Nghiên Cứu và Đánh Giá Cảnh Quan Huyện Chợ Mới, Tỉnh Bắc Kạn Để Phát Triển Nông Lâm Nghiệp Bền Vững

• Tác giả: Trần Xuân Quỳnh
• Người hướng dẫn: TS. Phạm Hương Giang
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Địa lí Tự nhiên
• Đề tài: Nghiên Cứu, Đánh Giá Cảnh Quan Huyện Chợ Mới, Tỉnh Bắc Kạn Cho Mục Đích Phát Triển Nông - Lâm Nghiệp Bền Vững
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. PHẦN MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Lịch sử nghiên cứu đề tài
• 1.5. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Những đóng góp của đề tài
• 1.7. Cấu trúc của đề tài
• 2. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA NGHIÊN CỨU, ĐÁNH GIÁ CẢNH QUAN CHO PHÁT TRIỂN NÔNG LÂM NGHIỆP BỀN VỮNG Ở HUYỆN CHỢ MỚI, TỈNH BẮC KẠN
• 2.1. Cơ sở lí luận nghiên cứu, đánh giá cảnh quan
• 2.2. Lí luận chung về nghiên cứu cảnh quan
• 2.3. Lý luận chung về đánh giá cảnh quan
• 2.4. Hệ thống phân loại cảnh quan và bản đồ cảnh quan
• 2.5. Cơ sở thực tiễn của đề tài. Thực trạng sử dụng cảnh quan đi đôi với việc sử dụng hợp lí TNTN và bảo vệ môi trường ở vùng Trung du - miền núi phía Bắc nước ta
• 2.6. Thực trạng sử dụng cảnh quan đi đôi với việc sử dụng hợp lí TNTN và bảo vệ môi trường ở tỉnh Bắc Kạn
• 2.7. Tiểu kết chương 1
• 3. ĐẶC ĐIỂM CẢNH QUAN HUYỆN CHỢ MỚI
• 3.1. Các nhân tố thành tạo cảnh quan
• 3.2. Vị trí địa lí
• 3.3. Các nhân tố tự nhiên
• 3.4. Dân cư và kinh tế - xã hội
• 3.5. Đặc điểm cảnh quan huyện Chợ Mới
• 3.6. Hệ thống phân loại cảnh quan huyện Chợ Mới
• 3.7. Đặc điểm cảnh quan huyện Chợ Mới
• 3.8. Tiểu kết chương 2
• 4. ĐÁNH GIÁ CẢNH QUAN CHO MỤC ĐÍCH PHÁT TRIỂN NÔNG LÂM NGHIỆP BỀN VỮNG Ở HUYỆN CHỢ MỚI
• 4.1. Nội dung, phương pháp và quy trình đánh giá cảnh quan huyện Chợ Mới
• 4.2. Nguyên tắc và phương pháp đánh giá
• 4.3. Lựa chọn và phân loại các tiêu chí, thang điểm
• 4.4. Đánh giá cảnh quan cho mục đích phát triển nông lâm nghiệp bền vững huyện Chợ Mới
• 4.4.1. Đối với sản xuất nông nghiệp
• 4.4.2. Đối với sản xuất lâm nghiệp
• 4.5. Kết quả đánh giá các loại cảnh quan cho phát triển các ngành sản xuất
• 4.6. Định hướng giải pháp phát triển bền vững nông lâm nghiệp huyện Chợ Mới
• 4.6.1. Cơ sở cho việc đề xuất kiến nghị, định hướng
• 4.6.2. Một số định hướng sử dụng hợp lý tài nguyên
• 4.6.3. Những kiến nghị, định hướng phát triển nông, lâm nghiệp bền vững
• 4.7. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Nghiên Cứu Cảnh Quan Chợ Mới Tổng Quan Ý Nghĩa Cấp Thiết

