Nghiên cứu phương pháp dạy học tích cực môn Công nghệ 10 tại TP.HCM

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

TÓM TẮT

ABSTRACT

MỤC LỤC

DANH SÁCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH SÁCH CÁC BẢNG

DANH SÁCH CÁC SƠ ĐỒ VÀ HÌNH

PHẦN MỞ ĐẦU

1.1. Lí do chọn đề tài

1.2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài

1.3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu

1.4. Giả thuyết nghiên cứu

1.5. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

1.6. Phƣơng pháp nghiên cứu

1.6.1. Phƣơng pháp nghiên cứu về lý luận:

1.6.2. Phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn

1.6.3. Phƣơng pháp thống kê toán học

1.7. Kế hoạch nghiên cứu

1.8. Đóng góp mới của nghiên cứu

1.8.1. Về mặt lý luận:

1.8.2. Ý nghĩa thực tiễn:

1.9. Cấu trúc Luận văn

PHẦN NỘI DUNG

1. Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO HƢỚNG TÍCH CỰC HÓA NGƢỜI HỌC

1.1. Lịch sử vấn đề tích cực hóa ngƣời học

1.1.1. Trên thế giới

1.2. Các khái niệm cơ bản

1.2.1. Tổ chức dạy học và hình thức tổ chức dạy học

1.2.1.1. Dạy học toàn lớp – trực diện:

1.2.1.2. Dạy học cá nhân – chuyên biệt hóa:

1.2.1.3. Dạy học theo nhóm:

1.2.2. Tổ chức dạy học theo xu hƣớng tích cực hóa ngƣời học

1.2.3. Phƣơng pháp dạy học, kỹ thuật dạy học

1.2.4. Quá trình dạy học

1.2.5. Phƣơng pháp dạy và học tích cực

1.2.5.1. Đặc điểm của phƣơng pháp dạy và học tích cực

1.2.5.2. Bản chất của PPDH tích cực

1.3. Một số phƣơng pháp dạy học theo hƣớng tích cực hóa ngƣời học

1.3.1. Dạy học theo nhóm

1.3.2. Phƣơng pháp thảo luận

1.3.3. Phƣơng pháp nêu và giải quyết vấn đề

1.3.4. Phƣơng pháp dạy học trực quan

1.4. Một số cách tiếp cận áp dụng trong dạy học tích cực hóa

1.4.1. Cá nhân hóa dạy học

1.4.2. Dạy học theo tiếp cận phát hiện

1.4.2.1. Dạy khái niệm

1.4.3. Dạy học theo cách tiếp cận tìm tòi, giải quyết vấn đề

1.4.4. Dạy học theo cách tiếp cận các phƣơng pháp logic

1.4.4.1. Phƣơng pháp phân tích – tổng hợp

1.4.4.2. Phƣơng pháp qui nạp

1.4.4.3. Phƣơng pháp diễn dịch

1.4.4.4. Phƣơng pháp kế thừa và phát triển

1.4.5. Dạy học theo cách tiếp cận các phƣơng tiện dạy học

2. KẾT LUẬN CHƢƠNG 1

2. Chƣơng 2:CƠ SỞ THỰC TIỄN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

2.1. Khảo sát hoạt động dạy và học môn Công nghệ 10 ở một số trƣờng THPT tại thành phố Hồ Chí Minh

2.1.1. Mục tiêu khảo sát

2.1.2. Nội dung khảo sát

2.1.3. Đối tƣợng khảo sát

2.2. Chƣơng trình môn Công nghệ 10 trong trƣờng THPT

2.2.1. Mục tiêu môn Công nghệ 10

2.2.2. Cấu trúc chƣơng trình môn Công nghệ 10

2.2.3. Đặc điểm nội dung môn Công nghệ 10

2.3. Thực trạng dạy và học môn Công nghệ 10 tại một số trƣờng THPT địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

