## Tổng quan nghiên cứu
Thị trường thiết bị y tế tại Việt Nam được đánh giá là một trong những thị trường có tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ, với quy mô khoảng 1.677,4 triệu USD, chiếm 0,4% thị phần toàn cầu theo thống kê của WHO. Tuy nhiên, sản xuất thiết bị y tế trong nước chủ yếu giới hạn ở các mặt hàng cơ bản, còn khoảng 90% sản phẩm phải nhập khẩu. Điều này tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt giữa các công ty phân phối thiết bị y tế trong nước, trong đó Công ty TNHH Thiết bị Minh Tâm là một trong những doanh nghiệp hoạt động lâu năm với hơn 22 năm kinh nghiệm.
Năng lực cạnh tranh của Minh Tâm hiện đang thấp hơn so với các đối thủ chính, với tốc độ tăng trưởng doanh thu bình quân chỉ khoảng 3%/năm trong giai đoạn 2019-2022. Tỷ suất lợi nhuận năm 2022 đạt 5,68%, vượt mức trung bình ngành 5%, nhưng các năm trước đó vẫn còn thấp do chi phí quản lý và tài chính cao. Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh của Công ty TNHH Thiết bị Minh Tâm trong giai đoạn 2019-2022 và đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh nhằm giúp công ty phát triển bền vững đến năm 2030.
Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho công ty và các doanh nghiệp cùng ngành trong việc xây dựng chiến lược cạnh tranh hiệu quả, góp phần nâng cao vị thế trên thị trường thiết bị y tế trong nước và quốc tế.
## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
### Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình nổi bật về năng lực cạnh tranh doanh nghiệp:
- **Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Michael Porter**: Phân tích các lực lượng cạnh tranh gồm đối thủ hiện hữu, đối thủ tiềm năng, sản phẩm thay thế, quyền lực người mua và quyền lực nhà cung cấp để đánh giá mức độ cạnh tranh trong ngành thiết bị y tế.
- **Mô hình SWOT**: Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của công ty nhằm xây dựng chiến lược phát triển phù hợp.
- **Mô hình đánh giá năng lực cạnh tranh của Thompson – Strickland**: Tập trung vào các yếu tố nội bộ như nguồn lực tài chính, công nghệ, nhân lực, quản lý và marketing để đánh giá năng lực cạnh tranh tổng thể.
Các khái niệm chính bao gồm năng lực tài chính, năng lực quản lý và điều hành, năng lực marketing, uy tín thương hiệu, năng lực hợp tác phát triển trong nước và quốc tế, cùng nguồn nhân lực chất lượng cao.
### Phương pháp nghiên cứu
- **Nguồn dữ liệu**: Số liệu tài chính và hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH Thiết bị Minh Tâm giai đoạn 2019-2022; khảo sát 130 khách hàng sử dụng sản phẩm và dịch vụ của công ty; báo cáo nghiên cứu đối thủ cạnh tranh.
- **Phương pháp phân tích**: Phân tích tổng hợp, thống kê mô tả, so sánh dọc và ngang về doanh thu, lợi nhuận, thị phần; phân tích SWOT và ma trận hình ảnh cạnh tranh; sử dụng thang đo Likert 5 bậc để đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng.
- **Timeline nghiên cứu**: Thu thập và phân tích dữ liệu trong năm 2023, tập trung vào đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển đến năm 2030.
Phương pháp chọn mẫu thuận tiện phi xác suất được áp dụng trong khảo sát khách hàng nhằm thu thập ý kiến phản hồi trực tiếp, mặc dù cỡ mẫu còn hạn chế nhưng đủ để phản ánh xu hướng chung.
## Kết quả nghiên cứu và thảo luận
### Những phát hiện chính
1. **Doanh thu và lợi nhuận biến động**: Doanh thu của Minh Tâm có sự biến động lớn, giảm mạnh năm 2021 do ảnh hưởng của dịch Covid-19, sau đó phục hồi năm 2022 với doanh thu đạt khoảng 1.2 nghìn tỷ đồng. Tỷ suất lợi nhuận năm 2022 tăng lên 5,68%, cao hơn mức trung bình ngành 5%.
2. **So sánh với đối thủ cạnh tranh**: Minh Tâm có doanh thu thấp hơn so với Công ty TNHH DKSH Việt Nam (đơn vị dẫn đầu thị trường) nhưng tương đương với Công ty Phương Đông. Công ty Vietmedical tuy mới thành lập năm 2019 nhưng có tốc độ tăng trưởng nhanh, là đối thủ tiềm năng.
3. **Năng lực tài chính còn hạn chế**: Chi phí quản lý và chi phí tài chính cao làm giảm hiệu quả lợi nhuận. Hệ số khả năng thanh toán và tỷ lệ nợ phải trả chưa được tối ưu, ảnh hưởng đến sức khỏe tài chính.
4. **Nguồn nhân lực và quản lý**: Trình độ quản lý và đội ngũ nhân sự có chất lượng nhưng cần nâng cao hơn nữa về kỹ năng chuyên môn và quản trị chiến lược để thích ứng với môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
### Thảo luận kết quả
Nguyên nhân biến động doanh thu và lợi nhuận chủ yếu do tác động của đại dịch Covid-19 và sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường. So với các đối thủ, Minh Tâm cần tận dụng lợi thế về kinh nghiệm và mạng lưới phân phối để gia tăng thị phần. Kết quả khảo sát khách hàng cho thấy công ty cần cải thiện dịch vụ chăm sóc khách hàng và chính sách giá để nâng cao sự hài lòng và giữ chân khách hàng.
