Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, công tác quản lý hoạt động văn hóa dành cho thanh thiếu niên (TTN) ngày càng trở nên cấp thiết. Tỉnh Ninh Thuận, với dân số hơn 569.000 người và đa dạng về dân tộc, tôn giáo, đã thành lập Trung tâm Hoạt động TTN tỉnh Ninh Thuận từ năm 2011 nhằm đáp ứng nhu cầu học tập, vui chơi, giải trí và phát triển kỹ năng cho TTN. Tuy nhiên, Trung tâm vẫn còn nhiều khó khăn trong công tác quản lý, đặc biệt là về nguồn nhân lực, tổ chức bộ máy và hiệu quả hoạt động chuyên môn. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng công tác quản lý tại Trung tâm, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của TTN trong giai đoạn 2011-2019. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thiện mô hình thiết chế văn hóa dành cho TTN, góp phần phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao, đồng thời tạo môi trường văn hóa lành mạnh, thúc đẩy sự phát triển bền vững của tỉnh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết quản lý văn hóa và phát triển con người, trong đó nổi bật là lý thuyết nhu cầu văn hóa của A. Maslow, nhấn mạnh văn hóa nghệ thuật là nhu cầu thiết yếu của con người. Đồng thời, lý thuyết xây dựng văn hóa con người Việt Nam được áp dụng làm cơ sở cho việc định hướng các hoạt động tại Trung tâm. Quan điểm của Đảng về công tác TTN, đặc biệt các nghị quyết Trung ương về văn hóa và thanh niên, cũng được tích hợp để đảm bảo tính chính trị và thực tiễn trong quản lý. Các khái niệm chính bao gồm: quản lý hoạt động văn hóa, thiết chế văn hóa TTN, lứa tuổi thanh niên và thiếu niên, vai trò của tổ chức Đoàn trong công tác TTN, cùng chức năng, nhiệm vụ của thiết chế văn hóa dành cho TTN.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp tiếp cận liên ngành, kết hợp định tính và định lượng. Phương pháp định tính gồm quan sát tham dự và phỏng vấn chiến lược với lãnh đạo Tỉnh Đoàn và Trung tâm Hoạt động TTN. Phương pháp định lượng được thực hiện qua khảo sát với ba mẫu: 200 TTN sinh hoạt tại Trung tâm Hoạt động TTN (100 thiếu niên dưới 16 tuổi, 100 thanh niên từ 16 tuổi trở lên), 300 TTN tại Trung tâm Văn hóa tỉnh và Nhà Thiếu nhi tỉnh, và 50 cán bộ, nhân viên tại Trung tâm và Tỉnh Đoàn. Mẫu được chọn ngẫu nhiên theo giới tính và thời gian sinh hoạt nhằm đảm bảo tính đại diện. Dữ liệu được thu thập qua bảng hỏi khảo sát đóng và mở, xử lý bằng phần mềm Excel để phân tích, so sánh và rút ra kết luận. Thời gian nghiên cứu tập trung từ năm 2011 đến 2019, phù hợp với quá trình hình thành và phát triển của Trung tâm.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Quản lý nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế: Trung tâm có 10/12 biên chế được giao, thiếu 2 vị trí. Đội ngũ cán bộ chủ yếu có trình độ trung cấp (50%), đại học chiếm 30%, cao cấp lý luận chính trị chỉ 10%. Có tới 78% cán bộ không làm việc đúng chuyên môn, 54% không được luân chuyển vị trí công tác. Chất lượng phục vụ của cán bộ được TTN đánh giá không hài lòng chiếm 47%, cao hơn so với Trung tâm Văn hóa (37%) và Nhà Thiếu nhi (39%).

  2. Hoạt động giáo dục chính trị, tư tưởng chưa hiệu quả: Trung tâm tổ chức hơn 354 đợt tuyên truyền, 320 lớp học nghị quyết, 269 đợt hành trình về nguồn, nhưng 54% TTN không tham dự các buổi tuyên truyền, cao hơn so với Trung tâm Văn hóa (33%) và Nhà Thiếu nhi (41%). Nội dung tuyên truyền còn mang tính hình thức, chưa đổi mới, thiếu sức hấp dẫn.

