Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, công tác tuyên truyền miệng giữ vai trò quan trọng trong việc truyền tải chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tỉnh Bình Định, với vị trí chiến lược tại vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, đã chú trọng xây dựng đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền miệng. Tính đến tháng 7/2023, toàn tỉnh có 50 báo cáo viên cấp tỉnh, 403 báo cáo viên cấp huyện và 3.316 tuyên truyền viên cơ sở, thể hiện sự phát triển ổn định về số lượng trong giai đoạn 2015-2023.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc phân tích cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng xây dựng đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh của Đảng bộ tỉnh Bình Định, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng, đảm bảo đủ số lượng và phẩm chất đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Phạm vi nghiên cứu bao gồm đội ngũ báo cáo viên của Đảng cấp tỉnh trên địa bàn tỉnh Bình Định, trong giai đoạn từ năm 2015 đến nay, gắn liền với nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và nửa nhiệm kỳ Đại hội lần thứ XX.

Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho công tác xây dựng đội ngũ báo cáo viên, góp phần nâng cao hiệu quả tuyên truyền miệng, củng cố niềm tin và sự đồng thuận trong xã hội, đồng thời hỗ trợ cấp ủy tỉnh trong việc hoạch định chính sách phát triển đội ngũ báo cáo viên phù hợp với đặc thù địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình về công tác tuyên truyền miệng và xây dựng đội ngũ cán bộ trong Đảng, bao gồm:

  • Lý thuyết Chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng đội ngũ cán bộ, nhấn mạnh vai trò của báo cáo viên trong công tác tư tưởng.
  • Mô hình tổ chức đội ngũ báo cáo viên của Đảng theo Quy chế hoạt động do Ban Tuyên giáo Trung ương ban hành, phân cấp báo cáo viên Trung ương, cấp tỉnh và cấp huyện.
  • Các khái niệm chính: báo cáo viên, tuyên truyền viên, xây dựng đội ngũ báo cáo viên, phẩm chất chính trị, năng lực chuyên môn, cơ cấu đội ngũ.

Khung lý thuyết tập trung vào việc xây dựng đội ngũ báo cáo viên đảm bảo về số lượng, chất lượng và cơ cấu hợp lý, đồng thời áp dụng các phương thức đào tạo, bồi dưỡng, rà soát, bổ sung và bố trí phù hợp.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính kết hợp định lượng, cụ thể:

  • Phân tích tài liệu thứ cấp: Thu thập và phân tích các văn bản pháp luật, chỉ thị của Đảng, báo cáo, tài liệu chuyên môn liên quan đến công tác xây dựng đội ngũ báo cáo viên.
  • Thống kê số liệu: Thu thập số liệu về đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh Bình Định từ năm 2015 đến 2023, bao gồm số lượng, cơ cấu độ tuổi, giới tính, dân tộc, trình độ chuyên môn và lý luận chính trị.
  • So sánh: Đánh giá sự thay đổi qua các năm và so sánh với một số tỉnh lân cận như Phú Yên để làm rõ điểm mạnh, hạn chế.
  • Quan sát tham dự: Tham gia các hoạt động báo cáo viên cấp tỉnh để đánh giá thực trạng hoạt động và hiệu quả tuyên truyền.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ 50 báo cáo viên cấp tỉnh hiện có, cùng với số liệu tổng hợp từ các cấp huyện và cơ sở. Phương pháp chọn mẫu là toàn bộ đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh nhằm đảm bảo tính đại diện và toàn diện. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ năm 2015 đến 2023, phù hợp với nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Số lượng đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh ổn định và đảm bảo quy định
    Từ năm 2015 đến 2023, số lượng báo cáo viên cấp tỉnh duy trì ở mức khoảng 48-50 người, phù hợp với quy định của Ban Tuyên giáo Trung ương (không quá 50 người). Số lượng báo cáo viên cấp huyện và tuyên truyền viên cơ sở cũng tăng lần lượt 35 và 569 người so với năm 2022, cho thấy sự mở rộng mạng lưới tuyên truyền miệng.

