Nghiên cứu khai thác và sử dụng cây lâm sản ngoài gỗ tại quần đảo Cát Bà

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1. Một số khái niệm về lâm sản ngoài gỗ (LSNG)

1.2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu lâm sản ngoài gỗ

1.2.1. Tình hình nghiên cứu lâm sản ngoài gỗ trên thế giới

2. CHƯƠNG 2: ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI KHU DỰ TRỮ SINH QUYỂN CÁT BÀ

2.1. Đặc điểm tự nhiên

2.2. Vị trí địa lý

2.3. Địa hình địa mạo

2.4. Địa chất và thổ nhưỡng

2.5. Thảm thực vật rừng

2.6. Khu hệ động vật

2.7. Thực trạng kinh tế - xã hội

2.7.1. Thực trạng về dân số và lao động

2.7.2. Thực trạng về sinh kế và đời sống

2.7.3. Thực trạng cơ sở hạ tầng

3. CHƯƠNG 3: MỤC TIÊU, ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Mục tiêu nghiên cứu

3.2. Mục tiêu tổng quát. Mục tiêu cụ thể

3.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.3.1. Đối tượng nghiên cứu. Phạm vi nghiên cứu

3.4. Nội dung nghiên cứu

3.4.1. Điều tra về tình hình khai thác, sử dụng các loại cây LSNG chủ yếu để đưa ra thương mại hóa và sử dụng tại chỗ

3.4.2. Điều tra về vai trò cây LSNG đối với đời sống của người dân địa phương

3.4.3. Nghiên cứu thực trạng về công tác quản lý bảo vệ

3.4.4. Đề xuất giải pháp

3.5. Phương pháp nghiên cứu

3.5.1. Lược khảo tài liệu

3.5.2. Phương pháp phỏng vấn trực tiếp

3.5.3. Khảo sát thực địa

3.5.4. Xây dựng lịch thời vụ và sơ đồ tài nguyên

3.5.5. Phân tích số liệu

4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN

4.1. Thực trạng cây LSNG tại đảo Cát Bà

4.2. Thống kê danh lục cây LSNG tại đảo Cát Bà

4.3. Thực trạng phân bố và khai thác một số cây LSNG chủ yếu của người dân địa phương

4.4. Lịch khai thác và gây trồng một số cây LSNG

4.5. Vai trò của cây LSNG

4.5.1. Vai trò của cây LSNG đối với đời sống của người dân địa phương

4.5.2. Một số loài cây LSNG quan trọng

4.6. Hiện trạng công tác quản lý bảo vệ tài nguyên rừng tại đảo Cát Bà

4.6.1. Hiện trạng công tác quản lý bảo vệ tài nguyên rừng tại Vườn Quốc gia Cát Bà

4.6.2. Hiện trạng công tác quản lý bảo vệ tài nguyên rừng tại các xã Vùng đệm

4.6.3. Hiện trạng công tác quản lý bảo vệ tài nguyên rừng của người dân địa phương

4.7. Đề xuất của các bên liên quan

4.7.1. Đề xuất giải pháp

4.7.2. Xây dựng cơ chế chia sẻ lợi ích trong việc sử dụng bền vững và bảo tồn hiệu quả cây LSNG tại Khu Dự trữ Sinh quyển Cát Bà

4.7.3. Thiết kế các chương trình tuyên truyền giáo dục

4.7.4. Tạo sinh kế lâu dài cho người dân địa phương bằng việc gây trồng, xây dựng mô hình trình diễn về cây LSNG

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Tổng quan về nghiên cứu khai thác cây lâm sản ngoài gỗ tại Cát Bà

Quần đảo Cát Bà, với hệ sinh thái đa dạng và phong phú, là nơi có nhiều loại cây lâm sản ngoài gỗ (LSNG) có giá trị. Nghiên cứu này nhằm tìm hiểu thực trạng khai thác và sử dụng các loại cây LSNG tại khu vực này. Việc khai thác bền vững không chỉ bảo vệ tài nguyên mà còn nâng cao đời sống người dân địa phương.

1.1. Đặc điểm sinh thái và kinh tế của quần đảo Cát Bà

Quần đảo Cát Bà có diện tích lớn với nhiều hệ sinh thái khác nhau, từ rừng ngập mặn đến rừng mưa nhiệt đới. Đặc điểm này tạo điều kiện cho sự phát triển của nhiều loại cây LSNG, phục vụ cho nhu cầu sinh kế của người dân.

1.2. Vai trò của cây lâm sản ngoài gỗ trong đời sống

Cây LSNG không chỉ cung cấp thực phẩm và nguyên liệu cho sản xuất mà còn có giá trị văn hóa và xã hội. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sinh kế của cộng đồng địa phương.

