Luận văn thạc sĩ về hoàn thiện công tác quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tỉnh Hưng Yên

• Tác giả: Phạm Thị Nhuấn
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Xuân Trung
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Cải thiện quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tỉnh Hưng Yên
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2.1. Mục tiêu chung
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.3.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Ý nghĩa khoa học của luận văn
• 1.5. Kết cấu của luận văn
• 2. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI THƯỜNG XUYÊN NSNN Ở CẤP TỈNH
• 2.1. Cơ sở lý luận về quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước ở cấp tỉnh
• 2.1.1. Khái niệm, nội dung và đặc điểm chi thường xuyên ngân sách nhà nước
• 2.1.1.1. Khái niệm chi thường xuyên Ngân sách nhà nước
• 2.1.2. Nội dung chi thường xuyên ngân sách nhà nước ở cấp tỉnh
• 2.1.2.1. Chi theo các lĩnh vực chi thường xuyên của NSNN
• 2.1.2.1.1. Chi cho các hoạt động sự nghiệp thuộc lĩnh vực văn - xã
• 2.1.2.1.1.1. Chi cho hoạt động giáo dục-đào tạo
• 2.1.2.1.1.2. Chi cho hoạt động Y tế
• 2.1.2.1.1.3. Chi cho hoạt động văn hóa, thể dục, thể thao
• 2.1.2.1.1.4. Chi cho hoạt động khoa học
• 2.1.2.1.1.5. Chi cho hoạt động xã hội
• 2.1.2.1.2. Chi cho các hoạt động sự nghiệp kinh tế của Nhà nước
• 2.1.2.1.2.1. Chi sự nghiệp nông nghiệp, ngư nghiệp, lâm nghiệp, sự nghiệp thủy lợi, sự nghiệp giao thông, sự nghiệp kiến thiết thị chính và sự nghiệp kinh tế công cộng khác
• 2.1.2.1.2.2. Chi điều tra cơ bản, đo đạc địa giới hành chính các cấp
• 2.1.2.1.2.3. Chi về bản đồ, đo đạc cắm mốc biên giới, đo đạc lập bản đồ và lưu trữ hồ sơ địa chính
• 2.1.2.1.2.4. Chi định canh, định cư và kinh tế nhà nước
• 2.1.2.1.3. Chi cho các hoạt động quản lý Nhà nước

I. Tổng quan về cải thiện quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tỉnh Hưng Yên

Quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm đảm bảo sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Hưng Yên. Việc cải thiện công tác này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương. Đặc biệt, trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn hạn chế, việc tối ưu hóa chi tiêu là rất cần thiết.

1.1. Khái niệm và vai trò của quản lý chi thường xuyên ngân sách

Quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước là quá trình phân bổ và sử dụng nguồn lực tài chính nhằm đáp ứng các nhu cầu thiết yếu của xã hội. Vai trò của nó không chỉ dừng lại ở việc chi tiêu mà còn liên quan đến việc đảm bảo công bằng xã hội và phát triển bền vững.

1.2. Tình hình hiện tại của ngân sách tỉnh Hưng Yên

Ngân sách tỉnh Hưng Yên hiện đang đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự dàn trải trong chi tiêu và hiệu quả đầu tư chưa cao. Việc đánh giá thực trạng ngân sách là cần thiết để đưa ra các giải pháp cải thiện.

II. Những thách thức trong quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tỉnh Hưng Yên

Quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tại tỉnh Hưng Yên đang gặp phải nhiều thách thức lớn. Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng ngân sách mà còn tác động đến sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

2.1. Tính dàn trải trong chi tiêu ngân sách

Tình trạng chi tiêu dàn trải dẫn đến việc ngân sách không được sử dụng hiệu quả. Nhiều khoản chi không cần thiết vẫn được duy trì, gây lãng phí nguồn lực.

2.2. Thiếu minh bạch trong quản lý ngân sách

Thiếu minh bạch trong quy trình quản lý ngân sách dẫn đến sự nghi ngờ từ phía người dân và các tổ chức. Điều này cần được khắc phục để tăng cường niềm tin của cộng đồng.

III. Phương pháp cải thiện quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tỉnh Hưng Yên

Để cải thiện quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước, tỉnh Hưng Yên cần áp dụng một số phương pháp hiệu quả. Những phương pháp này sẽ giúp tối ưu hóa chi tiêu và nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

3.1. Tăng cường công tác lập dự toán ngân sách

Cần có một quy trình lập dự toán ngân sách chặt chẽ hơn, đảm bảo rằng các khoản chi được xác định rõ ràng và hợp lý. Điều này sẽ giúp giảm thiểu tình trạng chi tiêu không cần thiết.

3.2. Đẩy mạnh công tác kiểm tra giám sát ngân sách

Việc tăng cường công tác kiểm tra và giám sát sẽ giúp phát hiện kịp thời các sai sót trong quản lý ngân sách, từ đó có biện pháp khắc phục hiệu quả.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu về quản lý chi thường xuyên ngân sách

Nghiên cứu về quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước tại tỉnh Hưng Yên đã chỉ ra nhiều ứng dụng thực tiễn có thể áp dụng. Những kết quả này sẽ giúp cải thiện hiệu quả sử dụng ngân sách trong tương lai.

