Kiểm Soát Chi Thường Xuyên Ngân Sách Nhà Nước Qua Kho Bạc Nhà Nước Kiến Tường, Tỉnh Long An

• Tác giả: Võ Thị Trùng Dương
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Hiền
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Công Nghiệp Long An
• Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
• Đề tài: Kiểm Soát Chi Thường Xuyên Ngân Sách Nhà Nước Qua Kho Bạc Nhà Nước Kiến Tường, Tỉnh Long An
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Long An

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. PHẦN MỞ ĐẦU
• 1.1. Sự cần thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2.1. Mục tiêu chung
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. Đối tượng nghiên cứu
• 1.4. Phạm vi nghiên cứu
• 1.4.1. Phạm vi về không gian địa điểm
• 1.4.2. Phạm vi về thời gian
• 1.5. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.6. Những đóng góp mới của luận văn
• 1.6.1. Đóng góp về phương diện khoa học
• 1.6.2. Đóng góp về phương diện thực tiễn
• 1.7. Phương pháp nghiên cứu
• 1.8. Tổng quan các công trình nghiên cứu trước
• 1.9. Kết cấu luận văn
• 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VÀ KIỂM SOÁT CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC
• 2.1. Tổng quan về chi ngân sách nhà nước
• 2.2. Khái niệm Ngân sách Nhà nước
• 2.3. Khái niệm và bản chất chi ngân sách nhà nước
• 2.4. Đặc điểm của chi ngân sách nhà nước
• 2.5. Nội dung (hay cơ cấu) chi ngân sách Nhà nước
• 2.6. Chu trình quản lý chi ngân sách Nhà nước
• 2.7. Quyết toán chi ngân sách Nhà nước
• 2.8. Các hành vi bị cấm trong chi ngân sách Nhà nước
• 2.9. Chi thường xuyên ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước
• 2.9.1. Chi thường xuyên ngân sách Nhà nước
• 2.9.2. Hệ thống Kho bạc Nhà nước Việt Nam
• 2.10. Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước
• 2.10.1. Nguyên tắc kiểm soát chi, thanh toán các khoản chi ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước
• 2.10.2. Phương thức chi trả các khoản chi Ngân sách Nhà nước
• 2.10.3. Nội dung kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước
• 2.10.4. Quy trình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước
• 2.10.5. Hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước
• 2.10.5.1. Như thế nào là kiểm soát chi thường xuyên có hiệu quả
• 2.10.6. Sự cần thiết nâng cao hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước
• 2.10.7. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua KBNN
• 2.10.8. Các nhân tố ảnh hưởng hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước
• 2.10.9. Kinh nghiệm kiểm soát chi thường xuyên của một số Kho bạc nhà nước cấp huyện
• 2.11. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 3. THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI KHO BẠC NHÀ NƯỚC KIẾN TƯỜNG TỈNH LONG AN
• 3.1. Giới thiệu về Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An
• 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển
• 3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn
• 3.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý
• 3.1.4. Mối quan hệ các đối tượng với Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An
• 3.1.5. Khái quát kết quả hoạt động của Kho bạc Nhà nước Kiến Tường tỉnh Long An
• 3.2. Thực trạng hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An giai đoạn 2017-2019
• 3.2.1. Cơ sở pháp lý của công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An
• 3.2.2. Quy định về nguyên tắc, nội dung, quy trình tổ chức kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An giai đoạn 2017-2019
• 3.2.3. Thực trạng hiệu kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An giai đoạn 2017-2019
• 3.2.4. Đánh giá kết quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2019
• 3.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 4. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KIỂM SOÁT CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI KHO BẠC NHÀ NƯỚC KIẾN TƯỜNG TỈNH LONG AN
• 4.1. Định hướng, mục tiêu về kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An
• 4.1.1. Định hướng, mục tiêu chung của Kho bạc Nhà nước
• 4.1.2. Mục tiêu thực hiện kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An
• 4.2. Các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An trong thời gian tới
• 4.2.1. Tuân thủ qui trình kiểm soát chi ngân sách Nhà nước một cách nghiêm túc
• 4.2.2. Tăng cường thanh toán trực tiếp từ Kho bạc Nhà nước cho người cung cấp hàng hóa, dịch vụ và mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt
• 4.2.3. Áp dụng quy trình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước theo kết quả đầu ra
• 4.2.4. Phối hợp với cơ quan Tài chính và các đơn vị sử dụng ngân sách trong kiểm soát chi Ngân sách Nhà nước
• 4.2.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ nhân viên của Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An
• 4.2.6. Kiến nghị đối với Uỷ Ban Nhân Dân Thị xã Kiến Tường Tỉnh Long An
• 4.2.7. Kiến nghị đối với Phòng Tài chính thị xã Kiến Tường tỉnh Long An
• 4.2.8. Kiến nghị đối với Kho Bạc Nhà nước tỉnh Long An
• 4.2.9. Kiến nghị đối với các đơn vị dự toán trên địa bàn thị xã Kiến Tường
• 4.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Kiểm Soát Chi Ngân Sách Nhà Nước Hiện Nay

