Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội và cải cách hành chính nhà nước, công tác sử dụng công chức (CC) các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân (UBND) cấp huyện giữ vai trò then chốt trong nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Tại thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định, từ năm 2016 đến nay, công tác sử dụng CC đã được triển khai nhưng vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ và hiệu quả hoạt động của các cơ quan chuyên môn. Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng sử dụng CC tại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Hoài Nhơn trong giai đoạn này, nhằm làm rõ các yếu tố tác động, đánh giá hiệu quả sử dụng và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng công tác sử dụng CC.

Mục tiêu nghiên cứu là phân tích, đánh giá thực trạng sử dụng CC các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Hoài Nhơn, từ đó đề xuất các phương hướng, giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả sử dụng CC trong thời gian tới. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định, trong khoảng thời gian từ năm 2016 đến 2021. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện ở việc cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho công tác quản lý, sử dụng CC tại địa phương, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước cấp huyện, đồng thời có thể áp dụng cho các địa phương có điều kiện tương tự.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác cán bộ, công chức. Khung lý thuyết tập trung vào các khái niệm chính như: công chức, sử dụng công chức, cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện, nguyên tắc sử dụng công chức và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác sử dụng công chức.

Hai mô hình nghiên cứu chính được vận dụng gồm: mô hình quản lý nguồn nhân lực trong khu vực công và mô hình đánh giá hiệu quả sử dụng công chức dựa trên các tiêu chí về trình độ, năng lực, phẩm chất chính trị, đạo đức, thái độ làm việc và kết quả thực hiện nhiệm vụ. Các khái niệm trọng tâm bao gồm: sử dụng công chức là quá trình bố trí, sắp xếp, phân công công việc và giải quyết chế độ chính sách nhằm phát huy tối đa năng lực của công chức; nguyên tắc sử dụng công chức bao gồm nguyên tắc Đảng lãnh đạo, lấy con người làm trung tâm, khoa học, khách quan, công bằng và kết hợp tiêu chuẩn chức danh với vị trí việc làm.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp, kết hợp nghiên cứu lý luận, phân tích tài liệu, khảo sát thực tiễn và thống kê. Nguồn dữ liệu chính gồm 84 phiếu khảo sát lấy ý kiến của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Hoài Nhơn, số liệu thống kê về cơ cấu, trình độ, thâm niên công tác của công chức từ năm 2016 đến 30/6/2021, cùng các văn bản pháp luật liên quan như Luật Cán bộ, Công chức năm 2008 và 2019, Nghị định số 138/2020/NĐ-CP.

Phương pháp phân tích bao gồm thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm, phân tích định tính các yếu tố ảnh hưởng và đánh giá thực trạng. Cỡ mẫu khảo sát 84 công chức được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Hoài Nhơn. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ năm 2016 đến năm 2021, với việc thu thập và phân tích dữ liệu thực tiễn nhằm phản ánh chính xác tình hình sử dụng công chức tại địa phương.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Cơ cấu và trình độ công chức: Số lượng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Hoài Nhơn có xu hướng ổn định từ năm 2016 đến 2021, với tỷ lệ công chức có trình độ đại học trở lên chiếm khoảng 75%, trong đó có khoảng 10% có trình độ thạc sĩ trở lên. Trình độ chuyên môn phù hợp với vị trí việc làm đạt khoảng 68%, còn lại có sự chênh lệch do bố trí chưa hợp lý.

  2. Phân công, bố trí công việc: Khoảng 60% công chức được phân công công việc phù hợp với năng lực và sở trường, tuy nhiên vẫn còn 40% công chức phản ánh việc bố trí chưa hợp lý, dẫn đến giảm hiệu quả công việc và động lực làm việc.

  3. Chế độ chính sách và khen thưởng: Việc thực hiện chế độ chính sách đối với công chức được đánh giá ở mức trung bình khá, với 55% công chức hài lòng về chế độ đãi ngộ, trong khi 45% còn băn khoăn về mức lương, phụ cấp và chính sách khen thưởng chưa kịp thời, chưa công bằng.

  4. Đánh giá và kỷ luật công chức: Công tác đánh giá công chức được thực hiện định kỳ hàng năm, tuy nhiên chỉ có khoảng 50% công chức cho rằng kết quả đánh giá phản ánh đúng năng lực và kết quả công việc. Việc xử lý kỷ luật còn chưa nghiêm minh, ảnh hưởng đến kỷ cương hành chính.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ việc chưa thực hiện đầy đủ nguyên tắc sử dụng công chức, đặc biệt là nguyên tắc khách quan, công bằng và khoa học trong phân công, bố trí công việc. So sánh với một số địa phương khác như huyện Phù Mỹ và tỉnh Phú Yên, nơi có tỷ lệ công chức được bố trí phù hợp lên đến 80%, thị xã Hoài Nhơn còn nhiều dư địa để cải thiện.

Việc chưa đồng bộ trong thực hiện chế độ chính sách và khen thưởng làm giảm động lực làm việc của công chức, tương tự như nhận định trong các nghiên cứu trước đây về công tác sử dụng công chức tại các cơ quan hành chính cấp huyện. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ công chức được bố trí phù hợp theo từng năm và biểu đồ tròn về mức độ hài lòng với chế độ chính sách.

Kết quả nghiên cứu khẳng định tầm quan trọng của việc nâng cao năng lực quản lý của người đứng đầu cơ quan, đồng thời cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hồ sơ, đánh giá công chức để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả. Những phát hiện này góp phần làm rõ thực trạng và đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng công chức tại thị xã Hoài Nhơn.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực công chức: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp và lý luận chính trị định kỳ, nhằm nâng cao trình độ và năng lực thực thi công vụ. Mục tiêu đạt tỷ lệ công chức có trình độ phù hợp với vị trí việc làm trên 85% trong vòng 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng Nội vụ thị xã phối hợp với các cơ sở đào tạo.