Phát triển bền vững là mục tiêu quan trọng đối với Việt Nam, đặc biệt ở các vùng miền núi. Việc khai thác tài nguyên không hợp lý dẫn đến suy thoái và cạn kiệt, ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế - xã hội và môi trường. Nghiên cứu, đánh giá cảnh quan có vai trò quan trọng trong việc định hướng phát triển kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực nông lâm nghiệp bền vững. Huyện Chợ Mới có tiềm năng phát triển, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế. Nghiên cứu này nhằm phân tích, đánh giá cảnh quan của huyện, từ đó đề xuất giải pháp phát triển nông lâm nghiệp bền vững. “Để duy trì sự phát triển, việc sử dụng hợp lý và hiệu quả các nguồn tài nguyên hiện là một trong những yếu tố hết sức cần thiết.” Nhiều bài học kinh nghiệm cho thấy khai thác tài nguyên không hợp lý sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng. Do đó, việc nghiên cứu, phân tích, đánh giá cảnh quan là vô cùng quan trọng.

1.1. Tầm quan trọng của nghiên cứu cảnh quan Chợ Mới

Nghiên cứu cảnh quan là cơ sở khoa học để lựa chọn mục tiêu sử dụng đất thích hợp. Dựa vào kết quả nghiên cứu, có thể đánh giá đặc điểm các thành phần tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên. Phân tích tính đa dạng của cảnh quan, làm rõ cấu trúc, chức năng và động lực phát triển. Xem xét yếu tố nhân tác để hoạch định phát triển kinh tế cho các vùng lãnh thổ khác nhau, đặc biệt là ở cấp huyện như Chợ Mới. Nghiên cứu này đặc biệt cần thiết khi so sánh với các huyện khác trong cả nước, Chợ Mới hiện nay vẫn là một huyện nghèo, sự phát triển chưa tương xứng với tiềm năng.

1.2. Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu cảnh quan Chợ Mới

Mục tiêu chính là nghiên cứu tiềm năng và thực trạng điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên dưới dạng phân chia và phân tích các đơn vị cảnh quan lãnh thổ huyện Chợ Mới. Đánh giá và định hướng cảnh quan cho phát triển nông lâm nghiệp bền vững. Nghiên cứu các đơn vị cảnh quan huyện Chợ Mới. Xác định mức độ thích hợp của các đơn vị cảnh quan đối với mục tiêu phát triển bền vững ngành nông lâm nghiệp. Đề xuất các định hướng và giải pháp sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo vệ môi trường trong lĩnh vực nông lâm của huyện Chợ Mới.

II. Thách Thức Phát Triển Nông Lâm Nghiệp Bền Vững Chợ Mới

Mặc dù có nhiều tiềm năng, Chợ Mới đang đối mặt với nhiều thách thức trong phát triển nông lâm nghiệp bền vững. Tốc độ tăng trưởng kinh tế chưa tương xứng với tiềm năng. Việc khai thác và sử dụng tài nguyên chưa hiệu quả. Cần có những nghiên cứu sâu rộng về địa hình, khí hậu, thổ nhưỡng để đưa ra giải pháp phù hợp. Sự phát triển kinh tế - xã hội cần đi đôi với bảo tồn cảnh quan và đa dạng sinh học. Huyện Chợ Mới có vị trí địa lý tương đối thuận lợi, giáp với tỉnh Thái Nguyên, một trong những tỉnh có ngành công nghiệp tiên tiến của cả nước, là đầu tàu phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội của cả vùng Trung du miền núi phía Bắc. Tuy nhiên, những lợi thế này chưa được khai thác hiệu quả để thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn.