  3. Quản lý hoạt động câu lạc bộ tương đối tốt: Trung tâm quản lý 12 câu lạc bộ với hàng trăm thành viên, trong đó câu lạc bộ võ thuật có 320 võ sinh, câu lạc bộ khởi nghiệp có 15 thành viên với nhiều dự án đạt giải. Tỷ lệ TTN tham gia câu lạc bộ tại Trung tâm là 43%, cao hơn Trung tâm Văn hóa (31%) và Nhà Thiếu nhi (30%). Tuy nhiên, chất lượng sinh hoạt câu lạc bộ chưa đồng đều, nhiều câu lạc bộ gặp khó khăn trong duy trì và đổi mới.

  4. Hoạt động văn hóa – văn nghệ và thể dục – thể thao phát triển đa dạng: Trung tâm tổ chức hơn 387 chương trình văn nghệ, hội thi, giải thể thao như bóng đá mini, bóng rổ, cờ vua, thu hút đông đảo TTN tham gia. Các hoạt động này góp phần nâng cao sức khỏe, phát huy năng khiếu và tạo môi trường sinh hoạt lành mạnh.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân hạn chế trong quản lý nguồn nhân lực xuất phát từ việc thiếu biên chế, tuyển dụng chưa phù hợp chuyên môn, và thiếu cơ chế luân chuyển, đào tạo nâng cao năng lực. So với các nghiên cứu về Trung tâm văn hóa khác, Trung tâm Hoạt động TTN tỉnh Ninh Thuận có chất lượng nguồn nhân lực thấp hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động. Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng chưa thu hút được TTN do nội dung chưa đổi mới, thiếu sự tương tác và phù hợp với tâm lý lứa tuổi thiếu niên. Hoạt động câu lạc bộ và văn hóa thể thao được đánh giá tích cực, tạo sức hút lớn, tuy nhiên cần nâng cao chất lượng và đa dạng hóa hình thức để phù hợp với nhu cầu đa dạng của TTN. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh tỷ lệ hài lòng về nguồn nhân lực, tỷ lệ tham gia các hoạt động tuyên truyền và câu lạc bộ giữa các thiết chế văn hóa trong tỉnh.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng và tuyển dụng nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, lý luận chính trị cho cán bộ; tuyển dụng bổ sung nhân sự phù hợp chuyên ngành. Mục tiêu nâng tỷ lệ cán bộ làm đúng chuyên môn lên 70% trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc Trung tâm phối hợp với Tỉnh Đoàn.

  2. Đổi mới nội dung và phương thức giáo dục chính trị, tư tưởng: Áp dụng hình thức tương tác, sử dụng công nghệ thông tin, tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hành trình về nguồn sáng tạo để thu hút TTN. Mục tiêu tăng tỷ lệ tham gia lên 70% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng Tổ chức – Hành chính phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh Đoàn.

  3. Nâng cao chất lượng và đa dạng hóa hoạt động câu lạc bộ: Hỗ trợ kinh phí, cơ sở vật chất, đào tạo kỹ năng quản lý câu lạc bộ; phát triển các câu lạc bộ mới phù hợp với xu hướng và sở thích TTN. Mục tiêu tăng số lượng câu lạc bộ hoạt động hiệu quả lên 80% trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng Kỹ năng công tác Đoàn – Hội – Đội.

  4. Tăng cường phối hợp tổ chức các hoạt động văn hóa – thể thao: Mở rộng liên kết với các tổ chức, doanh nghiệp để tổ chức các sự kiện quy mô lớn, tạo nguồn thu và thu hút TTN. Mục tiêu nâng số lượng sự kiện lên 50 sự kiện/năm trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc Trung tâm phối hợp với các ban ngành liên quan.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo và cán bộ quản lý Trung tâm Hoạt động TTN: Giúp đánh giá thực trạng, nhận diện điểm mạnh, điểm yếu trong công tác quản lý và tổ chức hoạt động, từ đó xây dựng kế hoạch phát triển phù hợp.

