Tổng quan nghiên cứu

Trong giai đoạn 2016-2020, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ đã trải qua nhiều bước phát triển quan trọng về cơ sở vật chất và trang thiết bị y tế, với tổng số 2.451 thiết bị y tế, trị giá gần 298 tỷ đồng vào năm 2020, tăng 13,22% về số lượng so với năm 2019. Tuy nhiên, công tác quản lý vật tư – thiết bị tại bệnh viện vẫn còn nhiều tồn tại, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng và chất lượng khám chữa bệnh. Vấn đề này trở nên cấp thiết khi ngành y tế Việt Nam đang hướng tới hiện đại hóa và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 làm nổi bật vai trò của hệ thống y tế và trang thiết bị y tế. Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng quản lý vật tư – thiết bị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng trang thiết bị, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của người dân trong tỉnh và khu vực lân cận. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, với dữ liệu thu thập từ năm 2016 đến 2020, đồng thời đề xuất giải pháp cho giai đoạn đến năm 2030. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng quản lý vật tư – thiết bị y tế, góp phần cải thiện hiệu quả hoạt động bệnh viện và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý hiện đại và mô hình quản lý vật tư – thiết bị y tế trong các đơn vị sự nghiệp công lập. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết quản lý tổng hợp: Nhấn mạnh các chức năng quản lý gồm lập kế hoạch, tổ chức, chỉ huy, điều phối và kiểm soát nhằm đạt mục tiêu hiệu quả trong sử dụng nguồn lực. Quản lý vật tư – thiết bị y tế được xem là quá trình liên tục, có hệ thống và có mục tiêu rõ ràng.

  2. Mô hình quản lý vòng đời thiết bị y tế: Bao gồm các giai đoạn đầu tư, mua sắm, sử dụng, bảo trì, sửa chữa và thanh lý thiết bị. Mỗi giai đoạn đều có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả và an toàn sử dụng thiết bị y tế.

Các khái niệm chính trong nghiên cứu gồm: vật tư – thiết bị y tế (VTTBYT), quản lý đầu tư trang thiết bị, quản lý sử dụng và bảo trì thiết bị, quản lý khấu hao và thanh lý thiết bị, cùng các tiêu chí đánh giá công tác quản lý theo Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng bệnh viện của Bộ Y tế.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định lượng và định tính nhằm đảm bảo tính toàn diện và thực tiễn. Cụ thể:

  • Nguồn dữ liệu: Thu thập dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo, hồ sơ quản lý vật tư – thiết bị của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2016-2020; các văn bản pháp luật, quy định liên quan; tài liệu chuyên ngành và các nghiên cứu trước đây. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát bảng hỏi với các đối tượng là y tá, bác sĩ, kỹ thuật viên và cán bộ quản lý tại bệnh viện.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng thống kê mô tả để phân tích số liệu về số lượng, giá trị trang thiết bị, kế hoạch mua sắm, tần suất sử dụng và bảo trì thiết bị. Phân tích so sánh kết quả thực hiện với kế hoạch và tiêu chuẩn quy định. Phân tích định tính qua phỏng vấn và khảo sát nhằm đánh giá nhận thức, thái độ và thực trạng quản lý.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Khảo sát được thực hiện với khoảng 150 cán bộ y tế và kỹ thuật viên, được chọn mẫu ngẫu nhiên có phân tầng theo chức danh nhằm đảm bảo đại diện cho các nhóm liên quan đến công tác quản lý vật tư – thiết bị.

  • Timeline nghiên cứu: Thu thập và xử lý dữ liệu trong năm 2021, phân tích và đề xuất giải pháp trong quý đầu năm 2022, hoàn thiện luận văn và trình bày kết quả vào giữa năm 2022.

Phương pháp nghiên cứu đảm bảo tính hệ thống, logic và khả thi, giúp phản ánh chính xác thực trạng và đề xuất các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng số lượng và giá trị trang thiết bị: Từ năm 2018 đến 2020, số lượng thiết bị y tế tại bệnh viện tăng từ 1.786 lên 2.451 chiếc, tương đương mức tăng 13,22%. Giá trị đầu tư trang thiết bị cũng tăng đáng kể, với kế hoạch mua sắm năm 2020 đạt hơn 90 tỷ đồng, tăng 32% so với năm 2019.

