I. Tổng quan Lãnh đạo Công tác Xây dựng Đảng trong CAND
Đại hội XIII của Đảng khẳng định vai trò lãnh đạo công tác xây dựng Đảng đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong lực lượng Công an Nhân dân (CAND), công tác này mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng, quyết định khả năng hoàn thành nhiệm vụ chính trị. Nghiên cứu lịch sử xây dựng Đảng trong CAND góp phần làm sáng tỏ lịch sử Đảng, đúc kết kinh nghiệm quý báu cho hiện tại và tương lai. Luận án này tập trung vào các Đảng bộ Trường Công an Nhân dân TP.HCM giai đoạn 2003-2020, một giai đoạn có nhiều thay đổi về tổ chức và hoạt động.
1.1. Lý do chọn đề tài và mục tiêu nghiên cứu luận án
Đề tài được chọn do tính cấp thiết của việc nghiên cứu lãnh đạo công tác xây dựng Đảng trong bối cảnh mới. Mục tiêu chính là nghiên cứu quá trình lãnh đạo của các đảng bộ trường CAND ở TP.HCM từ 2003-2020, đúc rút kinh nghiệm góp phần tăng cường công tác xây dựng Đảng tại các trường CAND giai đoạn tiếp theo. Tác giả nhấn mạnh sự cần thiết nghiên cứu các đảng bộ trường CAND ở TP.HCM nhằm làm sáng rõ quá trình các đảng bộ trường vừa tuân thủ và vận dụng chủ trương của Đảng, sự chỉ đạo của Đảng ủy Công an Trung ương vào thực tiễn xây dựng Đảng, vừa phát huy vai trò chủ động, phù hợp với đặc thù của các đơn vị hoạt động trên địa bàn phía Nam; đồng thời, đúc rút những kinh nghiệm có thể vận dụng vào thực tiễn xây dựng Đảng hiện nay, trước hết là cho các trường CAND phía Nam, là cần thiết.
1.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu công tác xây dựng Đảng
Đối tượng nghiên cứu là quá trình các Đảng bộ Trường Công an Nhân dân TP.HCM lãnh đạo công tác xây dựng Đảng giai đoạn 2003-2020. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào việc xây dựng chủ trương và hoạt động chỉ đạo, tổ chức thực hiện chủ trương trên các mặt chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Luận án giới hạn trong khung thời gian từ 2003 (thành lập Trường Đại học CSND và ANND) đến 2020 (kiện toàn tổ chức đảng, lập đảng bộ cấp trên cơ sở). Không gian nghiên cứu là các trường CAND có trụ sở chính tại TP.HCM: Đại học An ninh nhân dân (T04), Đại học Cảnh sát nhân dân (T05), Cao đẳng Cảnh sát nhân dân II (T10).
II. Thách thức Xây dựng Đảng trong lực lượng Công an TP
Luận án đối diện với thách thức làm rõ những yếu tố tác động đến quá trình lãnh đạo công tác xây dựng Đảng của các Đảng bộ Trường Công an Nhân dân TP.HCM. Các yếu tố này bao gồm bối cảnh chính trị - xã hội, yêu cầu nhiệm vụ của lực lượng CAND, đặc điểm của các trường CAND, và sự chỉ đạo của Đảng ủy Công an Trung ương. Xác định và phân tích đúng đắn những yếu tố này là cơ sở để đánh giá chính xác quá trình lãnh đạo và đề xuất giải pháp.
2.1. Yếu tố tác động giai đoạn 2003 2011 tới công tác xây dựng Đảng
Giai đoạn 2003-2011 chứng kiến sự phát triển nhanh chóng của các trường CAND ở TP.HCM. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về thành lập các trường đại học CAND đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng. Tuy nhiên, cũng có những khó khăn như cơ sở vật chất còn hạn chế, đội ngũ cán bộ, giảng viên chưa đáp ứng đủ yêu cầu. Các yếu tố bên ngoài như tình hình an ninh trật tự phức tạp cũng tác động không nhỏ đến công tác xây dựng Đảng. Theo tài liệu, “Từ năm 2003, khi Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 152/2003/QĐ- TTg ngày 28/7/2003 “Về việc thành lập Trường Đại học Cảnh sát nhân dân” [173] và Quyết định số 154/2003/QĐ-TTg ngày 30/7/2003 “Về việc thành lập Trường Đại học An ninh nhân dân” [174]. Các đảng bộ cơ sở trường CAND ở TPHCM trở thành tổ chức đảng lãnh đạo cơ sở giáo dục đại học độc lập.
