Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu và sự phát triển nhanh chóng của thị trường bất động sản Việt Nam, việc nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp xây dựng và kinh doanh nhà ở trở thành yêu cầu cấp thiết. Thị trường bất động sản năm 2015 chứng kiến sự mở rộng quyền sở hữu nhà ở cho người nước ngoài và sự gia nhập của các nhà đầu tư quốc tế thông qua các hiệp định thương mại như TPP. Điều này tạo ra áp lực cạnh tranh lớn, đòi hỏi các doanh nghiệp phải đổi mới công nghệ và công cụ quản lý để duy trì và phát triển vị thế trên thị trường. Công ty TNHH MTV Xây dựng và Kinh doanh nhà Phú Nhuận, với hơn 30 năm kinh nghiệm, đang đối mặt với thách thức trong việc đo lường và đánh giá thành quả hoạt động nhằm thực hiện chiến lược phát triển bền vững.
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là xây dựng một hệ thống Bảng điểm cân bằng (Balanced Scorecard - BSC) để đo lường thành quả hoạt động tại Công ty TNHH MTV Xây dựng và Kinh doanh nhà Phú Nhuận, giúp chuyển hóa tầm nhìn và chiến lược thành các mục tiêu và thước đo cụ thể. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào toàn bộ công ty và các phòng ban, với dữ liệu thu thập trong giai đoạn 2010-2014 và dự báo đến năm 2020. Việc áp dụng BSC được kỳ vọng sẽ cải thiện hiệu quả quản lý, nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy sự phát triển bền vững của công ty trong môi trường kinh doanh đầy biến động.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên lý thuyết Bảng điểm cân bằng do Kaplan và Norton phát triển, một công cụ quản trị chiến lược kết hợp các chỉ số tài chính và phi tài chính trên bốn phương diện: tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ, học hỏi và phát triển. BSC giúp doanh nghiệp cân bằng giữa mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, giữa các yếu tố bên trong và bên ngoài, cũng như giữa kết quả thực tế và dự báo tương lai.
Hai mô hình chính được vận dụng gồm:
Mô hình BSC bốn phương diện: Tài chính (tăng trưởng doanh thu, giảm chi phí), Khách hàng (thị phần, sự hài lòng), Quy trình nội bộ (cải tiến quy trình, kiểm soát chất lượng), Học hỏi và phát triển (nâng cao năng lực nhân viên, công nghệ thông tin, văn hóa tổ chức).
Mô hình phân tầng BSC: Phân bổ mục tiêu và thước đo từ cấp công ty xuống các phòng ban và cá nhân, đảm bảo sự liên kết và đồng nhất trong việc thực hiện chiến lược.
Các khái niệm chính bao gồm: chỉ số hiệu quả cốt yếu (KPI), chỉ số kết quả cốt yếu (KRI), bản đồ chiến lược, mối quan hệ nhân quả giữa các chỉ số, và tỷ trọng phân bổ cho từng phương diện trong BSC.
Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp:
Phương pháp phân loại và hệ thống hóa lý thuyết: Thu thập và tổng hợp các tài liệu nghiên cứu về BSC để xây dựng cơ sở lý luận vững chắc.
Phương pháp thống kê mô tả: Thu thập dữ liệu tài chính, kinh doanh và khảo sát khách hàng từ báo cáo nội bộ công ty giai đoạn 2010-2014. Cỡ mẫu khảo sát khách hàng là 150 người, sử dụng phiếu khảo sát để đánh giá mức độ hài lòng.
Phương pháp chuyên gia và phỏng vấn sâu: Thu thập ý kiến lãnh đạo và cán bộ chủ chốt để xác lập chiến lược, xây dựng bản đồ chiến lược và các thước đo phù hợp với đặc thù công ty.
Phương pháp phân tích định lượng: Sử dụng Excel để xây dựng bảng điểm cân bằng, tính toán tỷ trọng và điểm số các chỉ tiêu, đánh giá hiệu quả hoạt động.
Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2014 đến 2015, tập trung vào khảo sát thực trạng, xây dựng và triển khai BSC tại công ty.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Tăng trưởng doanh thu và tài sản: Doanh thu công ty tăng trung bình 11,88%/năm trong giai đoạn 2010-2014, với tổng tài sản tăng 9,34%/năm và vốn chủ sở hữu tăng 8,33%/năm. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế có xu hướng giảm trung bình 8%/năm, phản ánh áp lực chi phí và biến động thị trường.