4.1. Kinh nghiệm từ các tỉnh thành khác

Học hỏi từ kinh nghiệm quản lý ngân sách của các tỉnh thành khác sẽ giúp Hưng Yên có thêm những giải pháp hiệu quả. Các mô hình thành công có thể được áp dụng để cải thiện tình hình ngân sách.

4.2. Đánh giá kết quả cải thiện quản lý ngân sách

Đánh giá kết quả cải thiện quản lý ngân sách sẽ giúp xác định những điểm mạnh và điểm yếu trong quá trình thực hiện. Từ đó, có thể điều chỉnh các chính sách cho phù hợp.

V. Kết luận và hướng đi tương lai cho quản lý chi thường xuyên ngân sách tỉnh Hưng Yên

Kết luận từ nghiên cứu cho thấy việc cải thiện quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước là rất cần thiết. Hướng đi tương lai cần tập trung vào việc tối ưu hóa chi tiêu và nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

5.1. Định hướng phát triển ngân sách bền vững

Cần có một định hướng phát triển ngân sách bền vững, đảm bảo rằng các khoản chi được sử dụng hiệu quả và hợp lý.

5.2. Tăng cường sự tham gia của cộng đồng

Khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong quá trình quản lý ngân sách sẽ giúp tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong sử dụng ngân sách.

## Tổng quan nghiên cứu

Trong giai đoạn 2011-2015, quản lý chi thường xuyên ngân sách nhà nước (NSNN) tại tỉnh Hưng Yên đã trở thành vấn đề cấp thiết trong bối cảnh nguồn thu ngân sách còn hạn chế, trong khi nhu cầu chi tiêu ngày càng tăng. Tỷ lệ chi thường xuyên chiếm phần lớn trong tổng chi NSNN, với mức độ thực hiện dự toán chi thường xuyên đạt khoảng 95-98% hàng năm. Tuy nhiên, công tác quản lý chi thường xuyên vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế như tính dàn trải, bao cấp chưa được xóa bỏ triệt để, hiệu quả đầu tư thấp và thất thoát lãng phí trong quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản. 

Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ thực trạng quản lý chi thường xuyên NSNN tỉnh Hưng Yên, phân tích các yếu tố tác động và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi thường xuyên trong giai đoạn 2016-2020. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các khoản chi thường xuyên NSNN trên địa bàn tỉnh Hưng Yên trong giai đoạn 2011-2015, với các đề xuất giải pháp áp dụng cho giai đoạn tiếp theo.

Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học trong việc bổ sung lý luận về quản lý chi thường xuyên NSNN cấp tỉnh, đồng thời có giá trị thực tiễn giúp các cơ quan quản lý nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách, đảm bảo tính minh bạch và tiết kiệm trong chi tiêu công.

---

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết quản lý ngân sách nhà nước:** Tập trung vào các nguyên tắc quản lý chi NSNN như nguyên tắc quản lý theo dự toán, tiết kiệm hiệu quả, chi trả qua Kho bạc Nhà nước (KBNN), tự chủ tài chính và quyết toán chi thường xuyên.
- **Mô hình quản lý chi thường xuyên NSNN cấp tỉnh:** Bao gồm các khâu lập dự toán, chấp hành dự toán, kiểm soát chi và quyết toán chi NSNN, với sự phối hợp giữa các cơ quan tài chính, KBNN và các đơn vị sử dụng ngân sách.
- **Khái niệm chính:** Chi thường xuyên NSNN, định mức chi, dự toán chi thường xuyên, kiểm soát chi NSNN, hiệu quả sử dụng ngân sách.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu:** Số liệu thứ cấp thu thập từ báo cáo Cục Thống kê tỉnh Hưng Yên, Sở Tài chính tỉnh, các văn bản pháp luật liên quan và các nghiên cứu trước đây. Thông tin sơ cấp được thu thập qua khảo sát 50 cán bộ phụ trách ngân sách tại các sở, ban, ngành tỉnh Hưng Yên.
- **Phương pháp phân tích:** Phân tích định lượng số liệu thống kê về chi NSNN, so sánh tỷ lệ thực hiện dự toán, đánh giá hiệu quả chi tiêu. Phân tích định tính dựa trên khảo sát ý kiến cán bộ và đánh giá thực trạng quản lý.
- **Timeline nghiên cứu:** Thu thập dữ liệu từ tháng 7 đến tháng 11 năm 2015, phân tích và đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2016-2020.