2.3.1. Nguồn giáo viên

2.3.2. Nội dung chƣơng trình môn học:

2.3.3. Phƣơng pháp dạy học, hình thức kiểm tra kết quả học tập:

2.3.4. Những nguyên nhân của thực trạng

2.3.4.1. Nhà trƣờng

2.4. Giới thiệu sơ nét về trƣờng THPT Củ Chi

2.4.1. Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên

2.4.2. Tình hình cơ sở vật chất phục vụ hoạt động dạy học

2.4.3. Mạng lƣới trƣờng lớp, học sinh

2.5. Chủ trƣơng đổi mới phƣơng pháp dạy học trong trƣờng THPT

3. KẾT LUẬN CHƢƠNG 2

3. Chƣơng 3: TỔ CHỨC DẠY HỌC MÔN CÔNG NGHỆ 10 THEO HƢỚNG TÍCH CỰC HÓA HỌC SINH TẠI TRƢỜNG THPT CỦ CHI

3.1. Tổ chức dạy học môn CN10 theo hƣớng tích cực hóa học sinh

3.1.1. Sự cần thiết phải tổ chức dạy học theo hƣớng TCH

3.1.2. Nguyên tắc thiết kế phƣơng pháp dạy học theo hƣớng tích cực

3.1.3. Mục tiêu tổ chức dạy học môn Công nghệ 10 theo hƣớng tích cực hóa

3.1.3.1. Mục tiêu chung:

3.1.3.2. Mục tiêu cụ thể:

3.1.4. Đề xuất cách tổ chức dạy học theo hƣớng tích cực hóa ngƣời học

3.1.4.1. Biện pháp tổ chức dạy học theo hƣớng tích cực hóa

3.1.4.2. Nội dung dạy học theo hƣớng tích cực hóa ngƣời học:

3.1.4.3. Phƣơng tiện hỗ trợ dạy học:

3.2. Thiết kế kế hoạch bài học môn CN10 theo hƣớng tích cực hóa

3.3. Các bƣớc tổ chức hoạt động dạy học theo hƣớng tích cực hóa

3.4. Thực nghiệm sƣ phạm – Đánh giá kết quả

3.4.1. Mục đích thực nghiệm

3.4.2. Nội dung và phƣơng pháp thực nghiệm

3.4.3. Tiến trình, đối tƣợng thực nghiệm

3.4.4. Cách đánh giá kết quả học tập:

3.4.5. Kết quả thực nghiệm

3.4.5.1. Kết quả từ đánh giá của GVdự giờ dạy thực nghiệm

3.4.5.2. Kết quả tổng hợp từ phiếu lấy ý kiến của học sinh

3.4.5.3. Kết quả khảo sát qua điểm học tập của học sinh

3.5. Xử lí thống kê:

3.6. Kiểm nghiệm giả thuyết

4. KẾT LUẬN CHƢƠNG 3

PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

4.1. Hƣớng phát triển của đề tài

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Phụ lục 1: Danh sách giáo viên dạy CN10 ở trƣờng THPT

Phụ lục 2: Địa chỉ 15 trƣờng THPT đƣợc khảo sát

Phụ lục 3: Cấu trúc chƣơng trình môn Công nghệ 10

Phụ lục 4 A: Phiếu xin ý kiến giáo viên dạy CN 10

Phụ lục 4 B: Phiếu khảo sát học sinh lớp 10 trƣớc thực nghiệm

Phụ lục 4 C: Phiếu khảo sát học sinh lớp 10 sau thực nghiệm

Phụ lục 5: Bảng điểm kiểm tra kết quả học tập lớp đối chứng

Phụ lục 6: Bảng điểm kiểm tra kết quả học tập lớp thực nghiệm

Phụ lục 7: Các thông số thống kê điểm bài kiểm tra

Phụ lục 8A: Một số bài học thiết kế theo kế hoạch dạy học tích cực

Phụ lục 8B: Phiếu dự giờ

Phụ lục 9: Vài hình ảnh tổ chức dạy học tại trƣờng THPT Củ Chi

I. Tổng quan về nghiên cứu phương pháp dạy học tích cực môn Công nghệ 10

Nghiên cứu phương pháp dạy học tích cực môn Công nghệ 10 tại TP.HCM là một chủ đề quan trọng trong bối cảnh giáo dục hiện đại. Mục tiêu của nghiên cứu này là tìm hiểu và áp dụng các phương pháp dạy học mới nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập. Việc tích cực hóa hoạt động học tập không chỉ giúp học sinh phát triển tư duy độc lập mà còn tạo ra môi trường học tập sáng tạo và hiệu quả.