Chi ngân sách nhà nước (NSNN) đóng vai trò quan trọng trong việc điều hành kinh tế vĩ mô. Quản lý và sử dụng hiệu quả các khoản chi NSNN có ý nghĩa lớn về kinh tế và xã hội. Điều này góp phần nâng cao nguồn lực tài chính, thúc đẩy phát triển kinh tế, đồng thời là biện pháp hữu hiệu để thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, ổn định xã hội và nâng cao đời sống nhân dân. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 861/QĐ-TTg về tăng cường kiểm soát chi thường xuyên NSNN, giao nhiệm vụ cho Kho bạc Nhà nước (KBNN) thực hiện. Mục tiêu là đảm bảo chi ngân sách đúng mục tiêu, tiết kiệm, hiệu quả, đồng thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hiện tượng gây lãng phí, thất thoát NSNN. Do đó, việc nghiên cứu và hoàn thiện công tác kiểm soát chi là vô cùng cần thiết.

1.1. Khái niệm và vai trò của Ngân Sách Nhà Nước

Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một năm. NSNN đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết kinh tế, ổn định xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh. Việc quản lý và sử dụng hiệu quả NSNN là trách nhiệm của toàn bộ hệ thống chính trị và người dân. Theo Luật Ngân sách nhà nước, NSNN phải được quản lý chặt chẽ, công khai, minh bạch và hiệu quả.

1.2. Tầm quan trọng của Kiểm Soát Chi Ngân Sách Nhà Nước

Kiểm soát chi ngân sách nhà nước là quá trình giám sát, kiểm tra việc sử dụng NSNN, đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật, tiết kiệm và hiệu quả. KSC giúp ngăn chặn các hành vi lãng phí, tham nhũng, thất thoát NSNN, đồng thời nâng cao trách nhiệm giải trình của các đơn vị sử dụng ngân sách. KSC hiệu quả góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và phát triển bền vững.

II. Thực Trạng Kiểm Soát Chi Tại Kho Bạc Nhà Nước Long An

Trong những năm qua, kiểm soát chi thường xuyên NSNN qua KBNN Long An nói chung và KBNN Kiến Tường nói riêng đã có những chuyển biến tích cực. Cơ chế KSC từng bước được cụ thể hóa theo hướng hiệu quả, chặt chẽ và đúng mục đích. Các khoản chi sai nguyên tắc, chế độ tài chính bị KBNN kiên quyết từ chối, góp phần làm lành mạnh nền tài chính, nâng cao tính công khai, minh bạch trong sử dụng NSNN. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những hạn chế như sử dụng NSNN chưa thực sự hiệu quả, còn tình trạng lãng phí, chi sai chế độ. Dự toán còn điều chỉnh bổ sung nhiều, mang nặng tính xin cho. Bên cạnh đó, trình độ chuyên môn của cán bộ KBNN còn hạn chế, các công cụ kiểm soát chi chưa đồng bộ.

2.1. Ưu điểm trong Kiểm Soát Chi Ngân Sách Nhà Nước

Cơ chế kiểm soát chi ngày càng được hoàn thiện, đảm bảo tính hiệu quả và chặt chẽ. KBNN đã chủ động từ chối thanh toán các khoản chi không đúng quy định, góp phần ngăn chặn lãng phí và thất thoát NSNN. Công tác KSC đã góp phần nâng cao tính công khai, minh bạch trong việc sử dụng NSNN. Các quy trình nghiệp vụ được chuẩn hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị sử dụng ngân sách.

