## Tổng quan nghiên cứu

Theo thống kê năm 2022, số lượng người học tiếng Anh trên toàn cầu đạt khoảng 1.5 tỷ người, trở thành ngôn ngữ phổ biến nhất trong các ngoại ngữ được học. Tại Việt Nam, nhiều trường đại học, trong đó có Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU), đã đưa ra tiêu chuẩn đầu ra tiếng Anh bắt buộc cho nhiều ngành học, trong đó kỹ năng đọc đóng vai trò then chốt. Tuy nhiên, sinh viên ngành Tiếng Anh Thương mại năm thứ hai tại NEU vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc đọc hiểu, ảnh hưởng đến kết quả học tập và khả năng ứng dụng tiếng Anh trong công việc tương lai.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát các khó khăn trong đọc hiểu của sinh viên năm hai ngành Tiếng Anh Thương mại tại NEU, đồng thời đề xuất các giải pháp cải thiện. Nghiên cứu được thực hiện trong học kỳ 2 năm học 2022-2023 với 50 sinh viên tham gia khảo sát và 5 sinh viên phỏng vấn sâu. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh, góp phần cải thiện kỹ năng đọc hiểu, từ đó hỗ trợ sinh viên phát triển toàn diện các kỹ năng ngôn ngữ khác.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Mô hình đọc Bottom-up**: Đọc bắt đầu từ các đơn vị nhỏ như chữ cái, từ ngữ đến ý nghĩa tổng thể, tập trung vào việc giải mã văn bản.
- **Mô hình đọc Top-down**: Đọc dựa trên kiến thức nền và dự đoán của người đọc, từ tổng thể đến chi tiết.
- **Mô hình đọc tương tác (Interactive Model)**: Kết hợp cả hai mô hình trên, người đọc vừa giải mã văn bản vừa sử dụng kiến thức nền để hiểu sâu sắc hơn.
- **Khái niệm đọc hiểu**: Là quá trình phức tạp, bao gồm nhận diện từ vựng, ngữ pháp, kiến thức nền và kỹ năng đọc chiến lược nhằm hiểu nội dung văn bản.
- **Chiến lược đọc**: Bao gồm kết nối thông tin, dự đoán, đặt câu hỏi, giám sát hiểu biết, hình dung và tóm tắt.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu**: Dữ liệu chính thu thập từ 50 sinh viên ngành Tiếng Anh Thương mại năm hai tại NEU qua bảng hỏi trực tuyến và 5 phỏng vấn sâu. Dữ liệu phụ thu thập từ các tài liệu khoa học, báo cáo và sách chuyên ngành.
- **Phương pháp phân tích**: Sử dụng thống kê mô tả, biểu đồ và phân tích định tính từ phỏng vấn để đánh giá các khó khăn trong đọc hiểu.
- **Timeline nghiên cứu**: Thực hiện trong học kỳ 2 năm học 2022-2023, gồm thiết kế bảng hỏi, thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Khó khăn về từ vựng**: 80% sinh viên gặp khó khăn với thuật ngữ chuyên ngành, 70% gặp khó với thành ngữ, tục ngữ và các biện pháp tu từ. Khoảng 78% cho biết từ vựng là trở ngại lớn hơn ngữ pháp.
- **Khó khăn về ngữ pháp**: Mặc dù có một số khó khăn với các câu phức tạp, nhưng phần lớn sinh viên không gặp trở ngại lớn với ngữ pháp, chỉ khoảng 22% cho rằng ngữ pháp là khó khăn chính.
- **Khó khăn về đặc điểm văn bản**: 66% sinh viên gặp khó với các chủ đề và nội dung lạ, 40% gặp khó khăn do thiếu kiến thức nền liên quan đến văn bản.
- **Chiến lược đọc**: Sinh viên chủ yếu sử dụng tóm tắt (100%), giám sát (88%) và dự đoán (78%). Tuy nhiên, các chiến lược như kết nối, hình dung và đặt câu hỏi ít được biết đến và sử dụng.
- **Phản ứng khi gặp khó khăn**: 88% sử dụng từ điển, 70% dịch sang tiếng Việt, 44% tìm hiểu ngữ pháp, 8% bỏ đọc khi gặp khó khăn.

### Thảo luận kết quả

Khó khăn về từ vựng, đặc biệt là thuật ngữ chuyên ngành, phản ánh tính đặc thù của ngành Tiếng Anh Thương mại với nhiều thuật ngữ kinh tế, thương mại phức tạp. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây cho thấy từ vựng là yếu tố quyết định trong đọc hiểu. Ngữ pháp không phải là trở ngại lớn do nền tảng ngữ pháp được xây dựng từ trước.