2.1. Thực trạng sử dụng đất nông nghiệp tại Chợ Mới

Việc sử dụng đất nông nghiệp cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả và bền vững. Cần đánh giá hiện trạng sử dụng đất, xác định các vùng đất phù hợp cho từng loại cây trồng, vật nuôi. Cần có quy hoạch cụ thể về sử dụng đất để tránh tình trạng sử dụng đất không hợp lý, gây lãng phí tài nguyên. Thực tế cho thấy, tiềm năng, đặc biệt là những thế mạnh của huyện về tài nguyên thiên nhiên, vị trí địa lí, nguồn lao động,…chưa được khai thác, sử dụng một cách hiệu quả, làm giảm năng suất nông nghiệp.

2.2. Quản lý tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường

Quản lý tài nguyên thiên nhiên hiệu quả là yếu tố then chốt để phát triển bền vững. Cần có các biện pháp bảo vệ môi trường, giảm thiểu tác động tiêu cực của hoạt động sản xuất đến môi trường. Cần nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường và sử dụng tài nguyên hợp lý. Việc đánh giá tác động môi trường cần được thực hiện nghiêm túc trước khi triển khai các dự án phát triển kinh tế.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Cảnh Quan Phân Tích Đánh Giá Chợ Mới

Nghiên cứu này sử dụng phương pháp nghiên cứu cảnh quan, kết hợp với các phương pháp phân tích và đánh giá khác nhau. Thu thập và xử lý dữ liệu về địa hình, khí hậu, thổ nhưỡng, thực vật, kinh tế - xã hội. Xây dựng hệ thống phân loại cảnh quan và bản đồ cảnh quan. Đánh giá các đơn vị cảnh quan dựa trên các tiêu chí phù hợp. Đề xuất các giải pháp phát triển nông lâm nghiệp bền vững dựa trên kết quả nghiên cứu. Các phương pháp này được chọn lọc và sử dụng một cách phù hợp để đạt được mục tiêu nghiên cứu.

3.1. Xây dựng bản đồ cảnh quan huyện Chợ Mới

Xây dựng bản đồ cảnh quan là một trong những nhiệm vụ quan trọng của nghiên cứu. Bản đồ cảnh quan thể hiện sự phân bố của các đơn vị cảnh quan khác nhau trên địa bàn huyện Chợ Mới. Bản đồ cảnh quan là cơ sở để đánh giá và định hướng phát triển nông lâm nghiệp bền vững. Bản đồ sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại cảnh quan hiện có, từ đó giúp nhà quản lý và người dân có cái nhìn tổng quan và chính xác về tài nguyên cảnh quan của địa phương.

3.2. Phân loại và đánh giá các đơn vị cảnh quan

Phân loại cảnh quan dựa trên các tiêu chí về địa hình, khí hậu, thổ nhưỡng, thực vật. Đánh giá các đơn vị cảnh quan dựa trên các tiêu chí về khả năng sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, khả năng bảo tồn đa dạng sinh học, khả năng phát triển du lịch sinh thái. Kết quả đánh giá sẽ giúp xác định các vùng có tiềm năng phát triển nông lâm nghiệp bền vững và các vùng cần được bảo tồn.

IV. Ứng Dụng Nghiên Cứu Giải Pháp Phát Triển Nông Lâm Chợ Mới Bền Vững

Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng quy hoạch phát triển nông lâm nghiệp bền vững huyện Chợ Mới. Đề xuất các giải pháp sử dụng hợp lý tài nguyên đất, nước, rừng. Phát triển các mô hình nông nghiệp bền vững, thân thiện với môi trường. Khuyến khích phát triển lâm nghiệp bền vững, gắn với bảo tồn đa dạng sinh học. Xây dựng các sản phẩm du lịch sinh thái, gắn với cảnh quan và văn hóa địa phương.

4.1. Định hướng sử dụng hợp lý tài nguyên đất và nước

Cần có quy hoạch sử dụng đất chi tiết, phù hợp với đặc điểm của từng vùng cảnh quan. Áp dụng các biện pháp canh tác tiên tiến, tiết kiệm nước. Xây dựng hệ thống tưới tiêu hợp lý. Chú trọng bảo vệ nguồn nước, tránh ô nhiễm. Việc phân tích địa hình cũng vô cùng quan trọng, hỗ trợ cho việc phân bổ cây trồng, vật nuôi thích hợp.