Cơ cấu doanh thu thay đổi: Hoạt động mua bán căn hộ và đất nền chiếm tỷ trọng lớn nhất (trung bình 75-80%), nhưng có xu hướng giảm do quỹ đất hạn chế. Ngược lại, mảng xây lắp và cho thuê bất động sản tăng trưởng, lần lượt chiếm 8% và 13% doanh thu năm 2014.
Mức độ hài lòng khách hàng: Khảo sát 150 khách hàng cho thấy mức độ hài lòng cao về vị trí thuận tiện, thiết kế, chất lượng hoàn thiện và tiến độ thi công. Tuy nhiên, giá cả và dịch vụ chăm sóc khách hàng còn tiềm năng cải thiện, với điểm trung bình khoảng 3,5/5.
Quy trình nội bộ và trách nhiệm xã hội: Công ty đã xây dựng các quy trình kiểm soát chất lượng thi công, kinh doanh bất động sản và quản lý dự án. Các biện pháp bảo vệ môi trường và an toàn lao động được thực hiện nghiêm túc, góp phần nâng cao uy tín và trách nhiệm xã hội.
Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy công ty đã duy trì sự tăng trưởng ổn định về doanh thu và tài sản, nhưng lợi nhuận giảm do chi phí tăng và biến động thị trường bất động sản. Việc tập trung vào mảng xây lắp và cho thuê bất động sản là chiến lược phù hợp nhằm đa dạng hóa nguồn thu và giảm phụ thuộc vào quỹ đất hạn chế.
Mức độ hài lòng khách hàng phản ánh sự thành công trong việc cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ, tuy nhiên cần chú trọng hơn đến giá cả và chăm sóc khách hàng để tăng cường sự trung thành. Quy trình nội bộ được thiết lập bài bản, hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động kinh doanh và kiểm soát chất lượng.
So sánh với các nghiên cứu trong ngành, việc áp dụng BSC giúp công ty có cái nhìn toàn diện hơn về hiệu quả hoạt động, không chỉ dựa vào các chỉ số tài chính mà còn kết hợp các yếu tố phi tài chính quan trọng. Việc xây dựng bản đồ chiến lược và phân tầng BSC giúp liên kết mục tiêu từ cấp công ty đến phòng ban, tạo sự đồng thuận và trách nhiệm trong tổ chức.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận, cơ cấu doanh thu theo mảng, biểu đồ mức độ hài lòng khách hàng và bảng phân bổ tỷ trọng các chỉ tiêu trong BSC để minh họa rõ nét hơn các phát hiện.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường đầu tư vào mảng xây lắp và cho thuê bất động sản: Đẩy mạnh phát triển các dự án xây dựng và mở rộng quỹ cho thuê nhằm tăng tỷ trọng doanh thu từ các lĩnh vực này, dự kiến hoàn thành trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện là Ban Giám đốc và Phòng Kinh doanh.
Cải thiện dịch vụ khách hàng và chính sách giá: Xây dựng chương trình chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, đào tạo nhân viên kỹ năng giao tiếp và giải quyết khiếu nại, đồng thời điều chỉnh chính sách giá phù hợp với thị trường để nâng cao sự hài lòng và giữ chân khách hàng. Thời gian triển khai 12 tháng, do Phòng Kinh doanh và Hành chính tổ chức thực hiện.
Hoàn thiện hệ thống Bảng điểm cân bằng và phân tầng: Tiếp tục phát triển BSC đến cấp phòng ban và cá nhân, đảm bảo sự liên kết mục tiêu và trách nhiệm rõ ràng, giúp theo dõi và đánh giá hiệu quả công việc chính xác hơn. Thời gian thực hiện 18 tháng, do Ban Quản lý dự án và Phòng Tổ chức nhân sự phối hợp.
Đẩy mạnh đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng chuyên môn, quản lý và công nghệ thông tin cho nhân viên, nhằm nâng cao năng suất và sáng tạo trong công việc. Kế hoạch đào tạo hàng năm, do Phòng Hành chính tổ chức.
Tăng cường quản lý chi phí và kiểm soát chất lượng: Áp dụng các biện pháp tiết kiệm chi phí hiệu quả, đồng thời nâng cao quy trình kiểm soát chất lượng thi công để giảm thiểu rủi ro và tăng giá trị sản phẩm. Chủ thể là Phòng Kế hoạch và Quản lý chất lượng, thực hiện liên tục.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo các doanh nghiệp xây dựng và bất động sản: Giúp hiểu rõ cách xây dựng hệ thống đo lường thành quả hoạt động toàn diện, từ đó nâng cao hiệu quả quản trị và thực hiện chiến lược.
