Giáo Trình Dẫn Luận Ngôn Ngữ - Tài Liệu Học Tập Hiệu Quả

• Tác giả: Ts. Hồ Thị Kim Ánh
• Trường học: Đại học Hải Phòng
• Chuyên ngành: Ngôn ngữ học
• Đề tài: Giáo Trình Dẫn Luận Ngôn Ngữ: Hướng Dẫn Toàn Diện Cho Người Học
• Loại tài liệu: giáo trình
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hải Phòng

Mục lục chi tiết

• LỜI NÓI ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGÔN NGỮ
• 1.1. Bản chất của ngôn ngữ
• 1.1.1. Chức năng của ngôn ngữ
• 1.1.2. Tính hệ thống của ngôn ngữ
• 1.1.3. Nguồn gốc và sự phát triển của ngôn ngữ
• 1.1.4. Phân loại ngôn ngữ
• 1.1.5. BẢN CHẤT CỦA NGÔN NGỮ
• 1.1.5.1. Bản chất xã hội của ngôn ngữ
• 1.1.5.1.a. Ngôn ngữ là một hiện tượng xã hội
• 1.1.6. Bản chất tín hiệu của ngôn ngữ
• 3. CHƯƠNG 3: TỪ VỰNG HỌC
• 3.1. CÁC ĐƠN VỊ TỪ VỰNG
• 3.1.1. Khái niệm từ vựng học
• 3.1.2. Từ là đơn vị cơ bản của ngôn ngữ
• 3.1.3. Từ vị và các biến thể
• 3.1.4. Cấu tạo từ
• 3.1.5. Cụm từ cố định (Ngữ cố định)
• 3.2. NGHĨA CỦA TỪ
• 3.2.1. Khái niệm nghĩa của từ
• 3.2.2. Các thành phần ý nghĩa của từ
• 3.3. SỰ CHUYỂN BIẾN Ý NGHĨA CỦA TỪ
• 3.3.1. Những hiện tượng biến đổi ý nghĩa từ
• 3.4. KẾT CẤU Ý NGHĨA CỦA TỪ
• 3.4.1. Kết cấu ý nghĩa của từ đa (nhiều) nghĩa
• 3.4.2. Nghĩa vị và nghĩa tố
• 3.5. HIỆN TƯỢNG ĐỒNG ÂM, ĐỒNG NGHĨA, TRÁI NGHĨA, TRƯỜNG NGHĨA
• 3.5.1. Trường nghĩa
• 3.6. CÁC LỚP TỪ TRONG TỪ VỰNG
• 3.6.1. Các lớp từ phân loại theo nguồn gốc
• 3.6.2. Các lớp từ phân loại theo phạm vi sử dụng
• 3.6.3. Các lớp từ phân loại theo phong cách sử dụng
• 4. CHƯƠNG 4: NGỮ PHÁP HỌC
• 4.1. Ý NGHĨA NGỮ PHÁP
• 4.1.1. Ý nghĩa từ vựng và ý nghĩa ngữ pháp
• 4.1.2. Các loại ý nghĩa ngữ pháp
• 4.2. PHƯƠNG THỨC NGỮ PHÁP
• 4.2.1. Các phương thức ngữ pháp phổ biến
• 4.2.2. Phân loại các ngôn ngữ dựa vào việc sử dụng các phương thức ngữ pháp
• 4.3. PHẠM TRÙ NGỮ PHÁP
• 4.3.1. Các phạm trù ngữ pháp phổ biến
• 4.4. QUAN HỆ NGỮ PHÁP
• 4.4.1. Các kiểu quan hệ ngữ pháp
• 4.5. ĐƠN VỊ NGỮ PHÁP
• 4.5.1. Các đơn vị ngữ pháp
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Giáo trình dẫn luận ngôn ngữ

Giáo trình dẫn luận ngôn ngữ là một tài liệu học tập quan trọng dành cho sinh viên ngành Ngoại ngữ tại Trường Đại học Hải Phòng. Tài liệu này được biên soạn bởi nhóm tác giả gồm TS. Hồ Thị Kim Ánh (chủ biên) cùng các cộng sự. Giáo trình được thiết kế nhằm cung cấp kiến thức cơ bản và nâng cao về ngôn ngữ học, giúp người học tiếp cận một cách hệ thống và toàn diện. Nội dung giáo trình bao gồm bốn chương chính, tập trung vào các khía cạnh như bản chất ngôn ngữ, ngữ âm học, từ vựng học và ngữ pháp học. Mục tiêu chính của giáo trình là nâng cao chất lượng đào tạo và tỷ lệ đầu ra cho sinh viên.

1.1. Hướng dẫn toàn diện

Hướng dẫn toàn diện trong giáo trình này không chỉ dừng lại ở việc cung cấp lý thuyết mà còn hướng dẫn người học cách áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Giáo trình giúp sinh viên hiểu rõ bản chất của ngôn ngữ, từ đó phát triển kỹ năng sử dụng ngôn ngữ một cách chính xác và hiệu quả. Các chương được sắp xếp logic, từ tổng quan về ngôn ngữ đến các khía cạnh cụ thể như ngữ âm, từ vựng và ngữ pháp, tạo điều kiện thuận lợi cho người học tiếp cận và lĩnh hội kiến thức.