2.2. Hạn chế và thách thức trong Kiểm Soát Chi

Việc sử dụng NSNN chưa thực sự hiệu quả, vẫn còn tình trạng lãng phí và chi sai chế độ. Trình độ chuyên môn của một số cán bộ KBNN còn hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác KSC. Các công cụ KSC chưa đồng bộ, gây khó khăn cho việc kiểm tra, giám sát. Dự toán ngân sách còn nhiều bất cập, thường xuyên phải điều chỉnh bổ sung.

2.3. Cơ sở pháp lý của công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước

Công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Kiến Tường Tỉnh Long An được thực hiện dựa trên các văn bản pháp lý như: Luật Ngân sách Nhà nước, các Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính, các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản pháp luật khác có liên quan. Các văn bản này quy định rõ về nguyên tắc, nội dung, quy trình tổ chức kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước.

III. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Kiểm Soát Chi Tại Kiến Tường

Để nâng cao hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên NSNN tại KBNN Kiến Tường, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, cần tuân thủ nghiêm túc quy trình KSC, tăng cường thanh toán trực tiếp từ KBNN cho người cung cấp hàng hóa, dịch vụ, mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt. Áp dụng quy trình KSC theo kết quả đầu ra, phối hợp chặt chẽ với cơ quan Tài chính và các đơn vị sử dụng ngân sách. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ KBNN, đảm bảo đủ năng lực chuyên môn để thực hiện tốt công tác KSC.

3.1. Tuân thủ quy trình Kiểm Soát Chi Ngân Sách Nhà Nước

Việc tuân thủ nghiêm túc quy trình kiểm soát chi là yếu tố then chốt để đảm bảo tính chính xác, minh bạch và hiệu quả. Cán bộ KBNN cần nắm vững các quy định, quy trình nghiệp vụ, thực hiện đầy đủ các bước kiểm tra, đối chiếu chứng từ, hồ sơ. Đồng thời, cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy trình KSC, kịp thời phát hiện và xử lý các sai phạm.

3.2. Tăng cường thanh toán trực tiếp và không dùng tiền mặt

Thanh toán trực tiếp từ KBNN cho người cung cấp hàng hóa, dịch vụ giúp giảm thiểu rủi ro thất thoát, tham nhũng. Mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt giúp tăng tính minh bạch, giảm chi phí giao dịch và tạo điều kiện thuận lợi cho việc kiểm tra, giám sát. Cần khuyến khích các đơn vị sử dụng ngân sách và người dân sử dụng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.

3.3. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ nhân viên của Kho bạc Nhà nước

Đội ngũ cán bộ nhân viên của Kho bạc Nhà nước cần được đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Cần chú trọng đào tạo về các quy định pháp luật mới, các kỹ năng kiểm tra, giám sát và các công cụ hỗ trợ công tác kiểm soát chi. Đồng thời, cần xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức tốt, liêm khiết, trung thực và trách nhiệm.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Kiểm Soát Chi Tại Kho Bạc Kiến Tường

Việc áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả kiểm soát chi cần được thực hiện một cách linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế của KBNN Kiến Tường. Cần tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để triển khai các giải pháp một cách đồng bộ, hiệu quả. Đồng thời, cần thường xuyên đánh giá, rút kinh nghiệm để điều chỉnh các giải pháp cho phù hợp với tình hình thực tế.

4.1. Phối hợp với cơ quan Tài chính và các đơn vị sử dụng ngân sách

Sự phối hợp chặt chẽ giữa KBNN, cơ quan Tài chính và các đơn vị sử dụng ngân sách là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả công tác KSC. Cần tăng cường trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và phối hợp giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện. Đồng thời, cần xây dựng cơ chế phối hợp rõ ràng, quy định trách nhiệm cụ thể của từng bên.