4.2. Phát triển các mô hình nông nghiệp bền vững

Phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sinh thái. Áp dụng các biện pháp canh tác không hóa chất. Tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ. Luân canh cây trồng để cải tạo đất. Xây dựng chuỗi giá trị nông sản bền vững. Cần đẩy mạnh việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

4.3. Phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn cảnh quan

Phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái dựa trên cảnh quan tự nhiên và văn hóa địa phương. Xây dựng các tuyến du lịch sinh thái khám phá các khu rừng nguyên sinh, thác nước, hang động. Khuyến khích người dân tham gia vào hoạt động du lịch sinh thái. Nâng cao nhận thức của du khách về bảo tồn cảnh quan và văn hóa địa phương.

V. Kết Luận Khuyến Nghị Phát Triển Nông Lâm Chợ Mới Tương Lai

Nghiên cứu cảnh quan huyện Chợ Mới đã cung cấp những thông tin quan trọng cho việc phát triển nông lâm nghiệp bền vững. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp và người dân trong quá trình triển khai các giải pháp. Cần tiếp tục nghiên cứu, đánh giá cảnh quan để cập nhật thông tin và đưa ra các giải pháp phù hợp. “Để duy trì sự phát triển, việc sử dụng hợp lý và hiệu quả các nguồn tài nguyên hiện là một trong những yếu tố hết sức cần thiết.” Nghiên cứu này là một bước tiến quan trọng, tuy nhiên, vẫn cần có những nghiên cứu sâu hơn và sự quan tâm đầu tư từ chính quyền địa phương.

5.1. Tăng cường hợp tác giữa các bên liên quan

Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, các nhà khoa học, các doanh nghiệp và người dân trong quá trình triển khai các giải pháp phát triển nông lâm nghiệp bền vững. Các cơ quan quản lý nhà nước cần tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ. Các doanh nghiệp cần đầu tư vào các mô hình nông nghiệp bền vững và tạo ra các sản phẩm nông nghiệp có giá trị gia tăng cao.

5.2. Tiếp tục nghiên cứu và đánh giá cảnh quan Chợ Mới

Cần tiếp tục nghiên cứu và đánh giá cảnh quan huyện Chợ Mới để cập nhật thông tin và đưa ra các giải pháp phù hợp với tình hình thực tế. Cần chú trọng nghiên cứu các tác động của biến đổi khí hậu đến cảnh quan và nông lâm nghiệp.

Tổng quan nghiên cứu

Huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn, với diện tích tự nhiên khoảng 603 km² và dân số gần 39 nghìn người năm 2019, là một vùng đất giàu tiềm năng phát triển nông - lâm nghiệp bền vững. Nằm ở cửa ngõ phía nam tỉnh Bắc Kạn, huyện có vị trí địa lý thuận lợi khi tiếp giáp với nhiều huyện của tỉnh Thái Nguyên và có quốc lộ 3 chạy qua, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương và phát triển kinh tế. Tuy nhiên, mặc dù đã đạt được một số thành tựu như tăng trưởng kinh tế ổn định và giảm tỷ lệ hộ nghèo, Chợ Mới vẫn là huyện nghèo với nhiều tiềm năng chưa được khai thác hiệu quả, đặc biệt là trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp.

Nghiên cứu này nhằm đánh giá cảnh quan huyện Chợ Mới để xác định mức độ thích hợp của các đơn vị cảnh quan đối với phát triển nông - lâm nghiệp bền vững. Phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ 14 đơn vị hành chính của huyện, với mục tiêu phân tích đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và đề xuất các định hướng sử dụng hợp lý nhằm bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh phát triển bền vững, giúp địa phương khai thác hiệu quả tài nguyên, đồng thời bảo vệ cân bằng sinh thái và môi trường sống.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các quan điểm hệ thống, tổng hợp, lãnh thổ, lịch sử - viễn cảnh và sinh thái phát triển bền vững trong nghiên cứu địa lý tự nhiên. Cảnh quan được hiểu là tổng thể địa lý tự nhiên có cấu trúc, chức năng và động lực phát triển riêng biệt, chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố tự nhiên và nhân tác. Nghiên cứu cảnh quan phục vụ mục đích sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và phát triển bền vững, đặc biệt trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp.

