Nghiên cứu bệnh lở cổ rễ (Rhizoctonia solani) hại cây trồng và biện pháp sinh học phòng trừ

• Tác giả: Vilaysoth Nokeomany
• Người hướng dẫn: Pgs. Đỗ Tấn Dũng
• Trường học: Học viện Nông nghiệp Việt Nam
• Chuyên ngành: Bảo vệ thực vật
• Đề tài: Nghiên cứu bệnh lở cổ rễ (Rhizoctonia solani) hại cây trồng và biện pháp sinh học phòng trừ bệnh
• Loại tài liệu: Luận văn
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC ĐỒ THỊ
• DANH MỤC HÌNH
• 1. Chương 1: TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
• 2. Chương 2: MỤC ĐÍCH VÀ YÊU CẦU CỦA ĐỀ TÀI
• 3. Chương 3: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Tình hình nghiên cứu ở ngoài nước
• 3.2. Đặc điểm sinh học và triệu chứng gây hại của nấm Rhizoctonia solani Kühn
• 3.3. Phạm vi ký chủ nấm Rhizoctonia solani Kühn và một số nhóm tương hợp
• 3.4. Biện pháp phòng trừ bệnh do nấm Rhizoctonia solani Kühn gây ra
• 3.5. Những nghiên cứu ứng dụng nấm đối kháng Trichoderma trên thế giới trong phòng trừ một số bệnh hại vùng rễ cây trồng
• 3.6. Tình hình nghiên cứu ở trong nước
• 3.7. Đặc điểm triệu chứng bệnh do nấm Rhizoctonia solani Kühn gây ra
• 3.8. Đặc điểm hình thái, sinh học của nấm Rhizoctonia solani Kühn
• 3.9. Phân bố địa lý và tác hại của nấm Rhizoctonia solani Kühn
• 3.10. Ứng dụng chế phẩm nấm đối kháng Trichoderma viride trong phòng trừ bệnh hại cây trồng ở Việt Nam
• 4. Chương 4: VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 4.1. Đối tượng, địa điểm, vật liệu và thời gian nghiên cứu
• 4.2. Đối tượng nghiên cứu
• 4.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 4.4. Vật liệu nghiên cứu
• 4.5. Nội dung nghiên cứu
• 4.6. Phương pháp nghiên cứu
• 4.6.1. Phương pháp điều tra và thu thập mẫu bệnh lở cổ rễ ở ngoài đồng ruộng
• 4.6.2. Phương pháp nghiên cứu trong phòng thí nghiệm
• 4.6.3. Phương pháp khảo sát hiệu lực ức chế của nấm T. viride và vi khuẩn B. subtilis với nấm R. solani trên môi trường nhân tạo
• 4.6.4. Nghiên cứu hiệu lực phòng trừ của nấm T. viride với bệnh lở cổ rễ (R. solani) trên một số cây trồng cạn trong điều kiện chậu vại
• 4.6.5. Phương pháp tính toán và xử lý số liệu
• 5. Chương 5: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 5.1. Điều tra tình hình bệnh lở cổ rễ (Rhizoctonia solani Kühn) gây hại một số cây trồng cạn vụ thu đông năm 2016-2017 tại Gia Lâm, Hà Nội
• 5.2. Điều tra diễn biến bệnh lở cổ rễ gây hại trên một số cây trồng tại xã Đặng Xá, Gia Lâm, Hà Nội
• 5.3. Điều tra diễn biến bệnh lở cổ rễ (R. solani) gây hại trên một số cây trồng tại xã Văn Đức, Gia Lâm, Hà Nội
• 5.4. Phần li nuôi cấy, nghiên cứu một số đặc điểm hình thái sinh học của nấm Rhizoctonia solani gây bệnh lở cổ rễ trên cây trồng cạn tại Gia Lâm, Hà Nội
• 5.5. Nghiên cứu một số đặc điểm hình thái sinh học của các isolate nấm R. solani gây bệnh lở cổ rễ
• 5.6. Nghiên cứu ảnh hưởng của môi trường nuôi cấy đến sự phát triển của nấm Rhizoctonia solani
• 5.7. Nghiên cứu phạm vi ký chủ của các isolate nấm R. solani trên một số mẫu hạt giống cây trồng trong điều kiện chậu vại
• 5.8. Khảo sát hiệu lực ức chế của nấm đối kháng Trichoderma viride với các isolate nấm Rhizoctonia solani trên môi trường nhân tạo
• 5.9. Khảo sát hiệu lực phòng trừ của nấm Trichoderma viride với các isolate nấm Rhizoctonia solani gây bệnh lở cổ rễ trong điều kiện chậu vại
• 6. Chương 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về bệnh lở cổ rễ do Rhizoctonia solani

Bệnh lở cổ rễ do Rhizoctonia solani là một trong những bệnh phổ biến và nghiêm trọng trong nông nghiệp, đặc biệt là đối với các loại cây trồng như cà chua, cải bắp và súp lơ. Bệnh này gây ra thiệt hại lớn cho năng suất và chất lượng cây trồng. Việc hiểu rõ về đặc điểm sinh học và triệu chứng của bệnh là rất quan trọng để có biện pháp phòng trừ hiệu quả.

