Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, việc quản lý nguồn nhân lực hiệu quả trở thành yếu tố then chốt giúp các tổ chức nâng cao năng lực cạnh tranh. Bệnh viện K Trung ương, với hơn 1.597 cán bộ công nhân viên và 3 cơ sở hiện đại tại Hà Nội, đóng vai trò đầu ngành trong công tác phòng chống và điều trị ung thư tại Việt Nam. Năm 2019, bệnh viện đạt công suất giường bệnh trên 120%, với tỷ lệ hài lòng của người bệnh lên tới 94,5%, phản ánh sự phát triển vượt bậc về chất lượng dịch vụ. Tuy nhiên, công tác tạo động lực làm việc cho người lao động tại đây vẫn còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả và sự gắn bó của nhân viên với tổ chức.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng động lực làm việc của cán bộ công nhân viên tại Bệnh viện K Trung ương trong giai đoạn 2017-2019, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao động lực làm việc, góp phần phát triển nguồn nhân lực bền vững. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại 3 cơ sở của bệnh viện trên địa bàn Hà Nội, với dữ liệu sơ cấp thu thập từ khảo sát 268 người lao động trong năm 2020 và dữ liệu thứ cấp từ báo cáo bệnh viện giai đoạn 2017-2019. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản trị nhân sự, cải thiện chất lượng dịch vụ y tế và tăng cường sự hài lòng, gắn bó của người lao động với bệnh viện.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các học thuyết động lực làm việc kinh điển và hiện đại nhằm làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến động lực của người lao động:

  • Thuyết thang bậc nhu cầu của Abraham Maslow phân loại nhu cầu con người thành 5 cấp độ từ sinh lý đến tự khẳng định, nhấn mạnh rằng nhu cầu cấp cao chỉ được thỏa mãn khi nhu cầu cấp thấp đã được đáp ứng.
  • Học thuyết hai nhân tố của Frederick Herzberg phân biệt nhân tố động viên (bản thân công việc, sự thành đạt, thăng tiến) và nhân tố duy trì (tiền lương, điều kiện làm việc, chính sách quản lý) ảnh hưởng đến sự hài lòng và bất mãn trong công việc.
  • Học thuyết ba nhu cầu của David McClelland tập trung vào nhu cầu thành tích, liên kết và quyền lực, cho rằng mỗi cá nhân có động lực chính chi phối hành vi làm việc.
  • Mô hình đặc điểm công việc của Hackman và Oldham nhấn mạnh vai trò của thiết kế công việc trong việc tạo động lực nội tại cho người lao động.
  • Thuyết kỳ vọng của Victor Vroom cho rằng động lực làm việc là kết quả của sự kỳ vọng về mối quan hệ giữa nỗ lực, kết quả và phần thưởng.

Các khái niệm chính bao gồm: động lực làm việc, kích thích tài chính và phi tài chính, nhu cầu người lao động, sự hài lòng trong công việc, và các nhân tố ảnh hưởng nội bộ và ngoại vi.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo, văn bản pháp luật, và tài liệu liên quan của Bệnh viện K Trung ương giai đoạn 2017-2019. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát bảng hỏi với 268 người lao động, bao gồm bác sĩ, nhân viên y tế và quản lý, thực hiện từ tháng 2 đến tháng 3 năm 2020.

Phương pháp chọn mẫu là mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo đại diện cho các phòng ban và vị trí công tác khác nhau trong bệnh viện. Phân tích dữ liệu định lượng sử dụng phần mềm Excel để tổng hợp, đo lường mối quan hệ giữa các biến nhân tố ảnh hưởng và mức độ động lực làm việc. Phân tích định tính áp dụng các phương pháp tổng hợp, so sánh và dự báo nhằm làm rõ các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp phù hợp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Mức độ động lực làm việc của người lao động: 58% người lao động đánh giá động lực làm việc ở mức tương đối cao (mức 4), 15% ở mức cao nhất (mức 5), 26% ở mức trung bình (mức 3), và chỉ 1% ở mức thấp (mức 2). Điều này cho thấy phần lớn nhân viên có động lực tích cực nhưng vẫn còn tiềm năng để cải thiện.

