Tổng quan nghiên cứu

Vốn lưu động (VLĐ) đóng vai trò thiết yếu trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt đối với các công ty trong ngành dược phẩm, nơi VLĐ chiếm tỷ trọng cao trong tổng tài sản. Theo báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Dược phẩm Thống Nhất giai đoạn 2015-2017, VLĐ luôn biến động và ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh, doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế của công ty. Việc quản trị VLĐ hiệu quả không chỉ đảm bảo sự liên tục trong sản xuất mà còn góp phần tối đa hóa giá trị doanh nghiệp.

Luận văn tập trung nghiên cứu các giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường quản trị VLĐ tại Công ty Cổ phần Dược phẩm Thống Nhất trong bối cảnh kinh tế xã hội năm 2018. Mục tiêu cụ thể gồm hệ thống hóa các vấn đề cơ bản về VLĐ và quản trị VLĐ, đánh giá thực trạng quản trị VLĐ tại công ty, đồng thời đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào dữ liệu tài chính và hoạt động quản trị VLĐ của công ty trong các năm 2015-2017, với trọng tâm là các chỉ tiêu tài chính và cơ cấu VLĐ.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp dược phẩm tối ưu hóa nguồn vốn lưu động, giảm thiểu rủi ro tài chính, nâng cao khả năng thanh toán và tăng cường hiệu quả kinh doanh. Đồng thời, kết quả nghiên cứu cũng góp phần bổ sung lý luận về quản trị VLĐ trong lĩnh vực tài chính doanh nghiệp, đặc biệt trong ngành dược phẩm tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị vốn lưu động, bao gồm:

  • Khái niệm vốn lưu động (VLĐ): VLĐ là toàn bộ số tiền ứng trước để đầu tư hình thành tài sản lưu động cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh, bao gồm vốn bằng tiền, các khoản phải thu, hàng tồn kho và các tài sản ngắn hạn khác. VLĐ có đặc điểm luân chuyển nhanh, chịu sự chi phối bởi tài sản lưu động.

  • Phân loại VLĐ: Theo hình thái biểu hiện (vốn bằng tiền và các khoản phải thu; vốn vật tư, hàng hóa), theo vai trò trong quá trình sản xuất kinh doanh (VLĐ trong khâu dự trữ sản xuất, khâu sản xuất, khâu lưu thông).

  • Mô hình tài trợ vốn lưu động: Ba mô hình tài trợ vốn được áp dụng gồm mô hình tài trợ thứ nhất (toàn bộ tài sản cố định và tài sản lưu động thường xuyên được đảm bảo bằng nguồn vốn thường xuyên), mô hình tài trợ thứ hai (một phần tài sản lưu động tạm thời được đảm bảo bằng nguồn vốn thường xuyên), và mô hình tài trợ thứ ba (toàn bộ tài sản cố định và một phần tài sản lưu động thường xuyên được đảm bảo bằng nguồn vốn thường xuyên, phần còn lại bằng nguồn vốn tạm thời).

  • Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng VLĐ: Bao gồm chỉ tiêu tổ chức đảm bảo nguồn VLĐ (vốn lưu động thuần), kết cấu VLĐ, tình hình quản lý vốn bằng tiền, quản lý hàng tồn kho, quản lý nợ phải thu, tốc độ luân chuyển VLĐ, kỳ luân chuyển VLĐ, hàm lượng VLĐ và tỷ suất lợi nhuận VLĐ.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng kết hợp phân tích tổng hợp và so sánh. Nguồn dữ liệu chính là số liệu thực tế từ báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Dược phẩm Thống Nhất trong các năm 2015, 2016 và 2017, cùng với các tài liệu chuyên ngành và nghiên cứu trước đó.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ số liệu tài chính liên quan đến VLĐ của công ty trong giai đoạn trên. Phương pháp chọn mẫu là chọn toàn bộ dữ liệu có sẵn để đảm bảo tính đại diện và chính xác. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng các công cụ thống kê mô tả, phân tích chỉ tiêu tài chính, so sánh tỷ lệ phần trăm và đánh giá xu hướng biến động.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2015 đến 2017, tập trung phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp cho năm 2018 dựa trên kết quả phân tích.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tình hình VLĐ và phân bổ vốn: VLĐ của công ty chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản ngắn hạn, với vốn bằng tiền và các khoản phải thu chiếm khoảng 40-45%, còn lại là vốn hàng tồn kho. Tỷ trọng vốn lưu động thường xuyên so với tổng VLĐ duy trì ở mức trên 60%, đảm bảo sự ổn định trong hoạt động kinh doanh.

