Tổng quan nghiên cứu

Phát triển nhân lực là một trong những yếu tố then chốt thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Tại Việt Nam, chính sách phát triển nhân lực được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, thể hiện qua nhiều văn bản pháp luật và chiến lược phát triển nhân lực quốc gia giai đoạn 2011-2020. Tuy nhiên, trong thực tiễn, việc thực hiện các chính sách này còn tồn tại nhiều hạn chế như sự chưa đồng bộ trong chỉ đạo, bất cập trong công tác đào tạo và bồi dưỡng, cũng như thiếu hiệu quả trong công tác kiểm tra, đánh giá. Công ty Cổ phần FPT, với quy mô nhân lực gần 29.000 người tính đến cuối năm 2019, là một trong những doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ thông tin và viễn thông, được xem là đơn vị có chính sách phát triển nhân lực tương đối bài bản. Tuy nhiên, thực trạng cho thấy nguồn nhân lực chất lượng cao tại FPT vẫn chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu phát triển, đặc biệt trong các vị trí quản lý và chuyên môn cao. Luận văn tập trung nghiên cứu thực hiện chính sách phát triển nhân lực tại FPT trong giai đoạn 2017-2020, nhằm phân tích thực trạng, đánh giá hiệu quả và đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện chính sách đến năm 2025. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần hoàn thiện chính sách phát triển nhân lực tại doanh nghiệp, đồng thời hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của FPT trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cùng các quan điểm của Đảng và Nhà nước Việt Nam về chính sách công và phát triển nhân lực. Hai lý thuyết trọng tâm được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết chính sách công: Chính sách công được hiểu là chuỗi các quyết định của Nhà nước nhằm giải quyết các vấn đề xã hội theo mục tiêu xác định. Thực hiện chính sách là quá trình chuyển đổi các quyết định này thành các chương trình, thủ tục và hành động cụ thể để đạt được mục tiêu đề ra.

  2. Lý thuyết phát triển nhân lực: Phát triển nhân lực là quá trình nâng cao thể lực, trí lực, kỹ năng nghề nghiệp và phẩm chất con người, đồng thời điều chỉnh cơ cấu nhân lực phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Chính sách phát triển nhân lực bao gồm các biện pháp về giáo dục, đào tạo, tuyển dụng và sử dụng nhân lực nhằm tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao.

Các khái niệm chính được làm rõ gồm: chính sách phát triển nhân lực, thực hiện chính sách phát triển nhân lực, quy trình tổ chức thực hiện chính sách (gồm 7 bước từ xây dựng kế hoạch đến đánh giá, rút kinh nghiệm), và các nhân tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách như môi trường chính trị pháp luật, năng lực thực hiện, nguồn lực đảm bảo, nhận thức người lao động.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu định lượng và định tính:

  • Nguồn dữ liệu:

    • Dữ liệu sơ cấp: Thu thập thông tin qua phỏng vấn trực tiếp và khảo sát bằng bảng hỏi với 100 cán bộ nhân viên FPT thuộc các đơn vị khác nhau như Ủy ban Nhân sự và Lương thưởng, Ban Truyền thông, các công ty thành viên.
    • Dữ liệu thứ cấp: Nghiên cứu tài liệu, báo cáo, văn bản pháp luật, số liệu thống kê liên quan đến chính sách phát triển nhân lực và hoạt động của FPT.

  • Phương pháp phân tích:

    • Phân tích thống kê mô tả các số liệu thu thập được để đánh giá thực trạng thực hiện chính sách.
    • Phân tích so sánh giữa lý thuyết và thực tiễn nhằm xác định ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân.
    • Tổng hợp, đối chiếu các kết quả khảo sát với các văn bản pháp luật và chính sách hiện hành.

  • Timeline nghiên cứu:

    • Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2017-2020 để đánh giá thực trạng.
    • Đề xuất giải pháp và kế hoạch thực hiện đến năm 2025 nhằm nâng cao hiệu quả chính sách phát triển nhân lực tại FPT.

Cỡ mẫu khảo sát 100 người được chọn ngẫu nhiên từ các bộ phận chủ chốt đảm bảo tính đại diện và khách quan trong đánh giá.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng xây dựng kế hoạch triển khai chính sách:

    • 52% cán bộ đánh giá công tác xây dựng kế hoạch triển khai chính sách phát triển nhân lực tại FPT ở mức tốt và khá.
    • Tuy nhiên, 28% cho rằng kế hoạch dự kiến các mốc thời gian thực hiện còn yếu kém, ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả thực hiện.
    • Kế hoạch phân công, phối hợp thực hiện và theo dõi, kiểm tra được đánh giá cao với 68% ý kiến tích cực.