2.2. Yếu tố tác động giai đoạn 2011 2020 ảnh hưởng xây dựng Đảng
Giai đoạn 2011-2020, các trường CAND tiếp tục được đầu tư, nâng cấp. Quyết định giao quyền cấp trên cơ sở cho Đảng ủy các trường đại học là một bước tiến quan trọng. Bên cạnh đó, yêu cầu về chất lượng đào tạo ngày càng cao, đòi hỏi công tác xây dựng Đảng phải đổi mới, nâng cao hiệu quả. Sự phát triển của công nghệ thông tin, mạng xã hội cũng đặt ra những thách thức mới cho công tác tư tưởng, chính trị. Năm 2011, khi Ban Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương ban hành Quyết định số 24-QĐ/ĐUCA(X13) và Quyết định số 25-QĐ/ĐUCA(X13), ngày 13/4/2011, “Về việc giao quyền cấp trên cơ sở” [99; 100] cho Đảng ủy Trường Đại học ANND và Đảng ủy Trường Đại học CSND. Các đảng bộ trường CAND ở TPHCM bước vào giai đoạn thí điểm xây dựng đảng bộ cấp trên cơ sở.
III. Phương pháp Đổi mới Lãnh đạo Xây dựng Đảng tại CAND
Luận án tập trung phân tích các phương pháp, giải pháp được Đảng bộ Trường Công an Nhân dân TP.HCM áp dụng để đổi mới lãnh đạo công tác xây dựng Đảng. Các giải pháp này bao gồm tăng cường công tác chính trị tư tưởng, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, đẩy mạnh kiểm tra giám sát, và chú trọng công tác tổ chức cán bộ. Phân tích hiệu quả của từng giải pháp là một nhiệm vụ quan trọng của luận án. Việc triển khai mô hình tổ chức bộ máy mới cũng là một trong những phương pháp nghiên cứu.
3.1. Chủ trương và chỉ đạo thực hiện công tác xây dựng Đảng 2003 2011
Giai đoạn 2003-2011, các Đảng bộ Trường Công an Nhân dân TP.HCM tập trung xây dựng chủ trương, nghị quyết về công tác xây dựng Đảng. Các chủ trương này bám sát đường lối của Đảng, sự chỉ đạo của Đảng ủy Công an Trung ương, đồng thời phù hợp với đặc điểm của các trường CAND. Luận án đi sâu vào phân tích nội dung, cách thức triển khai và hiệu quả của các chủ trương này. Chủ trương và quá trình chỉ đạo thực hiện công tác xây dựng Đảng của các đảng bộ trường Công an nhân dân ở Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2003 đến năm 2011.
3.2. Chủ trương và chỉ đạo thực hiện công tác xây dựng Đảng 2011 2020
Giai đoạn 2011-2020, các Đảng bộ Trường Công an Nhân dân TP.HCM tiếp tục đổi mới chủ trương, biện pháp lãnh đạo công tác xây dựng Đảng. Các chủ trương này tập trung vào nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên, tăng cường giáo dục lý luận chính trị, và đẩy mạnh đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí. Luận án đánh giá mức độ phù hợp và tính hiệu quả của các chủ trương này. Chủ trương và quá trình chỉ đạo thực hiện công tác xây dựng Đảng của các đảng bộ trường Công an nhân dân ở Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2011 đến năm 2020.
