Nghiên cứu đề xuất hành lang đa dạng sinh học cho miền Trung và miền Nam Việt Nam

• Tác giả: Trương Văn Nam
• Người hướng dẫn: Ts. Phạm Xuân Phương
• Trường học: Trường Đại Học Lâm Nghiệp
• Chuyên ngành: Khoa Học Lâm Nghiệp
• Đề tài: Nghiên cứu đề xuất các hành lang đa dạng sinh học nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo tồn đa dạng sinh học cho các hệ sinh thái trên cạn ở miền Trung và miền Nam Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sỹ
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI NÓI ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Cơ sở lý luận đề xuất thiết lập hành lang ĐDSH nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu
• 1.2. Những khái niệm về hành lang đa dạng sinh học
• 1.3. Các loại hình hành lang đa dạng sinh học
• 1.3.1. Hành lang dải (Linear corridors)
• 1.3.2. Hành lang không liên tục (Stepping stones)
• 1.3.3. Hành lang cảnh quan (Landscape Corridor)
• 1.4. Tầm quan trọng của việc thiết lập hành lang đa dạng sinh học
• 1.5. Vai trò của hành lang đa dạng sinh học
• 1.6. Một số lợi ích của hành lang đa dạng sinh học
• 1.7. Phương pháp tiếp cận và thiết kế hành lang ĐDSH
• 1.8. Thực tiễn thành lập các hành lang đa dạng sinh học trên thế giới và Việt Nam
• 1.8.1. Các hành lang đã được thành lập trên thế giới
• 1.8.2. Hành lang đa dạng sinh học ở Việt Nam
• 1.8.3. Bài học kinh nghiệm về việc thành lập và quản lý hành lang ĐDSH
• 2. CHƯƠNG 2: MỤC TIÊU, ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 2.1.1. Mục tiêu tổng quát
• 2.1.2. Mục tiêu cụ thể
• 2.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 2.2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 2.2.2. Phạm vi nghiên cứu
• 2.3. Nội dung nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Thu thập các thông tin, cơ sở dữ liệu, công cụ cần thiết
• 2.4.2. Xác định các mục tiêu của hệ thống hành lang đa dạng sinh học
• 2.4.3. Xác định các khu rừng đặc dụng ưu tiên kết nối
• 2.4.4. Chọn khu vực và xác định thông số của hành lang
• 2.4.5. Mô tả hành lang
• 2.4.6. Phương pháp phân tích tổng hợp số liệu và xây dựng bản đồ
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Những đặc điểm cơ bản của khu vực nghiên cứu
• 3.2. Diện tích tự nhiên, dân số khu vực nghiên cứu
• 3.3. Diện tích và độ che phủ của rừng ở khu vực nghiên cứu
• 3.4. Hệ thống các khu rừng đặc dụng ở khu vực nghiên cứu
• 3.5. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tới đa dạng sinh học và nhu cầu kết nối các khu bảo vệ theo vùng sinh thái
• 3.5.1. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tới đa dạng sinh học ở Việt Nam
• 3.5.2. Ảnh hưởng của BĐKH tới đa dạng sinh học ở vùng Bắc Trung bộ
• 3.5.3. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tới ĐDSH ở vùng Nam Trung Bộ
• 3.5.4. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tới ĐDSH ở vùng Tây Nguyên
• 3.5.5. Ảnh hưởng của BĐKH tới ĐDSH ở vùng Đông Nam Bộ
• 3.6. Đề xuất các hệ thống hành lang ĐDSH trên cạn ở khu vực nghiên cứu
• 3.6.1. Thông tin chung về các hệ thống hành lang ĐDSH đề xuất
• 3.6.2. Hệ thống hành lang đa dạng sinh học Bắc Trung Bộ
• 3.6.3. Hệ thống hành lang đa dạng sinh học vùng Trung Trường Sơn
• 3.6.4. Hệ thống hành lang đa dạng sinh học ở vùng Đông Nam Bộ - Tây Nguyên
• 3.6.5. Tính kết nối của các khu rừng đặc dụng trong vùng nghiên cứu với cả nước và các khu bảo tồn ngoài biên giới quốc gia
• 3.7. Đề xuất mức độ ưu tiên và các định hướng quản lý, vận hành hành lang ĐDSH của khu vực nghiên cứu
• 3.7.1. Đề xuất mức độ ưu tiên và các định hướng quản lý vận hành hành lang
• 3.7.2. Đề xuất các giải pháp tăng cường hiệu quả của hành lang ĐDSH
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về đề xuất hành lang đa dạng sinh học cho miền Trung và miền Nam

Đề xuất hành lang đa dạng sinh học (ĐDSH) cho miền Trung và miền Nam Việt Nam là một giải pháp quan trọng nhằm bảo tồn và phát triển bền vững các hệ sinh thái. Hành lang ĐDSH không chỉ giúp kết nối các khu bảo tồn mà còn tạo điều kiện cho các loài sinh vật di chuyển, thích ứng với biến đổi khí hậu. Việc thiết lập hành lang này sẽ góp phần giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đến ĐDSH.

