Luận án tiến sĩ: Bào chế hệ tiểu phân nano giúp tăng sinh khả dụng curcumin dùng qua đường uống

• Tác giả: Dương Thị Hồng Ánh
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Trần Linh
• Trường học: Trường Đại học Dược Hà Nội
• Chuyên ngành: Công nghệ dược phẩm và bào chế thuốc
• Đề tài: Nghiên cứu bào chế hệ tiểu phân nano nhằm tăng sinh khả dụng của curcumin dùng theo đường uống
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. ĐẶT VẤN ĐỀ
• DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
• DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
• 2. ĐẶT VẤN ĐỀ
• 3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP CẢI THIỆN SINH KHẢ DỤNG CỦA CURCUMIN DÙNG ĐƯỜNG UỐNG
• 3.1. Biện pháp làm tăng độ tan và tốc độ hòa tan của curcumin
• 3.2. Biện pháp làm giảm chuyển hóa và thải trừ của curcumin qua đường tiêu hóa
• 3.3. Một số chế phẩm nano chứa curcumin sử dụng biện pháp tăng sinh khả dụng thương mại hóa
• 4. MỘT SỐ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU SINH KHẢ DỤNG CỦA CURCUMIN DÙNG ĐƯỜNG UỐNG
• 4.1. Nghiên cứu in vitro
• 4.2. Nghiên cứu ex vivo
• 4.3. Nghiên cứu in situ
• 4.4. Nghiên cứu in vivo
• 5. NGUYÊN LIỆU, TRANG THIẾT BỊ, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 5.1. NGUYÊN VẬT LIỆU, TRANG THIẾT BỊ NGHIÊN CỨU
• 5.2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
• 5.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 5.3.1. Thẩm định phương pháp định lượng
• 5.3.2. Phương pháp nghiên cứu tiền công thức (Preformulation)
• 5.3.3. Bào chế hệ tiểu phân nano
• 5.3.4. Phương pháp nghiên cứu độ ổn định
• 5.3.5. Phương pháp đánh giá sinh khả dụng in vivo trên chuột thí nghiệm
• 6. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 6.1. KẾT QUẢ THẨM ĐỊNH PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH LƯỢNG
• 6.2. NGHIÊN CỨU TIỀN CÔNG THỨC
• 6.2.1. Kết quả nghiên cứu tính chất của dược chất
• 6.2.2. Kết quả nghiên cứu độ ổn định hóa học của dược chất ở trạng thái rắn
• 6.2.3. Kết quả nghiên cứu tương tác dược chất-tá dược
• 6.3. NGHIÊN CỨU BÀO CHẾ HỆ TIỂU PHÂN NANO
• 6.3.1. Xây dựng công thức bào chế hỗn dịch nano curcumin
• 6.3.2. Xác định một số thông số trong quy trình bào chế hỗn dịch nano
• 6.3.3. Xác định một số thông số trong quy trình bào chế bột phun sấy chứa nano
• 6.3.4. Đánh giá ảnh hưởng của một số yếu tố thuộc về công thức và thông số trong quy trình bào chế đến đặc tính của tiểu phân nano
• 6.3.5. Tối ưu hóa công thức và một số thông số trong quy trình bào chế
• 6.4. NGHIÊN CỨU NÂNG QUY MÔ BÀO CHẾ VÀ DỰ KIẾN TIÊU CHUẨN CHẤT LƯỢNG
• 6.4.1. Xây dựng công thức bào chế tiểu phân nano curcumin ở quy mô 5 gam/mẻ
• 6.4.2. Khảo sát các thông số trọng yếu, giai đoạn trọng yếu trong quy trình bào chế hệ tiểu phân nano curcumin quy mô 5 g/mẻ
• 6.4.3. Đánh giá một số đặc tính của hệ tiểu phân nano curcumin quy mô 5 g/mẻ
• 6.4.4. Dự kiến tiêu chuẩn chất lượng
• 6.5. THEO DÕI ĐỘ ỔN ĐỊNH
• 6.6. KẾT QUẢ ĐÁNH GIÁ SINH KHẢ DỤNG
• 6.6.1. So sánh sinh khả dụng của hỗn dịch quy ước và hỗn dịch nano curcumin
• 6.6.2. Xác định các thông số dược động học của chất gốc curcumin và tetrahydrocurcumin trên chuột sau khi uống hỗn dịch nano curcumin
• 7. ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
• 8. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