IV. Thực tiễn Hiệu quả xây dựng Đảng tại các trường CAND
Luận án đánh giá khách quan, toàn diện hiệu quả của công tác xây dựng Đảng tại các Trường Công an Nhân dân TP.HCM giai đoạn 2003-2020. Đánh giá dựa trên các tiêu chí cụ thể như: sự vững mạnh về chính trị tư tưởng, năng lực lãnh đạo của cấp ủy, chất lượng đội ngũ đảng viên, và kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị. Luận án cũng chỉ ra những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân.
4.1. Nhận xét về quá trình lãnh đạo công tác xây dựng Đảng
Luận án đưa ra những nhận xét tổng quan về quá trình lãnh đạo công tác xây dựng Đảng của các Đảng bộ Trường Công an Nhân dân TP.HCM. Nhận xét tập trung vào những thành công, hạn chế và bài học kinh nghiệm. Các nhận xét này dựa trên cơ sở phân tích dữ liệu, tài liệu và kết quả khảo sát thực tế. Các đảng bộ trường CAND ở TPHCM lãnh đạo công tác xây dựng Đảng thời gian qua, làm sáng rõ quá trình các đảng bộ trường vừa tuân thủ và vận dụng chủ trương của Đảng, sự chỉ đạo của Đảng ủy Công an Trung ương vào thực tiễn xây dựng Đảng, vừa phát huy vai trò chủ động, phù hợp với đặc thù của các đơn vị hoạt động trên địa bàn phía Nam.
4.2. Một số kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn xây dựng Đảng
Trên cơ sở phân tích quá trình lãnh đạo công tác xây dựng Đảng, luận án đúc rút một số kinh nghiệm có giá trị tham khảo. Kinh nghiệm tập trung vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, và tăng cường kiểm tra giám sát. Các kinh nghiệm này có thể được vận dụng vào thực tiễn xây dựng Đảng tại các trường CAND khác. Nghiên cứu công tác xây dựng Đảng trong các trường CAND, do đó, có ý nghĩa góp phần làm sáng rõ lịch sử công tác xây dựng Đảng trong CAND Việt Nam; đồng thời, có thể đúc kết các kinh nghiệm hay có thể vận dụng vào công tác xây dựng Đảng nói chung và xây dựng Đảng trong lực lượng CAND nói riêng, trong hiện tại và tương lai.
V. Kết luận Tương lai công tác xây dựng Đảng tại CAND
Luận án kết luận về tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng đối với sự phát triển của lực lượng CAND. Trên cơ sở những thành công và hạn chế đã được phân tích, luận án đề xuất một số giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng tại các trường CAND trong tình hình mới. Các giải pháp, kiến nghị này hướng đến việc xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
5.1. Đề xuất giải pháp tăng cường xây dựng Đảng tại CAND
Luận án đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi để tăng cường công tác xây dựng Đảng tại các trường CAND. Các giải pháp tập trung vào việc nâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy, chất lượng đội ngũ đảng viên, và hiệu quả công tác kiểm tra giám sát. Đề xuất dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn, có tính khả thi cao. Luận án cung cấp luận cứ khoa học phục vụ hoạt động lãnh đạo, tham mưu của cấp ủy, đơn vị chức năng trong đề xuất chủ trương, biện pháp nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng tại các trường CAND trong tình hình mới.
5.2. Kiến nghị với Đảng ủy Công an Trung ương
Luận án đưa ra một số kiến nghị với Đảng ủy Công an Trung ương nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công tác xây dựng Đảng tại các trường CAND. Các kiến nghị tập trung vào việc hoàn thiện cơ chế chính sách, tăng cường đầu tư nguồn lực, và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác Đảng. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài nghiên cứu Kết quả của luận án góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho lĩnh vực nghiên cứu về lịch sử công tác xây dựng Đảng trong CAND, giúp các đơn vị chức năng trong CAND tham khảo, phục vụ tham mưu các chủ trương, chính sách, kế hoạch, chương trình, biện pháp tiếp tục hoàn thiện tổ chức đảng, tổ chức bộ máy các trường CAND trong tình hình mới.
