Chất lượng cuộc sống của người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước

• Tác giả: Bùi Thị Thanh Bình
• Người hướng dẫn: PGS. Hồ Thị Hiền
• Trường học: Trường Đại Học Y Tế Công Cộng
• Chuyên ngành: Tổ Chức Quản Lý Y Tế
• Đề tài: Chất Lượng Cuộc Sống Của Người Bệnh Suy Thận Mạn Giai Đoạn Cuối Lọc Máu Chu Kỳ Và Một Số Yếu Tố Ảnh Hưởng Tại Bệnh Viện Hoàn Mỹ Bình Phước Năm 2022
• Loại tài liệu: Luận Văn Chuyên Khoa 2
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC VIẾT TẮT
• MỤC LỤC
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• TÓM TẮT NGHIÊN CỨU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Tổng quan về bệnh thận mạn
• 1.2. Khái niệm về bệnh thận mạn tính (theo KDIGO 2012)
• 1.3. Nguyên nhân bệnh thận mạn
• 1.4. Chẩn đoán bệnh thận mạn tính
• 1.5. Điều trị bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối
• 1.6. Tổng quan chất lượng cuộc sống
• 1.7. Khái niệm chất lượng cuộc sống (QOL)
• 1.8. Các thang đo đánh giá chất lượng cuộc sống
• 1.9. Thực trạng chất lượng cuộc sống của bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối ở trên thế giới và Việt Nam
• 1.9.1. Thực trạng chất lượng cuộc sống của bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối ở trên thế giới
• 1.9.2. Thực trạng chất lượng cuộc sống của bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối ở Việt Nam
• 1.10. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân chạy thận nhân tạo chu kỳ
• 1.10.1. Các yếu tố cá nhân
• 1.10.2. Các yếu tố về gia đình
• 1.10.3. Các yếu tố về xã hội
• 1.10.4. Các yếu tố về bệnh viện
• 1.11. Tổng quan về Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước
• 1.12. Khung lý thuyết nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu định lượng
• 2.3. Đối tượng nghiên cứu định tính
• 2.4. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.5. Thiết kế nghiên cứu
• 2.6. Cỡ mẫu, chọn mẫu. Nghiên cứu định lượng
• 2.7. Nghiên cứu định tính
• 2.8. Biến số nghiên cứu
• 2.8.1. Biến số nghiên cứu định lượng
• 2.8.2. Chủ đề nghiên cứu định tính
• 2.9. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.10. Đánh giá số liệu
• 2.11. Xử lý và phân tích số liệu. Đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm nhân khẩu
• 3.3. Đặc điểm bệnh lý. Yếu tố về gia đình
• 3.4. Yếu tố về xã hội
• 3.5. Đánh giá chất lượng cuộc sống của bệnh nhân chạy thận chu kỳ
• 3.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân chạy thận chu kỳ
• 3.6.1. Yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống theo thang KDQOL-SFTM
• 3.6.2. Yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống từ phía người bệnh
• 3.6.3. Yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống từ phía bệnh viện
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
• 4.2. Đánh giá chất lượng cuộc sống của người bệnh chạy thận nhân tạo chu kỳ
• 4.3. Điểm chất lượng cuộc sống chung (SF-36)
• 4.4. Điểm số các vấn đề bệnh thận
• 4.5. Điểm chất lượng cuộc sống bệnh thận theo KDQOL-SFTM
• 4.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân chạy thận chu kỳ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Chất Lượng Cuộc Sống Bệnh Nhân Suy Thận Mạn Giai Đoạn Cuối

Bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối là một thách thức lớn đối với sức khỏe cộng đồng. Bệnh không chỉ gây ra gánh nặng về kinh tế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân suy thận. Tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước, việc đánh giá và cải thiện chất lượng cuộc sống cho nhóm bệnh nhân này là một ưu tiên. Nghiên cứu này tập trung vào việc hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe bệnh nhân suy thận mạn và đưa ra các giải pháp can thiệp phù hợp. Điều trị thay thế thận bằng lọc máu hoặc ghép thận là những phương pháp điều trị hiện đại được áp dụng. Lọc máu trở thành phương pháp điều trị cho đa số người bệnh suy thận mạn. Quá trình chạy thận nhân tạo còn gây ra nhiều vấn đề về nhu cầu không thể đáp ứng làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