So với các nghiên cứu trước đây, kết quả phù hợp với mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Porter, khi các áp lực từ đối thủ mới và sản phẩm thay thế ngày càng gia tăng. Việc áp dụng mô hình SWOT giúp công ty nhận diện rõ điểm mạnh như thương hiệu uy tín và điểm yếu như chi phí tài chính cao để xây dựng chiến lược phù hợp.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ doanh thu và lợi nhuận theo năm, bảng so sánh điểm năng lực cạnh tranh với các đối thủ, và ma trận SWOT để minh họa các yếu tố nội bộ và bên ngoài ảnh hưởng đến công ty.
## Đề xuất và khuyến nghị
1. **Tăng cường năng lực tài chính**: Tối ưu hóa chi phí quản lý, tái cấu trúc nguồn vốn, giảm tỷ lệ nợ vay nhằm nâng cao hệ số khả năng thanh toán. Mục tiêu đạt tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu trên 6% trong vòng 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban tài chính và Ban giám đốc.
2. **Nâng cao năng lực quản lý và điều hành**: Đào tạo nâng cao kỹ năng quản lý chiến lược, áp dụng công nghệ quản lý hiện đại, xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu quả. Thời gian thực hiện trong 2 năm. Chủ thể: Phòng nhân sự phối hợp với Ban lãnh đạo.
3. **Phát triển năng lực marketing và chăm sóc khách hàng**: Đẩy mạnh nghiên cứu thị trường, cải tiến chính sách giá, tăng cường dịch vụ hậu mãi và chăm sóc khách hàng để nâng cao mức độ hài lòng lên trên 85%. Thực hiện liên tục hàng năm. Chủ thể: Phòng kinh doanh và phòng dịch vụ khách hàng.
4. **Mở rộng hợp tác và phát triển quốc tế**: Tăng cường hợp tác với các nhà cung cấp quốc tế, tìm kiếm đối tác chiến lược để đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh. Mục tiêu mở rộng thị trường trong 5 năm tới. Chủ thể: Phòng dự án và Ban giám đốc.
5. **Đầu tư phát triển nguồn nhân lực**: Tập trung đào tạo chuyên môn, kỹ năng công nghệ mới, xây dựng chính sách đãi ngộ hấp dẫn để giữ chân nhân tài. Thời gian thực hiện 3 năm. Chủ thể: Phòng nhân sự.
## Đối tượng nên tham khảo luận văn
1. **Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp thiết bị y tế**: Nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và xây dựng chiến lược nâng cao năng lực cạnh tranh phù hợp với bối cảnh thị trường.
2. **Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh**: Tài liệu tham khảo về mô hình đánh giá năng lực cạnh tranh, phương pháp nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn trong ngành thiết bị y tế.
3. **Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý ngành y tế**: Hiểu rõ thực trạng và thách thức của doanh nghiệp phân phối thiết bị y tế để xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp.
4. **Các doanh nghiệp trong ngành thiết bị y tế và dược phẩm**: Học hỏi kinh nghiệm, áp dụng các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh nhằm phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
## Câu hỏi thường gặp
1. **Năng lực cạnh tranh là gì?**
Năng lực cạnh tranh là khả năng của doanh nghiệp tạo ra lợi thế bền vững trên thị trường thông qua các yếu tố như tài chính, quản lý, marketing và nguồn nhân lực.
2. **Tại sao năng lực tài chính quan trọng?**
Tài chính mạnh giúp doanh nghiệp đầu tư công nghệ, chịu đựng rủi ro và mở rộng thị trường, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh và vị thế cạnh tranh.
3. **Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Porter áp dụng thế nào?**
Mô hình giúp doanh nghiệp phân tích các áp lực cạnh tranh từ đối thủ, khách hàng, nhà cung cấp, sản phẩm thay thế và đối thủ mới để xây dựng chiến lược phù hợp.
4. **Làm sao để nâng cao năng lực marketing?**
Bằng cách nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng, cải tiến sản phẩm, chính sách giá hợp lý và dịch vụ khách hàng tốt nhằm tăng doanh thu và thị phần.
5. **Nguồn nhân lực ảnh hưởng thế nào đến năng lực cạnh tranh?**
Nguồn nhân lực chất lượng cao giúp doanh nghiệp đổi mới sản phẩm, nâng cao hiệu quả quản lý và đáp ứng nhanh nhu cầu thị trường.
## Kết luận
- Năng lực cạnh tranh là yếu tố sống còn quyết định sự tồn tại và phát triển bền vững của Công ty TNHH Thiết bị Minh Tâm.
- Doanh thu và lợi nhuận của công ty có biến động do ảnh hưởng của dịch bệnh và cạnh tranh thị trường, cần cải thiện hiệu quả tài chính.
- Các yếu tố nội bộ như quản lý, marketing, nguồn nhân lực và hợp tác quốc tế cần được nâng cao để tạo lợi thế cạnh tranh.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường tài chính, quản lý, marketing và phát triển nguồn nhân lực trong giai đoạn 2023-2030.
- Kêu gọi Ban lãnh đạo và các phòng ban liên quan triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao năng lực cạnh tranh, góp phần phát triển bền vững công ty trên thị trường thiết bị y tế.