I. Tổng Quan Nghiên Cứu An Toàn Hiệu Quả Probiotic Bacimix
Ngày nay, việc sử dụng các chế phẩm sinh học, bao gồm cả probiotic, để hỗ trợ điều trị một số bệnh đường tiêu hóa và các bệnh lý khác ngày càng phổ biến. Probiotic được biết đến là chế phẩm chứa vi sinh vật sống, khi sử dụng với lượng thích hợp, mang lại lợi ích sức khỏe cho vật chủ. Chi Bacillus là một trong những chi vi sinh vật được nghiên cứu sử dụng nhiều nhất trong vai trò probiotic. Các nghiên cứu về chế phẩm probiotic đa chủng tại Việt Nam về độ an toàn và hiệu quả sử dụng còn khá khiêm tốn. Luận văn này tập trung vào nghiên cứu độ an toàn và hiệu quả của chế phẩm probiotic đa chủng BaciMix trên động vật thực nghiệm, hướng tới mục tiêu ứng dụng trong thực tế.
1.1. Giới Thiệu Chế Phẩm Probiotic Bacimix và Thành Phần
Chế phẩm BaciMix là sản phẩm của đề tài cấp quốc gia do Viện Vi sinh vật và Công nghệ sinh học, ĐHQGHN thực hiện. Chế phẩm có số lô sản xuất 0121 DL, ngày sản xuất 10/11/22, hạn sử dụng 10/01/2024 và được gia công sản xuất tại Nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP – Công ty CP Công nghệ Sinh phẩm Nam Việt. Chế phẩm BaciMix là chế phẩm probiotic đa chủng dạng bột chứa Bacillus subtilis BS 304.04 và Bacillus coagulans BC 304. Hai chủng này đang được lưu trữ và bảo quản tại Trung tâm Nguồn gen Vi sinh vật Quốc gia (VTCC), Viện Vi sinh vật và Công nghệ Sinh học, Đại học quốc gia Hà Nội.
1.2. Mục Tiêu Nghiên Cứu Đánh Giá An Toàn và Hiệu Quả
Mục tiêu của luận văn là đánh giá độ an toàn và hiệu quả của chế phẩm probiotic trên mô hình động vật thực nghiệm khi sử dụng chế phẩm probiotic BaciMix gồm hai loài Bacillus subtilis BS 304.04 và Bacillus coagulans BC 304. Nội dung luận văn bao gồm: Nghiên cứu, đánh giá độc tính cấp và độc tính bán trường diễn trên mô hình động vật thực nghiệm khi sử dụng chế phẩm probiotic BaciMix. Xác định sự biến động chỉ số Immunoglobulin A trong huyết thanh động vật thực nghiệm khi sử dụng chế phẩm probiotic BaciMix.
II. Tiêu Chuẩn Lịch Sử Nghiên Cứu Chế Phẩm Probiotic
Probiotic bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp, theo FAO/WHO (2001) gồm các vi sinh vật sống, khi đưa vào cơ thể với một số lượng thích hợp sẽ có lợi cho sức khỏe vật chủ. Những nghiên cứu về probiotic mới chỉ bắt đầu vào thế kỷ 20. Năm 1907, Elie Metchnikoff đã chứng minh việc tiêu thụ Lactobacillus sẽ hạn chế các nội độc tố của hệ vi sinh vật đường ruột. Các yêu cầu về chủng trong sản xuất chế phẩm probiotic cũng đã được xây dựng trong Dược điển V với các yêu cầu về nguồn gốc, tính an toàn, và hiệu quả.
2.1. Các Tiêu Chuẩn Quan Trọng Của Chủng Vi Khuẩn Probiotic
Có 4 yêu cầu quan trọng cho một chủng vi khuẩn probiotic theo khuyến cáo FAO/WHO là: (i) an toàn; (ii) chủng vi sinh vật có thể tồn tại và phát triển trong hệ tiêu hóa của vật chủ; (iii) ức chế vi sinh vật có hại cho vật chủ; (iv) chủng vi sinh vật làm tăng hiệu quả trao đổi chất và khả năng miễn dịch của vật chủ. Một trong những yêu cầu tiên quyết của vi sinh vật probiotic là phải an toàn cho vật chủ.
2.2. Yêu Cầu Về An Toàn Của Vi Sinh Vật Probiotic Theo WHO
Theo khuyến cáo của tổ chức y tế thế giới (WHO), vi sinh vật an toàn cho sản xuất probiotic cần có nguồn gốc, tên khoa học rõ ràng với một số yêu cầu cụ thể như: (i): thuộc nhóm GRAS (General Recornized as Safe); (ii) các chủng vi sinh vật có nguồn gốc phân lập từ ruột người và động vật hoặc từ thực phẩm lên men và được định danh thuộc đối tượng an toàn; và (iii) là nhóm các vi sinh vật được các tổ chức khoa học có năng lực bảo quản trong bộ sưu tập vi sinh vật, có tên khoa học, nguồn gốc và kết quả nghiên cứu đảm bảo an toàn sinh học (Bio Safety level 1).