  2. Cải tiến công tác phân công, bố trí công việc: Áp dụng nguyên tắc “đúng người, đúng việc” dựa trên kết quả đánh giá năng lực và sở trường của công chức, đồng thời xây dựng hệ thống quản lý vị trí việc làm khoa học. Thời gian thực hiện trong 2 năm, nhằm giảm tỷ lệ công chức không phù hợp công việc xuống dưới 15%. Chủ thể thực hiện: Chủ tịch UBND thị xã và thủ trưởng các cơ quan chuyên môn.

  3. Hoàn thiện chính sách đãi ngộ và khen thưởng: Rà soát, điều chỉnh chính sách tiền lương, phụ cấp và khen thưởng để đảm bảo công bằng, kịp thời, tạo động lực làm việc cho công chức. Triển khai trong vòng 1 năm, với mục tiêu nâng cao mức độ hài lòng của công chức lên trên 75%. Chủ thể thực hiện: Ban Tổ chức Thị ủy và Phòng Tài chính – Kế hoạch.

  4. Nâng cao hiệu quả công tác đánh giá và kỷ luật công chức: Xây dựng quy trình đánh giá minh bạch, khách quan, kết hợp với việc xử lý kỷ luật nghiêm minh, công khai. Thực hiện trong 1 năm, nhằm đảm bảo 90% công chức được đánh giá chính xác và xử lý kỷ luật đúng quy định. Chủ thể thực hiện: Phòng Nội vụ và các cơ quan chuyên môn.

  5. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý công chức: Xây dựng hệ thống quản lý hồ sơ, đánh giá công chức trực tuyến, giúp tăng tính minh bạch và hiệu quả quản lý. Thời gian triển khai dự kiến 2 năm. Chủ thể thực hiện: UBND thị xã phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Bình Định.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo và quản lý các cơ quan hành chính cấp huyện: Giúp hiểu rõ thực trạng, nguyên tắc và các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng công chức, từ đó áp dụng vào công tác quản lý nhân sự tại địa phương.

  2. Cán bộ, công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện: Nắm bắt các tiêu chuẩn, quy trình sử dụng công chức, nâng cao nhận thức về quyền lợi, trách nhiệm và cơ hội phát triển nghề nghiệp.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý công: Cung cấp tài liệu tham khảo có hệ thống về công tác sử dụng công chức trong cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện, phục vụ nghiên cứu và học tập.

  4. Cơ quan hoạch định chính sách và đào tạo cán bộ công chức: Là cơ sở để xây dựng, điều chỉnh chính sách, chương trình đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với yêu cầu thực tiễn công tác sử dụng công chức.

Câu hỏi thường gặp

  1. Công chức là gì và vai trò của họ trong cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện?
    Công chức là công dân được tuyển dụng, bổ nhiệm vào các vị trí trong cơ quan nhà nước, chịu trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước. Họ là lực lượng nòng cốt tham mưu, giúp UBND cấp huyện quản lý các lĩnh vực kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh tại địa phương.

  2. Nguyên tắc quan trọng nhất trong sử dụng công chức là gì?
    Nguyên tắc Đảng lãnh đạo và lấy con người làm trung tâm được xem là quan trọng nhất, đảm bảo công tác sử dụng công chức phục vụ mục tiêu chính trị, phát huy tối đa năng lực, phẩm chất của từng cá nhân.

  3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng công chức?
    Bao gồm yếu tố chủ quan như năng lực, thái độ của công chức và người đứng đầu; yếu tố khách quan như hệ thống pháp luật, môi trường làm việc, kinh phí, cơ sở vật chất và ứng dụng công nghệ thông tin.

  4. Làm thế nào để đánh giá chính xác năng lực công chức?
    Đánh giá dựa trên các tiêu chí về trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp, kinh nghiệm, phẩm chất chính trị, đạo đức, thái độ làm việc và kết quả hoàn thành nhiệm vụ, kết hợp với phản hồi từ nơi công tác và nơi cư trú.

  5. Giải pháp nào giúp nâng cao động lực làm việc của công chức?
    Cải thiện chế độ đãi ngộ, khen thưởng kịp thời, bố trí công việc phù hợp năng lực, tạo cơ hội học tập, thăng tiến và xây dựng môi trường làm việc tích cực, đoàn kết.

Kết luận

  • Luận văn đã làm rõ cơ sở lý luận, thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác sử dụng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định từ năm 2016 đến 2021.
  • Phân tích số liệu cho thấy còn tồn tại nhiều hạn chế trong phân công, bố trí công việc và thực hiện chế độ chính sách đối với công chức.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng công chức, tập trung vào đào tạo, cải tiến công tác bố trí, hoàn thiện chính sách đãi ngộ, nâng cao công tác đánh giá và ứng dụng công nghệ thông tin.
  • Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ công chức và hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính cấp huyện.
  • Khuyến nghị các cơ quan chức năng và lãnh đạo địa phương triển khai các giải pháp trong vòng 1-3 năm tới để đạt được mục tiêu phát triển bền vững nguồn nhân lực hành chính nhà nước.

Quý độc giả và các nhà quản lý được mời tiếp cận và vận dụng kết quả nghiên cứu nhằm nâng cao hiệu quả công tác sử dụng công chức tại địa phương mình.