Nghiên cứu biện pháp kỹ thuật phát triển giống khoai môn Bắc Kạn

LỜI CAM ĐOAN

1. MỞ ĐẦU

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

1.3.1. Ý nghĩa khoa học

1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn

1.4. Những đóng góp mới của đề tài

1.5. Đối tượng và Phạm vi nghiên cứu

1.5.1. Đối tượng nghiên cứu

1.5.2. Phạm vi nghiên cứu

2. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU

2.1. Nguồn gốc, phân bố và phân loại cây khoai môn sọ

2.1.1. Nguồn gốc và phân bố

2.1.2. Phân loại nguồn gen khoai môn sọ

2.2. Yêu cầu sinh thái của cây khoai môn - sọ

2.2.1. Đất và dinh dưỡng

2.3. Tình hình sản xuất và tiêu thụ khoai môn - sọ trên thế giới và ở Việt Nam

2.3.1. Sản xuất và tiêu thụ khoai môn - sọ trên thế giới

2.3.2. Sản xuất và tiêu thụ khoai môn - sọ ở Việt Nam

2.4. Tình hình nghiên cứu về cây khoai môn - sọ

2.4.1. Nghiên cứu bảo tồn nguồn gen cây khoai môn - sọ

2.4.2. Nghiên cứu đặc điểm nông sinh học, phân loại và đa dạng nguồn gen

2.4.3. Nghiên cứu chọn tạo giống khoai môn - sọ

2.4.4. Những nghiên cứu về nhân giống và bảo quản củ giống khoai môn - sọ

2.4.5. Nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật canh tác trong sản xuất khoai môn - sọ

2.5. Khái quát chung về tỉnh Bắc Kạn - địa bàn nghiên cứu

3. VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Vật liệu nghiên cứu

3.2. Nguyên, vật liệu khác. Nội dung nghiên cứu của đề tài

3.3. Đánh giá thực trạng sản xuất khoai môn Bắc Kạn và xác định yếu tố hạn chế trong sản xuất khoai môn Bắc Kạn

3.4. Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật canh tác trong sản xuất củ giống khoai môn Bắc Kạn từ cây nuôi cấy mô và phương pháp bảo quản củ giống

3.5. Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật sản xuất củ thương phẩm giống khoai môn Bắc Kạn từ củ giống G1 cây nuôi cấy mô

3.6. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

3.7. Phương pháp nghiên cứu

3.7.1. Phương pháp điều tra khảo sát tình hình sản xuất khoai môn tại Bắc Kạn

3.7.2. Phương pháp bố trí thí nghiệm nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật canh tác trong sản xuất củ giống khoai môn Bắc Kạn từ cây nuôi cấy mô

3.7.3. Phương pháp nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật canh tác trong sản xuất khoai môn Bắc Kạn thương phẩm từ củ giống G1 của cây nuôi cấy mô

3.8. Xử lý số liệu

4. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

4.1. Thực trạng sản xuất khoai môn tại Bắc Kạn

4.1.1. Đặc điểm khí hậu tỉnh Bắc Kạn

4.1.2. Thực trạng sản xuất và tiêu thụ khoai môn tại tỉnh Bắc Kạn

4.1.3. Đặc điểm nông sinh học của giống khoai môn Bắc Kạn tại vùng nghiên cứu

4.1.4. Kỹ thuật canh tác khoai môn Bắc Kạn của người dân

4.1.5. Những thuận lợi, cơ hội và khó khăn, thách thức trong sản xuất khoai môn theo hướng hàng hóa ở Bắc Kạn

4.2. Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật canh tác trong sản xuất củ giống khoai môn Bắc Kạn từ cây nuôi cấy mô và phương pháp bảo quản củ giống

4.2.1. Nghiên cứu xác định thời điểm thích hợp đưa cây nuôi cấy mô từ ống nghiệm ra giá thể trong vườn ươm

4.2.2. Nghiên cứu xác định loại giá thể thích hợp trong vườn ươm cho sự thích nghi cây nuôi cấy mô ngoài điều kiện tự nhiên

4.2.3. Nghiên cứu xác định loại giá thể đóng bầu thích hợp cho cây con nuôi cấy mô

4.2.4. Nghiên cứu ảnh hưởng của thời vụ trồng và nguồn giống đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây khoai môn Bắc Kạn trong sản xuất củ giống

4.2.5. Ảnh hưởng của mật độ trồng và nguồn giống đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây khoai môn Bắc Kạn trong sản xuất củ giống

4.2.6. Ảnh hưởng của mức đạm bón và nguồn giống đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây khoai môn Bắc Kạn trong sản xuất củ giống

4.2.7. Kết quả nghiên cứu một số phương pháp bảo quản củ giống khoai môn Bắc Kạn

4.2.8. Tổng hợp các kết quả nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật canh tác trong sản xuất củ giống khoai môn Bắc Kạn từ cây nuôi cấy mô

4.3. Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật sản xuất củ thương phẩm giống khoai môn Bắc Kạn từ củ giống G1 cây nuôi cấy mô

4.3.1. Ảnh hưởng của thời vụ trồng và loại củ giống đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây khoai môn Bắc Kạn trong sản xuất củ thương phẩm

4.3.2. Ảnh hưởng của mật độ trồng và loại củ giống đến sinh trưởng, phát triển và năng suất của cây khoai môn Bắc Kạn trong sản xuất củ thương phẩm

4.3.3. Tổng hợp các kết quả nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật canh tác trong sản xuất khoai môn Bắc Kạn thương phẩm bằng củ giống G1 từ cây nuôi cấy mô