4.2. Áp dụng quy trình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước theo kết quả đầu ra

Quy trình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách Nhà nước theo kết quả đầu ra là một phương pháp hiệu quả để đảm bảo tính hiệu quả và trách nhiệm giải trình của các đơn vị sử dụng ngân sách. Phương pháp này tập trung vào việc đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ được giao, thay vì chỉ kiểm tra các chứng từ, hồ sơ. Điều này giúp nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách và đảm bảo các mục tiêu, nhiệm vụ được thực hiện đúng tiến độ và chất lượng.

V. Đánh Giá Hiệu Quả Kiểm Soát Chi Ngân Sách Nhà Nước Hiện Nay

Đánh giá hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên NSNN là việc làm cần thiết để xác định những thành công, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế. Từ đó, có thể đưa ra các giải pháp khắc phục và nâng cao hiệu quả công tác KSC trong thời gian tới. Việc đánh giá cần được thực hiện một cách khách quan, toàn diện và dựa trên các tiêu chí cụ thể.

5.1. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước

Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước bao gồm: Tỷ lệ chi đúng mục đích, tỷ lệ tiết kiệm chi, số lượng các vụ việc vi phạm bị phát hiện và xử lý, mức độ hài lòng của các đơn vị sử dụng ngân sách. Các chỉ tiêu này cần được định lượng cụ thể để có thể so sánh, đánh giá một cách khách quan.

5.2. Các nhân tố ảnh hưởng hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước

Các nhân tố ảnh hưởng hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước bao gồm: Trình độ chuyên môn của cán bộ KBNN, chất lượng quy trình KSC, sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị liên quan, hệ thống thông tin và công nghệ hỗ trợ công tác KSC. Cần phân tích kỹ các nhân tố này để có thể đưa ra các giải pháp phù hợp.

VI. Kết Luận và Triển Vọng Kiểm Soát Chi Ngân Sách Tương Lai

Công tác kiểm soát chi thường xuyên NSNN tại KBNN Kiến Tường đã đạt được những kết quả nhất định, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng NSNN. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức đặt ra, đòi hỏi cần tiếp tục đổi mới, hoàn thiện công tác KSC để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác quản lý tài chính công. Với sự nỗ lực của toàn hệ thống KBNN, công tác KSC sẽ ngày càng hiệu quả hơn, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

6.1. Tóm tắt các giải pháp và kiến nghị

Các giải pháp và kiến nghị đã được đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên NSNN tại KBNN Kiến Tường. Các giải pháp này tập trung vào việc hoàn thiện quy trình KSC, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị liên quan và ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác KSC.

6.2. Triển vọng và hướng đi trong tương lai

Trong tương lai, công tác kiểm soát chi thường xuyên NSNN cần tiếp tục được đổi mới theo hướng hiện đại, hiệu quả và minh bạch. Cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác KSC, xây dựng hệ thống thông tin quản lý tài chính công đồng bộ, tích hợp. Đồng thời, cần nâng cao năng lực kiểm tra, giám sát của KBNN, đảm bảo việc sử dụng NSNN đúng mục đích, tiết kiệm và hiệu quả.

Tổng quan nghiên cứu

Chi ngân sách nhà nước (NSNN) là một trong những công cụ quan trọng trong điều hành kinh tế vĩ mô, có ảnh hưởng sâu rộng đến phát triển kinh tế - xã hội và hệ thống tài chính quốc gia. Trong đó, chi thường xuyên chiếm tỷ trọng lớn nhất, đóng vai trò thiết yếu trong duy trì hoạt động của bộ máy nhà nước và thực hiện các chính sách xã hội. Tại Kho bạc Nhà nước (KBNN) Kiến Tường, tỉnh Long An, tổng chi thường xuyên NSNN giai đoạn 2017-2019 bình quân chiếm khoảng 72% tổng chi NSNN, với mức chi thường xuyên tăng từ 284 tỷ đồng năm 2017 lên 301 tỷ đồng năm 2019, tương ứng tăng trưởng 3,08% năm 2019 so với năm trước. Tuy nhiên, việc sử dụng ngân sách chưa thực sự hiệu quả, còn tồn tại tình trạng chi sai chế độ, lãng phí và điều chỉnh dự toán nhiều lần, đặt ra yêu cầu cấp thiết về nâng cao hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên NSNN.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là hệ thống hóa cơ sở lý luận về kiểm soát chi thường xuyên NSNN, đánh giá thực trạng công tác kiểm soát chi tại KBNN Kiến Tường trong giai đoạn 2017-2019, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên trong thời gian tới. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại KBNN Kiến Tường, tỉnh Long An, trong khoảng thời gian từ năm 2017 đến năm 2019. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nước, nâng cao tính minh bạch, tiết kiệm và hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính công, đồng thời hỗ trợ cải cách hành chính và hiện đại hóa hệ thống KBNN Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản lý ngân sách nhà nước và lý thuyết kiểm soát chi ngân sách. Lý thuyết quản lý ngân sách nhà nước tập trung vào các khái niệm về ngân sách, chi ngân sách, đặc biệt là chi thường xuyên, bao gồm các khoản chi tiền lương, chi mua sắm hàng hóa, dịch vụ và chi chuyển giao thường xuyên. Lý thuyết kiểm soát chi ngân sách nhấn mạnh nguyên tắc kiểm soát chi, quy trình kiểm soát chi thường xuyên qua KBNN, bao gồm kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ của chứng từ, đảm bảo chi đúng mục đích, đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức.

