Nghiên cứu hoạt động sinh kế của người dân xã Minh Lập, huyện Đồng Hỷ dưới tác động của hạn hán và biến đổi khí hậu

• Tác giả: Phùng Thị Quỳnh Như
• Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Mạnh Thắng
• Trường học: Đại học Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Phát triển nông thôn
• Đề tài: Nghiên cứu hoạt động sinh kế của người dân bị tác động bởi hạn hán trong bối cảnh biến đổi khí hậu tại địa bàn xã Minh Lập, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• 1. PHẦN I: MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
• 1.2.1. Mục tiêu chung
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. Ý nghĩa của chuyên đề
• 1.3.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học
• 1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN II: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
• 2.1. Một số vấn đề cơ bản về biến đổi khí hậu và hạn hán
• 2.1.1. Khái niệm thời tiết, khí hậu, biến đổi khí hậu, hạn hán
• 2.1.1.1. Khái niệm thời tiết
• 2.1.1.2. Khái niệm khí hậu
• 2.1.1.3. Khái niệm về biến đổi khí hậu
• 2.1.1.4. Khái niệm về hạn hán
• 2.1.2. Nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu
• 2.1.3. Nguyên nhân gây ra hạn hán
• 2.1.4. Tác động của hạn hán
• 2.1.5. Các đặc trưng của hạn hán
• 2.2. Một số vấn đề cơ bản về sinh kế
• 2.2.1. Sinh kế và sinh kế bền vững
• 2.2.2. Khung sinh kế bền vững
• 3. ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 3.1.1. Đối tượng nghiên cứu
• 3.1.2. Phạm vi nghiên cứu
• 3.1.2.1. Phạm vi về nội dung nghiên cứu
• 3.2. Phương pháp nghiên cứu
• 3.2.1. Phương pháp chọn mẫu điều tra
• 3.2.2. Phương pháp điều tra thu thập số liệu
• 3.2.3. Phương pháp phân tích số liệu, xử lý số liệu
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 4.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 4.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội
• 4.1.3. Đặc điểm văn hóa - xã hội
• 4.1.4. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng
• 4.1.5. Nhận xét chung về điều kiện kinh tế - xã hội của khu vực
• 4.2. Tìm hiểu một số đặc điểm về các hoạt động sinh kế của người dân trên địa bàn xã Minh Lập
• 4.2.1. Thông tin chung về hộ điều tra
• 4.2.2. Thực trạng các hoạt động sinh kế của người dân trên địa bàn nghiên cứu
• 4.2.3. Phân tích những tác động của hiện tượng hạn hán đến hoạt động sinh kế của người dân trên địa bàn xã Minh Lập và những thay đổi trong sinh kế khi phải đối mặt với hạn hán
• 4.2.4. Đánh giá sự ảnh hưởng của hạn hán đến môi trường và sinh kế của người dân theo kết quả điều tra
• 4.2.5. Đánh giá mức độ quan tâm của người dân về hạn hán theo kết quả điều tra
• 4.2.6. Đánh giá mức độ nguy hại của hạn hán ảnh hưởng đến các hoạt động sinh kế của người dân xã Minh Lập
• 4.2.7. Những thay đổi trong sinh kế của người dân khi phải đối mặt với hạn hán
• 4.2.8. Tìm hiểu những mong muốn, nguyện vọng của người dân tới các cơ quan chính quyền trước bối cảnh hạn hán đang diễn ra
• 4.3. Một số giải pháp ứng phó, thích nghi với biến đổi khí hậu
• 4.3.1. Giải pháp về chính sách
• 4.3.2. Giải pháp về kỹ thuật
• 4.3.3. Giải pháp xây dựng
• 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tính cấp thiết của đề tài

Nghiên cứu về sinh kế của người dân xã Minh Lập, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên là rất cần thiết trong bối cảnh hạn hán và biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng. Hạn hán không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp mà còn tác động đến đời sống hàng ngày của người dân. Theo tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), hạn hán được coi là thiên tai, gây ra thiệt hại lớn cho môi trường và kinh tế. Xã Minh Lập, nơi có nhiều hộ nghèo và dân tộc thiểu số, đang phải đối mặt với những thách thức lớn từ hiện tượng này. Việc nghiên cứu nhằm tìm hiểu mức độ ảnh hưởng của hạn hán đến hoạt động sinh kế của người dân, từ đó đề xuất các biện pháp ứng phó phù hợp.

II. Tác động của hạn hán đến sinh kế

Hạn hán có tác động nghiêm trọng đến sinh kế của người dân xã Minh Lập. Các hoạt động nông nghiệp, vốn là nguồn thu nhập chính, bị ảnh hưởng nặng nề do thiếu nước. Nhiều hộ gia đình không thể duy trì sản xuất, dẫn đến tình trạng đói nghèo gia tăng. Theo khảo sát, người dân cho biết rằng hạn hán đã làm giảm năng suất cây trồng và gia súc, ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống hàng ngày. Hơn nữa, hạn hán còn gây ra những thay đổi trong kinh tế và hệ sinh thái, làm giảm đa dạng sinh học và chất lượng môi trường sống. Những tác động này không chỉ ảnh hưởng đến hiện tại mà còn đe dọa đến tương lai của cộng đồng.

III. Giải pháp ứng phó với hạn hán

Để ứng phó với hạn hán và biến đổi khí hậu, cần có những giải pháp cụ thể và hiệu quả. Trước hết, chính quyền địa phương cần tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về tác động của hạn hán. Bên cạnh đó, việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật như thay đổi giống cây trồng, sử dụng công nghệ tưới tiêu tiết kiệm nước là rất cần thiết. Ngoài ra, cần xây dựng các chính sách hỗ trợ cho người dân trong việc chuyển đổi sinh kế, giúp họ thích ứng với điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Việc phát triển các hoạt động kinh tế bền vững sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo vệ môi trường.

IV. Đánh giá và đề xuất

Nghiên cứu cho thấy rằng hạn hán đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh kế của người dân xã Minh Lập. Để giảm thiểu tác động này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng. Việc xây dựng các chương trình đào tạo, tập huấn cho người dân về kỹ thuật sản xuất nông nghiệp bền vững là rất quan trọng. Đồng thời, cần có các chính sách hỗ trợ tài chính cho những hộ gia đình bị ảnh hưởng nặng nề bởi hạn hán. Những giải pháp này không chỉ giúp người dân vượt qua khó khăn mà còn hướng tới phát triển bền vững trong tương lai.