  2. Hiệu quả sử dụng VLĐ: Tốc độ luân chuyển VLĐ trong giai đoạn 2015-2017 đạt trung bình khoảng 4 vòng/năm, tương đương kỳ luân chuyển khoảng 90 ngày. So với ngành dược phẩm, công ty có tốc độ luân chuyển VLĐ ở mức trung bình, chưa tối ưu hóa được nguồn vốn.

  3. Quản lý vốn bằng tiền: Tỷ trọng vốn bằng tiền trong VLĐ duy trì ở mức khoảng 15-20%, với hệ số tạo tiền từ hoạt động kinh doanh đạt trên 0.8, cho thấy khả năng cân đối thu chi tiền mặt tương đối tốt nhưng vẫn còn tiềm năng cải thiện.

  4. Quản lý hàng tồn kho và nợ phải thu: Số vòng quay hàng tồn kho trung bình là 5 lần/năm, tương đương kỳ luân chuyển khoảng 72 ngày, cho thấy công tác quản lý tồn kho còn tồn tại tình trạng dự trữ cao. Kỳ thu tiền trung bình của các khoản phải thu là khoảng 60 ngày, phản ánh chính sách bán chịu cần được kiểm soát chặt chẽ hơn để giảm rủi ro nợ khó đòi.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các tồn tại trên xuất phát từ việc xác định nhu cầu VLĐ chưa chính xác, dẫn đến thừa hoặc thiếu vốn lưu động trong các khâu sản xuất và lưu thông. So với các doanh nghiệp cùng ngành, công ty có mức độ quản trị VLĐ chưa thực sự linh hoạt, đặc biệt trong việc sử dụng nguồn vốn tạm thời và quản lý các khoản phải thu.

Biểu đồ biến động VLĐ giai đoạn 2015-2017 cho thấy sự tăng giảm không đồng đều, phản ánh sự chưa ổn định trong quản lý vốn. Bảng phân tích các chỉ tiêu tài chính cũng chỉ ra rằng hệ số khả năng thanh toán hiện thời của công ty dao động quanh mức 1.2, cho thấy khả năng thanh toán nợ ngắn hạn còn hạn chế.

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các báo cáo ngành cho thấy quản trị VLĐ hiệu quả là yếu tố quyết định sự phát triển bền vững của doanh nghiệp dược phẩm. Việc tăng tốc độ luân chuyển VLĐ và giảm kỳ thu tiền sẽ giúp công ty giảm chi phí tài chính và tăng lợi nhuận.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Lựa chọn phương pháp xác định nhu cầu VLĐ phù hợp: Áp dụng phương pháp trực tiếp kết hợp gián tiếp để xác định nhu cầu vốn lưu động chính xác hơn, giúp công ty chủ động trong kế hoạch tài chính. Thời gian thực hiện trong 6 tháng đầu năm 2018, do phòng tài chính kế toán chủ trì.

  2. Tăng cường quản lý các khoản phải thu: Xây dựng chính sách bán chịu rõ ràng, phân tích uy tín khách hàng kỹ lưỡng, áp dụng biện pháp thu hồi nợ hiệu quả nhằm giảm kỳ thu tiền trung bình xuống dưới 45 ngày. Thực hiện liên tục, có đánh giá định kỳ hàng quý.

  3. Tối ưu hóa quản lý hàng tồn kho: Áp dụng mô hình EOQ để xác định mức đặt hàng kinh tế, giảm chi phí lưu giữ và chi phí đặt hàng, từ đó giảm tồn kho trung bình khoảng 10-15%. Thời gian triển khai trong 12 tháng, phối hợp giữa phòng kho và phòng kế hoạch sản xuất.

  4. Quản lý vốn bằng tiền hiệu quả: Xác định mức dự trữ tiền mặt hợp lý, tăng cường theo dõi dòng tiền, sử dụng các công cụ tài chính ngắn hạn để đầu tư vốn nhàn rỗi, nâng cao hệ số tạo tiền từ hoạt động kinh doanh lên trên 0.9. Thực hiện trong năm 2018, do phòng tài chính ngân quỹ đảm nhiệm.

  5. Đào tạo nâng cao trình độ quản trị VLĐ: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản trị tài chính ngắn hạn cho cán bộ quản lý nhằm nâng cao năng lực phân tích và ra quyết định. Kế hoạch đào tạo trong quý II và III năm 2018.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp dược phẩm: Giúp hiểu rõ tầm quan trọng của quản trị VLĐ, từ đó đưa ra các quyết định tài chính phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và tăng trưởng bền vững.