  2. Các cơ quan quản lý văn hóa và thanh niên cấp tỉnh, thành phố: Cung cấp cơ sở dữ liệu và giải pháp thực tiễn để hoàn thiện chính sách, nâng cao hiệu quả quản lý thiết chế văn hóa dành cho TTN.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý văn hóa, Công tác xã hội: Là tài liệu tham khảo quý giá về mô hình thiết chế văn hóa TTN, phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng, cũng như các giải pháp quản lý thực tiễn.

  4. Các tổ chức Đoàn, Hội và các câu lạc bộ thanh niên: Hỗ trợ trong việc xây dựng, tổ chức hoạt động, phát triển mô hình câu lạc bộ, nâng cao kỹ năng quản lý và thu hút TTN tham gia.

Câu hỏi thường gặp

  1. Trung tâm Hoạt động TTN tỉnh Ninh Thuận được thành lập khi nào và có vai trò gì?
    Trung tâm được thành lập năm 2011, là thiết chế văn hóa dành riêng cho TTN, tổ chức các hoạt động giáo dục, văn hóa, thể thao, kỹ năng nhằm phát triển toàn diện cho TTN tỉnh.

  2. Nguồn nhân lực tại Trung tâm hiện nay có những điểm mạnh và hạn chế gì?
    Đội ngũ cán bộ có trình độ đào tạo từ trung cấp đến đại học, nhưng phần lớn không làm đúng chuyên môn, thiếu luân chuyển và đào tạo nâng cao, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác.

  3. Các hoạt động câu lạc bộ tại Trung tâm có thu hút TTN không?
    Có, với 12 câu lạc bộ hoạt động đa dạng như võ thuật, khởi nghiệp, yoga, nhảy hiện đại, thu hút hàng trăm thành viên, tỷ lệ tham gia cao hơn so với các thiết chế văn hóa khác trong tỉnh.

  4. Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng tại Trung tâm có hiệu quả như thế nào?
    Mặc dù tổ chức nhiều đợt tuyên truyền, nhưng hơn 50% TTN không tham gia, nội dung còn mang tính hình thức, chưa đổi mới phù hợp với tâm lý TTN, cần cải tiến để nâng cao hiệu quả.

  5. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao hiệu quả quản lý tại Trung tâm?
    Tăng cường đào tạo nguồn nhân lực, đổi mới nội dung giáo dục chính trị, nâng cao chất lượng câu lạc bộ, mở rộng hoạt động văn hóa – thể thao và phối hợp với các tổ chức liên quan để tạo nguồn lực bền vững.

Kết luận

  • Trung tâm Hoạt động TTN tỉnh Ninh Thuận là thiết chế văn hóa quan trọng, góp phần phát triển TTN toàn diện từ năm 2011 đến nay.
  • Công tác quản lý nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động và chất lượng phục vụ.
  • Hoạt động giáo dục chính trị, tư tưởng chưa thu hút được đông đảo TTN do nội dung chưa đổi mới.
  • Các hoạt động câu lạc bộ và văn hóa – thể thao phát triển đa dạng, tạo môi trường sinh hoạt lành mạnh, thu hút TTN tích cực tham gia.
  • Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng quản lý, đào tạo nhân lực, đổi mới nội dung hoạt động và tăng cường phối hợp nhằm phát huy tối đa vai trò của Trung tâm trong giai đoạn tiếp theo.

Hành động tiếp theo: Các cơ quan quản lý và Ban Giám đốc Trung tâm cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp với thực tiễn. Đề nghị các tổ chức, cá nhân quan tâm phối hợp hỗ trợ để Trung tâm phát triển bền vững, trở thành điểm sáng trong công tác văn hóa TTN tỉnh Ninh Thuận.