Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tiếng Anh ngày càng trở nên quan trọng, đặc biệt đối với những người học tại các nước đang phát triển như Việt Nam. TOEFL iBT (Test of English as a Foreign Language Internet-Based Test) được xem là một trong những bài kiểm tra năng lực tiếng Anh uy tín, được hơn 9000 trường đại học và tổ chức trên toàn thế giới công nhận. Tuy nhiên, kỹ năng Nói trong bài thi TOEFL iBT vẫn là thách thức lớn đối với nhiều thí sinh do yêu cầu kết hợp nhiều kỹ năng như nghe, đọc, nói và sử dụng máy tính trong thời gian giới hạn. Nghiên cứu này tập trung khảo sát 78 học viên và 7 giảng viên tại Trung tâm EQuest Hà Nội, nhằm khám phá các chiến lược học tập và những khó khăn mà học viên gặp phải khi luyện thi kỹ năng Nói TOEFL iBT.
Mục tiêu chính của nghiên cứu là xác định các chiến lược phổ biến mà học viên sử dụng để trả lời các câu hỏi phần Nói, nhận diện những khó khăn trong quá trình học và đề xuất các giải pháp cải thiện hiệu quả học tập. Nghiên cứu được thực hiện trong phạm vi các học viên có trình độ từ 65 điểm trở lên trong bài thi TOEFL iBT, với dữ liệu thu thập qua bảng hỏi và phỏng vấn bán cấu trúc. Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp thông tin thực tiễn giúp học viên nâng cao kỹ năng Nói, đồng thời hỗ trợ giảng viên xây dựng phương pháp giảng dạy phù hợp, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo TOEFL iBT tại Việt Nam.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về chiến lược học tập và chiến lược làm bài thi trong lĩnh vực ngôn ngữ thứ hai (SLA). Theo Oxford (1990), chiến lược học tập là các hành động có ý thức nhằm làm cho việc học trở nên dễ dàng, nhanh chóng và hiệu quả hơn. Trong đó, chiến lược làm bài thi được định nghĩa là các hành vi có mục đích giúp thí sinh quản lý quá trình nhận thức để đạt kết quả tốt hơn trong bài thi (O’Malley & Chamot, 1990).
Khung phân loại chiến lược của Cohen (2002) chia thành hai nhóm chính: chiến lược sử dụng ngôn ngữ (như ghi chú, tự sửa lỗi, mượn từ vựng) và chiến lược thông minh khi làm bài (test-wiseness) như quản lý thời gian, nhận diện từ khóa. Ngoài ra, mô hình của Bachman và Palmer (1996) nhấn mạnh ba nhóm chiến lược: đặt mục tiêu, đánh giá và lập kế hoạch. Oxford (1990) cũng phân loại chiến lược thành bốn nhóm: nhận thức, siêu nhận thức, cảm xúc và xã hội. Các chiến lược này được áp dụng để phân tích cách học viên EQuest tiếp cận và xử lý các nhiệm vụ trong phần Nói của TOEFL iBT.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp bảng hỏi và phỏng vấn bán cấu trúc nhằm thu thập dữ liệu định lượng và định tính. Mẫu nghiên cứu gồm 78 học viên TOEFL iBT tại Trung tâm EQuest Hà Nội, có điểm đầu vào từ 65 trở lên, và 7 giảng viên giảng dạy kỹ năng Nói. Bảng hỏi được thiết kế gồm 8 câu hỏi, tập trung vào chiến lược học tập, khó khăn gặp phải và mong muốn trong giảng dạy. Phỏng vấn bán cấu trúc được thực hiện với 10 học viên nhằm làm rõ thêm các quan điểm và trải nghiệm cá nhân.
Quá trình thu thập dữ liệu diễn ra trong vòng một tháng, với việc phát bảng hỏi trực tiếp và qua email. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp thống kê mô tả đối với bảng hỏi và phân tích nội dung đối với phỏng vấn. Cỡ mẫu được lựa chọn dựa trên tiêu chí trình độ và sự sẵn sàng tham gia, đảm bảo tính đại diện cho nhóm học viên trung cấp và cao cấp tại trung tâm. Thời gian nghiên cứu tập trung vào khóa học TOEFL iBT kéo dài khoảng ba tháng tại EQuest.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Chiến lược học tập phổ biến trong phần Nói độc lập: Học viên ưu tiên sử dụng các chiến lược siêu nhận thức như tổ chức ý tưởng (90%), kiểm soát thời gian (59%) và tự sửa lỗi (46%). Chiến lược ghi chú cũng được 54% học viên áp dụng để hỗ trợ nhớ ý tưởng trong thời gian chuẩn bị ngắn ngủi. Các chiến lược tránh chủ đề khó, sử dụng từ đệm và dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh ít được sử dụng hơn (dưới 35%).