  2. Thực trạng quản lý đầu tư và mua sắm: Quy trình lập kế hoạch mua sắm được thực hiện theo các bước chặt chẽ, từ đề xuất của các khoa, thẩm định của phòng vật tư, đến phê duyệt của giám đốc và tổ chức đấu thầu. Tuy nhiên, khảo sát cho thấy có khoảng 25% cán bộ phản ánh việc lập kế hoạch chưa sát với nhu cầu thực tế, dẫn đến tồn kho hoặc thiếu hụt thiết bị.

  3. Quản lý sử dụng và bảo trì thiết bị: Tỷ lệ thiết bị được bảo trì định kỳ đạt khoảng 80%, trong đó thiết bị công nghệ cao được bảo trì khoảng 50%. Việc bảo trì chưa đồng đều giữa các nhóm thiết bị, gây ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng và tuổi thọ thiết bị.

  4. Nhân lực quản lý và trình độ chuyên môn: Đội ngũ cán bộ quản lý vật tư – thiết bị còn hạn chế về trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý. Khoảng 30% nhân viên được khảo sát cho biết chưa được đào tạo bài bản về quản lý thiết bị y tế, ảnh hưởng đến công tác vận hành và bảo dưỡng.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ đã có những bước tiến quan trọng trong đầu tư và nâng cấp trang thiết bị y tế, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Tuy nhiên, các tồn tại trong quản lý đầu tư, sử dụng và bảo trì thiết bị vẫn còn ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động. Nguyên nhân chủ yếu là do quy trình lập kế hoạch chưa hoàn toàn phù hợp với nhu cầu thực tế, nhân lực quản lý chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu chuyên môn, và công tác bảo trì chưa được thực hiện đồng bộ.

So sánh với các nghiên cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Giang và Vĩnh Phúc, những vấn đề về nhân lực và bảo trì thiết bị cũng được ghi nhận, cho thấy đây là thách thức chung của các bệnh viện công lập. Việc áp dụng các tiêu chuẩn quản lý, nâng cao đào tạo nhân lực và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý vật tư – thiết bị là những hướng đi cần thiết.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng số lượng thiết bị, bảng phân tích tỷ lệ bảo trì theo nhóm thiết bị, và biểu đồ đánh giá mức độ hài lòng của cán bộ về công tác quản lý. Những biểu đồ này giúp minh họa rõ nét các điểm mạnh và hạn chế, từ đó làm cơ sở cho đề xuất giải pháp.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hoàn thiện quy trình lập kế hoạch mua sắm: Tăng cường phối hợp giữa các khoa và phòng vật tư để đánh giá chính xác nhu cầu thiết bị, áp dụng phần mềm quản lý kế hoạch mua sắm nhằm giảm thiểu sai sót và tồn kho. Mục tiêu đạt tỷ lệ kế hoạch sát với nhu cầu thực tế trên 90% trong vòng 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc và Phòng Vật tư – Thiết bị.

  2. Nâng cao chất lượng công tác bảo trì và sửa chữa: Xây dựng kế hoạch bảo trì định kỳ chi tiết cho từng nhóm thiết bị, tăng tỷ lệ bảo trì thiết bị công nghệ cao lên ít nhất 80% trong 3 năm tới. Đào tạo nhân viên kỹ thuật chuyên sâu và hợp tác với các nhà cung cấp để đảm bảo bảo trì đúng quy chuẩn. Chủ thể thực hiện: Phòng Vật tư – Thiết bị và các đơn vị kỹ thuật.

  3. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực quản lý vật tư – thiết bị: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên môn, kỹ năng quản lý thiết bị y tế cho cán bộ quản lý và kỹ thuật viên, đảm bảo 100% nhân viên liên quan được đào tạo trong vòng 1 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc phối hợp với các trung tâm đào tạo chuyên ngành.

  4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý vật tư – thiết bị: Triển khai hệ thống phần mềm quản lý trang thiết bị y tế tích hợp các chức năng theo dõi, bảo trì, báo cáo và phân tích dữ liệu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và minh bạch thông tin. Mục tiêu hoàn thành trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc, Phòng Công nghệ thông tin và Phòng Vật tư – Thiết bị.