  2. Phòng tài chính kế toán và quản lý vốn: Cung cấp các công cụ, chỉ tiêu đánh giá và phương pháp quản lý VLĐ hiệu quả, hỗ trợ công tác lập kế hoạch và kiểm soát tài chính ngắn hạn.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành tài chính doanh nghiệp: Là tài liệu tham khảo bổ ích về lý thuyết và thực tiễn quản trị VLĐ trong doanh nghiệp ngành dược phẩm tại Việt Nam.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức tư vấn tài chính: Giúp đánh giá thực trạng quản trị VLĐ trong doanh nghiệp, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ và tư vấn phù hợp cho doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Câu hỏi thường gặp

  1. Vốn lưu động là gì và tại sao quan trọng với doanh nghiệp dược phẩm?
    Vốn lưu động là số tiền doanh nghiệp bỏ ra để đầu tư vào tài sản lưu động như tiền mặt, hàng tồn kho, các khoản phải thu. Nó đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh diễn ra liên tục. Trong ngành dược phẩm, VLĐ chiếm tỷ trọng lớn nên quản lý hiệu quả giúp giảm rủi ro tài chính và tăng lợi nhuận.

  2. Làm thế nào để xác định nhu cầu vốn lưu động chính xác?
    Có thể sử dụng phương pháp trực tiếp, tính toán nhu cầu vốn cho từng loại tài sản lưu động dựa trên chi phí sử dụng bình quân và số ngày dự trữ, hoặc phương pháp gián tiếp dựa trên tỷ lệ phần trăm doanh thu và tốc độ luân chuyển vốn. Kết hợp cả hai phương pháp sẽ cho kết quả chính xác hơn.

  3. Các chỉ tiêu nào phản ánh hiệu quả sử dụng vốn lưu động?
    Các chỉ tiêu quan trọng gồm số vòng quay vốn lưu động, kỳ luân chuyển vốn lưu động, hàm lượng vốn lưu động trên doanh thu, tỷ suất lợi nhuận trên vốn lưu động, và các hệ số khả năng thanh toán ngắn hạn.

  4. Tại sao cần quản lý chặt chẽ các khoản phải thu?
    Khoản phải thu chiếm phần lớn vốn lưu động và nếu không quản lý tốt sẽ dẫn đến nợ khó đòi, làm giảm khả năng thanh toán và ảnh hưởng đến dòng tiền của doanh nghiệp. Quản lý tốt giúp giảm rủi ro tài chính và tăng hiệu quả sử dụng vốn.

  5. Giải pháp nào giúp tối ưu hóa quản lý hàng tồn kho?
    Áp dụng mô hình đặt hàng kinh tế EOQ để xác định mức đặt hàng tối ưu, giảm chi phí lưu giữ và chi phí đặt hàng. Đồng thời, theo dõi sát sao tồn kho để tránh ứ đọng, đảm bảo hàng hóa luôn đáp ứng nhu cầu sản xuất và tiêu thụ.

Kết luận

  • Vốn lưu động là yếu tố sống còn đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh liên tục và hiệu quả của Công ty Cổ phần Dược phẩm Thống Nhất.
  • Thực trạng quản trị VLĐ hiện tại còn tồn tại một số hạn chế như tốc độ luân chuyển vốn chưa tối ưu, quản lý khoản phải thu và hàng tồn kho chưa hiệu quả.
  • Các chỉ tiêu tài chính phản ánh mức độ an toàn và hiệu quả sử dụng vốn lưu động của công ty trong giai đoạn 2015-2017.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao quản trị VLĐ, bao gồm xác định nhu cầu vốn chính xác, quản lý chặt chẽ các khoản phải thu, tối ưu hóa hàng tồn kho và quản lý vốn bằng tiền hiệu quả.
  • Tiếp tục triển khai các bước nghiên cứu và áp dụng giải pháp trong năm 2018 để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, góp phần tăng trưởng bền vững cho công ty.

Call-to-action: Ban lãnh đạo và phòng tài chính kế toán Công ty Cổ phần Dược phẩm Thống Nhất nên nhanh chóng áp dụng các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả quản trị vốn lưu động, đồng thời tiếp tục theo dõi, đánh giá và điều chỉnh chính sách tài chính phù hợp với diễn biến thị trường và hoạt động sản xuất kinh doanh.