  2. Cơ cấu độ tuổi tập trung ở nhóm trên 45 tuổi chiếm 92%
    Đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh chủ yếu ở độ tuổi trên 45, thể hiện sự chín chắn về kinh nghiệm và trình độ. Tuy nhiên, nhóm tuổi từ 40-45 chỉ chiếm 8%, cho thấy cần chú trọng công tác kế thừa và đào tạo thế hệ trẻ.

  3. Tỷ lệ báo cáo viên nữ còn thấp, chỉ chiếm 20%
    So với tổng số báo cáo viên cấp tỉnh, nữ giới chiếm tỷ lệ thấp, tuy nhiên không ảnh hưởng lớn đến hiệu quả công tác tuyên truyền. So sánh với tỉnh Phú Yên, tỷ lệ nữ báo cáo viên của Bình Định cao hơn.

  4. 100% báo cáo viên cấp tỉnh có trình độ đại học trở lên, 66% có trình độ trên đại học
    Trình độ chuyên môn và lý luận chính trị của đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh cao hơn mức trung bình cả nước, góp phần nâng cao chất lượng tuyên truyền. Các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ được tổ chức định kỳ với số lượng tham dự khoảng 220-350 người mỗi khóa.

Thảo luận kết quả

Việc duy trì số lượng báo cáo viên cấp tỉnh ổn định và đảm bảo cơ cấu ngành nghề, độ tuổi, giới tính phù hợp đã tạo điều kiện thuận lợi cho công tác tuyên truyền miệng tại Bình Định. Đội ngũ báo cáo viên chủ yếu là cán bộ lãnh đạo các sở, ban, ngành, có uy tín và kinh nghiệm, giúp nâng cao hiệu quả truyền đạt thông tin.

Tuy nhiên, hạn chế về tỷ lệ nữ báo cáo viên và sự tập trung lớn ở nhóm tuổi cao cho thấy cần có chính sách đào tạo, thu hút cán bộ trẻ và nữ giới tham gia công tác này để đảm bảo tính kế thừa và đa dạng. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong tuyên truyền còn hạn chế, chưa phát huy hết tiềm năng trong bối cảnh truyền thông hiện đại phát triển nhanh.

So với các tỉnh khác, Bình Định có đội ngũ báo cáo viên có trình độ chuyên môn và lý luận chính trị cao hơn, nhưng vẫn cần cải thiện kỹ năng tuyên truyền miệng, đặc biệt là kỹ năng đối thoại, tương tác với cán bộ, đảng viên và nhân dân. Các biểu đồ về cơ cấu độ tuổi, giới tính và trình độ chuyên môn sẽ minh họa rõ nét các đặc điểm này.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng tuyên truyền miệng và ứng dụng công nghệ thông tin
    Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy cần tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kỹ năng truyền đạt, đối thoại, xử lý thông tin và sử dụng công nghệ số cho đội ngũ báo cáo viên. Mục tiêu nâng cao chất lượng tuyên truyền trong vòng 1-2 năm tới.

  2. Xây dựng chính sách thu hút, đào tạo báo cáo viên trẻ và nữ giới
    Cần có kế hoạch quy hoạch, lựa chọn cán bộ trẻ, nữ giới có năng lực tham gia đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh nhằm đảm bảo tính kế thừa và đa dạng. Thời gian thực hiện trong nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh hiện tại.

  3. Nâng cao chế độ đãi ngộ và tạo điều kiện làm việc thuận lợi
    Cải thiện chế độ phụ cấp, trang thiết bị hỗ trợ, môi trường làm việc để tạo động lực cho báo cáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ. Chủ thể thực hiện là Ban Thường vụ Tỉnh ủy phối hợp với các cơ quan liên quan, trong vòng 1 năm.

