Tổng quan nghiên cứu

Ngành in tại Việt Nam đã chứng kiến sự phát triển ổn định với mức tăng trưởng từ 8-10% hàng năm, đặc biệt trong lĩnh vực in nhãn hàng và bao bì, chiếm khoảng 50% thị phần sản phẩm in ấn. Nhu cầu sử dụng bao bì cao cấp ngày càng tăng, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm và nhận diện thương hiệu. Tuy nhiên, ngành in cũng đối mặt với nhiều thách thức như sự cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp nước ngoài, sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ và xu hướng tiêu dùng, đặc biệt trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0. Công ty Xuất nhập khẩu ngành in TP.HCM (Primexco) hoạt động trong lĩnh vực nhập khẩu máy móc, thiết bị ngành in và giấy in công nghiệp, đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển và hiện đang cần xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp đến năm 2023 nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng với môi trường kinh doanh mới.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá các biến động môi trường bên ngoài, xác định năng lực lõi của Primexco, đồng thời đề xuất các phương án chiến lược khai thác cơ hội phát triển trong giai đoạn 2019-2023. Phạm vi nghiên cứu bao gồm phân tích môi trường kinh doanh tại TP.HCM và bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, với dữ liệu thu thập từ các báo cáo tài chính, nhân sự, khảo sát và phỏng vấn cán bộ công ty trong khoảng thời gian từ năm 2013 đến 2019. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để Primexco xây dựng chiến lược phát triển bền vững, gia tăng thị phần và nâng cao hiệu quả kinh doanh trong ngành in.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết quản trị chiến lược kinh điển, trong đó có khái niệm về chiến lược và quản trị chiến lược của David (2003), nhấn mạnh quá trình thiết lập, thực hiện và đánh giá các quyết định nhằm đạt mục tiêu dài hạn. Chiến lược kinh doanh được hiểu là chương trình hành động nhằm phát triển doanh nghiệp lên trạng thái mới về chất lượng và hiệu quả.

Ba cấp độ chiến lược được áp dụng gồm: chiến lược cấp công ty, chiến lược cấp đơn vị kinh doanh (SBU) và chiến lược cấp chức năng. Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Porter được sử dụng để phân tích môi trường cạnh tranh ngành in, bao gồm đối thủ cạnh tranh hiện tại, khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ tiềm năng và sản phẩm thay thế.

Các công cụ phân tích môi trường như ma trận EFE (đánh giá yếu tố bên ngoài), IFE (đánh giá yếu tố bên trong), CPM (ma trận hình ảnh cạnh tranh), SWOT (điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức) và QSPM (ma trận hoạch định chiến lược có thể định lượng) được sử dụng để tổng hợp và lựa chọn chiến lược phù hợp. Khái niệm năng lực lõi và chuỗi giá trị của Porter cũng được vận dụng để xác định các nguồn lực và hoạt động tạo lợi thế cạnh tranh cho Primexco.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính kết hợp với phân tích định lượng thông qua các ma trận chiến lược. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo tài chính, nhân sự, báo cáo ngành in của Hiệp hội in Việt Nam và Hiệp hội giấy và bột giấy Việt Nam, cùng các số liệu thống kê kinh tế vĩ mô như tăng trưởng GDP, lạm phát, tỷ giá hối đoái từ Tổng cục Thống kê và các tổ chức nghiên cứu kinh tế.

Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát và phỏng vấn trực tiếp 10 cán bộ quản lý cấp cao và trung tại Tổng công ty Văn hóa Sài Gòn và Primexco trong vòng 2 tháng (tháng 1-2/2019). Cỡ mẫu được chọn theo phương pháp chọn mẫu phi xác suất, tập trung vào những người có vai trò quan trọng trong công ty nhằm đảm bảo tính thực tiễn và độ tin cậy của thông tin.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng cách xây dựng và đánh giá các ma trận EFE, IFE, CPM, SWOT và QSPM để xác định các yếu tố ảnh hưởng, điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, từ đó lựa chọn chiến lược tối ưu. Quá trình nghiên cứu tuân thủ quy trình từ lý thuyết đến thực tiễn, đảm bảo tính hệ thống và logic trong xây dựng chiến lược kinh doanh cho Primexco đến năm 2023.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi: Tăng trưởng GDP Việt Nam đạt 7,08% năm 2018, dự báo duy trì khoảng 6,8% năm 2019, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành in phát triển. Lạm phát được kiểm soát ổn định, lãi suất vay phổ biến từ 6-11%/năm, hỗ trợ hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Tuy nhiên, tỷ giá USD/VND biến động gây áp lực chi phí nhập khẩu máy móc thiết bị.

