Luận Văn Thạc Sĩ Về Dạy Học Đoạn Trích "Đất Nước" Của Nguyễn Khoa Điềm

• Tác giả: Nguyễn Thị Thu Hương
• Người hướng dẫn: PGS. Trần Khánh Thành
• Trường học: Trường Đại Học Giáo Dục - Đại Học Quốc Gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Lý Luận Và Phương Pháp Dạy Học (Bộ Môn Ngữ Văn)
• Đề tài: Dạy Học Đoạn Trích “Đất Nước” (Trường Ca “Mặt Đường Khát Vọng” - Nguyễn Khoa Điềm) Từ Hướng Tiếp Cận Văn Hoá
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2011
• Địa điểm: Hà Nội

• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ TRI THỨC VĂN HOÁ TRONG TRƯỜNG CA “MẶT ĐƯỜNG KHÁT VỌNG”
• 1.1. Vài nét về văn hoá
• 1.2. Khái niệm văn hoá
• 1.3. Đặc trưng văn hoá
• 1.4. Chức năng của văn hoá
• 1.5. Văn hoá phản ánh và lưu giữ bản sắc dân tộc ở mọi thời đại
• 1.6. Mối quan hệ giữa văn học và văn hoá
• 1.7. Văn học là nơi lưu giữ, phản ánh và sáng tạo ra văn hoá
• 1.8. Tri thức văn hoá là chìa khoá để hiểu các giá trị tác phẩm văn học. Tiếp cận tác phẩm văn học từ góc nhìn văn hoá
• 1.9. Biểu hiện của tri thức văn hoá trong trường ca “Mặt đường khát vọng” và đoạn trích “Đất nước”
• 1.10. Biểu hiện của tri thức văn hoá trong trường ca “Mặt đường khát vọng”. Nội dung văn hoá trong đoạn trích “Đất nước”
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG DẠY HỌC ĐOẠN TRÍCH “ĐẤT NƯỚC” TRONG NHÀ TRƯỜNG PHỔ THÔNG VÀ HƯỚNG TIẾP CẬN VĂN HOÁ
• 2.1. Khảo sát thực trạng dạy “Đất nước” trong nhà trường Phổ thông
• 2.2. Đối tượng khảo sát
• 2.3. Kết quả và phân tích kết quả khảo sát
• 2.4. Từ đặc điểm văn chương Nguyễn Khoa Điềm
• 2.5. Từ phía người học
• 2.6. Từ phía người dạy
• 2.7. Từ phía tài liệu giảng dạy và học tập
• 2.8. Đề xuất hướng tiếp cận văn hoá
• 2.9. Bổ sung tri thức văn hoá về “đất nước” cho học sinh
• 2.10. Các phương pháp, biện pháp thích hợp dạy học đoạn trích “Đất nước” theo hướng tiếp cận văn hoá
• 3. CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ VÀ THỰC NGHIỆM DẠY HỌC ĐOẠN TRÍCH “ĐẤT NƯỚC” CỦA NGUYỄN KHOA ĐIỀM THEO HƯỚNG TIẾP CẬN VĂN HOÁ
• 3.1. Thiết kế đoạn trích “Đất nước” theo hướng tiếp cận văn hoá
• 3.2. Mục tiêu bài học
• 3.3. Phương pháp. Thiết kế bài học
• 3.4. Thuyết minh giáo án thực nghiệm
• 3.5. Thực nghiệm sư phạm
• 3.6. Tổ chức thực nghiệm
• 3.7. Kết quả thực nghiệm. Đánh giá thực nghiệm
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Dạy Học Đoạn Trích Đất Nước Của Nguyễn Khoa Điềm

Đoạn trích 'Đất Nước' trong trường ca 'Mặt đường khát vọng' của Nguyễn Khoa Điềm không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là một bức tranh văn hóa sâu sắc về văn hóa Việt Nam. Việc dạy học đoạn trích này từ góc nhìn văn hóa giúp học sinh hiểu rõ hơn về bản sắc dân tộc và giá trị văn hóa của đất nước. Đoạn thơ này thể hiện sự gắn bó giữa con người và đất nước, giữa lịch sử và văn hóa, tạo nên một không gian nghệ thuật phong phú cho người đọc.

1.1. Ý Nghĩa Của Đoạn Trích Đất Nước Trong Văn Hóa Việt Nam

Đoạn trích 'Đất Nước' không chỉ đơn thuần là một tác phẩm văn học mà còn là một biểu tượng của văn hóa Việt Nam. Tác phẩm thể hiện sự kết nối giữa con người và đất nước, giữa lịch sử và văn hóa. Nguyễn Khoa Điềm đã khéo léo lồng ghép những giá trị văn hóa dân gian vào trong từng câu thơ, tạo nên một bức tranh sống động về quê hương và dân tộc.