Khó khăn về đặc điểm văn bản và kiến thức nền cho thấy sinh viên thiếu sự chuẩn bị và tiếp xúc với các chủ đề đa dạng, ảnh hưởng đến khả năng hiểu sâu sắc. Việc sử dụng chiến lược đọc chưa đồng đều cũng làm giảm hiệu quả đọc hiểu. Các biểu đồ và bảng số liệu minh họa rõ ràng sự phân bố các khó khăn và mức độ sử dụng chiến lược đọc, giúp hình dung tổng quan về thực trạng.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Tăng cường hoạt động tiền đọc**: Giáo viên nên tổ chức các hoạt động như đặt câu hỏi liên quan chủ đề, xây dựng từ vựng chuyên ngành, tạo sơ đồ tư duy để kích thích kiến thức nền, thực hiện trong mỗi bài học.
- **Khuyến khích hợp tác nhóm**: Tổ chức thảo luận nhóm, cặp đôi để sinh viên giải thích và trao đổi về từ vựng, cấu trúc câu, giúp tăng cường hiểu biết và kỹ năng giao tiếp.
- **Phát triển kỹ năng đọc chiến lược**: Giới thiệu và luyện tập các chiến lược như skimming, scanning, tóm tắt, giám sát hiểu biết, áp dụng trong các bài tập đọc hàng tuần.
- **Đa dạng hóa tài liệu đọc**: Cung cấp nguồn đọc phong phú, đa dạng về chủ đề và thể loại từ các trang báo, tạp chí, website uy tín để sinh viên làm quen với nhiều dạng văn bản.
- **Tăng cường tương tác trong lớp**: Khuyến khích sinh viên trao đổi, thảo luận với giáo viên và bạn bè để làm rõ nội dung, giải đáp thắc mắc, nâng cao sự hứng thú và hiệu quả học tập.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Giáo viên Tiếng Anh Thương mại**: Áp dụng các giải pháp và chiến lược đọc để nâng cao chất lượng giảng dạy, giúp sinh viên vượt qua khó khăn trong đọc hiểu.
- **Sinh viên ngành Tiếng Anh Thương mại**: Nhận diện các khó khăn cá nhân, áp dụng các chiến lược đọc và phương pháp học tập hiệu quả để cải thiện kỹ năng đọc.
- **Nhà quản lý giáo dục**: Xây dựng chính sách đào tạo phù hợp, đầu tư tài liệu và chương trình hỗ trợ phát triển kỹ năng đọc cho sinh viên.
- **Nghiên cứu sinh và học giả**: Tham khảo kết quả nghiên cứu để phát triển các đề tài nghiên cứu sâu hơn về kỹ năng đọc và phương pháp giảng dạy tiếng Anh trong bối cảnh Việt Nam.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Khó khăn lớn nhất trong đọc hiểu của sinh viên là gì?**  
   Khó khăn lớn nhất là từ vựng chuyên ngành, chiếm khoảng 80% sinh viên gặp phải, gây cản trở đáng kể trong việc hiểu nội dung.

2. **Ngữ pháp có phải là trở ngại chính không?**  
   Không, chỉ khoảng 22% sinh viên cho rằng ngữ pháp là khó khăn chính, phần lớn có nền tảng ngữ pháp vững chắc từ trước.

3. **Chiến lược đọc nào được sinh viên sử dụng nhiều nhất?**  
   Tóm tắt, giám sát và dự đoán là các chiến lược phổ biến nhất, với tỷ lệ sử dụng lần lượt là 100%, 88% và 78%.

4. **Làm thế nào để cải thiện kiến thức nền cho sinh viên?**  
   Giáo viên nên giao tài liệu tham khảo trước lớp như video, bài báo, case study để sinh viên chuẩn bị và làm quen với chủ đề.

5. **Tại sao tương tác trong lớp lại quan trọng?**  
   Tương tác giúp sinh viên trao đổi ý kiến, làm rõ nội dung, nhận phản hồi kịp thời, từ đó nâng cao khả năng hiểu và ghi nhớ bài học.

## Kết luận

- Sinh viên ngành Tiếng Anh Thương mại năm hai tại NEU gặp nhiều khó khăn về từ vựng chuyên ngành và đặc điểm văn bản trong đọc hiểu.  
- Ngữ pháp không phải là trở ngại lớn nhờ nền tảng học tập trước đó.  
- Kiến thức nền và chiến lược đọc chưa được khai thác hiệu quả, ảnh hưởng đến khả năng đọc hiểu.  
- Các hoạt động tiền đọc, hợp tác nhóm, đa dạng tài liệu và tăng cường tương tác được đề xuất để cải thiện kỹ năng đọc.  
- Nghiên cứu mở ra hướng đi cho các nghiên cứu sâu hơn và ứng dụng thực tiễn trong giảng dạy tiếng Anh thương mại tại Việt Nam.

Hãy áp dụng các giải pháp đề xuất để nâng cao kỹ năng đọc hiểu, góp phần thành công trong học tập và sự nghiệp tương lai.