1.1. Định nghĩa và các giai đoạn của suy thận mạn

Bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối là giai đoạn tiến triển nặng nhất của bệnh thận mạn tính. Theo KDIGO 2012, bệnh thận được coi là mạn tính khi có tổn thương thận kéo dài ≥ 3 tháng dẫn đến sự thay đổi về cấu trúc và chức năng thận. Suy thận mạn giai đoạn cuối tương ứng với bệnh thận mạn tính giai đoạn 5 (mức lọc cầu thận < 15 ml/phút hoặc bệnh nhân lọc máu). Việc phân loại giai đoạn bệnh giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

1.2. Tầm quan trọng của chất lượng cuộc sống QoL trong điều trị

Chất lượng cuộc sống (QoL), hay còn gọi là Health-Related Quality of Life (HRQoL), phản ánh sự thoải mái và khả năng tận hưởng cuộc sống của một cá nhân, theo định nghĩa của CDC Hoa Kỳ. Đánh giá QoL giúp các nhà nghiên cứu, hoạch định chính sách và quản lý quan tâm đến các yếu tố ảnh hưởng đến cuộc sống bệnh nhân. Chất lượng cuộc sống kém có thể dẫn đến việc sử dụng các dịch vụ y tế không cần thiết, tăng chi phí và lãng phí tài nguyên.

II. Thực Trạng Chất Lượng Cuộc Sống Của Bệnh Nhân Tại Bệnh Viện Hoàn Mỹ

Việc đánh giá chất lượng cuộc sống của bệnh nhân suy thận tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Nghiên cứu này sử dụng bộ công cụ KDQOL-SFTM để đo lường chất lượng cuộc sống bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối đang lọc máu chu kỳ. Kết quả cho thấy có sự khác biệt đáng kể về chất lượng cuộc sống giữa các nhóm bệnh nhân khác nhau, tùy thuộc vào độ tuổi, tình trạng kinh tế và các bệnh lý đi kèm. Cần có những biện pháp can thiệp phù hợp để nâng cao hiệu quả điều trị và chất lượng sống cho người bệnh. Chất lượng khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế đồng nghĩa với chất lượng bệnh viện là vấn đề được cộng đồng xã hội hết sức quan tâm, bởi nó tác động trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của mỗi người dân.

2.1. Phương pháp đánh giá chất lượng cuộc sống QoL KDQOL SFTM

KDQOL-SFTM là một công cụ chuyên biệt được thiết kế để đánh giá chất lượng cuộc sống của bệnh nhân mắc bệnh thận mạn. Bộ câu hỏi này bao gồm các khía cạnh liên quan đến sức khỏe thể chất, tinh thần, chức năng xã hội và các vấn đề đặc thù của bệnh thận. Kết quả từ KDQOL-SFTM cung cấp thông tin chi tiết về những khó khăn và thách thức mà bệnh nhân phải đối mặt, từ đó giúp các nhà cung cấp dịch vụ y tế đưa ra các quyết định điều trị và chăm sóc tốt hơn.

2.2. Kết quả ban đầu về chất lượng cuộc sống của bệnh nhân

Dữ liệu ban đầu từ nghiên cứu cho thấy chất lượng cuộc sống bệnh nhân suy thận mạn tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước còn nhiều hạn chế. Các yếu tố như mệt mỏi, đau nhức, hạn chế về vận động và lo lắng về tài chính ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe bệnh nhân. Điểm số về chức năng tình dục thấp cho thấy đây là một vấn đề cần được quan tâm và hỗ trợ thêm.