1.1. Định nghĩa và vai trò của hành lang đa dạng sinh học

Hành lang ĐDSH được hiểu là các khu vực nối liền giữa các vùng sinh thái, cho phép các loài sinh vật di chuyển và tương tác. Vai trò của hành lang này là rất quan trọng trong việc bảo tồn ĐDSH và ứng phó với biến đổi khí hậu.

1.2. Tình hình đa dạng sinh học tại miền Trung và miền Nam

Miền Trung và miền Nam Việt Nam có sự đa dạng sinh học phong phú nhưng cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Sự suy giảm diện tích rừng và biến đổi khí hậu đang đe dọa đến sự tồn tại của nhiều loài sinh vật.

II. Vấn đề và thách thức trong bảo tồn đa dạng sinh học

Bảo tồn ĐDSH tại miền Trung và miền Nam Việt Nam đang gặp nhiều thách thức. Biến đổi khí hậu, khai thác tài nguyên thiên nhiên và đô thị hóa là những yếu tố chính gây áp lực lên các hệ sinh thái. Việc phân mảnh sinh cảnh làm giảm khả năng di chuyển của các loài, dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng cao hơn.

2.1. Tác động của biến đổi khí hậu đến đa dạng sinh học

Biến đổi khí hậu gây ra những thay đổi lớn trong môi trường sống của các loài sinh vật. Nhiệt độ tăng cao và mực nước biển dâng sẽ làm mất đi nhiều sinh cảnh tự nhiên, ảnh hưởng đến sự sống còn của các loài.

2.2. Sự phân mảnh sinh cảnh và nguy cơ tuyệt chủng

Sự phân mảnh sinh cảnh do hoạt động phát triển kinh tế đã làm giảm khả năng di chuyển của các loài. Điều này dẫn đến việc các quần thể sinh vật bị cô lập, tăng nguy cơ tuyệt chủng.

III. Phương pháp thiết lập hành lang đa dạng sinh học hiệu quả

Để thiết lập hành lang ĐDSH hiệu quả, cần áp dụng các phương pháp khoa học và thực tiễn. Việc xác định các khu vực ưu tiên kết nối và xây dựng các chiến lược quản lý bền vững là rất cần thiết. Các hành lang này không chỉ phục vụ cho việc bảo tồn mà còn hỗ trợ phát triển kinh tế địa phương.

3.1. Các bước thiết lập hành lang đa dạng sinh học

Quá trình thiết lập hành lang ĐDSH bao gồm việc xác định các khu vực cần kết nối, đánh giá hiện trạng sinh thái và xây dựng kế hoạch quản lý. Điều này đảm bảo rằng các hành lang được thiết kế phù hợp với nhu cầu của các loài sinh vật.

3.2. Chiến lược quản lý bền vững cho hành lang

Quản lý bền vững hành lang ĐDSH cần phải kết hợp giữa bảo tồn và phát triển. Các chiến lược này bao gồm việc tham gia của cộng đồng địa phương và các bên liên quan trong việc bảo vệ và duy trì hành lang.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu

Nghiên cứu về hành lang ĐDSH đã chỉ ra rằng việc kết nối các khu bảo tồn có thể làm tăng khả năng sống sót của các loài. Các mô hình hành lang đã được áp dụng thành công ở nhiều nơi trên thế giới và có thể được điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện tại Việt Nam.

4.1. Các mô hình hành lang đa dạng sinh học thành công

Nhiều quốc gia đã áp dụng các mô hình hành lang ĐDSH thành công, giúp bảo tồn các loài và phục hồi hệ sinh thái. Những bài học từ các mô hình này có thể được áp dụng tại miền Trung và miền Nam Việt Nam.

4.2. Kết quả nghiên cứu và tác động đến cộng đồng

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc thiết lập hành lang ĐDSH không chỉ có lợi cho sinh vật mà còn tạo ra sinh kế bền vững cho cộng đồng địa phương. Điều này giúp nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân trong việc bảo vệ môi trường.

V. Kết luận và triển vọng tương lai

Việc thiết lập hành lang ĐDSH cho miền Trung và miền Nam Việt Nam là một bước đi quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học và ứng phó với biến đổi khí hậu. Tương lai của các hành lang này phụ thuộc vào sự hợp tác giữa các bên liên quan và sự tham gia của cộng đồng.

5.1. Tầm quan trọng của sự hợp tác trong bảo tồn

Sự hợp tác giữa chính phủ, tổ chức phi chính phủ và cộng đồng địa phương là rất cần thiết để đảm bảo thành công của các hành lang ĐDSH. Điều này giúp tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả bảo tồn.

5.2. Triển vọng phát triển bền vững trong tương lai

Triển vọng phát triển bền vững cho các hành lang ĐDSH sẽ phụ thuộc vào việc áp dụng các chính sách bảo tồn hiệu quả và sự tham gia tích cực của cộng đồng. Điều này sẽ góp phần bảo vệ ĐDSH và phát triển kinh tế địa phương.