  4. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và đánh giá hiệu quả hoạt động
    Ban Tuyên giáo cần xây dựng hệ thống đánh giá định kỳ, khách quan về chất lượng hoạt động của từng báo cáo viên, từ đó kịp thời bổ sung, thay thế hoặc đào tạo nâng cao. Thực hiện hàng năm, bắt đầu từ năm nghiên cứu tiếp theo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cấp ủy Đảng các cấp tại tỉnh Bình Định
    Giúp hoạch định chính sách, tổ chức và quản lý đội ngũ báo cáo viên phù hợp với đặc thù địa phương, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền miệng.

  2. Ban Tuyên giáo các cấp
    Là tài liệu tham khảo để xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, kiểm tra và đánh giá đội ngũ báo cáo viên, đồng thời cải tiến phương thức tuyên truyền.

  3. Các báo cáo viên, tuyên truyền viên
    Nâng cao nhận thức về vai trò, trách nhiệm, kỹ năng và phẩm chất cần thiết để thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền miệng trong tình hình mới.

  4. Các nhà nghiên cứu, sinh viên ngành Chính trị học, Quản lý nhà nước
    Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác xây dựng đội ngũ cán bộ tuyên truyền, phục vụ nghiên cứu và giảng dạy chuyên sâu.

Câu hỏi thường gặp

  1. Đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh Bình Định hiện có bao nhiêu người?
    Tính đến tháng 7/2023, có 50 báo cáo viên cấp tỉnh, đảm bảo theo quy định của Ban Tuyên giáo Trung ương.

  2. Cơ cấu độ tuổi của đội ngũ báo cáo viên như thế nào?
    Khoảng 92% báo cáo viên cấp tỉnh trên 45 tuổi, 8% từ 40 đến 45 tuổi, cho thấy đội ngũ chủ yếu là cán bộ có kinh nghiệm.

  3. Tỷ lệ nữ báo cáo viên cấp tỉnh ra sao?
    Nữ giới chiếm khoảng 20% trong tổng số báo cáo viên cấp tỉnh, thấp hơn nam giới nhưng không ảnh hưởng lớn đến hiệu quả công tác.

  4. Trình độ chuyên môn và lý luận chính trị của báo cáo viên như thế nào?
    100% báo cáo viên cấp tỉnh có trình độ đại học trở lên, 66% có trình độ trên đại học, và 100% có trình độ lý luận chính trị cử nhân hoặc cao cấp.

  5. Những hạn chế chính trong công tác xây dựng đội ngũ báo cáo viên là gì?
    Bao gồm hạn chế về đổi mới phương pháp tuyên truyền, ứng dụng công nghệ, chất lượng không đồng đều, thiếu tương tác trong tuyên truyền, và chế độ đãi ngộ chưa đủ hấp dẫn.

Kết luận

  • Đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh của Đảng bộ tỉnh Bình Định được xây dựng đảm bảo về số lượng, chất lượng và cơ cấu theo quy định, góp phần nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền miệng.
  • Trình độ chuyên môn và lý luận chính trị của báo cáo viên cao hơn mức trung bình cả nước, tạo nền tảng vững chắc cho công tác tuyên truyền.
  • Hạn chế về đổi mới phương pháp, ứng dụng công nghệ và chế độ đãi ngộ cần được khắc phục để nâng cao hiệu quả hoạt động.
  • Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm đào tạo, thu hút báo cáo viên trẻ và nữ, cải thiện chế độ đãi ngộ và tăng cường kiểm tra, giám sát.
  • Tiếp tục nghiên cứu, đánh giá định kỳ và áp dụng các giải pháp nhằm xây dựng đội ngũ báo cáo viên cấp tỉnh ngày càng chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Hành động tiếp theo: Các cấp ủy và Ban Tuyên giáo tỉnh Bình Định cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời tổ chức đánh giá hiệu quả sau mỗi năm để điều chỉnh phù hợp. Đề nghị các nhà quản lý, báo cáo viên và cán bộ tuyên giáo tham khảo và áp dụng kết quả nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền miệng trên địa bàn tỉnh.