1.1. Đặc điểm sinh học của Rhizoctonia solani

Nấm Rhizoctonia solani có đặc điểm hình thái đa dạng, với sợi nấm phân nhánh và có vách ngăn. Nấm này có khả năng sống trong nhiều điều kiện môi trường khác nhau, làm cho việc kiểm soát trở nên khó khăn hơn.

1.2. Triệu chứng gây hại của bệnh lở cổ rễ

Triệu chứng của bệnh lở cổ rễ bao gồm sự xuất hiện của các vết thối ở cổ rễ, làm cho cây yếu đi và có thể chết. Bệnh thường phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt và nhiệt độ cao.

II. Thách thức trong việc phòng trừ bệnh lở cổ rễ

Việc phòng trừ bệnh lở cổ rễ do Rhizoctonia solani gặp nhiều thách thức. Sự kháng thuốc của nấm và điều kiện khí hậu không ổn định là những yếu tố chính gây khó khăn trong việc kiểm soát bệnh. Ngoài ra, việc sử dụng hóa chất cũng có thể gây ra tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người.

2.1. Khó khăn trong việc phát hiện sớm bệnh

Bệnh lở cổ rễ thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, dẫn đến việc phát hiện muộn và khó khăn trong việc áp dụng biện pháp phòng trừ kịp thời.

2.2. Tác động của biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu làm thay đổi điều kiện sinh trưởng của nấm, tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của Rhizoctonia solani. Điều này làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh trong các vụ mùa.

III. Phương pháp sinh học phòng trừ bệnh lở cổ rễ hiệu quả

Sử dụng các biện pháp sinh học là một trong những phương pháp hiệu quả để phòng trừ bệnh lở cổ rễ do Rhizoctonia solani. Các chế phẩm sinh học như nấm đối kháng Trichoderma viride và vi khuẩn Bacillus subtilis đã được nghiên cứu và chứng minh có hiệu quả trong việc ức chế sự phát triển của nấm gây bệnh.

3.1. Ứng dụng nấm Trichoderma viride

Nấm Trichoderma viride có khả năng ức chế sự phát triển của Rhizoctonia solani thông qua việc cạnh tranh dinh dưỡng và sản sinh ra các chất kháng sinh. Nghiên cứu cho thấy hiệu lực ức chế của nấm này có thể đạt tới 76% khi được áp dụng đúng cách.

3.2. Vai trò của Bacillus subtilis trong phòng trừ bệnh

Bacillus subtilis cũng là một vi khuẩn đối kháng hiệu quả, có khả năng sản sinh ra các enzym và chất kháng sinh giúp ức chế nấm gây bệnh. Hiệu lực ức chế của vi khuẩn này có thể đạt tới 77% khi được sử dụng trước nấm gây bệnh.

IV. Kết quả nghiên cứu ứng dụng biện pháp sinh học

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc áp dụng các biện pháp sinh học như Trichoderma viride và Bacillus subtilis không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại do bệnh lở cổ rễ mà còn cải thiện sức khỏe của cây trồng. Kết quả cho thấy tỷ lệ bệnh giảm rõ rệt khi áp dụng các biện pháp này trong điều kiện thực tế.

4.1. Hiệu quả phòng trừ trên cây trồng cạn

Trong các thí nghiệm, tỷ lệ bệnh trên cây cà chua giảm xuống còn 7.6% khi áp dụng nấm đối kháng trước khi gieo. Điều này cho thấy tiềm năng lớn của biện pháp sinh học trong nông nghiệp.

4.2. Tác động tích cực đến năng suất cây trồng

Việc sử dụng các chế phẩm sinh học không chỉ giúp phòng trừ bệnh mà còn nâng cao năng suất cây trồng, góp phần vào sự phát triển bền vững của nông nghiệp.

V. Kết luận và triển vọng tương lai trong nghiên cứu

Nghiên cứu về bệnh lở cổ rễ do Rhizoctonia solani và các biện pháp sinh học phòng trừ đã mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp bền vững. Việc áp dụng các biện pháp sinh học không chỉ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả mà còn bảo vệ môi trường. Tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển các chế phẩm sinh học mới để nâng cao hiệu quả phòng trừ.

5.1. Hướng nghiên cứu tiếp theo

Cần nghiên cứu sâu hơn về cơ chế hoạt động của các vi sinh vật đối kháng và tìm kiếm các chủng mới có khả năng ức chế mạnh hơn đối với Rhizoctonia solani.

5.2. Tích hợp biện pháp sinh học vào sản xuất nông nghiệp

Việc tích hợp các biện pháp sinh học vào quy trình sản xuất nông nghiệp sẽ giúp nâng cao hiệu quả phòng trừ bệnh và đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người và môi trường.