Chuyên viên quản lý dự án và kế hoạch: Áp dụng mô hình BSC để theo dõi tiến độ, chất lượng và hiệu quả các dự án xây dựng, đảm bảo mục tiêu chiến lược được thực hiện đồng bộ.
Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành kế toán, quản trị kinh doanh: Cung cấp cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu thực tiễn về Bảng điểm cân bằng trong doanh nghiệp Việt Nam.
Các tổ chức tư vấn quản lý và đào tạo: Tham khảo mô hình xây dựng và triển khai BSC tại doanh nghiệp thực tế để phát triển các chương trình tư vấn, đào tạo phù hợp với đặc thù ngành xây dựng và bất động sản.
Câu hỏi thường gặp
Bảng điểm cân bằng là gì và tại sao cần áp dụng trong doanh nghiệp xây dựng?
Bảng điểm cân bằng là công cụ quản trị chiến lược kết hợp các chỉ số tài chính và phi tài chính trên bốn phương diện: tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ, học hỏi và phát triển. Nó giúp doanh nghiệp xây dựng hệ thống đo lường toàn diện, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động và thực hiện chiến lược bền vững.Làm thế nào để xây dựng bản đồ chiến lược phù hợp với công ty xây dựng?
Bản đồ chiến lược được xây dựng dựa trên tầm nhìn và chiến lược của công ty, xác định các mục tiêu tài chính dài hạn, phân khúc khách hàng mục tiêu, quy trình nội bộ cần cải tiến và nguồn lực phát triển nhân sự, công nghệ. Việc này cần sự tham gia của lãnh đạo và chuyên gia để đảm bảo tính khả thi và liên kết nhân quả.Phân tầng Bảng điểm cân bằng có ý nghĩa gì trong quản lý doanh nghiệp?
Phân tầng BSC giúp chuyển tải mục tiêu chiến lược từ cấp công ty xuống các phòng ban và cá nhân, tạo sự đồng thuận và trách nhiệm rõ ràng. Điều này giúp nhân viên hiểu rõ vai trò của mình trong việc thực hiện chiến lược và nâng cao hiệu quả công việc.Các chỉ số nào quan trọng nhất trong Bảng điểm cân bằng cho doanh nghiệp xây dựng?
Các chỉ số quan trọng bao gồm: tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận, tỷ lệ hài lòng và giữ chân khách hàng, hiệu quả quy trình thi công, chất lượng sản phẩm, năng lực và sự hài lòng của nhân viên. Tỷ trọng các chỉ số được phân bổ dựa trên chiến lược và đặc thù doanh nghiệp.Làm thế nào để đo lường mức độ hài lòng khách hàng hiệu quả?
Có thể sử dụng khảo sát trực tiếp qua phiếu điều tra với các tiêu chí như chất lượng sản phẩm, tiến độ thi công, giá cả, thái độ nhân viên. Kết quả được phân tích định lượng để đánh giá mức độ hài lòng và xác định các điểm cần cải thiện.
Kết luận
- Bảng điểm cân bằng là công cụ quản trị chiến lược hiệu quả, giúp chuyển hóa tầm nhìn và chiến lược thành các mục tiêu và thước đo cụ thể trên bốn phương diện chính.
- Công ty TNHH MTV Xây dựng và Kinh doanh nhà Phú Nhuận đã duy trì tăng trưởng doanh thu và tài sản ổn định, nhưng cần cải thiện lợi nhuận và hiệu quả hoạt động.
- Việc xây dựng và áp dụng BSC giúp công ty có cái nhìn toàn diện về thành quả hoạt động, từ tài chính đến khách hàng, quy trình và phát triển nguồn nhân lực.
- Phân tầng BSC và xây dựng bản đồ chiến lược là bước quan trọng để đảm bảo sự liên kết và trách nhiệm trong tổ chức.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng cường dịch vụ khách hàng, phát triển nguồn nhân lực và kiểm soát chi phí sẽ giúp công ty thực hiện thành công chiến lược phát triển bền vững.
Tiếp theo, công ty nên triển khai áp dụng Bảng điểm cân bằng ở cấp phòng ban và cá nhân, đồng thời thường xuyên đánh giá và điều chỉnh các chỉ tiêu để phù hợp với biến động thị trường. Hành động ngay hôm nay để nâng cao năng lực quản trị và giữ vững vị thế trên thị trường bất động sản cạnh tranh khốc liệt.