  2. Năng lực nội bộ của Primexco còn hạn chế: Ma trận IFE cho thấy công ty có điểm mạnh về đội ngũ kỹ thuật và kinh nghiệm trong lĩnh vực máy móc thiết bị ngành in, nhưng điểm yếu về nguồn nhân lực chất lượng cao và năng lực marketing còn hạn chế. Vốn lưu động chủ yếu dựa vào vay ngân hàng, ảnh hưởng đến khả năng đầu tư đổi mới công nghệ.

  3. Cạnh tranh trong ngành ngày càng gay gắt: Ma trận CPM so sánh Primexco với các đối thủ như Rieckermann GmbH và Sansin Holdings cho thấy công ty có lợi thế về kinh nghiệm và dịch vụ hậu mãi nhưng thua kém về quy mô và công nghệ hiện đại. Tổng kim ngạch nhập khẩu của Primexco giảm 40% từ 6.854 ngàn USD năm 2013 xuống còn 4.128 ngàn USD năm 2017.

  4. Xu hướng công nghiệp 4.0 và đổi mới công nghệ: Ngành in đang chuyển dịch mạnh mẽ sang công nghệ kỹ thuật số và tự động hóa. Primexco cần nâng cao khả năng tiếp cận công nghệ mới để không bị đào thải. Việc áp dụng các phần mềm quản lý sản xuất và kết nối thiết bị còn hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả vận hành.

Thảo luận kết quả

Kết quả phân tích cho thấy môi trường kinh tế vĩ mô ổn định và tăng trưởng GDP cao tạo cơ hội lớn cho ngành in phát triển, nhất là trong lĩnh vực bao bì và nhãn hàng. Tuy nhiên, biến động tỷ giá và chi phí vốn vay là những thách thức cần được quản lý chặt chẽ. So với các đối thủ cạnh tranh quốc tế, Primexco có lợi thế về kinh nghiệm và dịch vụ kỹ thuật nhưng cần đầu tư mạnh mẽ hơn vào công nghệ hiện đại và nâng cao năng lực marketing để giữ vững vị thế.

Việc giảm sút kim ngạch nhập khẩu phản ánh sự cạnh tranh khốc liệt và sự thay đổi trong nhu cầu thị trường, đòi hỏi công ty phải tái cấu trúc chiến lược kinh doanh. Áp dụng các công cụ phân tích chiến lược như SWOT và QSPM giúp công ty nhận diện rõ các nhóm chiến lược SO, ST, WO, WT, từ đó lựa chọn chiến lược phù hợp nhằm khai thác cơ hội và khắc phục điểm yếu.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng kim ngạch nhập khẩu, bảng đánh giá năng lực cạnh tranh và ma trận SWOT để minh họa rõ ràng các yếu tố ảnh hưởng và ưu tiên chiến lược. So sánh với các nghiên cứu ngành in trong khu vực cho thấy xu hướng chuyển đổi số và đổi mới công nghệ là yếu tố quyết định thành công trong giai đoạn tới.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Đầu tư nâng cao năng lực công nghệ: Triển khai kế hoạch đầu tư máy móc thiết bị hiện đại, đặc biệt là công nghệ in kỹ thuật số và tự động hóa trong vòng 2 năm tới nhằm tăng năng suất và chất lượng sản phẩm. Chủ thể thực hiện là Ban Giám đốc phối hợp với phòng Kỹ thuật và Tài chính.

  2. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao: Tổ chức các chương trình đào tạo nâng cao kỹ năng kỹ thuật và quản trị marketing cho cán bộ nhân viên trong 3 năm tới, đồng thời tuyển dụng nhân sự có chuyên môn phù hợp. Phòng Nhân sự và Đào tạo chịu trách nhiệm triển khai.

  3. Tăng cường hoạt động marketing và mở rộng thị trường: Xây dựng chiến lược marketing tập trung vào phân khúc khách hàng mục tiêu, phát triển kênh phân phối và hợp tác chiến lược với các đối tác trong ngành in bao bì. Thực hiện trong 1-2 năm, do phòng Marketing chủ trì.