1.2. Tầm Quan Trọng Của Việc Dạy Học Đoạn Trích Này

Việc dạy học đoạn trích 'Đất Nước' giúp học sinh không chỉ hiểu về nội dung tác phẩm mà còn cảm nhận được giá trị văn hóa sâu sắc. Học sinh sẽ được trang bị những kiến thức cần thiết để cảm thụ văn học một cách toàn diện, từ đó phát triển tình yêu quê hương, đất nước.

II. Thách Thức Trong Việc Dạy Học Đoạn Trích Đất Nước

Dạy học đoạn trích 'Đất Nước' gặp phải nhiều thách thức, từ việc thiếu tài liệu giảng dạy đến việc học sinh chưa có đủ kiến thức văn hóa để hiểu sâu sắc tác phẩm. Những thách thức này cần được nhận diện và giải quyết để nâng cao chất lượng dạy học.

2.1. Thiếu Tài Liệu Hỗ Trợ Giảng Dạy

Nhiều giáo viên gặp khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu giảng dạy phù hợp với nội dung và phương pháp dạy học hiện đại. Việc thiếu tài liệu tham khảo có thể làm giảm hiệu quả giảng dạy và ảnh hưởng đến sự tiếp thu của học sinh.

2.2. Học Sinh Chưa Đủ Kiến Thức Văn Hóa

Nhiều học sinh chưa có nền tảng kiến thức văn hóa vững chắc, điều này khiến cho việc tiếp cận và hiểu nội dung đoạn trích trở nên khó khăn. Cần có những biện pháp bổ sung kiến thức văn hóa cho học sinh trước khi học tác phẩm.

III. Phương Pháp Dạy Học Đoạn Trích Đất Nước Hiệu Quả

Để dạy học đoạn trích 'Đất Nước' hiệu quả, cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, khuyến khích học sinh tham gia vào quá trình học tập. Việc sử dụng các phương pháp này sẽ giúp học sinh cảm nhận và hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm.

3.1. Sử Dụng Phương Pháp Thảo Luận Nhóm

Phương pháp thảo luận nhóm giúp học sinh trao đổi ý kiến, từ đó tạo ra một không khí học tập tích cực. Học sinh sẽ được khuyến khích chia sẻ cảm nhận và suy nghĩ của mình về đoạn trích, từ đó hiểu rõ hơn về giá trị văn hóa trong tác phẩm.

3.2. Kết Hợp Giảng Dạy Với Hoạt Động Thực Tiễn

Kết hợp giảng dạy với các hoạt động thực tiễn như tham quan di tích lịch sử, tìm hiểu về văn hóa địa phương sẽ giúp học sinh có cái nhìn sâu sắc hơn về nội dung tác phẩm. Những trải nghiệm thực tế sẽ làm cho bài học trở nên sinh động và dễ nhớ hơn.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Việc Dạy Học Đoạn Trích Đất Nước

Việc dạy học đoạn trích 'Đất Nước' không chỉ giúp học sinh hiểu về tác phẩm mà còn góp phần vào việc hình thành nhân cách và tình yêu quê hương đất nước. Những giá trị văn hóa được truyền tải qua tác phẩm sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện hơn.

4.1. Hình Thành Nhân Cách Cho Học Sinh

Dạy học đoạn trích 'Đất Nước' giúp học sinh hình thành nhân cách, phát triển tình yêu quê hương và trách nhiệm với đất nước. Những giá trị văn hóa trong tác phẩm sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của học sinh trong tương lai.

4.2. Góp Phần Bảo Tồn Văn Hóa Dân Tộc

Việc dạy học đoạn trích này còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Học sinh sẽ hiểu rõ hơn về bản sắc văn hóa của dân tộc, từ đó có ý thức giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa đó.

V. Kết Luận Về Dạy Học Đoạn Trích Đất Nước

Dạy học đoạn trích 'Đất Nước' từ góc nhìn văn hóa là một nhiệm vụ quan trọng trong giáo dục hiện đại. Việc này không chỉ giúp học sinh hiểu về tác phẩm mà còn góp phần vào việc hình thành nhân cách và tình yêu quê hương đất nước.

5.1. Tầm Quan Trọng Của Việc Dạy Học Văn Hóa

Việc dạy học văn hóa trong môn Ngữ văn là cần thiết để học sinh có thể cảm nhận và hiểu sâu sắc về các tác phẩm văn học. Điều này sẽ giúp học sinh phát triển tư duy phản biện và khả năng cảm thụ văn học.

5.2. Hướng Tương Lai Của Dạy Học Đoạn Trích Đất Nước

Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển các phương pháp dạy học mới để nâng cao hiệu quả giảng dạy đoạn trích 'Đất Nước'. Việc này sẽ giúp học sinh không chỉ hiểu về tác phẩm mà còn cảm nhận được giá trị văn hóa sâu sắc của dân tộc.