1.1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu phương pháp dạy học tích cực

Sự phát triển của khoa học công nghệ và nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao đã thúc đẩy việc đổi mới phương pháp dạy học. Đề tài này nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong giáo dục, đặc biệt là trong môn Công nghệ 10.

1.2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu

Mục tiêu chính là áp dụng các phương pháp dạy học tích cực để nâng cao chất lượng dạy và học. Nhiệm vụ bao gồm khảo sát thực trạng, thiết kế kế hoạch bài học và thực nghiệm sư phạm.

II. Vấn đề và thách thức trong dạy học môn Công nghệ 10 tại TP

Dạy học môn Công nghệ 10 tại TP.HCM đang đối mặt với nhiều thách thức. Việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực còn hạn chế, và nhiều giáo viên chưa nắm rõ cách thức thực hiện. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy và sự tiếp thu của học sinh.

2.1. Thực trạng dạy học môn Công nghệ 10

Khảo sát cho thấy nhiều giáo viên vẫn sử dụng phương pháp truyền thống, dẫn đến việc học sinh không hứng thú với môn học. Cần có sự thay đổi trong cách tổ chức và phương pháp giảng dạy.

2.2. Những khó khăn trong việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực

Giáo viên gặp khó khăn trong việc thiết kế bài học và tổ chức hoạt động học tập. Thiếu tài liệu và hỗ trợ từ nhà trường cũng là một trong những nguyên nhân chính.

III. Phương pháp dạy học tích cực hiệu quả cho môn Công nghệ 10

Để nâng cao chất lượng dạy học môn Công nghệ 10, việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực là cần thiết. Các phương pháp này không chỉ giúp học sinh tham gia tích cực vào quá trình học mà còn phát triển kỹ năng tư duy phản biện.

3.1. Phương pháp dạy học theo nhóm

Dạy học theo nhóm khuyến khích học sinh hợp tác và trao đổi ý tưởng. Phương pháp này giúp tăng cường sự tham gia của học sinh và phát triển kỹ năng làm việc nhóm.

3.2. Phương pháp thảo luận và giải quyết vấn đề

Phương pháp thảo luận giúp học sinh phát triển khả năng tư duy phản biện. Giải quyết vấn đề thực tiễn trong môn Công nghệ 10 sẽ giúp học sinh áp dụng kiến thức vào thực tế.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu tại trường THPT Củ Chi

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực tại trường THPT Củ Chi đã mang lại nhiều lợi ích. Học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức tốt hơn mà còn phát triển kỹ năng mềm cần thiết cho tương lai.

4.1. Kết quả thực nghiệm sư phạm

Thực nghiệm cho thấy học sinh tham gia tích cực hơn trong các hoạt động học tập. Điểm số và thái độ học tập của học sinh đã được cải thiện rõ rệt.

4.2. Đánh giá từ giáo viên và học sinh

Giáo viên nhận thấy sự thay đổi tích cực trong thái độ học tập của học sinh. Học sinh cũng bày tỏ sự hứng thú hơn với môn Công nghệ 10.

V. Kết luận và hướng phát triển tương lai cho dạy học môn Công nghệ 10

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tổ chức dạy học môn Công nghệ 10 theo hướng tích cực hóa học sinh là cần thiết. Cần tiếp tục cải tiến phương pháp dạy học để đáp ứng nhu cầu giáo dục hiện đại.

5.1. Tóm tắt kết quả nghiên cứu

Kết quả cho thấy phương pháp dạy học tích cực đã nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập. Cần có sự đầu tư hơn nữa vào đào tạo giáo viên.

5.2. Đề xuất hướng phát triển trong tương lai

Cần tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các phương pháp dạy học mới, đồng thời tăng cường hỗ trợ từ nhà trường và các cơ quan quản lý giáo dục.

Luận văn thạc sĩ về tổ chức dạy học môn Công nghệ 10 theo hướng tích cực hóa học sinh tại TP.HCM