  4. Quản lý tài chính hiệu quả: Cải thiện cơ cấu vốn, giảm phụ thuộc vào vay ngân hàng bằng cách tăng cường huy động vốn chủ sở hữu và tối ưu hóa dòng tiền. Lập kế hoạch tài chính chi tiết cho giai đoạn 2019-2023, do phòng Tài chính và Ban Giám đốc phối hợp thực hiện.

  5. Xây dựng hệ thống quản lý sản xuất thông minh: Áp dụng phần mềm quản lý sản xuất và kết nối thiết bị theo mô hình công nghiệp 4.0 nhằm nâng cao hiệu quả vận hành và giảm chi phí tồn kho. Thời gian thực hiện dự kiến 2 năm, do phòng Công nghệ thông tin và Sản xuất phối hợp triển khai.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp ngành in: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh, từ đó xây dựng kế hoạch phát triển phù hợp với bối cảnh thị trường và công nghệ hiện đại.

  2. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản trị kinh doanh: Cung cấp khung lý thuyết và phương pháp phân tích chiến lược thực tiễn, đồng thời minh họa ứng dụng các công cụ phân tích môi trường và lựa chọn chiến lược.

  3. Các nhà đầu tư và đối tác trong ngành in: Hỗ trợ đánh giá tiềm năng và rủi ro khi hợp tác hoặc đầu tư vào các doanh nghiệp ngành in, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập và cách mạng công nghiệp 4.0.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và hiệp hội ngành nghề: Là tài liệu tham khảo để xây dựng chính sách hỗ trợ phát triển ngành in, thúc đẩy đổi mới công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao Primexco cần xây dựng chiến lược kinh doanh mới đến năm 2023?
    Do môi trường kinh doanh thay đổi nhanh chóng, cạnh tranh gia tăng và công nghệ phát triển, chiến lược hiện tại không còn phù hợp, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh và khả năng tồn tại của công ty.

  2. Các công cụ phân tích chiến lược nào được sử dụng trong nghiên cứu?
    Luận văn sử dụng ma trận EFE, IFE, CPM, SWOT và QSPM để đánh giá môi trường bên ngoài, bên trong, so sánh cạnh tranh và lựa chọn chiến lược tối ưu.

  3. Năng lực lõi của Primexco là gì?
    Primexco có năng lực kỹ thuật và kinh nghiệm trong lĩnh vực máy móc thiết bị ngành in, khả năng tư vấn tài chính và dịch vụ hậu mãi, tuy nhiên cần cải thiện năng lực marketing và đổi mới công nghệ.

  4. Ảnh hưởng của cách mạng công nghiệp 4.0 đến ngành in như thế nào?
    Cách mạng công nghiệp 4.0 thúc đẩy ứng dụng công nghệ số, tự động hóa và kết nối thiết bị, giúp nâng cao năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh, đồng thời tạo áp lực đổi mới cho các doanh nghiệp ngành in.

  5. Giải pháp nào giúp Primexco nâng cao năng lực cạnh tranh?
    Đầu tư công nghệ hiện đại, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tăng cường marketing, quản lý tài chính hiệu quả và áp dụng hệ thống quản lý sản xuất thông minh là các giải pháp trọng tâm.

Kết luận

  • Môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi với tăng trưởng GDP trên 7% tạo cơ hội phát triển cho ngành in và Primexco.
  • Primexco có lợi thế về kinh nghiệm và dịch vụ kỹ thuật nhưng còn hạn chế về công nghệ và năng lực marketing.
  • Cạnh tranh trong ngành in ngày càng khốc liệt, đòi hỏi công ty phải đổi mới chiến lược và công nghệ để duy trì vị thế.
  • Các công cụ phân tích chiến lược giúp xác định rõ điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, từ đó lựa chọn chiến lược phù hợp cho giai đoạn 2019-2023.
  • Đề xuất các giải pháp đầu tư công nghệ, phát triển nhân lực, marketing và quản lý tài chính nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Tiếp theo, Primexco cần triển khai các giải pháp đề xuất một cách đồng bộ và có hệ thống, đồng thời thường xuyên đánh giá, điều chỉnh chiến lược để thích ứng với biến động thị trường. Các nhà quản lý và chuyên gia trong ngành nên tham khảo nghiên cứu này để hỗ trợ hoạch định chính sách và chiến lược phát triển doanh nghiệp.