III. Cách Xác Định Yếu Tố Ảnh Hưởng QoL Bệnh Nhân Suy Thận Mạn

Nghiên cứu này xác định các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối thông qua phương pháp định lượng và định tính. Các yếu tố cá nhân, gia đình, xã hội, bệnh viện đều đóng vai trò quan trọng. Phân tích hồi quy được sử dụng để xác định các yếu tố tiên đoán chất lượng cuộc sống. Phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm được thực hiện để hiểu rõ hơn về trải nghiệm của bệnh nhân và tìm ra các giải pháp can thiệp phù hợp. Các yếu tố ảnh hưởng: Nhóm tuổi càng tăng điểm chất lượng cuộc sống càng giảm, nghề nghiệp, tình trạng làm việc, thời gian mắc bệnh, thời gian điều trị, bệnh mắc kèm, khoảng cách từ nhà tới bệnh viện, thu nhập, điều kiện kinh tế gia đình, mức hưởng bảo hiểm y tế, sự hỗ trợ từ cộng đồng.

3.1. Tác động của yếu tố cá nhân đến chất lượng cuộc sống

Tuổi tác, giới tính, trình độ học vấn và tình trạng kinh tế là những yếu tố cá nhân ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Nghiên cứu cho thấy bệnh nhân lớn tuổi, có trình độ học vấn thấp và thu nhập hạn chế thường có chất lượng cuộc sống thấp hơn. Tình trạng sức khỏe thể chất và tinh thần cũng đóng vai trò quan trọng. Bệnh nhân có nhiều bệnh lý đi kèm và mắc các vấn đề về tâm lý thường có chất lượng cuộc sống kém hơn.

3.2. Vai trò của gia đình và xã hội trong hỗ trợ bệnh nhân

Sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè có ảnh hưởng tích cực đến tâm lý bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối. Bệnh nhân nhận được sự quan tâm, động viên và giúp đỡ về tài chính, vật chất thường cảm thấy lạc quan hơn và có chất lượng cuộc sống tốt hơn. Ngược lại, sự cô đơn, kỳ thị và thiếu sự hỗ trợ có thể dẫn đến trầm cảm và giảm chất lượng cuộc sống.

IV. Biện Pháp Cải Thiện Chất Lượng Cuộc Sống Cho Bệnh Nhân Tại Hoàn Mỹ

Để cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước, cần có các biện pháp can thiệp toàn diện. Các biện pháp này bao gồm cải thiện chất lượng dịch vụ y tế, tăng cường hỗ trợ tâm lý xã hội, cung cấp thông tin giáo dục về bệnh tật và chế độ dinh dưỡng, vận động phù hợp. Sự hợp tác giữa bệnh viện, gia đình và cộng đồng là yếu tố then chốt để đạt được hiệu quả cao nhất. Một số nghiên cứu cũng cho thấy người bệnh chạy thận nhân tạo không đủ khả năng tự chăm sóc, trong khi các hoạt động tự chăm sóc đóng vai trò quan trọng trong cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm thời gian, tần suất nhập viện, giảm chi phí y tế và tử vong.

4.1. Nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và chăm sóc

Cần đảm bảo bệnh nhân được tiếp cận với các dịch vụ lọc máu chất lượng cao, trang thiết bị hiện đại và đội ngũ y tế chuyên nghiệp. Thời gian chờ đợi cần được rút ngắn, quy trình điều trị cần được tối ưu hóa để giảm bớt sự bất tiện cho bệnh nhân. Đồng thời, cần tăng cường công tác kiểm soát nhiễm khuẩn để giảm nguy cơ biến chứng. Chất lượng khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế đồng nghĩa với chất lượng bệnh viện là vấn đề được cộng đồng xã hội hết sức quan tâm, bởi nó tác động trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của mỗi người dân.

4.2. Hỗ trợ tâm lý xã hội và giáo dục sức khỏe

Bệnh viện cần cung cấp các dịch vụ tư vấn tâm lý để giúp bệnh nhân đối phó với căng thẳng, lo lắng và trầm cảm. Các buổi giáo dục sức khỏe cần được tổ chức thường xuyên để cung cấp thông tin về bệnh tật, chế độ dinh dưỡng và cách tự chăm sóc. Bệnh nhân cũng cần được khuyến khích tham gia các nhóm hỗ trợ để chia sẻ kinh nghiệm và nhận được sự động viên từ những người cùng cảnh ngộ. Bởi lẻ, họ không chỉ phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe mãn tính của tổn thương thận mà còn là sự xâm nhập của một liệu pháp tốn nhiều thời gian.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Nghiên Cứu Cải Thiện Đáng Kể QoL Bệnh Nhân