Tóm tắt

I. Giới thiệu về nano curcumin và tăng sinh khả dụng

Curcumin, một hợp chất có nguồn gốc từ nghệ, được biết đến với nhiều tác dụng dược lý như chống oxy hóa, chống viêm và chống ung thư. Tuy nhiên, sinh khả dụng của curcumin khi dùng đường uống rất thấp do độ tan kém và quá trình chuyển hóa nhanh. Nghiên cứu bào chế hệ tiểu phân nano nhằm tăng sinh khả dụng curcumin là một giải pháp hiệu quả. Hệ tiểu phân nano giúp cải thiện độ tan và độ hòa tan của curcumin, từ đó tăng khả năng hấp thu qua đường tiêu hóa. Nghiên cứu này tập trung vào việc phát triển công nghệ nano để bào chế curcumin nano, đánh giá dược động học curcumin và ứng dụng trong y học.

1.1. Ứng dụng nano trong y học

Công nghệ nano đã mở ra nhiều tiềm năng trong lĩnh vực y học, đặc biệt là trong việc cải thiện sinh khả dụng của các dược chất khó tan như curcumin. Hệ tiểu phân nano không chỉ tăng độ tan mà còn giúp kiểm soát quá trình giải phóng và hấp thu dược chất. Curcumin dạng nano đã được chứng minh là có khả năng vượt qua các rào cản sinh học, tăng cường hiệu quả điều trị. Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tối ưu hóa sinh khả dụng thông qua bào chế nano, đặc biệt là trong việc phát triển các dược phẩm nano hiệu quả.

II. Bào chế nano và hệ tiểu phân nano

Quá trình bào chế nano curcumin bao gồm việc xây dựng công thức và quy trình sản xuất hệ tiểu phân nano. Nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp như nghiền ướt, phun sấy để tạo ra các tiểu phân có kích thước nano. Hệ phân phối nano được tối ưu hóa để đảm bảo độ ổn định và hiệu quả của curcumin nano. Các yếu tố như tỷ lệ tá dược, nhiệt độ và tốc độ khuấy được điều chỉnh để đạt được kích thước tiểu phân tối ưu. Kết quả cho thấy hệ tiểu phân nano có khả năng cải thiện đáng kể độ tan và sinh khả dụng curcumin.

2.1. Tối ưu hóa quy trình bào chế

Việc tối ưu hóa quy trình bào chế là yếu tố then chốt để đảm bảo chất lượng của hệ tiểu phân nano. Nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp như thiết kế thí nghiệm và mô hình hóa để xác định các thông số tối ưu. Các yếu tố như tỷ lệ Tween 80/curcumin, nhiệt độ khí vào và tốc độ phun dịch được điều chỉnh để đạt được kích thước tiểu phân nhỏ nhất và độ ổn định cao nhất. Kết quả cho thấy hệ tiểu phân nano được bào chế có kích thước tiểu phân trung bình dưới 200 nm và chỉ số đa phân tán thấp, đảm bảo hiệu quả trong việc tăng sinh khả dụng curcumin.

III. Đánh giá sinh khả dụng và dược động học curcumin

Nghiên cứu đã tiến hành đánh giá sinh khả dụng của curcumin nano trên mô hình chuột thí nghiệm. Kết quả cho thấy hệ tiểu phân nano giúp tăng đáng kể nồng độ curcumin trong huyết tương so với dạng thông thường. Các thông số dược động học như AUC, Cmax và Tmax được cải thiện rõ rệt. Nghiên cứu cũng xác định được các chất chuyển hóa của curcumin như tetrahydrocurcumin, cho thấy quá trình chuyển hóa và thải trừ của curcumin được kiểm soát tốt hơn khi sử dụng hệ tiểu phân nano.

3.1. Ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu không chỉ có ý nghĩa khoa học mà còn mang lại giá trị thực tiễn cao. Curcumin nano có tiềm năng lớn trong việc phát triển các dược phẩm nano hiệu quả, đặc biệt là trong điều trị các bệnh mãn tính như ung thư và viêm. Việc tối ưu hóa sinh khả dụng thông qua bào chế nano mở ra hướng đi mới trong việc cải thiện hiệu quả điều trị của các dược chất khó tan như curcumin.