4.3.4. Mô hình thực nghiệm giữa 2 loại kỹ thuật canh tác mới và cũ trong sản xuất khoai môn Bắc Kạn thương phẩm bằng củ giống G1 của cây nuôi cấy mô và củ giống thông thường

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về khoai môn Bắc Kạn

Khoai môn Bắc Kạn là một giống khoai môn đặc sản của tỉnh Bắc Kạn, thuộc nhóm giống khoai môn (Dasheen type). Giống này có đặc điểm phân biệt như dọc màu xanh đậm, gân phiến lá màu tía, củ cái hình elip, thịt củ màu trắng, xơ tím, luộc ăn bở, thơm, có hương vị đặc trưng. Khoai môn Bắc Kạn có khả năng thích ứng rộng, trồng được ở cả vùng trung du miền núi và đồng bằng. Tuy nhiên, giống này mẫn cảm với bệnh thối củ và số củ con nhỏ làm giống rất ít.

1.1. Đặc điểm giống khoai môn Bắc Kạn

Giống khoai môn Bắc Kạn có đặc điểm nổi bật là dọc lá màu xanh đậm, gân phiến lá màu tía, chân dọc giáp củ màu trắng, rốn lá to, màu tím. Củ cái hình elip, thịt củ màu trắng, xơ tím, luộc ăn bở, thơm, có hương vị đặc trưng. Dọc lá có thể sử dụng làm rau nấu canh, không ngứa. Giống này có khả năng thích ứng rộng, trồng được ở cả vùng trung du miền núi và đồng bằng.

1.2. Nhược điểm của giống khoai môn Bắc Kạn

Mặc dù có nhiều ưu điểm, giống khoai môn Bắc Kạn cũng có một số nhược điểm như mẫn cảm với bệnh thối củ và số củ con nhỏ làm giống rất ít. Điều này gây khó khăn trong việc nhân giống và mở rộng diện tích trồng.

II. Biện pháp kỹ thuật phát triển giống khoai môn Bắc Kạn

Để phát triển giống khoai môn Bắc Kạn, các biện pháp kỹ thuật như nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô, bảo quản củ giống, và kỹ thuật trồng khoai môn đã được nghiên cứu và áp dụng. Phương pháp nuôi cấy mô giúp nhân giống sạch bệnh, tăng hệ số nhân giống, và bảo quản nguồn gen dài hạn.

2.1. Nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô

Phương pháp nuôi cấy mô được xem là một công cụ quan trọng để nhân giống sạch bệnh, bảo quản dài hạn nguồn gen và trao đổi giống đối với những cây nhân giống vô tính như khoai môn Bắc Kạn. Phương pháp này giúp tăng hệ số nhân giống, đảm bảo chất lượng giống, và giảm thiểu nguy cơ thoái hóa giống.

2.2. Bảo quản củ giống khoai môn Bắc Kạn

Bảo quản củ giống khoai môn Bắc Kạn là một khâu quan trọng trong quá trình phát triển giống. Các phương pháp bảo quản như bảo quản trong điều kiện lạnh, sử dụng chất bảo quản sinh học, và bảo quản trong cát ẩm đã được nghiên cứu và áp dụng để giảm thiểu hao tổn về khối lượng củ giống và đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cao.

III. Kỹ thuật trồng khoai môn Bắc Kạn

Kỹ thuật trồng khoai môn Bắc Kạn bao gồm các yếu tố như thời vụ trồng, mật độ trồng, và chế độ bón phân. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thời vụ trồng thích hợp, mật độ trồng hợp lý, và chế độ bón phân cân đối sẽ giúp tăng năng suất và chất lượng củ khoai môn.

3.1. Thời vụ trồng khoai môn Bắc Kạn

Thời vụ trồng khoai môn Bắc Kạn ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng và năng suất của cây. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thời vụ trồng thích hợp là vào đầu mùa mưa, khi điều kiện thời tiết thuận lợi cho sự phát triển của cây.

3.2. Mật độ trồng và chế độ bón phân

Mật độ trồng và chế độ bón phân là hai yếu tố quan trọng trong kỹ thuật trồng khoai môn Bắc Kạn. Mật độ trồng hợp lý giúp cây phát triển tốt, hạn chế sâu bệnh, và tăng năng suất. Chế độ bón phân cân đối, đặc biệt là phân đạm và kali, giúp cây sinh trưởng mạnh, củ to, và chất lượng cao.

IV. Ý nghĩa và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu về biện pháp kỹ thuật phát triển giống khoai môn Bắc Kạn có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng suất, chất lượng, và giá trị kinh tế của cây khoai môn. Các kết quả nghiên cứu đã được áp dụng rộng rãi trong sản xuất, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững và xóa đói giảm nghèo tại các vùng miền núi.

4.1. Nâng cao năng suất và chất lượng khoai môn

Các biện pháp kỹ thuật được nghiên cứu và áp dụng đã giúp nâng cao năng suất và chất lượng của khoai môn Bắc Kạn. Điều này không chỉ đáp ứng nhu cầu thị trường mà còn góp phần tăng thu nhập cho người nông dân.

4.2. Phát triển nông nghiệp bền vững

Việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật trong sản xuất khoai môn Bắc Kạn đã góp phần phát triển nông nghiệp bền vững, bảo vệ môi trường, và nâng cao đời sống của người dân tại các vùng miền núi.

Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật phát triển giống khoai môn Bắc Kạn