Kết quả nghiên cứu này được sử dụng để xây dựng các chương trình can thiệp cụ thể tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước. Các chương trình này tập trung vào việc cải thiện chất lượng cuộc sống bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối thông qua việc giải quyết các vấn đề ưu tiên như mệt mỏi, đau nhức, lo lắng và hạn chế về vận động. Hiệu quả của các chương trình can thiệp được đánh giá định kỳ để đảm bảo mang lại lợi ích thiết thực cho bệnh nhân. Các nghiên cứu đo lường chất lượng cuộc sống của bệnh nhân chạy thận trước đây đã nhấn mạnh vai trò chính của bệnh nhân trong việc xác định cả nhu cầu chăm sóc và kết quả chăm sóc.

5.1. Chương trình can thiệp dinh dưỡng và vận động

Chương trình này cung cấp hướng dẫn chi tiết về chế độ dinh dưỡng phù hợp cho bệnh nhân suy thận, bao gồm lượng protein, muối, kali và photpho cần thiết. Bệnh nhân cũng được hướng dẫn các bài tập vận động nhẹ nhàng để cải thiện sức khỏe thể chất, giảm mệt mỏi và tăng cường chức năng tim mạch. Điều trị bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối bằng thận nhân tạo chu kỳ là một phương pháp điều trị bệnh nhân bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối bằng thận nhân tạo chu kỳ là một phương pháp điều trị

5.2. Chương trình hỗ trợ tâm lý cá nhân và nhóm

Chương trình này cung cấp các buổi tư vấn tâm lý cá nhân để giúp bệnh nhân đối phó với căng thẳng, lo lắng và trầm cảm. Các buổi thảo luận nhóm được tổ chức để tạo cơ hội cho bệnh nhân chia sẻ kinh nghiệm, nhận được sự động viên và học hỏi lẫn nhau. Tổ chức CDC Hoa Kỳ đã định nghĩa "chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe" (HRQOL) là những ảnh hưởng do một bệnh, tật hoặc một rối loạn sức khỏe của một cá nhân đến sự thoải mái và khả năng hưởng thụ cuộc sống của cá nhân đó (6).

VI. Kết Luận Hướng Nghiên Cứu Chất Lượng Sống Bệnh Nhân Suy Thận

Nghiên cứu về chất lượng cuộc sống của bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước cung cấp những thông tin quan trọng để cải thiện dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Các biện pháp can thiệp toàn diện cần được triển khai để nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm gánh nặng bệnh tật cho bệnh nhân. Các nghiên cứu tiếp theo cần tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các chương trình can thiệp và tìm ra các giải pháp sáng tạo để giúp bệnh nhân sống vui, sống khỏe hơn. Điều trị thay thế thận bằng ghép thận, lọc máu là những phương pháp hiện đại đang được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới và Việt Nam.

6.1. Tóm tắt các phát hiện chính và ý nghĩa của nghiên cứu

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chất lượng cuộc sống bệnh nhân suy thận mạn tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước còn nhiều hạn chế và chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Các chương trình can thiệp toàn diện có thể mang lại lợi ích thiết thực cho bệnh nhân. Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa bệnh viện, gia đình và cộng đồng để đạt được hiệu quả cao nhất. Chi phí điều trị bệnh thận mạn tính bằng phương pháp chạy thận nhân tạo chu kỳ đặt ra một gánh nặng tài chính đáng kể lên hệ thống chăm sóc sức khỏe và cá nhân người bệnh

6.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo và khuyến nghị cho thực hành

Các nghiên cứu tiếp theo cần tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các chương trình can thiệp dài hạn, so sánh chất lượng cuộc sống giữa các phương pháp điều trị khác nhau (lọc máu, ghép thận) và tìm ra các yếu tố dự báo thành công của các chương trình can thiệp. Đồng thời, cần có các chính sách hỗ trợ tài chính và xã hội cho bệnh nhân và gia đình để giảm bớt gánh nặng bệnh tật. Tuy nhiên, đây là một lĩnh vực cần được các nhà nghiên cứu, hoạch định chính sách và quản lý quan tâm nhiều hơn vì chất lượng cuộc sống kém có thể dẫn đến việc sử dụng các dịch vụ y tế không cần thiết, tăng chi phí, và lãng phí tài nguyên.