1.2. Người học ngôn ngữ

Người học ngôn ngữ là đối tượng trung tâm của giáo trình này. Giáo trình được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của sinh viên ngành Ngoại ngữ, giúp họ nắm vững các khái niệm cơ bản và quan trọng trong ngôn ngữ học. Thông qua việc học tập và nghiên cứu, người học sẽ phát triển kỹ năng phân tích và ứng dụng ngôn ngữ trong các tình huống thực tế. Giáo trình cũng khuyến khích người học tự nghiên cứu và mở rộng kiến thức thông qua các tài liệu tham khảo được liệt kê.

II. Lý thuyết ngôn ngữ

Lý thuyết ngôn ngữ là nền tảng quan trọng được trình bày trong giáo trình. Chương đầu tiên tập trung vào việc giải thích bản chất của ngôn ngữ, bao gồm bản chất xã hội và tín hiệu của ngôn ngữ. Giáo trình nhấn mạnh rằng ngôn ngữ không phải là hiện tượng tự nhiên hay sinh vật mà là sản phẩm của xã hội loài người. Ngôn ngữ được hình thành và phát triển thông qua quá trình học hỏi và giao tiếp, không phải do bẩm sinh hay di truyền. Điều này được minh chứng qua các ví dụ thực tế và nghiên cứu khoa học.

2.1. Phương pháp học ngôn ngữ

Phương pháp học ngôn ngữ được đề cập trong giáo trình bao gồm việc nắm vững các khái niệm cơ bản và áp dụng chúng vào thực tiễn. Giáo trình khuyến khích người học sử dụng các phương pháp phân tích và so sánh để hiểu sâu hơn về cấu trúc và chức năng của ngôn ngữ. Các bài tập và ví dụ minh họa giúp người học củng cố kiến thức và phát triển kỹ năng ngôn ngữ một cách hiệu quả.

2.2. Tài liệu ngôn ngữ học

Tài liệu ngôn ngữ học được sử dụng trong giáo trình bao gồm các nghiên cứu và tài liệu tham khảo từ nhiều nguồn khác nhau. Giáo trình cung cấp danh mục tài liệu tham khảo chi tiết, giúp người học có thể mở rộng kiến thức và nghiên cứu sâu hơn về các chủ đề liên quan. Điều này không chỉ hỗ trợ việc học tập mà còn khuyến khích tinh thần tự nghiên cứu và phát triển chuyên môn.

III. Kiến thức ngôn ngữ cơ bản

Kiến thức ngôn ngữ cơ bản là phần không thể thiếu trong giáo trình. Chương 2 tập trung vào ngữ âm học, giải thích các khái niệm như âm vị, âm tố và các biến thể của âm vị. Giáo trình cũng đề cập đến các hiện tượng ngôn điệu và sự biến đổi ngữ âm trong lời nói. Những kiến thức này giúp người học hiểu rõ hơn về cấu trúc và cách thức hoạt động của ngôn ngữ, từ đó nâng cao kỹ năng phát âm và giao tiếp.

3.1. Ngữ âm học

Ngữ âm học là một phần quan trọng trong giáo trình, tập trung vào việc phân tích các yếu tố âm thanh trong ngôn ngữ. Giáo trình giải thích các khái niệm như nguyên âm, phụ âm và các hiện tượng ngôn điệu. Những kiến thức này giúp người học hiểu rõ hơn về cách thức phát âm và biến đổi âm thanh trong quá trình giao tiếp.

3.2. Ngữ pháp học

Ngữ pháp học được trình bày trong Chương 4 của giáo trình, tập trung vào các khái niệm như ý nghĩa ngữ pháp, phương thức ngữ pháp và phạm trù ngữ pháp. Giáo trình giúp người học hiểu rõ hơn về cấu trúc và quy tắc của ngôn ngữ, từ đó nâng cao kỹ năng sử dụng ngôn ngữ một cách chính xác và hiệu quả.

IV. Ứng dụng ngôn ngữ học

Ứng dụng ngôn ngữ học là mục tiêu cuối cùng của giáo trình. Giáo trình không chỉ cung cấp kiến thức lý thuyết mà còn hướng dẫn người học cách áp dụng những kiến thức này vào thực tiễn. Các ví dụ và bài tập thực hành giúp người học phát triển kỹ năng phân tích và sử dụng ngôn ngữ trong các tình huống thực tế. Giáo trình cũng đề cập đến các vấn đề như giáo dục tiếng mẹ đẻ, dịch thuật và xây dựng thuật ngữ khoa học, góp phần vào việc giải quyết các nhiệm vụ thực tiễn của ngôn ngữ học.

4.1. Kỹ năng ngôn ngữ

Kỹ năng ngôn ngữ được phát triển thông qua việc học tập và thực hành các kiến thức trong giáo trình. Giáo trình khuyến khích người học áp dụng những kiến thức đã học vào các tình huống giao tiếp thực tế, từ đó nâng cao kỹ năng sử dụng ngôn ngữ một cách linh hoạt và hiệu quả.

4.2. Nghiên cứu ngôn ngữ

Nghiên cứu ngôn ngữ là một phần quan trọng trong giáo trình, giúp người học hiểu sâu hơn về các vấn đề liên quan đến ngôn ngữ học. Giáo trình cung cấp các phương pháp và công cụ nghiên cứu, khuyến khích người học tự nghiên cứu và phát triển chuyên môn trong lĩnh vực ngôn ngữ học.