Chiến lược trong phần Nói tích hợp: Ghi chú (85%), tổ chức ý tưởng (74%), ghi nhớ (69%) và liên kết nội dung với kinh nghiệm cá nhân (62%) là các chiến lược được sử dụng nhiều nhất. Hơn nửa số học viên (54%) mượn từ vựng từ đoạn đọc hoặc nghe để trả lời, trong khi chỉ 10% dự đoán trước câu hỏi.
Khó khăn trong phần Nói độc lập: Cả giảng viên và học viên đều đồng thuận rằng kiểm soát thời gian (100% giảng viên, 62% học viên), phát âm (86% giảng viên, 51% học viên), ngữ pháp (71% giảng viên, 77% học viên) và lựa chọn từ vựng (71% giảng viên, 56% học viên) là những thách thức lớn. Học viên cũng gặp khó khăn trong việc phát triển ý tưởng do thiếu hướng dẫn từ giáo viên.
Khó khăn trong phần Nói tích hợp: Giảng viên đánh giá cao các khó khăn về tóm tắt (86%), tổng hợp (86%), diễn giải lại (71%) và phát âm (86%). Học viên tập trung vào khó khăn về diễn giải lại (72%), ngữ pháp (64%) và lựa chọn từ (54%). Việc nắm bắt thông tin từ phần nghe cũng là một trở ngại lớn.
Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy học viên EQuest chủ yếu sử dụng các chiến lược siêu nhận thức và nhận thức để đối phó với áp lực thời gian và yêu cầu tổ chức ý tưởng trong bài thi. Việc ghi chú được xem là công cụ quan trọng giúp lưu giữ thông tin trong phần Nói tích hợp, phù hợp với đặc điểm của bài thi TOEFL iBT. Khó khăn về phát âm, ngữ pháp và lựa chọn từ vựng phản ánh những hạn chế phổ biến trong học tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai, đặc biệt là trong môi trường không sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ giao tiếp hàng ngày.
So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả tương đồng với các khó khăn về văn hóa, ngôn ngữ và tâm lý như lo lắng, thiếu tự tin được ghi nhận trong học viên ESL/EFL. Việc thiếu các kỹ năng phụ như diễn giải lại, tổng hợp và tóm tắt cũng là điểm yếu cần được khắc phục. Các biểu đồ thể hiện tỷ lệ sử dụng chiến lược và mức độ khó khăn có thể minh họa rõ nét sự khác biệt quan điểm giữa học viên và giảng viên, đồng thời làm nổi bật các lĩnh vực cần tập trung cải thiện.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường giảng dạy kỹ năng phụ: Giảng viên cần tập trung hướng dẫn các kỹ năng như ghi chú, tóm tắt, tổng hợp và diễn giải lại, đặc biệt trong phần Nói tích hợp, nhằm giúp học viên xử lý thông tin hiệu quả hơn.
Cung cấp mẫu câu và khuôn mẫu nói: Việc sử dụng các mẫu câu và cấu trúc trả lời chuẩn giúp học viên tiết kiệm thời gian tổ chức ý tưởng, giảm áp lực thời gian và nâng cao độ mạch lạc trong bài nói. Trung tâm nên phát triển và cập nhật các tài liệu mẫu phù hợp.
Hỗ trợ phát triển ý tưởng và từ vựng: Giáo viên cần chủ động hỗ trợ học viên trong việc phát triển ý tưởng cho các câu hỏi độc lập, đồng thời cung cấp các từ vựng và cách diễn đạt thay thế để tránh lặp từ và tăng tính tự nhiên trong giao tiếp.
Quản lý lớp học và điều kiện học tập: Trung tâm nên giới hạn số lượng học viên trong mỗi lớp không quá 15 người để đảm bảo tương tác và hỗ trợ cá nhân. Việc phân lớp theo trình độ cần được thực hiện nghiêm ngặt để tránh lớp đa trình độ gây khó khăn cho giảng dạy.
Tăng cường thực hành trong điều kiện sát với kỳ thi thật: Tổ chức các buổi thi thử mô phỏng điều kiện thi TOEFL iBT giúp học viên làm quen với áp lực thời gian và môi trường thi, từ đó giảm lo lắng và nâng cao hiệu quả luyện tập.