Tổng quan nghiên cứu

Bệnh thận mạn tính (BTM) là tình trạng suy giảm chức năng thận kéo dài, không hồi phục, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tại Việt Nam, ước tính có khoảng 5 triệu người mắc bệnh thận mạn, trong đó khoảng 800.000 người ở giai đoạn cuối cần lọc máu chu kỳ, chiếm 0,1% dân số. Lọc máu chu kỳ là phương pháp điều trị phổ biến nhất, chiếm 90% các trường hợp điều trị thay thế thận. Tuy nhiên, quá trình lọc máu kéo dài và phức tạp gây ra nhiều khó khăn, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Nghiên cứu được thực hiện tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước trong năm 2022 nhằm đánh giá chất lượng cuộc sống của người bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối đang lọc máu chu kỳ và phân tích các yếu tố ảnh hưởng. Nghiên cứu sử dụng bộ công cụ KDQOL-SFTM phiên bản 1.3, kết hợp phương pháp định lượng và định tính, với cỡ mẫu 78 bệnh nhân đủ tiêu chuẩn. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện dịch vụ y tế, nâng cao hiệu quả điều trị và chất lượng cuộc sống cho người bệnh thận mạn tại địa phương và khu vực lân cận.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên khung lý thuyết về chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe (HRQOL) do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đề xuất. HRQOL được định nghĩa là sự đánh giá chủ quan của cá nhân về sức khỏe thể chất, tinh thần, xã hội và các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến cuộc sống.

Hai mô hình chính được áp dụng gồm:

• Mô hình KDQOL-SFTM: Bộ công cụ đánh giá chất lượng cuộc sống chuyên biệt cho bệnh nhân bệnh thận mạn, bao gồm 11 lĩnh vực đặc thù về bệnh thận và 8 lĩnh vực sức khỏe chung theo thang SF-36.
• Mô hình phân tích các yếu tố ảnh hưởng: Bao gồm bốn nhóm yếu tố chính tác động đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân chạy thận chu kỳ: yếu tố cá nhân (tuổi, nghề nghiệp, thời gian mắc bệnh), yếu tố gia đình (thu nhập, sự hỗ trợ), yếu tố xã hội (chính sách bảo hiểm, hỗ trợ cộng đồng) và yếu tố bệnh viện (cơ sở vật chất, quản lý dịch vụ).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế cắt ngang kết hợp định lượng và định tính.

• Nguồn dữ liệu: Thu thập từ 78 bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối đang lọc máu chu kỳ tại Khoa Thận nhân tạo, Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước trong khoảng thời gian từ tháng 01 đến tháng 11 năm 2022. Ngoài ra, phỏng vấn sâu 7 cán bộ quản lý và thảo luận nhóm với 5 bệnh nhân để khai thác các yếu tố quản lý y tế ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
• Phương pháp phân tích: Sử dụng bộ công cụ KDQOL-SFTM phiên bản 1.3 để đánh giá chất lượng cuộc sống, với các biến số được chuyển đổi sang thang điểm 0-100. Phân tích số liệu định lượng bằng phần mềm SPSS 26, áp dụng kiểm định t độc lập, kiểm định Fisher và phân tích tương quan với mức ý nghĩa p<0,05. Dữ liệu định tính được phân tích theo chủ đề nhằm làm rõ các yếu tố quản lý y tế.
• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Toàn bộ 78 bệnh nhân đáp ứng tiêu chuẩn được chọn mẫu toàn bộ. Tiêu chuẩn loại trừ gồm bệnh nhân mắc bệnh cấp tính nặng, ung thư giai đoạn cuối, hoặc không đồng ý tham gia nghiên cứu.
• Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu từ tháng 01 đến tháng 11 năm 2022, xử lý và phân tích dữ liệu trong tháng 12 năm 2022.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Điểm chất lượng cuộc sống chung (SF-36) của 78 bệnh nhân là 54,28 ± 4,98, trong đó điểm sức khỏe thể chất trung bình là 50,85 ± 11,59 và sức khỏe tinh thần là 51,70 ± 9,05. Điểm số các vấn đề bệnh thận trung bình là 57,29 ± 5,98.
2. Lĩnh vực chức năng nhận thức có điểm cao nhất với 83,59 ± 19,8, trong khi chức năng tình dục thấp nhất với 20,83 ± 17,42, phản ánh sự suy giảm nghiêm trọng về mặt sinh hoạt cá nhân.
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống bao gồm: tuổi tác (tuổi càng cao điểm CLCS càng giảm), nghề nghiệp, tình trạng làm việc, thời gian mắc bệnh và điều trị, bệnh kèm theo, khoảng cách từ nhà đến bệnh viện, thu nhập và điều kiện kinh tế gia đình, mức hưởng bảo hiểm y tế, và sự hỗ trợ từ cộng đồng. Tất cả các yếu tố này có ý nghĩa thống kê với p<0,05.
4. Yếu tố quản lý y tế như chính sách quản lý người bệnh, phân bổ nguồn nhân lực, trang thiết bị y tế, giám sát quy trình, giáo dục sức khỏe và chính sách hỗ trợ người bệnh cũng được xác định là những nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Thảo luận kết quả