III. Phương Pháp Đánh Giá Độc Tính Cấp Chế Phẩm Bacimix
Nghiên cứu trên mô hình động vật đã xuất hiện từ ít nhất 500 năm trước công nguyên. Mô hình động vật thí nghiệm (ĐVTN) được sử dụng để phát triển các phương pháp điều trị trong y tế, xác định độc tính của thuốc, kiểm tra độ an toàn cho các sản phẩm dành cho con người. Chuột bạch là loài gặm nhấm đã được thuần hóa và được sử dụng thí nghiệm nhiều nhất vì khối lượng cơ thể nhỏ, dễ kiểm soát, tập tính hiền lành, chu kỳ sinh sản ngắn, và bộ máy tiêu hóa gần giống người.
3.1. Lựa Chọn Mô Hình Động Vật Thí Nghiệm Phù Hợp
Mô hình động vật thí nghiệm (ĐVTN) được sử dụng để phát triển các phương pháp điều trị trong y tế, xác định độc tính của thuốc, kiểm tra độ an toàn cho các sản phẩm dành cho con người và các mục đích sử dụng y sinh, mục đích thương mại và chăm sóc sức khỏe khác. Theo trang Human Sociaty International, hằng năm có hơn 115 triệu cá thể động vật được sử dụng với mục đích thí nghiệm.
3.2. Ưu Điểm Của Chuột Bạch Trong Nghiên Cứu Độc Tính
Chuột bạch được sử dụng thí nghiệm nhiều nhất với các lý do sau đây: Khối lượng cơ thể nhỏ, dễ kiểm soát trong quá trình thí nghiệm; Tập tính hiền lành, đã được thuần hóa phù hợp với môi trường phòng thí nghiệm; Chu kỳ sinh sản ngắn, dễ dàng nhân giống; Đường hô hấp nhạy với các chất gây dị ứng nên được chúng được chọn lựa nhiều trong các nghiên cứu độc tính; Bộ máy tiêu hóa gần giống người, không thể tự tổng hợp một số chất cần thiết nên phù hợp với nghiên cứu dinh dưỡng.
IV. Kết Quả Thử Nghiệm Ảnh Hưởng Bacimix Đến IgA Chuột
Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của chế phẩm Bacimix tới chỉ số kháng thể IgA trên mô hình chuột khỏe mạnh và chuột bị tiêu chảy do kháng sinh. Kết quả cho thấy sự thay đổi về hàm lượng IgA trong huyết thanh chuột, cung cấp thông tin về hiệu quả của chế phẩm trong việc tăng cường miễn dịch. Các kết quả mô bệnh học đường ruột của chuột cũng được ghi nhận.
4.1. Ảnh Hưởng Của Bacimix Đến Chỉ Số IgA Trên Chuột Khỏe Mạnh
Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của chế phẩm Bacimix tới chỉ số kháng thể IgA trên mô hình chuột khỏe mạnh. Kết quả cho thấy sự thay đổi về hàm lượng IgA trong huyết thanh chuột, cung cấp thông tin về hiệu quả của chế phẩm trong việc tăng cường miễn dịch.
4.2. Tác Động Của Bacimix Đến IgA Trên Chuột Bị Tiêu Chảy
Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của chế phẩm Bacimix tới chỉ số kháng thể IgA trên mô hình chuột bị tiêu chảy do kháng sinh. Các kết quả mô bệnh học đường ruột của chuột cũng được ghi nhận.
V. Kết Luận Kiến Nghị Về Nghiên Cứu Probiotic Bacimix
Nghiên cứu cung cấp các thông tin quan trọng về độ an toàn và hiệu quả của chế phẩm probiotic BaciMix trên động vật thực nghiệm. Kết quả này là cơ sở để tiếp tục nghiên cứu và phát triển chế phẩm này trong thực tế, hướng tới ứng dụng trong lĩnh vực chăm sóc và bảo vệ sức khỏe động vật.
5.1. Tóm Tắt Kết Quả Nghiên Cứu Về An Toàn và Hiệu Quả
Nghiên cứu cung cấp các thông tin quan trọng về độ an toàn và hiệu quả của chế phẩm probiotic BaciMix trên động vật thực nghiệm. Các kết quả về độc tính cấp, độc tính bán trường diễn, và ảnh hưởng đến chỉ số IgA đã được ghi nhận.
5.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo và Ứng Dụng Thực Tế
Kết quả này là cơ sở để tiếp tục nghiên cứu và phát triển chế phẩm này trong thực tế, hướng tới ứng dụng trong lĩnh vực chăm sóc và bảo vệ sức khỏe động vật. Cần có thêm các nghiên cứu lâm sàng để đánh giá hiệu quả của chế phẩm trên động vật mục tiêu.