  2. Công tác phổ biến, tuyên truyền chính sách:

    • 78% cán bộ đánh giá tốt, khá về công tác phổ biến, tuyên truyền chính sách phát triển nhân lực.
    • Các hình thức truyền thông đa dạng như tạp chí nội bộ, website, mạng xã hội, sự kiện nội bộ giúp nâng cao nhận thức của nhân viên.
    • 81% cán bộ nhân viên nắm bắt và nhận thức đúng về chính sách, góp phần thúc đẩy thực hiện hiệu quả.

  3. Phân công, phối hợp thực hiện chính sách:

    • 61% đánh giá tốt, khá về công tác phân công, phối hợp thực hiện chính sách.
    • 83% cho rằng phân công phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị.
    • Tuy nhiên, chỉ 29% đánh giá cao việc xây dựng quy chế phối hợp, cho thấy thiếu hành lang pháp lý rõ ràng cho phối hợp giữa các bộ phận.

  4. Duy trì và điều chỉnh chính sách:

    • FPT duy trì chính sách tuyển dụng, thu hút và bồi dưỡng nhân tài với các chương trình quy hoạch cán bộ trẻ, sinh viên thực tập tài năng và thi trạng nguyên.
    • Việc duy trì chính sách được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo quyền lợi người lao động và phù hợp với định hướng phát triển của công ty.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy FPT đã xây dựng và thực hiện chính sách phát triển nhân lực tương đối bài bản, với sự quan tâm đặc biệt đến công tác truyền thông và phân công nhiệm vụ rõ ràng. Tuy nhiên, tồn tại một số hạn chế như kế hoạch triển khai chưa chi tiết về thời gian, thiếu quy chế phối hợp chính thức giữa các bộ phận, ảnh hưởng đến tính liên kết và hiệu quả thực hiện. So sánh với các nghiên cứu trong lĩnh vực chính sách công và phát triển nhân lực tại các doanh nghiệp khác, FPT có nhiều điểm mạnh về quy mô và sự đa dạng trong chính sách, nhưng cũng cần cải thiện tính hệ thống và đồng bộ trong tổ chức thực hiện. Việc duy trì chính sách tuyển dụng và phát triển nhân tài là điểm sáng, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tuy nhiên cần tăng cường đánh giá tác động và điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh chóng. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đánh giá các nội dung chính sách và bảng tổng hợp các chương trình phát triển nhân lực tiêu biểu tại FPT.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện kế hoạch triển khai chính sách

    • Xây dựng kế hoạch chi tiết với các mốc thời gian cụ thể và khối lượng công việc rõ ràng.
    • Tăng cường lấy ý kiến cán bộ nhân viên trong quá trình xây dựng kế hoạch để đảm bảo phù hợp với nhu cầu thực tế.
    • Chủ thể thực hiện: Ủy ban Nhân sự và Lương thưởng, Ban Điều hành.
    • Thời gian: Triển khai ngay từ năm 2023 và đánh giá định kỳ hàng năm.

  2. Xây dựng và ban hành quy chế phối hợp thực hiện chính sách

    • Thiết lập quy chế phối hợp chính thức giữa các đơn vị, bộ phận liên quan nhằm tăng cường sự phối hợp đồng bộ, tránh trùng chéo.
    • Chủ thể thực hiện: Hội đồng Quản trị, Ban Điều hành.
    • Thời gian: Hoàn thành trong quý 2 năm 2023.

  3. Tăng cường công tác truyền thông nội bộ

    • Đa dạng hóa hình thức truyền thông, tăng cường sử dụng nền tảng số và các sự kiện nội bộ để nâng cao nhận thức và sự tham gia của nhân viên.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Truyền thông.
    • Thời gian: Liên tục trong các năm 2023-2025.

  4. Đánh giá và điều chỉnh chính sách linh hoạt

    • Thiết lập hệ thống đánh giá hiệu quả thực hiện chính sách định kỳ, dựa trên các chỉ số về chất lượng nhân lực, tỷ lệ giữ chân nhân tài và mức độ hài lòng của nhân viên.
    • Chủ thể thực hiện: Ủy ban Nhân sự và Lương thưởng phối hợp Ban Kiểm soát.
    • Thời gian: Bắt đầu từ năm 2023, đánh giá 6 tháng/lần.