Khuyến khích học viên tự học và luyện tập ngoài giờ: Học viên nên được khuyến khích thành lập nhóm học tập, luyện nói thường xuyên và sử dụng các nguồn tài liệu đa dạng như phim, radio để cải thiện phát âm và ngữ điệu.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Giảng viên tiếng Anh và giáo viên TOEFL: Nghiên cứu cung cấp cái nhìn sâu sắc về chiến lược học tập và khó khăn của học viên, giúp giáo viên điều chỉnh phương pháp giảng dạy, xây dựng bài giảng phù hợp và hiệu quả hơn.
Học viên luyện thi TOEFL iBT: Thông qua việc hiểu rõ các chiến lược và khó khăn phổ biến, học viên có thể tự điều chỉnh cách học, tập trung vào các kỹ năng cần thiết và chuẩn bị tốt hơn cho kỳ thi.
Nhà quản lý trung tâm ngoại ngữ: Các đề xuất về quản lý lớp học, thiết kế khóa học và cải thiện điều kiện học tập giúp nâng cao chất lượng đào tạo và sự hài lòng của học viên.
Nghiên cứu sinh và học giả trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh: Luận văn cung cấp dữ liệu thực nghiệm và phân tích chiến lược học tập trong bối cảnh Việt Nam, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo về phương pháp giảng dạy và học tập tiếng Anh.
Câu hỏi thường gặp
Học viên thường gặp khó khăn gì nhất khi luyện thi kỹ năng Nói TOEFL iBT?
Khó khăn lớn nhất là kiểm soát thời gian, phát âm chuẩn, ngữ pháp và lựa chọn từ vựng phù hợp. Ngoài ra, việc phát triển ý tưởng và diễn giải lại thông tin cũng là thách thức phổ biến.Chiến lược nào giúp học viên cải thiện kỹ năng Nói hiệu quả nhất?
Chiến lược tổ chức ý tưởng, ghi chú thông tin, tự sửa lỗi và kiểm soát thời gian được đánh giá cao. Việc sử dụng mẫu câu và luyện tập dưới áp lực thời gian cũng rất hữu ích.Giảng viên nên tập trung vào những kỹ năng phụ nào để hỗ trợ học viên?
Các kỹ năng ghi chú, tóm tắt, tổng hợp và diễn giải lại là trọng tâm cần được giảng dạy để giúp học viên xử lý thông tin trong phần Nói tích hợp.Làm thế nào để giảm lo lắng khi thi kỹ năng Nói TOEFL iBT?
Thực hành thường xuyên trong môi trường mô phỏng kỳ thi, chuẩn bị kỹ càng về nội dung và kỹ năng, cùng với việc hình thành nhóm học tập hỗ trợ lẫn nhau giúp giảm căng thẳng và tăng tự tin.Trung tâm ngoại ngữ cần làm gì để nâng cao hiệu quả đào tạo TOEFL iBT?
Cần quản lý chặt chẽ số lượng học viên trong lớp, phân lớp theo trình độ, cung cấp tài liệu mẫu và tổ chức thi thử sát với điều kiện thực tế để học viên làm quen và nâng cao kỹ năng.
Kết luận
- Học viên EQuest chủ yếu sử dụng các chiến lược siêu nhận thức và nhận thức như tổ chức ý tưởng, ghi chú và kiểm soát thời gian để đối phó với phần Nói TOEFL iBT.
- Khó khăn lớn nhất bao gồm kiểm soát thời gian, phát âm, ngữ pháp, lựa chọn từ vựng và kỹ năng diễn giải lại thông tin.
- Giảng viên cần tập trung giảng dạy kỹ năng phụ như ghi chú, tóm tắt, tổng hợp và cung cấp mẫu câu, hỗ trợ phát triển ý tưởng cho học viên.
- Trung tâm nên quản lý lớp học hiệu quả, tổ chức thi thử và tạo điều kiện cho học viên luyện tập trong môi trường sát với kỳ thi thật.
- Học viên cần chủ động luyện tập, tham gia nhóm học tập và sử dụng các chiến lược học tập phù hợp để nâng cao kỹ năng Nói.
Hành động tiếp theo: Giảng viên và học viên nên áp dụng các chiến lược được đề xuất, đồng thời trung tâm cần cải thiện điều kiện học tập để nâng cao hiệu quả đào tạo TOEFL iBT. Để biết thêm chi tiết và tài liệu hỗ trợ, độc giả có thể liên hệ Trung tâm EQuest hoặc tham khảo các khóa học chuyên sâu về kỹ năng Nói TOEFL iBT.