  2. Mức độ hài lòng với các yếu tố ảnh hưởng đến động lực: Người lao động tỏ ra hài lòng với các yếu tố như bản thân công việc (223 người hài lòng), khả năng thăng tiến và phát triển (231 người hài lòng), điều kiện làm việc (223 người hài lòng), phong cách lãnh đạo (231 người hài lòng), mối quan hệ trong công việc (215 người hài lòng), chính sách quản lý (179 người hài lòng), công tác giám sát và đánh giá (179 người hài lòng), chế độ đãi ngộ (171 người hài lòng), sự thành đạt (81 người hài lòng) và sự công nhận trong công việc (89 người hài lòng).

  3. Chế độ đãi ngộ tài chính: 74% người lao động hài lòng với mức thưởng, 49% hài lòng với tiền lương, 60% hài lòng với chế độ trợ cấp và phúc lợi. Tuy nhiên, khoảng 28% cho rằng tiền lương chưa được phân chia rõ ràng và công bằng dựa trên kết quả công việc. Tiêu chí xét thưởng và phương pháp đánh giá còn chưa minh bạch, với khoảng 40% người lao động không đồng ý về tính rõ ràng và hợp lý.

  4. Các yếu tố phi tài chính: 56% người lao động hài lòng với bản thân công việc, 21% hoàn toàn hài lòng, chỉ 2% không hài lòng. Một số yếu tố như lộ trình thăng tiến, mức độ ủy quyền trong công việc và tiêu chí đánh giá còn tồn tại hạn chế, ảnh hưởng đến động lực làm việc.

Thảo luận kết quả

Kết quả khảo sát cho thấy động lực làm việc tại Bệnh viện K Trung ương tương đối tích cực, phản ánh sự nỗ lực của ban lãnh đạo trong việc xây dựng môi trường làm việc và chính sách đãi ngộ. Tuy nhiên, sự không đồng đều trong nhận thức về tiền lương, thưởng và lộ trình thăng tiến cho thấy cần có sự minh bạch và công bằng hơn trong quản lý nhân sự.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, việc kết hợp kích thích tài chính và phi tài chính là yếu tố quyết định tạo động lực bền vững. Ví dụ, học thuyết Herzberg nhấn mạnh sự cần thiết của cả nhân tố động viên và duy trì, phù hợp với thực trạng tại bệnh viện khi người lao động đánh giá cao cả chế độ đãi ngộ và môi trường làm việc.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ hài lòng với từng yếu tố, bảng phân tích tỷ lệ phần trăm người lao động hài lòng theo từng nhóm nhân tố, giúp minh họa rõ nét các điểm mạnh và hạn chế trong công tác tạo động lực.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện chính sách tiền lương và thưởng: Xây dựng hệ thống tiền lương minh bạch, công bằng, phản ánh đúng năng lực và kết quả công việc của người lao động. Mục tiêu tăng tỷ lệ hài lòng về tiền lương lên trên 80% trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc và phòng Tổ chức nhân sự.

  2. Xây dựng lộ trình thăng tiến rõ ràng: Thiết kế các tiêu chí và quy trình thăng tiến minh bạch, công khai để người lao động có định hướng phát triển nghề nghiệp. Mục tiêu hoàn thiện trong 6 tháng và áp dụng thường xuyên. Chủ thể thực hiện: Phòng Quản lý nhân sự và các trưởng khoa.

  3. Nâng cao chất lượng công tác đánh giá và giám sát: Đào tạo cán bộ quản lý về kỹ năng đánh giá công bằng, khách quan, đồng thời cải tiến phương pháp đánh giá kết quả công việc. Mục tiêu giảm tỷ lệ không hài lòng về đánh giá xuống dưới 20% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc và phòng Đào tạo.

