Tổng quan nghiên cứu

Đọc hiểu là một kỹ năng thiết yếu trong việc học ngoại ngữ, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các kỹ năng ngôn ngữ khác và mở rộng vốn từ vựng. Tuy nhiên, nhiều học sinh phổ thông tại Việt Nam, đặc biệt là học sinh lớp 12 trường THPT B Phủ Lý, Hà Nam, gặp khó khăn trong việc đọc hiểu do thiếu động lực và vốn từ hạn chế. Theo khảo sát ban đầu, chỉ khoảng 12,1% học sinh đạt điểm trên 5 trong phần đọc của kỳ thi GCSE, phản ánh thực trạng yếu kém trong kỹ năng đọc. Thời gian dành cho môn đọc trong chương trình học cũng rất hạn chế, chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng số tiết học tiếng Anh.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá hiệu quả của việc sử dụng tư liệu nguyên gốc trên Internet trong việc nâng cao kỹ năng đọc mở rộng của học sinh lớp 12 tại trường THPT B Phủ Lý. Nghiên cứu tập trung vào việc khảo sát sự cải thiện về năng lực đọc hiểu cũng như thái độ của học sinh đối với việc sử dụng các tài liệu này. Phạm vi nghiên cứu được giới hạn trong học kỳ I năm học 2015-2016 với 90 học sinh tham gia từ hai lớp 12A2 và 12A3.

Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp bằng chứng thực nghiệm về lợi ích của tư liệu nguyên gốc trong giảng dạy đọc hiểu, từ đó góp phần nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh tại các trường phổ thông, đồng thời khuyến khích học sinh phát triển thói quen đọc rộng rãi, cải thiện vốn ngôn ngữ và thái độ tích cực đối với việc học tiếng Anh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết về đọc mở rộng (extensive reading) và lý thuyết về sử dụng tư liệu nguyên gốc (authentic materials) trong giảng dạy ngôn ngữ. Đọc mở rộng được định nghĩa là việc đọc một lượng lớn văn bản dễ hiểu với mục đích tổng quát nhằm phát triển thói quen đọc và nâng cao năng lực ngôn ngữ. Các đặc điểm của đọc mở rộng bao gồm đọc nhanh, chọn lựa tài liệu phù hợp với sở thích và trình độ, và đọc chủ yếu ngoài lớp học.

Tư liệu nguyên gốc được hiểu là các văn bản thực tế, không được thiết kế cho mục đích giảng dạy, phản ánh ngôn ngữ và văn hóa bản địa. Việc sử dụng tư liệu nguyên gốc giúp học sinh tiếp xúc với ngôn ngữ thực tế, tăng tính hứng thú và động lực học tập. Tuy nhiên, cũng tồn tại những thách thức như độ khó về từ vựng và cấu trúc ngữ pháp, đòi hỏi giáo viên phải lựa chọn kỹ lưỡng và hướng dẫn phù hợp.

Ngoài ra, nghiên cứu còn dựa trên lý thuyết về thái độ học tập, nhấn mạnh vai trò của thái độ tích cực trong việc nâng cao hiệu quả học ngoại ngữ. Thái độ bao gồm các thành phần nhận thức, cảm xúc và hành vi, ảnh hưởng trực tiếp đến động lực và kết quả học tập.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện theo phương pháp nghiên cứu hành động (action research) nhằm cải thiện thực trạng giảng dạy và học tập trong bối cảnh cụ thể của trường THPT B Phủ Lý. Mẫu nghiên cứu gồm 90 học sinh lớp 12 được chọn ngẫu nhiên từ hai lớp 12A2 và 12A3, chia đều thành nhóm thí nghiệm và nhóm đối chứng.

Dữ liệu được thu thập qua các công cụ: bài kiểm tra đọc trước và sau (pretest và posttest) gồm 30 câu hỏi trắc nghiệm tương tự đề thi GCSE, và bảng hỏi khảo sát thái độ học sinh trước và sau khi áp dụng tư liệu nguyên gốc. Thời gian nghiên cứu kéo dài 10 tuần trong học kỳ I năm học 2015-2016.

Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê ANCOVA qua phần mềm SPSS để so sánh sự khác biệt giữa nhóm thí nghiệm và nhóm đối chứng. Bảng hỏi được phân tích định lượng bằng cách tính tỷ lệ phần trăm các câu trả lời nhằm đánh giá thái độ và đề xuất của học sinh.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Không có sự khác biệt đáng kể về điểm số trước khi can thiệp: Điểm trung bình pretest của nhóm thí nghiệm là 5,5 và nhóm đối chứng là 5,7, với giá trị p = 0,657 > 0,05, cho thấy hai nhóm có trình độ tương đương trước khi áp dụng tư liệu nguyên gốc.

  2. Sự cải thiện đáng kể sau khi sử dụng tư liệu nguyên gốc: Điểm trung bình posttest của nhóm thí nghiệm đạt 6,9, cao hơn đáng kể so với nhóm đối chứng (6,0), với giá trị p = 0,000 < 0,05, chứng tỏ hiệu quả tích cực của việc sử dụng tư liệu nguyên gốc trong nâng cao kỹ năng đọc mở rộng.

  3. Thái độ tích cực của học sinh đối với tư liệu nguyên gốc: Khoảng 84% học sinh nhóm thí nghiệm cho rằng tư liệu nguyên gốc thú vị và hữu ích hơn so với tài liệu truyền thống. 80% học sinh cảm nhận kỹ năng đọc được cải thiện rõ rệt, đồng thời 93% cho biết kiến thức nền tảng được mở rộng nhờ các tài liệu này.

  4. Một số khó khăn khi tiếp cận tư liệu nguyên gốc: Khoảng 56% học sinh thừa nhận gặp khó khăn với các từ vựng và cấu trúc phức tạp trong tài liệu, gây cảm giác nản lòng trong quá trình đọc.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy việc sử dụng tư liệu nguyên gốc trên Internet giúp học sinh tiếp cận ngôn ngữ thực tế, tăng cường vốn từ và cấu trúc ngữ pháp, từ đó nâng cao kỹ năng đọc hiểu tổng thể. Sự khác biệt điểm số giữa nhóm thí nghiệm và nhóm đối chứng minh chứng cho hiệu quả của phương pháp này so với phương pháp truyền thống chỉ sử dụng sách giáo khoa.

Thái độ tích cực của học sinh phản ánh sự hứng thú và động lực học tập được tăng cường khi học với tài liệu thực tế, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về vai trò của thái độ trong học ngoại ngữ. Tuy nhiên, khó khăn về độ khó của tài liệu cũng là một thách thức cần được khắc phục bằng việc lựa chọn tài liệu phù hợp và hướng dẫn kèm theo.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh điểm trung bình pretest và posttest giữa hai nhóm, cũng như bảng tỷ lệ phần trăm các câu trả lời trong bảng hỏi thái độ để minh họa rõ ràng hơn về sự cải thiện và phản hồi của học sinh.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Lựa chọn tư liệu phù hợp: Giáo viên cần cân nhắc kỹ lưỡng về độ khó, chủ đề và độ dài của tư liệu nguyên gốc để đảm bảo phù hợp với trình độ và sở thích của học sinh, nhằm duy trì động lực và tránh gây nản lòng.

  2. Tăng cường hướng dẫn và hỗ trợ: Cần có các buổi hướng dẫn chi tiết, giải thích từ vựng và cấu trúc khó, đồng thời khuyến khích học sinh thảo luận nhóm để tăng cường hiểu biết và kỹ năng xử lý văn bản.

  3. Mở rộng áp dụng tư liệu nguyên gốc cho các kỹ năng khác: Khuyến khích sử dụng tư liệu nguyên gốc không chỉ trong môn đọc mà còn trong các kỹ năng nghe, nói, viết nhằm phát triển toàn diện năng lực ngôn ngữ.

  4. Tăng thời lượng dành cho hoạt động đọc mở rộng: Nhà trường nên xem xét tăng số tiết hoặc tổ chức các hoạt động ngoại khóa để học sinh có thêm thời gian tiếp xúc và thực hành với tư liệu nguyên gốc.