---

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- Tỷ lệ thực hiện dự toán chi thường xuyên NSNN tỉnh Hưng Yên đạt khoảng 96% trong giai đoạn 2011-2015, cho thấy sự ổn định trong quản lý chi tiêu.
- Cơ cấu chi thường xuyên chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực giáo dục-đào tạo (chiếm khoảng 40%), y tế (khoảng 15%), quản lý hành chính (khoảng 20%) và các hoạt động sự nghiệp kinh tế khác.
- Khoảng 30% đơn vị sử dụng ngân sách chưa thực hiện tốt công tác lập dự toán, dẫn đến việc điều chỉnh, bổ sung dự toán trong năm chiếm tỷ lệ cao.
- Công tác kiểm tra, giám sát chi NSNN còn hạn chế, với khoảng 25% các trường hợp chi sai chế độ, định mức bị phát hiện qua thanh tra, kiểm tra.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên là do năng lực quản lý của cán bộ còn yếu, quy trình nghiệp vụ chưa đồng bộ và thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý. So với các tỉnh như Hà Nam và Hải Dương, Hưng Yên còn chậm trong việc cải cách thủ tục hành chính và áp dụng các cơ chế tự chủ tài chính cho các đơn vị sử dụng ngân sách. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cơ cấu chi NSNN và bảng tỷ lệ thực hiện dự toán chi thường xuyên qua các năm để minh họa rõ nét hơn.

---

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Nâng cao năng lực quản lý:** Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý chi NSNN nhằm nâng cao trình độ nghiệp vụ và kỹ năng quản lý tài chính công.
- **Hoàn thiện quy trình lập và chấp hành dự toán:** Xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ rõ ràng, áp dụng các định mức chi phù hợp với thực tế, đảm bảo dự toán sát với nhu cầu thực tế.
- **Tăng cường kiểm tra, giám sát:** Thiết lập hệ thống kiểm tra, thanh tra thường xuyên và đột xuất nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm trong quản lý chi NSNN.
- **Đẩy mạnh công khai minh bạch:** Công khai dự toán và quyết toán ngân sách trên các phương tiện truyền thông để tạo điều kiện cho nhân dân giám sát, nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.
- **Thời gian thực hiện:** Các giải pháp được đề xuất thực hiện trong giai đoạn 2016-2020, với sự phối hợp của Sở Tài chính, Kho bạc Nhà nước và các đơn vị sử dụng ngân sách.

---

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Cán bộ quản lý ngân sách nhà nước:** Giúp nâng cao hiểu biết về quản lý chi thường xuyên, áp dụng các giải pháp quản lý hiệu quả.
- **Các nhà hoạch định chính sách:** Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách tài chính công phù hợp với điều kiện địa phương.
- **Giảng viên và sinh viên ngành quản lý kinh tế, tài chính công:** Là tài liệu tham khảo bổ ích cho nghiên cứu và giảng dạy.
- **Các đơn vị sử dụng ngân sách:** Hỗ trợ trong việc lập dự toán, chấp hành và quyết toán chi NSNN đúng quy định, nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.

---

## Câu hỏi thường gặp

1. **Chi thường xuyên ngân sách nhà nước là gì?**  
Chi thường xuyên là các khoản chi phục vụ cho các nhiệm vụ thường xuyên của Nhà nước như quản lý hành chính, giáo dục, y tế, quốc phòng, an ninh, được thực hiện hàng năm theo dự toán ngân sách.

2. **Tại sao quản lý chi thường xuyên NSNN lại quan trọng?**  
Quản lý chi thường xuyên giúp đảm bảo nguồn lực tài chính được sử dụng hiệu quả, tránh thất thoát, lãng phí, đồng thời đáp ứng kịp thời các nhu cầu chi tiêu của Nhà nước và xã hội.

3. **Các yếu tố nào ảnh hưởng đến quản lý chi thường xuyên NSNN?**  
Bao gồm yếu tố khách quan như điều kiện kinh tế - xã hội, cơ chế chính sách, nguồn lực ngân sách và yếu tố chủ quan như năng lực quản lý, trình độ cán bộ, quy trình nghiệp vụ.

4. **Làm thế nào để nâng cao hiệu quả quản lý chi thường xuyên?**  
Thông qua cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực cán bộ, hoàn thiện quy trình lập dự toán, tăng cường kiểm tra giám sát và công khai minh bạch thông tin chi tiêu.

5. **Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?**  
Kết hợp phân tích số liệu thống kê từ các báo cáo ngân sách, khảo sát ý kiến cán bộ quản lý ngân sách và phân tích định tính để đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp.

---

## Kết luận

- Quản lý chi thường xuyên NSNN tỉnh Hưng Yên trong giai đoạn 2011-2015 đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng vẫn còn tồn tại hạn chế về hiệu quả và tính minh bạch.  
- Nghiên cứu đã làm rõ các yếu tố tác động và thực trạng quản lý chi thường xuyên, đồng thời so sánh kinh nghiệm quản lý từ các địa phương khác.  
- Đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực quản lý, hoàn thiện quy trình lập dự toán, tăng cường kiểm tra giám sát và minh bạch thông tin chi tiêu.  
- Các giải pháp được khuyến nghị thực hiện trong giai đoạn 2016-2020 nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước tại địa phương.  
- Luận văn góp phần bổ sung lý luận và thực tiễn quản lý chi thường xuyên NSNN, là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà quản lý và nghiên cứu trong lĩnh vực quản lý kinh tế công.

---