Điểm chất lượng cuộc sống chung của bệnh nhân tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước tương đối thấp nhưng cao hơn so với một số nghiên cứu trong nước trước đây, cho thấy sự cải thiện nhất định trong chăm sóc và điều trị. Điểm thấp ở chức năng tình dục phù hợp với các nghiên cứu quốc tế, phản ánh ảnh hưởng nghiêm trọng của bệnh thận mạn và lọc máu chu kỳ đến đời sống cá nhân.

Tuổi tác và các bệnh kèm theo là những yếu tố không thể thay đổi nhưng có ảnh hưởng tiêu cực rõ rệt đến chất lượng cuộc sống, đồng thời các yếu tố kinh tế xã hội như thu nhập, bảo hiểm y tế và hỗ trợ cộng đồng đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao HRQOL. Kết quả này tương đồng với các nghiên cứu tại Indonesia, Thái Lan và Singapore, khẳng định tính phổ quát của các yếu tố ảnh hưởng.

Phân tích định tính cho thấy quản lý dịch vụ y tế tại bệnh viện, bao gồm chính sách quản lý bệnh nhân, cơ sở vật chất, phân bổ nhân lực và truyền thông chăm sóc sức khỏe, có tác động tích cực đến chất lượng cuộc sống. Việc áp dụng các biện pháp quản lý hiệu quả giúp giảm thời gian chờ đợi, tăng sự hài lòng và an toàn cho người bệnh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh điểm số các lĩnh vực chất lượng cuộc sống và bảng phân tích tương quan giữa các yếu tố nhân khẩu học, bệnh lý và điểm CLCS, giúp minh họa rõ ràng mối quan hệ và mức độ ảnh hưởng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường chính sách bảo hiểm y tế: Đề xuất áp dụng chi trả 100% chi phí thuốc và vật tư y tế cho bệnh nhân thuộc diện chính sách, mở rộng danh mục thuốc BHYT tại các bệnh viện tuyến cơ sở nhằm giảm gánh nặng tài chính cho người bệnh trong vòng 1-2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Bộ Y tế phối hợp với Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
2. Nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại các cơ sở lọc máu: Cải thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị và phân bổ nhân lực hợp lý, đảm bảo mỗi 6 bệnh nhân có ít nhất 1 điều dưỡng có kinh nghiệm, trong vòng 1 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước và các bệnh viện tuyến tỉnh.
3. Phát triển chương trình giáo dục sức khỏe và tự chăm sóc cho người bệnh: Tổ chức các buổi tư vấn, đào tạo kiến thức về bệnh thận mạn và kỹ năng tự quản lý bệnh, nhằm nâng cao nhận thức và cải thiện hành vi sức khỏe trong 6 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Khoa Thận nhân tạo và các tổ chức y tế cộng đồng.
4. Tăng cường hỗ trợ xã hội và cộng đồng: Xây dựng các quỹ hỗ trợ tài chính, vận động mạnh thường quân giúp đỡ bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn, đồng thời tổ chức các hoạt động hỗ trợ tinh thần, tạo môi trường hòa nhập xã hội trong vòng 1 năm. Chủ thể thực hiện: Các tổ chức xã hội, hội người bệnh và chính quyền địa phương.
5. Cải tiến hệ thống quản lý lịch hẹn và theo dõi bệnh nhân: Áp dụng công nghệ thông tin để nhắc lịch chạy thận, giảm tỷ lệ bỏ lỡ điều trị, nâng cao tuân thủ và giảm nhập viện không cần thiết trong 6 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Phòng Công nghệ thông tin và Khoa Thận nhân tạo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Bác sĩ và điều dưỡng chuyên khoa thận: Nghiên cứu cung cấp dữ liệu thực tiễn về chất lượng cuộc sống và các yếu tố ảnh hưởng, giúp cải thiện chăm sóc và tư vấn bệnh nhân.
2. Nhà quản lý y tế và lãnh đạo bệnh viện: Thông tin về quản lý dịch vụ y tế và chính sách hỗ trợ người bệnh giúp hoạch định chiến lược nâng cao hiệu quả điều trị và dịch vụ.
3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành y tế công cộng: Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu kết hợp định lượng và định tính là tài liệu tham khảo quý giá cho các đề tài tương tự.
4. Chính sách gia và cơ quan bảo hiểm y tế: Dữ liệu về tác động của bảo hiểm y tế và các chính sách hỗ trợ giúp xây dựng chính sách phù hợp, giảm gánh nặng tài chính cho người bệnh.

