Các yếu tố đặc điểm của doanh nghiệp ảnh hưởng đến lựa chọn công ty kiểm toán của các doanh nghiệp ở Việt Nam

Việc đảm bảo thông tin tài chính minh bạch của các doanh nghiệp giao dịch trên TTCK là rất quan trọng do tác động lan tỏa thông tin. Báo cáo tài chính được kiểm toán bởi một doanh nghiệp kiểm toán chất lượng sẽ thu hút được niềm tin của các nhà đầu tư. Việc nghiên cứu các yếu tố đặc điểm của doanh nghiệp ảnh hưởng đến lựa chọn công ty kiểm toán là một nghiên cứu cần thiết, có ý nghĩa khoa học và thực tiễn, góp phần bổ sung vào khung lý thuyết. Đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh, nỗi lo về chất lượng kiểm toán càng trở nên quan trọng hơn.

Nghiên cứu về các yếu tố đặc điểm của doanh nghiệp ảnh hưởng đến lựa chọn công ty kiểm toán là cần thiết để bổ sung khung lý thuyết về các yếu tố đặc điểm doanh nghiệp tác động đến quyết định lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán tại Việt Nam. Nghiên cứu này xuất phát từ thực tế là chưa có nhiều nghiên cứu sâu sắc về vấn đề này tại Việt Nam, trong khi các nghiên cứu trên thế giới lại có sự khác biệt về bối cảnh kinh tế, văn hóa và chính trị.

Nhà đầu tư thường thắc mắc về sai sót từ các doanh nghiệp kiểm toán độc lập, thậm chí từ các thành viên Big4. Vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều về việc các yếu tố như quy mô doanh nghiệp và đòn bẩy tài chính có ảnh hưởng đến lựa chọn công ty kiểm toán hay không. Vì vậy, việc nghiên cứu các yếu tố đặc điểm của doanh nghiệp ảnh hưởng đến lựa chọn công ty kiểm toán là một nghiên cứu cần thiết để bổ sung khung lý về các yếu tố đặc điểm doanh nghiệp tác động đến quyết định lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán tại Việt Nam hiện nay.

Bộ Tài chính đang triển khai áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS), nhưng hệ thống chuẩn mực kế toán này trở nên quá tầm đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, chiếm đa số tại Việt Nam. Lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán để họ có thể tư vấn, hướng dẫn các doanh nghiệp thực hiện theo chuẩn mực IFRS là vô cùng quan trọng, mặt khác, báo cáo tài chính của doanh nghiệp nếu được kiểm toán bởi một doanh nghiệp kiểm toán chất lượng sẽ thu hút được niềm tin của các nhà đầu tư.

Các yếu tố đặc điểm doanh nghiệp ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam bằng nghiên cứu định lượng. Nghiên cứu cũng sẽ thực hiện phân tích hồi quy và xây dựng mô hình nghiên cứu với các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán của các doanh nghiệp tại Việt Nam.

Nghiên cứu sẽ cung cấp một cái nhìn tổng thể về thực trạng lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán của các doanh nghiệp giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay. Kết quả nghiên cứu sẽ góp phần đưa ra những thông tin tài chính hữu ích cho các doanh nghiệp kiểm toán độc lập về căn cứ lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán của các doanh nghiệp tại Việt Nam, điều này giúp các doanh nghiệp kiểm toán có thể thay đổi chính sách, đề xuất các phương hướng kinh doanh mới.

Để kiểm định mối quan hệ giữa các biến độc lập (đặc điểm của doanh nghiệp) đến biến phụ thuộc (lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán) tác giả sử dụng mô hình hồi quy Binary Logistic. Nghiên cứu này xác định nghiên cứu các công ty phi tài chính tại Việt Nam (không nghiên cứu các doanh nghiệp tài chính như ngân hàng, tổ chức tín dụng, quỹ đầu tư).

Hoàn thiện lý thuyết về các yếu tố đặc điểm doanh nghiệp ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán của các doanh nghiệp tại Việt Nam. Xác định các yếu tố đặc điểm doanh nghiệp tác động đến quyết định lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam. Xây dựng mô hình nghiên cứu và phân tích hồi quy.

Những nghiên cứu này chủ yếu tập trung vào vấn đề đánh giá nhận thức của đối tượng khảo sát ở đây chính là chủ doanh nghiệp (nhà quản lý) – những người đưa ra quyết định về việc có sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính hay không và các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định này. Những nghiên cứu này đã bước đầu xây dựng và mở rộng cơ sở lý thuyết khi dựa trên nhận định về nhu cầu – động cơ – hành vi trước khi ra quyết định

Trước khi sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính, chủ doanh nghiệp cần nhận thức được những lợi ích mà kiểm toán mang lại và cân nhắc giữa những lợi ích này với chi phí xem xét xem liệu có nên thực hiện kiểm toán hay không. Như vậy chỉ cần chủ doanh nghiệp nhận thức được vai trò của kiểm toán đối với việc quản lý rủi ro, tăng uy tín với nhà đầu tư, thì việc sử dụng dịch vụ kiểm toán là một lựa chọn có lợi.

Một yếu tố quan trọng trong đánh giá uy tín là việc công ty kiểm toán tuân thủ chuẩn mực kiểm toán và các quy định pháp luật liên quan. Doanh nghiệp nên tìm hiểu về các vụ việc vi phạm (nếu có) của công ty kiểm toán trong quá khứ, và các biện pháp khắc phục mà họ đã thực hiện. Sự tuân thủ chuẩn mực giúp đảm bảo tính trung thực và độ tin cậy của báo cáo tài chính đã được kiểm toán.

Kinh nghiệm kiểm toán trong ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp là một yếu tố then chốt. Công ty kiểm toán có kinh nghiệm sẽ hiểu rõ hơn về các đặc thù và rủi ro trong ngành, từ đó thực hiện kiểm toán hiệu quả hơn. Doanh nghiệp nên yêu cầu công ty kiểm toán cung cấp danh sách các khách hàng tương tự mà họ đã phục vụ, và liên hệ với các khách hàng này để thu thập thông tin phản hồi.