Ba khái niệm chính được sử dụng trong nghiên cứu gồm: (1) Chi thường xuyên ngân sách nhà nước, (2) Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước, (3) Hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên. Ngoài ra, mô hình đánh giá hiệu quả kiểm soát chi dựa trên các chỉ tiêu như doanh số chi thường xuyên qua KBNN, số lượng hồ sơ giải quyết đúng hạn, số tiền từ chối cấp phát do sai phạm, tỷ lệ dư tạm ứng so với tổng chi thường xuyên và mức độ hài lòng của khách hàng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Về định tính, tác giả áp dụng phương pháp diễn dịch, quy nạp để hệ thống hóa cơ sở lý luận và phân tích thực trạng công tác kiểm soát chi thường xuyên tại KBNN Kiến Tường. Về định lượng, nghiên cứu thu thập số liệu thống kê từ báo cáo chi NSNN qua KBNN Kiến Tường giai đoạn 2017-2019, với cỡ mẫu gồm toàn bộ 72 đơn vị sử dụng ngân sách trên địa bàn, bao gồm 9 đơn vị ngân sách trung ương và 63 đơn vị ngân sách địa phương.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp thống kê mô tả, so sánh theo chuỗi thời gian để đánh giá xu hướng chi thường xuyên, tỷ trọng các khoản chi và hiệu quả kiểm soát chi. Ngoài ra, tác giả khảo sát, phỏng vấn cán bộ KBNN và các đơn vị sử dụng ngân sách để làm rõ các nguyên nhân tồn tại và đề xuất giải pháp. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 12/2018 đến tháng 6/2019.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ trọng chi thường xuyên cao và tăng dần: Tổng chi thường xuyên NSNN qua KBNN Kiến Tường chiếm bình quân 72% tổng chi NSNN trong giai đoạn 2017-2019. Cụ thể, chi thường xuyên tăng từ 284 tỷ đồng năm 2017 lên 301 tỷ đồng năm 2019, tương ứng tăng 5,99% trong ba năm. Tỷ lệ chi thường xuyên so với tổng chi giảm nhẹ từ 77,81% năm 2017 xuống 67,3% năm 2019, cho thấy có sự điều chỉnh theo hướng giảm chi thường xuyên.

2. Cơ cấu chi thường xuyên chủ yếu cho chi thanh toán cá nhân: Các khoản chi thanh toán cho cá nhân (tiền lương, phụ cấp, tiền thưởng) chiếm tỷ trọng lớn nhất, bình quân 53,59% tổng chi thường xuyên, tăng nhẹ từ 52,82% năm 2017 lên 54% năm 2019. Các khoản chi nghiệp vụ chuyên môn chiếm khoảng 19,66%, ổn định qua các năm. Chi mua sắm, sửa chữa chiếm khoảng 10,71%, phản ánh nhu cầu trang bị, bảo trì thiết bị còn cao.