Hai lý thuyết chính được vận dụng là:

• Lý thuyết cảnh quan học Liên Xô cũ: Định nghĩa cảnh quan là đơn vị địa tổng thể có cấu trúc đồng nhất về địa chất, địa hình, khí hậu, thổ nhưỡng và thực vật, có lịch sử phát triển và quá trình biến đổi riêng biệt.

• Lý thuyết đánh giá thích nghi sinh thái cảnh quan: Phương pháp đánh giá mức độ thuận lợi của các đơn vị cảnh quan đối với các hoạt động kinh tế cụ thể, dựa trên sự so sánh tiềm năng tự nhiên với yêu cầu sinh thái của các loại hình sử dụng.

Các khái niệm chính bao gồm: đơn vị cảnh quan, phân loại cảnh quan, bản đồ cảnh quan, đánh giá cảnh quan, phát triển bền vững, và thích nghi sinh thái.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu được thu thập từ các tài liệu địa lý, số liệu thống kê dân số, kinh tế xã hội, tài nguyên thiên nhiên, cùng với khảo sát thực địa tại 14 xã và thị trấn của huyện Chợ Mới. Cỡ mẫu khảo sát thực địa gồm hai tuyến khảo sát chính, tập trung tại các điểm chìa khóa nhằm thu thập thông tin về đặc điểm tự nhiên và phân hóa cảnh quan.

Phương pháp phân tích bao gồm:

• Phân tích GIS và bản đồ: Xây dựng bản đồ địa hình, thổ nhưỡng, thảm thực vật, khí hậu và bản đồ cảnh quan huyện với tỉ lệ phù hợp, sử dụng phương pháp chồng xếp bản đồ để xác định ranh giới các đơn vị cảnh quan.

• Phương pháp chuyên gia: Thu thập ý kiến chuyên gia để lựa chọn và phân cấp các chỉ tiêu đánh giá cảnh quan phục vụ phát triển cây trồng và rừng.

• Phương pháp đánh giá thích nghi sinh thái: Xác định mức độ phù hợp của các đơn vị cảnh quan với các loại cây trồng hàng năm, cây lâu năm, rừng phòng hộ và rừng sản xuất.

Thời gian nghiên cứu tập trung trong năm 2023, với việc tổng hợp, phân tích dữ liệu và khảo sát thực địa được thực hiện theo kế hoạch chi tiết nhằm đảm bảo tính khách quan và chính xác.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Phân loại cảnh quan huyện Chợ Mới: Huyện được phân thành nhiều đơn vị cảnh quan với đặc điểm địa chất, địa hình, khí hậu và thổ nhưỡng đa dạng. Địa hình chủ yếu là đồi núi thấp với độ dốc trung bình từ 15° đến 25°, khí hậu nhiệt đới gió mùa với lượng mưa trung bình năm từ 1500 đến 2000 mm, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển nông - lâm nghiệp.

2. Đánh giá mức độ thích nghi sinh thái: Các đơn vị cảnh quan được đánh giá theo mức độ phù hợp với phát triển cây hàng năm, cây lâu năm, rừng phòng hộ và rừng sản xuất. Kết quả cho thấy khoảng 60% diện tích cảnh quan phù hợp hoặc rất phù hợp với phát triển cây lâu năm và rừng sản xuất, trong khi khoảng 25% diện tích thích hợp cho cây hàng năm. Các khu vực ven sông Cầu có đất phù sa màu mỡ, thích hợp cho sản xuất nông nghiệp.

