Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, vận tải quốc tế bằng đường biển giữ vai trò then chốt trong chuỗi cung ứng toàn cầu, chiếm khoảng 80-90% khối lượng hàng hóa vận chuyển quốc tế. Công ty Cổ phần Tập đoàn Sài Gòn Tiến Đoàn (SGTD) là một trong những doanh nghiệp logistics tiêu biểu tại Việt Nam, hoạt động đa dạng trong lĩnh vực vận tải đường biển, kho bãi, dịch vụ hải quan và xuất nhập khẩu. Nghiên cứu tập trung vào thực trạng vận tải quốc tế bằng đường biển của SGTD trong giai đoạn 2020-2021, thời điểm chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của đại dịch Covid-19 và biến động thị trường vận tải toàn cầu.

Mục tiêu chính của luận văn là đánh giá hiệu quả hoạt động vận tải quốc tế bằng đường biển của SGTD, phân tích các nhân tố ảnh hưởng, điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực hội nhập thị trường quốc tế. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại trụ sở và các chi nhánh của SGTD tại Việt Nam, dựa trên số liệu kinh doanh và khảo sát nội bộ trong hai năm gần nhất. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho công ty trong việc tối ưu hóa quy trình vận tải, nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng cường sức cạnh tranh và mở rộng thị trường quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản trị logistics và mô hình phân tích SWOT. Lý thuyết quản trị logistics tập trung vào việc tối ưu hóa chuỗi cung ứng, bao gồm các khái niệm về vận tải đa phương thức, quản lý kho bãi, và dịch vụ khách hàng. Mô hình SWOT được sử dụng để đánh giá toàn diện các yếu tố nội tại (điểm mạnh, điểm yếu) và yếu tố bên ngoài (cơ hội, thách thức) ảnh hưởng đến hoạt động vận tải quốc tế của SGTD.

Ba khái niệm trọng tâm trong nghiên cứu gồm:

  • Vận tải quốc tế bằng đường biển: quá trình chuyên chở hàng hóa giữa các quốc gia qua các tuyến đường biển, bao gồm các thủ tục pháp lý và kỹ thuật liên quan.
  • Quy trình vận tải: các bước từ tiếp nhận đơn hàng, làm thủ tục hải quan, vận chuyển đến giao nhận hàng hóa.
  • Chất lượng dịch vụ vận tải: đánh giá dựa trên các tiêu chí nhanh chóng, an toàn, đồng bộ, linh hoạt và độ tin cậy.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính bao gồm số liệu kinh doanh của SGTD trong năm 2020-2021, kết quả khảo sát 26 nhân viên các bộ phận liên quan, và tài liệu pháp luật về vận tải quốc tế. Phương pháp phân tích sử dụng kết hợp mô tả thống kê, phân tích SWOT, phương pháp so sánh và loại trừ để đánh giá hiệu quả hoạt động và xác định các nhân tố ảnh hưởng.

Cỡ mẫu khảo sát gồm 26 nhân viên từ các bộ phận Sales, Forwarder, Giao nhận, Vận tải và Chứng từ hải quan, được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm thu thập ý kiến đa chiều. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ đầu năm 2021 đến giữa năm 2022, đảm bảo cập nhật các biến động thị trường và nội bộ công ty.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ năm 2021 đạt 71.263 triệu VND, tăng 20,72% so với năm 2020. Lợi nhuận sau thuế tăng 24,66%, đạt 7.004 triệu VND, phản ánh hiệu quả kinh doanh tích cực trong bối cảnh dịch bệnh và biến động giá cước vận tải.

  2. Tỷ lệ trễ và hư hỏng hàng hóa: Tỷ lệ hàng giao trễ giảm nhẹ so với năm trước, khoảng 5-7%, trong khi tỷ lệ hàng hóa bị hư hỏng duy trì dưới 3%, cho thấy quy trình vận tải và bảo quản hàng hóa được cải thiện đáng kể.

  3. Chi phí vận tải tăng do giá cước: Giá vốn hàng bán tăng 21,81% do chi phí cước vận chuyển tăng cao, đặc biệt là do thiếu container rỗng và chuyển đổi sang vận tải hàng không trong một số trường hợp khẩn cấp.

  4. Đánh giá chất lượng dịch vụ: Khảo sát nội bộ cho thấy 85% nhân viên đánh giá quy trình vận tải quốc tế của công ty đạt mức độ nhanh chóng và an toàn cao, tuy nhiên chỉ 70% cho rằng tính linh hoạt và đồng bộ nhịp nhàng còn hạn chế, cần cải thiện.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận chủ yếu do công ty đã đa dạng hóa mặt hàng xuất nhập khẩu, mở rộng thị trường và nâng cao năng lực chăm sóc khách hàng. So với các doanh nghiệp logistics trong nước, SGTD có lợi thế về mạng lưới đại lý rộng khắp và hợp tác với nhiều hãng tàu lớn, giúp tăng khả năng cạnh tranh.