  5. Phát triển chương trình đào tạo và bồi dưỡng nhân lực chất lượng cao

    • Mở rộng các chương trình đào tạo kỹ năng số, quản lý dự án và lãnh đạo nhằm đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và cách mạng công nghiệp 4.0.
    • Chủ thể thực hiện: Ban Đào tạo và Phát triển nhân lực.
    • Thời gian: Triển khai từ năm 2023, hoàn thiện đến năm 2025.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý nhân sự các doanh nghiệp công nghệ

    • Lợi ích: Áp dụng các giải pháp thực tiễn trong xây dựng và thực hiện chính sách phát triển nhân lực, nâng cao hiệu quả quản trị nguồn nhân lực.
    • Use case: Xây dựng kế hoạch phát triển nhân lực phù hợp với chiến lược công ty.

  2. Các nhà hoạch định chính sách công và chuyên gia nghiên cứu chính sách phát triển nhân lực

    • Lợi ích: Tham khảo mô hình thực hiện chính sách tại doanh nghiệp lớn, từ đó đề xuất chính sách phù hợp cho các doanh nghiệp khác và khu vực công.
    • Use case: Phân tích thực trạng và đề xuất chính sách phát triển nhân lực quốc gia.

  3. Giảng viên và sinh viên ngành Chính sách công, Quản trị nhân lực

    • Lợi ích: Nắm bắt cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu thực tiễn về chính sách phát triển nhân lực trong doanh nghiệp.
    • Use case: Tham khảo tài liệu nghiên cứu, làm luận văn, đề tài khoa học.

  4. Các tổ chức đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

    • Lợi ích: Hiểu rõ nhu cầu và thực trạng phát triển nhân lực tại doanh nghiệp công nghệ, từ đó thiết kế chương trình đào tạo phù hợp.
    • Use case: Xây dựng chương trình đào tạo kỹ năng số, quản lý cho nhân viên doanh nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chính sách phát triển nhân lực là gì?
    Chính sách phát triển nhân lực là các quyết định và hành động của Nhà nước hoặc tổ chức nhằm nâng cao chất lượng, số lượng và cơ cấu nhân lực phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Ví dụ, chính sách đào tạo, tuyển dụng và sử dụng nhân lực chất lượng cao.

  2. Tại sao việc thực hiện chính sách phát triển nhân lực tại FPT còn tồn tại hạn chế?
    Nguyên nhân chính là do kế hoạch triển khai chưa chi tiết về thời gian, thiếu quy chế phối hợp chính thức giữa các bộ phận, và chưa có hệ thống đánh giá hiệu quả thực hiện chính sách định kỳ. Điều này làm giảm tính đồng bộ và hiệu quả trong thực hiện.

  3. FPT đã áp dụng những giải pháp nào để phát triển nhân lực?
    FPT có các chương trình quy hoạch cán bộ trẻ, tuyển chọn sinh viên thực tập tài năng, thi trạng nguyên nhằm thu hút và phát triển nhân tài. Đồng thời, công ty duy trì chính sách đãi ngộ hấp dẫn và tạo môi trường phát triển bản thân cho nhân viên.

  4. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Luận văn sử dụng phương pháp thống kê, phân tích tổng hợp và so sánh dựa trên dữ liệu sơ cấp (khảo sát, phỏng vấn) và dữ liệu thứ cấp (tài liệu, báo cáo). Cỡ mẫu khảo sát là 100 cán bộ nhân viên FPT được chọn ngẫu nhiên.

  5. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát triển nhân lực tại doanh nghiệp?
    Cần xây dựng kế hoạch chi tiết, ban hành quy chế phối hợp rõ ràng, tăng cường truyền thông nội bộ, đánh giá và điều chỉnh chính sách định kỳ, đồng thời phát triển các chương trình đào tạo phù hợp với xu hướng công nghệ và nhu cầu thị trường lao động.

Kết luận

  • Luận văn đã làm rõ cơ sở lý luận và thực trạng thực hiện chính sách phát triển nhân lực tại Công ty Cổ phần FPT giai đoạn 2017-2020, chỉ ra những ưu điểm và hạn chế trong tổ chức thực hiện.
  • Kết quả khảo sát cho thấy công tác xây dựng kế hoạch, phân công phối hợp và truyền thông chính sách được đánh giá tích cực, nhưng còn tồn tại điểm yếu về quy chế phối hợp và chi tiết kế hoạch thời gian.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát triển nhân lực tại FPT đến năm 2025, tập trung vào hoàn thiện kế hoạch, xây dựng quy chế phối hợp, tăng cường truyền thông và đánh giá định kỳ.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, góp phần nâng cao năng lực quản trị nhân lực tại FPT, đồng thời cung cấp cơ sở tham khảo cho các doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi, đánh giá hiệu quả và điều chỉnh linh hoạt để đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.

Hành động ngay hôm nay để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nâng tầm doanh nghiệp và góp phần phát triển bền vững đất nước!