3. Hiệu quả kiểm soát chi còn hạn chế: Mặc dù KBNN Kiến Tường đã từ chối thanh toán nhiều khoản chi sai quy định với số tiền hàng tỷ đồng mỗi năm, nhưng vẫn tồn tại tình trạng điều chỉnh dự toán nhiều lần, chi sai chế độ và lãng phí ngân sách. Số dư tạm ứng chi thường xuyên còn cao, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn. Ngoài ra, trình độ chuyên môn của cán bộ kiểm soát chi chưa đồng đều, công cụ kiểm soát chưa đồng bộ và hệ thống công nghệ thông tin chưa hoàn thiện.

4. Kinh nghiệm từ các KBNN cấp huyện khác: KBNN Huyện Châu Thành và Bến Lức, tỉnh Long An đã áp dụng hiệu quả các biện pháp như cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao năng lực cán bộ và phối hợp chặt chẽ với các đơn vị sử dụng ngân sách, góp phần nâng cao hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên. Tỷ lệ hài lòng của khách hàng tại các đơn vị này đạt trên 95%.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy chi thường xuyên NSNN tại KBNN Kiến Tường chiếm tỷ trọng lớn, phản ánh vai trò quan trọng của chi thường xuyên trong duy trì hoạt động bộ máy nhà nước và thực hiện các chính sách xã hội. Tuy nhiên, tỷ lệ chi thường xuyên cao cũng cho thấy chưa đạt được mục tiêu giảm chi thường xuyên, tăng chi đầu tư phát triển theo chính sách tài chính công hiện đại.

Việc chi thanh toán cá nhân chiếm tỷ trọng lớn phù hợp với xu hướng cải cách tiền lương và tinh giản biên chế, tuy nhiên cần kiểm soát chặt chẽ để tránh lãng phí. Các khoản chi nghiệp vụ chuyên môn và mua sắm, sửa chữa phản ánh nhu cầu nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn và trang thiết bị, cần được quản lý hiệu quả.

Hiệu quả kiểm soát chi còn hạn chế do nhiều nguyên nhân như hệ thống văn bản pháp lý chưa đồng bộ, trình độ cán bộ chưa đồng đều, công nghệ thông tin chưa phát triển đầy đủ và ý thức chấp hành của đơn vị sử dụng ngân sách chưa nghiêm túc. So sánh với các KBNN cấp huyện khác cho thấy việc áp dụng công nghệ thông tin và cải cách thủ tục hành chính là yếu tố then chốt nâng cao hiệu quả kiểm soát chi.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện xu hướng chi thường xuyên và cơ cấu chi theo nhóm mục, bảng tổng hợp số liệu từ chối thanh toán và tỷ lệ hài lòng khách hàng để minh họa hiệu quả kiểm soát chi.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kiểm soát chi ngân sách: Tăng cường giám sát, kiểm tra hồ sơ chứng từ, đảm bảo chi đúng mục đích, đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức. Thời gian thực hiện: ngay lập tức và liên tục. Chủ thể thực hiện: KBNN Kiến Tường phối hợp với các đơn vị sử dụng ngân sách.

2. Tăng cường thanh toán trực tiếp và mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt: Áp dụng thanh toán chuyển khoản trực tiếp cho người cung cấp hàng hóa, dịch vụ và cá nhân hưởng lương để giảm thiểu rủi ro thất thoát, nâng cao tính minh bạch. Thời gian thực hiện: trong vòng 12 tháng tới. Chủ thể thực hiện: KBNN Kiến Tường phối hợp với Ngân hàng và các đơn vị sử dụng ngân sách.

3. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm soát chi: Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, cập nhật kiến thức pháp luật và công nghệ thông tin cho cán bộ kiểm soát chi. Thời gian thực hiện: định kỳ hàng năm. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo KBNN Kiến Tường và các cơ quan đào tạo chuyên ngành.

4. Ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại: Xây dựng hệ thống quản lý hồ sơ điện tử, giao nhận hồ sơ qua mạng, theo dõi mẫu dấu, chữ ký và kiểm soát chi theo chế độ tự động để nâng cao hiệu quả và giảm thủ tục hành chính. Thời gian thực hiện: 18-24 tháng. Chủ thể thực hiện: KBNN Kiến Tường phối hợp với Bộ Tài chính và các đơn vị công nghệ.

5. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tài chính, UBND và đơn vị sử dụng ngân sách: Tham mưu ban hành các văn bản pháp lý, quy định cụ thể về quản lý chi thường xuyên, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện. Thời gian thực hiện: liên tục. Chủ thể thực hiện: KBNN Kiến Tường, UBND Thị xã Kiến Tường, Phòng Tài chính.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý và nhân viên Kho bạc Nhà nước: Nghiên cứu giúp nâng cao hiểu biết về quy trình, nguyên tắc và thực tiễn kiểm soát chi thường xuyên, từ đó cải thiện hiệu quả công tác kiểm soát và thanh toán ngân sách.

2. Lãnh đạo và kế toán các đơn vị sử dụng ngân sách: Hiểu rõ các yêu cầu về hồ sơ, chứng từ và quy trình kiểm soát chi để đảm bảo tuân thủ pháp luật, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách và tránh sai phạm.

3. Các nhà hoạch định chính sách tài chính công: Tham khảo để xây dựng, hoàn thiện chính sách, quy định về quản lý chi ngân sách, đặc biệt là chi thường xuyên, góp phần cải cách tài chính công và nâng cao tính minh bạch.

4. Giảng viên và sinh viên chuyên ngành Tài chính - Ngân hàng: Tài liệu tham khảo bổ ích cho việc nghiên cứu, giảng dạy về quản lý ngân sách nhà nước, kiểm soát chi và các vấn đề liên quan đến tài chính công.

Câu hỏi thường gặp

1. Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước là gì?
   Kiểm soát chi thường xuyên là quá trình thẩm định, kiểm tra các khoản chi ngân sách nhằm đảm bảo chi đúng mục đích, đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức theo quy định pháp luật trước khi thực hiện thanh toán.

2. Tại sao chi thường xuyên chiếm tỷ trọng lớn trong ngân sách?
   Chi thường xuyên duy trì hoạt động bộ máy nhà nước và thực hiện các chính sách xã hội như tiền lương, chi mua sắm, dịch vụ, do đó chiếm tỷ trọng lớn và ổn định trong tổng chi ngân sách.

3. Những khó khăn chính trong kiểm soát chi thường xuyên tại KBNN Kiến Tường là gì?
   Bao gồm hệ thống văn bản pháp lý chưa đồng bộ, trình độ cán bộ chưa đồng đều, công nghệ thông tin chưa hoàn thiện, và ý thức chấp hành của đơn vị sử dụng ngân sách chưa nghiêm túc.

4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả kiểm soát chi thường xuyên?
   Cần tuân thủ quy trình kiểm soát, tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt, nâng cao năng lực cán bộ, ứng dụng công nghệ thông tin và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan.

5. Vai trò của công nghệ thông tin trong kiểm soát chi ngân sách?
   Công nghệ thông tin giúp tự động hóa quy trình, giảm thủ tục hành chính, tăng tốc độ xử lý hồ sơ, nâng cao tính minh bạch và giảm thiểu sai sót, thất thoát trong quản lý chi ngân sách.

Kết luận

• Chi thường xuyên NSNN qua KBNN Kiến Tường chiếm tỷ trọng lớn, bình quân 72% tổng chi NSNN giai đoạn 2017-2019, với xu hướng tăng nhẹ hàng năm.
• Cơ cấu chi thường xuyên chủ yếu tập trung vào chi thanh toán cá nhân và chi nghiệp vụ chuyên môn, phản ánh nhu cầu duy trì hoạt động và cải cách tiền lương.
• Hiệu quả kiểm soát chi còn hạn chế do nhiều nguyên nhân về pháp lý, năng lực cán bộ và công nghệ thông tin.
• Các giải pháp đề xuất tập trung vào tuân thủ quy trình, nâng cao năng lực cán bộ, ứng dụng công nghệ và phối hợp liên ngành nhằm nâng cao hiệu quả kiểm soát chi.
• Nghiên cứu góp phần hoàn thiện cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý chi thường xuyên NSNN, hỗ trợ cải cách hành chính và hiện đại hóa hệ thống KBNN tại địa phương.

Hành động tiếp theo: Các cơ quan liên quan cần triển khai đồng bộ các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và ứng dụng công nghệ mới để nâng cao hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước. Đề nghị các đơn vị sử dụng ngân sách và KBNN Kiến Tường phối hợp chặt chẽ để thực hiện các cải tiến này.