  4. Tăng cường các biện pháp kích thích phi tài chính: Phát triển các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp, cải thiện môi trường làm việc và tăng cường phong cách lãnh đạo tích cực. Mục tiêu nâng cao mức độ hài lòng về môi trường làm việc lên 85% trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng Đào tạo, Công đoàn và các đơn vị liên quan.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo các bệnh viện và cơ sở y tế: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc, từ đó xây dựng chính sách nhân sự phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng dịch vụ.

  2. Chuyên viên quản trị nhân sự trong ngành y tế: Áp dụng các mô hình lý thuyết và phương pháp nghiên cứu để thiết kế chương trình tạo động lực, đánh giá hiệu quả và cải tiến chính sách đãi ngộ.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản trị kinh doanh, quản lý y tế: Tham khảo khung lý thuyết, phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng, cũng như các kết quả thực tiễn tại một bệnh viện đầu ngành.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về y tế và lao động: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách hỗ trợ, quy định về tiền lương, phúc lợi và phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực y tế công lập.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao tạo động lực làm việc lại quan trọng đối với bệnh viện?
    Tạo động lực giúp nâng cao hiệu quả công việc, tăng sự gắn bó của nhân viên và cải thiện chất lượng dịch vụ y tế. Ví dụ, tại Bệnh viện K, động lực làm việc tích cực góp phần đạt tỷ lệ hài lòng người bệnh 94,5%.

  2. Những yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến động lực làm việc của cán bộ y tế?
    Tiền lương, chế độ thưởng, môi trường làm việc, cơ hội thăng tiến và phong cách lãnh đạo là các yếu tố chủ chốt. Nghiên cứu cho thấy 74% người lao động hài lòng với mức thưởng nhưng vẫn còn lo ngại về tính công bằng trong phân chia.

  3. Làm thế nào để đánh giá hiệu quả tạo động lực trong tổ chức?
    Có thể đánh giá qua kết quả thực hiện công việc, thái độ làm việc, ý thức kỷ luật, mức độ gắn bó và sự hài lòng của người lao động. Ví dụ, công suất giường bệnh của Bệnh viện K đạt trên 120% phản ánh hiệu quả làm việc cao.

  4. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn này?
    Kết hợp dữ liệu thứ cấp từ báo cáo bệnh viện và dữ liệu sơ cấp từ khảo sát 268 người lao động, phân tích định tính và định lượng nhằm đảm bảo tính khách quan và toàn diện.

  5. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao động lực làm việc tại Bệnh viện K?
    Hoàn thiện chính sách tiền lương, xây dựng lộ trình thăng tiến rõ ràng, nâng cao chất lượng đánh giá công việc và tăng cường kích thích phi tài chính như đào tạo và cải thiện môi trường làm việc.

Kết luận

  • Động lực làm việc của cán bộ công nhân viên tại Bệnh viện K Trung ương ở mức tích cực nhưng còn tiềm năng cải thiện, với 58% đánh giá mức động lực tương đối cao.
  • Các yếu tố tài chính như tiền lương, thưởng và phúc lợi đóng vai trò quan trọng nhưng cần minh bạch và công bằng hơn để nâng cao sự hài lòng.
  • Yếu tố phi tài chính như môi trường làm việc, phong cách lãnh đạo và cơ hội phát triển nghề nghiệp cũng ảnh hưởng mạnh đến động lực làm việc.
  • Nghiên cứu đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện chính sách đãi ngộ, xây dựng lộ trình thăng tiến, nâng cao công tác đánh giá và phát triển các biện pháp kích thích phi tài chính.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 12-18 tháng, theo dõi và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh phù hợp, góp phần phát triển nguồn nhân lực bền vững cho bệnh viện.

Hãy áp dụng những giải pháp này để nâng cao động lực làm việc, từ đó thúc đẩy sự phát triển toàn diện và bền vững của Bệnh viện K Trung ương.