Tuy nhiên, chi phí vận tải tăng cao do ảnh hưởng của đại dịch và khan hiếm container rỗng là thách thức lớn, làm giảm biên lợi nhuận. Việc tỷ lệ hàng giao trễ và hư hỏng thấp phản ánh sự hiệu quả trong quản lý vận tải và kho bãi, nhưng vẫn cần nâng cao tính linh hoạt để ứng phó kịp thời với các phát sinh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, bảng so sánh tỷ lệ trễ và hư hỏng hàng hóa qua các năm, cũng như ma trận SWOT thể hiện điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của công ty.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng: Tăng cường đào tạo nhân viên Sales và Forwarder về kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống, nhằm giảm thiểu sai sót và nâng cao sự hài lòng khách hàng. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng hài lòng lên 90% trong vòng 12 tháng.

  2. Linh hoạt điều chỉnh giá cước vận tải: Xây dựng chính sách giá cước linh hoạt theo mùa vụ và biến động thị trường, áp dụng các chương trình ưu đãi cho khách hàng thân thiết nhằm duy trì và mở rộng thị phần. Thực hiện trong 6 tháng tới bởi phòng Kinh doanh.

  3. Mở rộng thị trường quốc tế: Tăng cường hợp tác với các đại lý và hãng tàu tại các thị trường trọng điểm châu Á và châu Âu, đồng thời phát triển dịch vụ vận tải đa phương thức để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Kế hoạch triển khai trong 18 tháng.

  4. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao tay nghề cho nhân viên bộ phận vận tải, giao nhận và chứng từ hải quan, đồng thời mở rộng bộ phận chuyên trách để tăng hiệu quả quản lý quy trình vận tải. Mục tiêu hoàn thành trong 12 tháng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Doanh nghiệp logistics và vận tải: Các công ty vận tải đường biển và logistics có thể áp dụng các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ và quản lý quy trình vận tải được đề xuất trong nghiên cứu.

  2. Nhà quản lý và lãnh đạo doanh nghiệp: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả vận tải quốc tế, từ đó xây dựng chiến lược phát triển phù hợp với thị trường và điều kiện nội bộ.

  3. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành quản trị logistics, vận tải đa phương thức: Cung cấp kiến thức thực tiễn về quy trình vận tải quốc tế, phương pháp phân tích SWOT và các kỹ thuật nghiên cứu trong lĩnh vực logistics.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và hoạch định chính sách: Tham khảo để đánh giá thực trạng ngành vận tải biển trong nước, từ đó đề xuất các chính sách hỗ trợ phát triển ngành logistics và vận tải quốc tế.

Câu hỏi thường gặp

  1. Vận tải quốc tế bằng đường biển có ưu điểm gì so với các phương thức khác?
    Vận tải đường biển phù hợp với hầu hết các loại hàng hóa, chiếm 80-90% khối lượng vận chuyển quốc tế, có chi phí thấp hơn so với đường hàng không và khả năng vận chuyển khối lượng lớn, đặc biệt hiệu quả với hàng hóa cồng kềnh, nặng.

  2. SGTD đã áp dụng những giải pháp nào để giảm thiểu tỷ lệ hàng giao trễ?
    Công ty đã tối ưu hóa quy trình vận tải, tăng cường phối hợp giữa các bộ phận, sử dụng công nghệ thông tin để theo dõi lô hàng và xử lý kịp thời các phát sinh, giúp giảm tỷ lệ hàng giao trễ xuống dưới 7%.

  3. Tại sao chi phí vận tải của SGTD tăng trong năm 2021?
    Nguyên nhân chính là do đại dịch Covid-19 gây thiếu hụt container rỗng, dẫn đến giá cước vận tải biển tăng cao, đồng thời công ty phải sử dụng thêm vận tải hàng không trong một số trường hợp khẩn cấp, làm tăng chi phí vận chuyển.

  4. Mô hình SWOT giúp gì cho việc nâng cao năng lực hội nhập của SGTD?
    Phân tích SWOT giúp công ty nhận diện điểm mạnh như mạng lưới đại lý rộng, điểm yếu về tính linh hoạt, cơ hội mở rộng thị trường quốc tế và thách thức từ cạnh tranh khốc liệt, từ đó xây dựng chiến lược phát triển hiệu quả.

  5. Làm thế nào để nâng cao chất lượng dịch vụ vận tải quốc tế?
    Cần tập trung đào tạo nhân viên, cải tiến quy trình vận tải, áp dụng công nghệ quản lý hiện đại, linh hoạt điều chỉnh giá cước và tăng cường chăm sóc khách hàng nhằm đáp ứng nhanh chóng và chính xác nhu cầu thị trường.

Kết luận

  • Luận văn đã đánh giá thực trạng vận tải quốc tế bằng đường biển của Công ty SGTD trong giai đoạn 2020-2021, ghi nhận sự tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận tích cực.
  • Phân tích SWOT giúp nhận diện các yếu tố nội tại và bên ngoài ảnh hưởng đến hoạt động vận tải quốc tế của công ty.
  • Các giải pháp đề xuất tập trung vào nâng cao chất lượng dịch vụ, linh hoạt giá cước, mở rộng thị trường và phát triển nguồn nhân lực.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho SGTD trong việc tối ưu hóa quy trình vận tải và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi hiệu quả và điều chỉnh chiến lược phù hợp với biến động thị trường.

Khuyến khích các doanh nghiệp logistics và nhà quản lý vận tải tham khảo để nâng cao hiệu quả hoạt động và hội nhập sâu rộng hơn vào thị trường vận tải quốc tế.