II. Thách thức trong khai thác lâm sản ngoài gỗ tại Cát Bà

Mặc dù có nhiều tiềm năng, việc khai thác cây LSNG tại Cát Bà đang gặp phải nhiều thách thức. Các vấn đề như khai thác trái phép, ô nhiễm môi trường và sự suy giảm đa dạng sinh học đang đe dọa đến nguồn tài nguyên này.

2.1. Tình trạng khai thác trái phép cây lâm sản ngoài gỗ

Khai thác trái phép đang diễn ra phổ biến, gây áp lực lớn lên nguồn tài nguyên LSNG. Điều này không chỉ làm cạn kiệt nguồn tài nguyên mà còn ảnh hưởng đến môi trường sống của nhiều loài động thực vật.

2.2. Ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường đến cây LSNG

Ô nhiễm môi trường từ hoạt động du lịch và sản xuất nông nghiệp đã làm suy giảm chất lượng đất và nước, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cây LSNG tại khu vực.

III. Phương pháp nghiên cứu khai thác cây lâm sản ngoài gỗ

Nghiên cứu này sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để thu thập dữ liệu về tình hình khai thác và sử dụng cây LSNG. Các phương pháp này bao gồm khảo sát thực địa, phỏng vấn và phân tích số liệu.

3.1. Khảo sát thực địa và phỏng vấn

Khảo sát thực địa giúp thu thập thông tin trực tiếp về tình hình khai thác cây LSNG. Phỏng vấn người dân địa phương cung cấp cái nhìn sâu sắc về thói quen và nhu cầu sử dụng LSNG.

3.2. Phân tích số liệu và đánh giá

Số liệu thu thập được sẽ được phân tích để đánh giá thực trạng khai thác và sử dụng cây LSNG, từ đó đưa ra các giải pháp bảo tồn hiệu quả.

IV. Kết quả nghiên cứu về cây lâm sản ngoài gỗ tại Cát Bà

Kết quả nghiên cứu cho thấy có nhiều loại cây LSNG có giá trị kinh tế cao tại Cát Bà. Tuy nhiên, việc khai thác không bền vững đang đe dọa đến sự tồn tại của chúng.

4.1. Danh sách các loại cây lâm sản ngoài gỗ tại Cát Bà

Nghiên cứu đã thống kê được nhiều loại cây LSNG như phong lan, sâm rừng, và các loại thảo dược khác. Những cây này không chỉ có giá trị kinh tế mà còn có giá trị trong y học cổ truyền.

4.2. Tác động của khai thác đến đa dạng sinh học

Khai thác quá mức các loại cây LSNG đã dẫn đến sự suy giảm đa dạng sinh học tại khu vực. Nhiều loài thực vật và động vật đang bị đe dọa do mất môi trường sống.

V. Giải pháp bảo tồn và phát triển bền vững cây lâm sản ngoài gỗ

Để bảo tồn và phát triển bền vững cây LSNG, cần có các giải pháp đồng bộ từ chính quyền và cộng đồng. Việc nâng cao nhận thức và xây dựng các mô hình phát triển bền vững là rất cần thiết.

5.1. Tăng cường quản lý và bảo vệ tài nguyên rừng

Cần có các biện pháp quản lý chặt chẽ hơn đối với việc khai thác cây LSNG. Điều này bao gồm việc giám sát và xử lý nghiêm các hành vi khai thác trái phép.

5.2. Phát triển các mô hình kinh tế bền vững

Xây dựng các mô hình kinh tế dựa trên cây LSNG sẽ giúp người dân có thêm thu nhập mà không làm cạn kiệt nguồn tài nguyên. Các mô hình này cần được hỗ trợ từ chính quyền và các tổ chức phi chính phủ.

VI. Kết luận và triển vọng tương lai cho cây lâm sản ngoài gỗ tại Cát Bà

Nghiên cứu về cây LSNG tại Cát Bà mở ra nhiều triển vọng cho việc bảo tồn và phát triển bền vững. Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan để đảm bảo nguồn tài nguyên này được bảo vệ và phát triển.

6.1. Tầm quan trọng của việc bảo tồn cây lâm sản ngoài gỗ

Bảo tồn cây LSNG không chỉ giúp duy trì đa dạng sinh học mà còn góp phần vào phát triển kinh tế địa phương. Việc này cần được ưu tiên trong các chính sách phát triển.

6.2. Hướng đi tương lai cho nghiên cứu và phát triển

Nghiên cứu cần tiếp tục được mở rộng để tìm ra các giải pháp hiệu quả hơn cho việc khai thác và bảo tồn cây LSNG. Sự tham gia của cộng đồng là yếu tố quyết định cho thành công của các giải pháp này.

Nghiên cứu thực trạng khai thác và sử dụng cây lâm sản ngoài gỗ tại khu dự trữ sinh quyển quần đảo Cát Bà