  5. Tăng cường giám sát, kiểm tra và đánh giá định kỳ: Thiết lập bộ phận kiểm tra độc lập để giám sát việc thực hiện các quy trình quản lý vật tư – thiết bị, phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc và Phòng Quản lý chất lượng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban Giám đốc và quản lý bệnh viện: Nhận diện các điểm mạnh, hạn chế trong quản lý vật tư – thiết bị, từ đó xây dựng chiến lược phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động bệnh viện.

  2. Phòng Vật tư – Thiết bị và kỹ thuật viên: Áp dụng các giải pháp quản lý, bảo trì và sử dụng thiết bị y tế hiệu quả, nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng quản lý.

  3. Cán bộ đào tạo và phát triển nguồn nhân lực y tế: Sử dụng luận văn làm tài liệu tham khảo để thiết kế các chương trình đào tạo chuyên sâu về quản lý vật tư – thiết bị y tế.

  4. Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý y tế: Tham khảo để xây dựng các chính sách, quy định phù hợp nhằm nâng cao công tác quản lý vật tư – thiết bị trong các bệnh viện công lập trên toàn quốc.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao quản lý vật tư – thiết bị y tế lại quan trọng đối với bệnh viện?
    Quản lý vật tư – thiết bị y tế giúp đảm bảo sử dụng hiệu quả nguồn lực, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và an toàn cho người bệnh. Ví dụ, thiết bị được bảo trì tốt sẽ giảm thiểu sự cố kỹ thuật, tránh gián đoạn dịch vụ y tế.

  2. Những khó khăn chính trong quản lý vật tư – thiết bị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ là gì?
    Khó khăn gồm quy trình lập kế hoạch chưa sát thực tế, nhân lực quản lý thiếu chuyên môn, bảo trì thiết bị chưa đồng đều. Điều này dẫn đến tồn kho hoặc thiếu thiết bị, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng.

  3. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả bảo trì thiết bị y tế?
    Cần xây dựng kế hoạch bảo trì định kỳ chi tiết, đào tạo nhân viên kỹ thuật, hợp tác với nhà cung cấp và ứng dụng phần mềm quản lý bảo trì. Ví dụ, bảo trì thiết bị công nghệ cao đạt trên 80% sẽ kéo dài tuổi thọ và giảm chi phí sửa chữa.

  4. Vai trò của công nghệ thông tin trong quản lý vật tư – thiết bị là gì?
    Công nghệ thông tin giúp theo dõi, quản lý, báo cáo và phân tích dữ liệu thiết bị chính xác, minh bạch, từ đó hỗ trợ ra quyết định kịp thời và hiệu quả. Ví dụ, phần mềm quản lý giúp phát hiện thiết bị hư hỏng để bảo trì kịp thời.

  5. Làm thế nào để đào tạo nhân lực quản lý vật tư – thiết bị hiệu quả?
    Tổ chức các khóa đào tạo chuyên môn, kỹ năng quản lý, cập nhật kiến thức mới và thực hành thực tế. Ví dụ, đào tạo 100% cán bộ quản lý trong vòng 1 năm giúp nâng cao năng lực vận hành và bảo dưỡng thiết bị.

Kết luận

  • Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ đã đầu tư nâng cấp đáng kể về số lượng và chất lượng trang thiết bị y tế trong giai đoạn 2016-2020, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh.
  • Công tác quản lý vật tư – thiết bị còn tồn tại các hạn chế về lập kế hoạch mua sắm, bảo trì thiết bị và trình độ nhân lực quản lý.
  • Nghiên cứu đề xuất các giải pháp hoàn thiện quy trình quản lý, nâng cao đào tạo nhân lực, ứng dụng công nghệ thông tin và tăng cường giám sát nhằm nâng cao hiệu quả quản lý.
  • Các giải pháp được kỳ vọng sẽ được triển khai trong giai đoạn 2022-2030, góp phần phát triển bền vững công tác quản lý vật tư – thiết bị tại bệnh viện.
  • Luận văn là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà quản lý bệnh viện, cán bộ kỹ thuật, cơ quan quản lý y tế và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực quản trị y tế.

Quý độc giả và các nhà quản lý được khuyến khích áp dụng các giải pháp nghiên cứu để nâng cao hiệu quả quản lý vật tư – thiết bị, góp phần phát triển hệ thống y tế hiện đại, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của cộng đồng.