ. Tại Tân Sơn, thu nhập lao động đã tăng từ 3,1 triệu đồng/tháng lên hơn 7,2 triệu đồng/tháng nhờ các giải pháp này.

Kết luận

• Kinh tế trang trại chăn nuôi gà tại huyện Tân Sơn phát triển tích cực với quy mô trung bình 8.580 con gà/lứa và diện tích đất bình quân 1,3 ha/trang trại.
• Trang trại HTX có hiệu quả kinh tế và thu nhập lao động cao hơn so với trang trại gia đình nhờ sự hợp tác và liên kết trong sản xuất và tiêu thụ.
• Các khó khăn chính gồm ô nhiễm môi trường, dịch bệnh, giá đầu vào tăng và thị trường tiêu thụ chưa ổn định.
• Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm tăng cường liên kết hợp tác, phát triển mô hình chăn nuôi 3F, nâng cao năng lực quản lý, xây dựng thị trường ổn định và chính sách hỗ trợ vốn, môi trường.
• Tiếp tục triển khai nghiên cứu, thí điểm và nhân rộng các mô hình hiệu quả trong giai đoạn 2021-2025 nhằm phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà bền vững tại huyện Tân Sơn và các địa phương tương tự.

Call-to-action: Các nhà quản lý, chủ trang trại và các tổ chức liên quan cần phối hợp triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, cập nhật thông tin để thúc đẩy phát triển kinh tế trang trại chăn nuôi gà hiệu quả và bền vững.