  5. Khuyến khích tự học và phát triển tính tự chủ: Hướng dẫn học sinh cách tự tìm kiếm, lựa chọn và khai thác tư liệu trên Internet, phát triển thói quen đọc rộng rãi và tự học hiệu quả.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Giáo viên tiếng Anh phổ thông: Có thể áp dụng phương pháp sử dụng tư liệu nguyên gốc để nâng cao hiệu quả giảng dạy kỹ năng đọc và các kỹ năng ngôn ngữ khác.

  2. Nhà quản lý giáo dục: Tham khảo để xây dựng chính sách, chương trình đào tạo và phân bổ thời gian hợp lý cho hoạt động đọc mở rộng trong nhà trường.

  3. Sinh viên, nghiên cứu sinh ngành ngôn ngữ và giáo dục: Tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu hành động và ứng dụng tư liệu nguyên gốc trong giảng dạy ngoại ngữ.

  4. Phụ huynh học sinh: Hiểu rõ hơn về phương pháp học tập hiện đại, hỗ trợ con em phát triển kỹ năng đọc và thái độ tích cực đối với việc học tiếng Anh.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tư liệu nguyên gốc là gì và tại sao nên sử dụng trong giảng dạy?
    Tư liệu nguyên gốc là các văn bản thực tế, không thiết kế cho mục đích giảng dạy, phản ánh ngôn ngữ và văn hóa bản địa. Sử dụng tư liệu này giúp học sinh tiếp xúc với ngôn ngữ thực tế, tăng động lực học và cải thiện kỹ năng ngôn ngữ toàn diện.

  2. Làm thế nào để lựa chọn tư liệu nguyên gốc phù hợp cho học sinh?
    Cần cân nhắc độ khó, chủ đề phù hợp với trình độ và sở thích học sinh, đảm bảo tài liệu không quá dài hoặc phức tạp, đồng thời có tính hấp dẫn và liên quan đến thực tế cuộc sống.

  3. Phương pháp nghiên cứu hành động được áp dụng như thế nào trong nghiên cứu này?
    Nghiên cứu hành động được thực hiện qua các bước: xác định vấn đề, điều tra sơ bộ, can thiệp bằng phương pháp mới (sử dụng tư liệu nguyên gốc), đánh giá kết quả và điều chỉnh phương pháp dựa trên phản hồi thực tế.

  4. Kết quả nghiên cứu có thể áp dụng rộng rãi cho các trường khác không?
    Do nghiên cứu được thực hiện trong bối cảnh cụ thể với số lượng học sinh hạn chế, kết quả có tính chất tham khảo. Tuy nhiên, các nguyên tắc và phương pháp có thể được điều chỉnh và áp dụng phù hợp cho các trường khác.

  5. Làm thế nào để khắc phục khó khăn khi học sinh gặp phải trong việc đọc tư liệu nguyên gốc?
    Giáo viên nên cung cấp hướng dẫn chi tiết, giải thích từ vựng và cấu trúc khó, tổ chức thảo luận nhóm, đồng thời lựa chọn tài liệu phù hợp để giảm bớt áp lực và tăng hiệu quả học tập.

Kết luận

  • Việc sử dụng tư liệu nguyên gốc trên Internet giúp cải thiện đáng kể kỹ năng đọc mở rộng của học sinh lớp 12 tại trường THPT B Phủ Lý.
  • Học sinh có thái độ tích cực, cảm thấy hứng thú và nhận thấy sự tiến bộ trong kỹ năng đọc cũng như các kỹ năng ngôn ngữ khác.
  • Một số học sinh gặp khó khăn với từ vựng và cấu trúc phức tạp, đòi hỏi sự lựa chọn tài liệu và hướng dẫn phù hợp từ giáo viên.
  • Nghiên cứu khuyến nghị mở rộng áp dụng tư liệu nguyên gốc trong giảng dạy và tăng cường thời gian dành cho hoạt động đọc mở rộng.
  • Các bước tiếp theo bao gồm phát triển chương trình đào tạo dựa trên kết quả nghiên cứu và khuyến khích tự học, tự tìm kiếm tư liệu của học sinh nhằm nâng cao hiệu quả học tập.

Hãy áp dụng phương pháp sử dụng tư liệu nguyên gốc để nâng cao kỹ năng đọc và phát triển toàn diện năng lực tiếng Anh cho học sinh ngay hôm nay!