3. Tác động của nhân tố tự nhiên và xã hội: Sự phân bố dân cư với mật độ khoảng 65 người/km² và đa dạng dân tộc ảnh hưởng đến việc sử dụng đất và phát triển kinh tế. Tỷ lệ hộ nghèo giảm 2% từ năm 2019 đến 2022, thu nhập bình quân đầu người đạt 38,7 triệu đồng/năm, cho thấy sự cải thiện về kinh tế xã hội.

4. Thực trạng sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường: Tỉnh Bắc Kạn đã đạt được kết quả tích cực trong trồng rừng và bảo vệ rừng, với diện tích trồng lại rừng vượt 17,9% kế hoạch năm 2019. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu và hoạt động khai thác chưa hợp lý vẫn là thách thức lớn.

Thảo luận kết quả

Kết quả đánh giá cảnh quan huyện Chợ Mới cho thấy sự đa dạng và phân hóa rõ rệt của các đơn vị cảnh quan, phù hợp với các loại hình phát triển nông - lâm nghiệp khác nhau. Việc sử dụng phương pháp đánh giá thích nghi sinh thái cảnh quan giúp xác định chính xác các khu vực ưu tiên phát triển cây lâu năm và rừng sản xuất, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

So sánh với các nghiên cứu tại các huyện miền núi khác trong vùng Trung du và miền núi phía Bắc, kết quả tương đồng về đặc điểm địa hình và khí hậu, nhưng Chợ Mới có lợi thế hơn về vị trí địa lý và nguồn nước từ sông Cầu. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp bền vững nếu được quy hoạch và quản lý hợp lý.

Việc kết hợp dữ liệu GIS với khảo sát thực địa và ý kiến chuyên gia đảm bảo tính chính xác và thực tiễn của đánh giá. Các bản đồ cảnh quan được xây dựng có thể trình bày qua biểu đồ phân bố diện tích các loại cảnh quan, bản đồ mức độ thích nghi sinh thái, giúp các nhà quản lý dễ dàng ra quyết định.

Kết quả cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng và sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên nhằm duy trì cân bằng sinh thái, giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu và khai thác quá mức.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường quy hoạch không gian phát triển nông - lâm nghiệp: Xác định rõ các khu vực ưu tiên phát triển cây lâu năm và rừng sản xuất dựa trên bản đồ cảnh quan và đánh giá thích nghi sinh thái, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất và bảo vệ môi trường. Thời gian thực hiện: 1-3 năm. Chủ thể: UBND huyện, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

2. Phát triển mô hình nông nghiệp bền vững và hữu cơ: Khuyến khích người dân chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ, áp dụng kỹ thuật canh tác sạch, giảm sử dụng hóa chất, tăng giá trị sản phẩm và bảo vệ đất đai. Thời gian: 2-5 năm. Chủ thể: Trung tâm khuyến nông, các tổ chức nông dân.

3. Tăng cường công tác bảo vệ và phục hồi rừng: Đẩy mạnh trồng rừng bản địa, khoanh nuôi tái sinh, nâng cao chất lượng rừng phòng hộ và rừng sản xuất, góp phần giảm xói mòn đất và cải thiện đa dạng sinh học. Thời gian: liên tục. Chủ thể: Ban quản lý rừng, UBND xã, cộng đồng dân cư.

4. Nâng cao năng lực quản lý và tuyên truyền: Tổ chức đào tạo, nâng cao nhận thức cán bộ và người dân về phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên. Thời gian: 1-2 năm. Chủ thể: UBND huyện, các tổ chức xã hội.

5. Ứng dụng công nghệ GIS và viễn thám trong quản lý tài nguyên: Cập nhật, theo dõi biến động cảnh quan, đất đai để kịp thời điều chỉnh chính sách và quy hoạch phát triển. Thời gian: liên tục. Chủ thể: Trung tâm GIS tỉnh, các viện nghiên cứu.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý địa phương và các cơ quan quy hoạch: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch sử dụng đất và bảo vệ môi trường phù hợp với đặc điểm cảnh quan huyện Chợ Mới.

