Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường ngày càng cạnh tranh gay gắt, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trở thành yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển bền vững. Công ty TNHH Hoa Sơn, thành lập năm 2002 tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất gạch đất nung tại Việt Nam. Trong giai đoạn 2013-2015, công ty đã đạt được nhiều thành tựu về sản lượng và thị phần, tuy nhiên vẫn phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt là về chất lượng sản phẩm, giá cả và tiến độ cung cấp.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh của Công ty TNHH Hoa Sơn trong giai đoạn 2013-2015 và đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh trong giai đoạn 2017-2021. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các chỉ tiêu như thị phần, năng lực tài chính, tỷ lệ trúng thầu, trình độ công nghệ kỹ thuật, chất lượng sản phẩm, thương hiệu và hiệu quả kinh doanh. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp công ty xây dựng chiến lược cạnh tranh hiệu quả, từ đó mở rộng thị trường và nâng cao vị thế trên thị trường vật liệu xây dựng trong nước.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về năng lực cạnh tranh doanh nghiệp, trong đó nổi bật là:

  • Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter: Phân tích các tác lực gồm nguy cơ xâm nhập của đối thủ mới, áp lực cạnh tranh trong ngành, áp lực từ sản phẩm thay thế, áp lực từ khách hàng và áp lực từ nhà cung ứng. Mô hình giúp xác định vị thế cạnh tranh của công ty trong ngành sản xuất gạch đất nung.

  • Khung phân tích môi trường vĩ mô PEST: Đánh giá các yếu tố chính trị - pháp lý, kinh tế, văn hóa - xã hội và công nghệ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và năng lực cạnh tranh của công ty.

Các khái niệm chính được sử dụng bao gồm: năng lực cạnh tranh (khả năng tạo ra giá trị gia tăng cao với chi phí thấp, đáp ứng nhu cầu khách hàng), lợi thế cạnh tranh (sự khác biệt về sản phẩm, giá cả, thương hiệu), và các công cụ cạnh tranh như chất lượng sản phẩm, giá bán, xúc tiến bán hàng, phân phối và dịch vụ khách hàng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa thu thập dữ liệu sơ cấp và thứ cấp:

  • Dữ liệu thứ cấp: Thu thập từ các báo cáo tài chính, báo cáo sản xuất kinh doanh, khảo sát thị trường và các tài liệu liên quan của Công ty TNHH Hoa Sơn và các đối thủ cạnh tranh trong giai đoạn 2013-2015.

  • Dữ liệu sơ cấp: Thu thập thông qua phỏng vấn sâu với Ban lãnh đạo công ty, các trưởng phòng ban và phân xưởng sản xuất nhằm làm rõ thực trạng năng lực cạnh tranh và các khó khăn, thuận lợi trong hoạt động kinh doanh.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ các phòng ban chủ chốt và phân xưởng sản xuất của công ty. Phương pháp phân tích dữ liệu chủ yếu là phân tích so sánh, thống kê mô tả và đánh giá định tính dựa trên các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh như thị phần, năng lực tài chính, tỷ lệ trúng thầu, trình độ công nghệ, chất lượng sản phẩm và thương hiệu. Thời gian nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2013-2015 với định hướng phát triển đến năm 2021.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thị phần và tỷ lệ trúng thầu: Công ty TNHH Hoa Sơn chiếm khoảng 15-20% thị phần trong ngành sản xuất gạch đất nung tại khu vực Bắc Ninh và các tỉnh lân cận. Tỷ lệ trúng thầu tính theo số lượng công trình đạt khoảng 65%, trong khi tỷ lệ trúng thầu theo giá trị hợp đồng đạt khoảng 60%, cho thấy công ty có khả năng cạnh tranh tốt trong các dự án xây dựng quy mô vừa và nhỏ.

  2. Năng lực tài chính: Các chỉ tiêu tài chính như hệ số khả năng thanh toán hiện hành đạt 1.5 lần, hệ số khả năng thanh toán tức thời đạt 1.2 lần, tỷ lệ nợ trên tổng vốn khoảng 40%, tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu đạt 8%, và tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu đạt 12%. Những con số này phản ánh công ty có nền tảng tài chính ổn định, đủ khả năng huy động vốn và quản lý chi phí hiệu quả.

  3. Trình độ công nghệ và chất lượng sản phẩm: Công ty sử dụng dây chuyền sản xuất khép kín với máy móc thiết bị hiện đại, đáp ứng được các tiêu chuẩn kỹ thuật và môi trường. Chất lượng sản phẩm được đánh giá cao với tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn trên 90%, góp phần tạo dựng uy tín thương hiệu trên thị trường.