Câu hỏi thường gặp

1. Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ được đánh giá như thế nào?
   Sử dụng bộ công cụ KDQOL-SFTM phiên bản 1.3, điểm chất lượng cuộc sống chung trung bình là 54,28 ± 4,98, phản ánh mức độ ảnh hưởng vừa phải đến cuộc sống người bệnh.

2. Yếu tố nào ảnh hưởng nhiều nhất đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân?
   Tuổi tác, bệnh kèm theo, thu nhập, mức hưởng bảo hiểm y tế và sự hỗ trợ từ cộng đồng là những yếu tố có ảnh hưởng đáng kể với ý nghĩa thống kê p<0,05.

3. Lọc máu chu kỳ ảnh hưởng như thế nào đến chức năng tình dục của người bệnh?
   Chức năng tình dục có điểm thấp nhất (20,83 ± 17,42), cho thấy đây là lĩnh vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng, cần được quan tâm trong chăm sóc toàn diện.

4. Chính sách bảo hiểm y tế hiện nay có đáp ứng đủ nhu cầu của bệnh nhân không?
   Bảo hiểm y tế chưa đáp ứng đầy đủ chi phí thuốc và vật tư y tế, gây khó khăn tài chính cho người bệnh, cần mở rộng danh mục và tăng mức chi trả.

5. Các biện pháp quản lý y tế nào giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân?
   Quản lý lịch hẹn, phân bổ nhân lực hợp lý, cải thiện cơ sở vật chất, truyền thông giáo dục sức khỏe và chính sách hỗ trợ người bệnh là những biện pháp hiệu quả.

Kết luận

• Điểm chất lượng cuộc sống chung của bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Bình Phước là 54,28 ± 4,98, phản ánh mức độ ảnh hưởng vừa phải nhưng còn nhiều hạn chế.
• Các yếu tố cá nhân, gia đình, xã hội và bệnh viện đều tác động đáng kể đến chất lượng cuộc sống, trong đó tuổi tác, thu nhập và chính sách bảo hiểm y tế là những nhân tố chủ chốt.
• Quản lý dịch vụ y tế hiệu quả, bao gồm phân bổ nhân lực, cải thiện cơ sở vật chất và truyền thông giáo dục sức khỏe, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
• Cần có các chính sách bảo hiểm y tế mở rộng và hỗ trợ tài chính nhằm giảm gánh nặng chi phí điều trị cho bệnh nhân.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các chương trình can thiệp giáo dục và quản lý bệnh nhân, hướng tới nâng cao hiệu quả điều trị và chất lượng cuộc sống trong thời gian tới.

Hành động tiếp theo: Các cơ sở y tế và nhà quản lý cần triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để cập nhật và hoàn thiện chính sách chăm sóc bệnh nhân suy thận mạn.