2. Các nhà nghiên cứu và học giả trong lĩnh vực địa lý tự nhiên, nông - lâm nghiệp: Tham khảo phương pháp đánh giá cảnh quan và ứng dụng GIS trong nghiên cứu phát triển bền vững, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo.

3. Các tổ chức phát triển nông nghiệp và môi trường: Áp dụng các giải pháp đề xuất để hỗ trợ cộng đồng phát triển sản xuất bền vững, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học.

4. Người dân và cộng đồng địa phương: Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo vệ rừng và phát triển kinh tế theo hướng bền vững, góp phần cải thiện đời sống.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao cần đánh giá cảnh quan cho phát triển nông - lâm nghiệp?
   Đánh giá cảnh quan giúp xác định mức độ phù hợp của từng khu vực với các loại hình sản xuất, từ đó sử dụng tài nguyên hiệu quả, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Ví dụ, các vùng đất phù sa ven sông thích hợp cho cây hàng năm, trong khi đồi núi thích hợp cho rừng sản xuất.

2. Phương pháp đánh giá thích nghi sinh thái cảnh quan là gì?
   Đây là phương pháp xác định mức độ thuận lợi của các đơn vị cảnh quan dựa trên tiềm năng tự nhiên so với yêu cầu sinh thái của cây trồng hoặc rừng, được thể hiện bằng điểm số để phân loại mức độ phù hợp.

3. Làm thế nào để sử dụng kết quả nghiên cứu trong quy hoạch địa phương?
   Kết quả bản đồ cảnh quan và đánh giá thích nghi sinh thái cung cấp cơ sở khoa học để phân vùng không gian phát triển nông - lâm nghiệp, giúp nhà quản lý đưa ra quyết định phù hợp với điều kiện tự nhiên và xã hội.

4. Các thách thức chính trong phát triển nông - lâm nghiệp bền vững ở Chợ Mới là gì?
   Bao gồm biến đổi khí hậu, khai thác tài nguyên chưa hợp lý, thiếu công nghệ và nhận thức về bảo vệ môi trường, cũng như hạn chế về hạ tầng và nguồn lực đầu tư.

5. Làm thế nào để người dân tham gia vào phát triển bền vững?
   Thông qua đào tạo, tuyên truyền, hỗ trợ kỹ thuật và mô hình sản xuất sạch, người dân có thể áp dụng các phương pháp canh tác bền vững, bảo vệ rừng và tài nguyên, đồng thời nâng cao thu nhập.

Kết luận

• Đã phân tích và phân loại các đơn vị cảnh quan huyện Chợ Mới, xác định đặc điểm tự nhiên và tiềm năng phát triển nông - lâm nghiệp bền vững.
• Đánh giá mức độ thích nghi sinh thái cảnh quan cho các loại cây trồng và rừng, làm cơ sở khoa học cho quy hoạch phát triển kinh tế.
• Đề xuất các giải pháp phát triển bền vững, bao gồm quy hoạch không gian, phát triển nông nghiệp hữu cơ, bảo vệ và phục hồi rừng, nâng cao năng lực quản lý.
• Kết quả nghiên cứu hỗ trợ nhà quản lý, nhà khoa học và cộng đồng trong việc sử dụng hợp lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.
• Tiếp tục cập nhật dữ liệu và ứng dụng công nghệ GIS để theo dõi biến động cảnh quan, đảm bảo phát triển bền vững trong tương lai.

Luận văn khuyến khích các cơ quan chức năng và cộng đồng địa phương áp dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược phát triển nông - lâm nghiệp bền vững, góp phần nâng cao đời sống và bảo vệ môi trường huyện Chợ Mới.