  4. Hiệu quả kinh doanh và thương hiệu: Doanh thu và lợi nhuận của công ty tăng trưởng trung bình 10% mỗi năm trong giai đoạn nghiên cứu. Thương hiệu Hoa Sơn ngày càng được khách hàng trong nước biết đến và tin dùng, tuy nhiên vẫn còn hạn chế trong việc mở rộng thị trường quốc tế.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy Công ty TNHH Hoa Sơn có năng lực cạnh tranh tương đối tốt trong ngành sản xuất gạch đất nung, đặc biệt là về năng lực tài chính và chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, tỷ lệ trúng thầu và thị phần vẫn còn bị hạn chế do sự cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp mới áp dụng công nghệ tiên tiến hơn và có chiến lược marketing hiệu quả hơn. So sánh với một số nghiên cứu trong ngành vật liệu xây dựng, công ty cần tăng cường đổi mới công nghệ và nâng cao năng lực marketing để giữ vững và mở rộng thị phần.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ trúng thầu theo số lượng và giá trị hợp đồng qua các năm, biểu đồ đường thể hiện tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, cũng như bảng so sánh các chỉ tiêu tài chính với các đối thủ cạnh tranh chính.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới: Tập trung đầu tư vào công nghệ sản xuất hiện đại, cải tiến quy trình và phát triển các loại gạch có tính năng ưu việt hơn nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường trong nước và xuất khẩu. Mục tiêu đạt tăng trưởng sản phẩm mới 15% trong vòng 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban kỹ thuật và phòng nghiên cứu phát triển.

  2. Tăng cường năng lực tài chính và quản lý vốn: Xây dựng kế hoạch huy động vốn hợp lý, đa dạng hóa nguồn vốn và tối ưu hóa chi phí sản xuất để giảm giá thành sản phẩm. Mục tiêu giảm chi phí sản xuất 5% trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng tài chính kế toán và Ban giám đốc.

  3. Cải tổ cơ cấu tổ chức và nâng cao trình độ quản lý: Áp dụng các phương pháp quản lý hiện đại như ISO 9001, đào tạo nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý và nhân viên nhằm tăng hiệu quả hoạt động và thích ứng nhanh với biến động thị trường. Mục tiêu hoàn thành đào tạo và áp dụng hệ thống quản lý mới trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng nhân sự và Ban giám đốc.

  4. Tăng cường hoạt động marketing và chăm sóc khách hàng: Xây dựng chiến lược marketing đa kênh, nâng cao hiệu quả quảng cáo, khuyến mãi và phát triển mạng lưới phân phối rộng khắp. Mục tiêu tăng thị phần thêm 10% trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng kinh doanh và marketing.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh và áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh.

  2. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản trị kinh doanh, Marketing: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp đánh giá năng lực cạnh tranh và các giải pháp thực tiễn trong ngành sản xuất gạch.

  3. Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý ngành xây dựng: Hiểu rõ thực trạng và thách thức của doanh nghiệp trong ngành để xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp.

  4. Nhà đầu tư và đối tác kinh doanh: Đánh giá tiềm năng và năng lực cạnh tranh của Công ty TNHH Hoa Sơn để đưa ra quyết định đầu tư hoặc hợp tác chiến lược.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực cạnh tranh của Công ty TNHH Hoa Sơn hiện nay ra sao?
    Công ty có thị phần khoảng 15-20%, tỷ lệ trúng thầu trên 60%, năng lực tài chính ổn định với lợi nhuận tăng trưởng trung bình 10% mỗi năm. Tuy nhiên, công ty cần cải tiến công nghệ và marketing để nâng cao vị thế cạnh tranh.

  2. Các yếu tố chính ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của công ty là gì?
    Bao gồm trình độ công nghệ, năng lực tài chính, chất lượng sản phẩm, thương hiệu, trình độ quản lý và môi trường kinh doanh bên ngoài như chính sách pháp luật và cạnh tranh ngành.

  3. Công ty cần làm gì để nâng cao năng lực cạnh tranh trong thời gian tới?
    Đẩy mạnh nghiên cứu phát triển sản phẩm mới, cải tổ quản lý, tăng cường marketing và tối ưu hóa chi phí sản xuất là những giải pháp trọng tâm.

  4. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Kết hợp thu thập dữ liệu sơ cấp qua phỏng vấn sâu và dữ liệu thứ cấp từ báo cáo tài chính, khảo sát thị trường, phân tích định lượng và định tính theo mô hình lý thuyết đã chọn.

  5. Ý nghĩa của nghiên cứu này đối với doanh nghiệp và ngành xây dựng?
    Giúp doanh nghiệp nhận diện điểm mạnh, điểm yếu, từ đó xây dựng chiến lược cạnh tranh hiệu quả, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý và chính sách ngành.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa lý luận về năng lực cạnh tranh và áp dụng vào đánh giá thực trạng Công ty TNHH Hoa Sơn trong giai đoạn 2013-2015.
  • Công ty có nền tảng tài chính vững chắc, sản phẩm chất lượng cao và thị phần ổn định nhưng vẫn cần nâng cao năng lực công nghệ và marketing.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong giai đoạn 2017-2021, tập trung vào đổi mới công nghệ, quản lý, tài chính và marketing.
  • Nghiên cứu góp phần hỗ trợ công ty xây dựng chiến lược phát triển bền vững, mở rộng thị trường trong nước và quốc tế.
  • Khuyến nghị công ty triển khai các bước tiếp theo theo lộ trình đề xuất và thường xuyên đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao năng lực cạnh tranh sẽ giúp Công ty TNHH Hoa Sơn giữ vững vị thế và phát triển bền vững trong tương lai.